Edición de «Kenneth Branagh»

{{persona}}

Sir '''Kenneth Charles Branagh''' /ˈkɛnɪθ tʃɑːlz ˈbrænə/ {{nym}} ye un [[Direutor de cine|direutor]], [[guionista]] y [[Actuación|actor]] [[cine]]matográficu y [[teatru (arte escénico)|teatral]] [[Irlanda del Norte|británicu]]. Ye bien reconocíu por haber empobináu y/o actuáu en munches adautaciones d'obres clásiques shakesperianas nel cine, de les cualos sobresalen ''[[Henry V (1989)|Enrique V]]'' (1989; pola cual foi nomáu al Óscar como [[Óscar al meyor direutor|meyor direutor]] y [[Óscar al meyor actor|meyor actor]]), ''[[Otelo (película de 1995)|Otelo]]'' (1995) y ''[[Hamlet (película de 1996)|Hamlet]]'' (1996; pola cual foi nomáu al Óscar al [[Óscar al meyor guión orixinal|meyor guión orixinal]]), en munches de les cuales collaboró cola so exesposa, l'actriz [[Emma Thompson]].

Como actor, la so presencia foi destacada en producciones tantu de cine como de televisión, como ''[[Wild Wild West]]'' (1999), ''[[The Road to El Dorado]]'' (2000), ''[[La solución final]]'' (2001), ''[[Harry Potter and the Chamber of Secrets (película)|Harry Potter and the Chamber of Secrets]]'' (2002), ''[[Valkyrie]]'' (2008), ente otres. En 2011, foi nomáu al Óscar como [[Óscar al meyor actor de repartu|meyor actor de repartu]] al encarnar a [[Laurence Olivier]] na cinta ''[[My Week with Marilyn]]''. 

Como direutor, el so diversu trabayu tamién foi reconocíu. Dalgunes de les sos producciones son ''[[Dead Again]]'' (1991), ''[[Swan Song]]'' (1992; pola cual foi nomáu al Óscar al [[Óscar al meyor curtiumetraxe|meyor curtiumetraxe]]) y ''[[Frankenstein de Mary Shelley]]'' (1994). En 2011, dirixó la superproducción ''[[Thor (película)|Thor]]'', que foi un ésitu de taquilla a nivel mundial, recaldando más de 400 millones de dólares.

Branagh ye unu de los direutores actores más respetaos nel so país, y atropó candidatures a los premios más prestixosos del cine, ente ellos, cinco nominaciones al [[premiu Óscar|Óscar]], cinco nominaciones al [[Globu d'Oru]] y foi premiáu con un [[Emmy]] y trés [[BAFTA]].

== Biografía ==
[[Ficheru:KennethBranaghRFFJuly09.jpg|160px|miniatura|left|'''Branagh''' nel [[2009]].]]
El so nome completu ye Kenneth Charles Branagh. Ye'l segundu de trés fíos nuna familia [[protestante]] de la clase obrera. Treslladar a [[Reading]], [[Inglaterra]], cuando él tenía 9 años, pa escapar a la violencia de la zona. Ken tuvo un conflictu d'identidá que-y fixo adoptar l'acentu inglés na so escuela mientres se caltenía irlandés en casa. Foi capitán del equipu de [[rugbi]] y de [[fútbol]] y se enroló na revista local, escribiendo crítiques de llibros infantiles. Pero en [[1976]], cuando tenía 15 años, al ver a [[Derek Jacobi]] nel papel d'[[Hamlet (película de 1996)|Hamlet]], decidió ser [[actor]].

A los 18 ingresó na [[Royal Academy of Dramatic Art]], que'l so direutor, Hugh Crutwell, sería muncho más tarde'l so ayudante y referencia en munches películes. Namás terminar la escuela, realizó'l papel secundariu na obra ''Another country'', que-y valió munchos premios y aclamaciones. Pero foi'l so papel como [[Enrique V d'Inglaterra|Enrique V]] pa la [[Royal Shakespeare Company]] ('''RSC''') a la edá de 23 años, la qu'aseguró la so posición como nuevu talentu de la escena británica tantu na interpretación como na direición.

En 1987 fundó, xunto con David Parfitt, el so colega en ''Another country'', una nueva compañía, que foi nomada '''Renaissance''', con un principiu daqué desfavorable: la producción ''Public Enemy'', escrita, empobinada y protagonizada por Kenneth Branagh, recibió munches crítiques negatives (especialmente dedicaes a la so megalomanía). Afortunadamente, les producciones de RTC de ''[[Nueche de Reyes]]'' (dirixida por Kenneth), de ''[[Much Ado About Nothing (película)|Much Ado About Nothing]]'' (con Kenneth como protagonista), y ''[[Hamlet (película de 1996)|Hamlet]]'' (tamién nel papel principal), fueron recibíes cola aclamación crítica. La prensa etiquetó-y como "el nuevu [[Lawrence Olivier|Olivier]]".

Mientres el periodu solmenáu de la nacencia de la '''Renaissance''', siguió trabayando en proyeutos de televisión y de cine. Unu d'ellos la mini-serie de [[British Broadcasting Corporation|BBC]] ''Fortunes of war''. La so actriz principal yera [[Emma Thompson]]. Los dos acabaron namorándose nel rodaxe. Casáronse trés años más tarde en 1989 y dempués de catapultarse nes sos distintes carreres cinematográfiques conocióse-yos internacionalmente como "Ken y Em", "la pareya Real del cine inglés". Los sos distintos proyeutos llevar a alloñase y anunciaron la so separación el 30 de setiembre de 1995.

La so siguiente película, ''[[Dead Again]]'' foi la so primer esperiencia con un gran estudiu, la [[Paramount]]. Film qu'homenaxa'l cine negru. Fixo a los críticos qu'agora-y compararen con [[Orson Welles|Welles]]. La película foi un ésitu y dexó-y rodar la comedia de baxu presupuestu ''Los amigos de Peter'' y dempués treslladase a la [[Toscana]] pa rodar ''[[Much Ado About Nothing (película)|Much Ado About Nothing]]''.

''[[Frankenstein de Mary Shelley|Frankenstein]]'' foi una de les producciones más cares de 1994 y probablemente la meyor y más fiel adautación de la obra de [[Mary Shelley]]. Intervieno como direutor y actor. Magar ser considerada un fracasu comercial, llegó a producir 106 millones de dólares de beneficiu.

En 1995 dirixe la película de baxu presupuestu ''[[No más crudo del crudu iviernu]]'' qu'apenes sí tuvo exhibición en munchos países y que narra la historia d'un atípicu grupu teatral que pretende montar Hamlet nun pequeñu pueblu rural. Esta película cuntó cola veterana [[Joan Collins]].

Al poco tiempu cumplió'l so suañu al dirixir una versión d'[[Hamlet (película de 1996)|Hamlet]] de cuatro hores, ensin nenguna corte con al respective de la obra orixinal y con una repartida llarada d'estrelles, anque tamién s'exhibió una versión amenorgada de pocu más d'hora y media. Los críticos aclamar y recibió cuatro nominaciones a los [[premiu Óscar|Óscar]]. Pese al ésitu, nun recibió nengunu.

Nel 2001 protagonizó'l gran papel nel telefilme ''Conspiracy'', (distribuyida n'España col nome ''[[La solución final]]''), que-y valió'l premiu [[Emmy]]. Decidir a volver a los escenarios a principios del 2002 tres casi diez años d'ausencia, pero facer primero como direutor con ''The play what wrote'', que se convierte na comedia revelación del añu y recibe dellos gallardones. De nuevu atropa l'ésitu de la crítica y el públicu, faciendo'l papel de [[Ricardu III d'Inglaterra]] nos teatros de [[Sheffield]], en marzu del 2002.

Consigue'l papel de '''Gilderoy Lockhart''' en ''[[Harry Potter and the Chamber of Secrets (película)|Harry Potter and the Chamber of Secrets]]''. Nel 2003 vuelve al teatru, pero non con [[William Shakespeare|Shakespeare]], sinón con [[David Mamet|Mamet]]. ''Edmond'' ye un nuevu ésitu d'audiencia y crítica. Contrái matrimoniu con Lindsay Brunnock, a la que conoció nel rodaxe de ''Shackleton''. Apocayá exhibió en diversos festivales el so curtiumetraxe ''Listening''. 

Nel 2006, Branagh dedicó gran parte del so tiempu en Xapón preparando la so personal visión de ''[[Como gustéis]]'', de [[William Shakespeare]]. Con Jimmy Juill, [[Brian Blessed]], Adrian Lester {qu'enantes trabayó xunto con Kenneth na película Trabayu d'amor perdíu}

Tamién trabaya pa la televisión na serie Wallander, onde interpreta al famosu detective creáu por Henning Mankell. La serie empezó en 2008 y anguaño en 2012 cumplir la tercer temporada.

Branagh dirixó ''[[Thor]]'' (2011), basada nel personaxe de la empresa [[Marvel Comics]]. Branagh fai incursión nel gran cine industrial basáu en personaxes de cómics, una y bones la mayor parte de la so filmografía correspuende a otros tipos de films. Munchos fanáticos del cómic "Thor" y de los personaxes de "Marvel", tán bien contentos cola eleición de Kenneth Branagh a cargu del proyeutu, yá que al igual que Christopher Nolan, son direutores bien respetaos por filmes anteriores. Branagh caltién el proyeutu n'absolutu silenciu, y munchos agoren que la resultancia de ''Thor'' ye bien similar al ésitu que llogró Nolan cola so visión de [[Batman]] en ''[[The Dark Knight]]''.

Pola so actuación en ''[[My Week with Marilyn]]'' foi nomáu al [[Premios Óscar|Óscar]] como meyor actor de repartu. Per otra parte, tuvo un papel na ceremonia d'apertura de los [[Xuegos Olímpicos de Londres 2012]].

Dirixó la producción de Walt Disney Pictures, ''La Cenicienta'' (2015). El guión escritu por Chris Weitz funde'l rellatu infantil de Charles Perrault cola historia del filme animáu de Walt Disney de 1950.

== Filmografía ==
=== Cine ===
==== Direutor ====
* ''[[Cenicienta (película de 2015)|La Cenicienta]]'' (2015)
* ''[[Jack Ryan: Shadow Recruit]]'' (2013)
* ''[[Thor (película)|Thor]]'' (2011)
* ''[[La buelga (película de 2007)|La buelga]]'' (''Sleuth'') (2007)
* ''[[La flauta máxica (2006)|La flauta máxica]]'' (2006)
* ''[[Como gustéis (película de 2006)|Como gustéis]]'' (2006)
* ''Listening'' (2003)
* ''Trabayos d'amor perdíu'' (2000)
* ''[[Hamlet (película de 1996)|Hamlet]]'' (1996)
* ''[[No más crudo del crudu iviernu]]'' (1995)
* ''[[Frankenstein de Mary Shelley|Frankenstein]]'' (''Mary Shelley's Frankenstein'', [[1994]]) 
* ''[[Much Ado About Nothing (película)|Much Ado About Nothing]]'' (''Much Ado About Nothing'', [[1993]]) 
* ''[[Los amigos de Peter]]'' (''Peter's Friends'', [[1992]]) 
* ''[[Dead Again]]'' (''Dead Again'', [[1991]])
* ''[[Henry V (1989)|Enrique V]]'' (''Henry V'', [[1989]])

==== Actor ====
* ''[[Dunkirk (película)|Dunkirk]]'' (2017)
* ''[[Jack Ryan: Shadow Recruit]]'' (2013) Viktor Cherevin. De Kenneth Branagh<ref>https://www.imdb.com/character/ch0364482/?ref_=nm_flmg_act_1</ref>
* ''[[My Week with Marilyn]]'' (2011)
* ''[[The Boat That Rocked|Radio Tapada]] ''. ([[2009]]) 
* ''[[Valkyrie]]''. ([[2008]]) [[Henning von Tresckow]]. De [[Bryan Singer]]
* ''[[Warm Springs (película)|Warm Springs]]''. ([[2005]]) [[Franklin Delano Roosevelt]]. De [[Joseph Sargent]] 
* ''[[Five Children and It|Cinco Chicos y Esto]]''. ([[2004]]) [[Tíu Albert]]. De [[John Stephenson]] 
* ''[[Harry Potter and the Chamber of Secrets (película)|Harry Potter and the Chamber of Secrets]]''. ([[2002]]) [[Gilderoy Lockhart]]. De [[Chris Columbus]]
* ''[[Cómo matar al perru del to vecín]]''. ([[2002]]) [[Peter McGowan]].De [[Michael Kalesniko]]
* ''[[Shackleton (película)|Shackleton]]''. ([[2002]]) [[Sir Ernest Shackleton]]. De [[Charles Sturridge]]
* ''[[Xeneración robada]]''. ([[2002]]) De [[Phillip Noyce]]
* ''[[Alien love triangle]]''. ([[2002]]) De [[Danny Boyle]]
* ''[[La solución final]]''. ([[2001]]) De [[Frank Pierson]]
* ''[[La ruta escontra El Dorado]]''. ([[2000]]) De [[Bibo Bergeron]]
* ''[[Wild Wild West]]''. ([[1999]]) De [[Barry Sonnenfeld]]
* ''[[Trabayos d'amor perdíu]]''. ([[1999]]) De Kenneth Branagh
* ''[[El fabricante de peluques]]''. ([[1999]])De [[Steffen Schäffler]]
* ''[[Estrañu pidimientu]]. ([[1998]]) De [[Paul Greengrass]]
* ''[[The Gingerbread Man (película)|Conflictu d'intereses]]''. ([[1998]]) De [[Robert Altman]]
* ''[[Celebrity (película)|Celebrity]]''. ([[1998]]) De [[Woody Allen]]
* ''[[Promeses incumplíes]]''. ([[1997]]) De [[Lesli Linka Glatter]]
* ''[[Hamlet (película de 1996)|Hamlet]]''. ([[1996]]) De Kenneth Branagh
* ''[[Otelo (película de 1995)|Otelo]]''. ([[1995]]) D'[[Oliver Parker]]
* ''[[The True Story of Frankenstein]]''. ([[1994]]) The True Story of Frankenstein. De -
* ''[[Frankenstein de Mary Shelley]]''. ([[1994]]) Frankenstein. De Kenneth Branagh
* ''[[Swing Kids]]''. ([[1993]]) Swing kids (nun apaez nos creitos). De [[Thomas Carter]]
* ''[[Much Ado About Nothing (película)|Much Ado About Nothing]]'' (Much Ado About Nothing, [[1993]]). De Kenneth Branagh.
* ''[[Symphony for the Spire]]''. ([[1992]]) Symphony for the Spire. De [[Mike Mansfield]]
* ''[[Los amigos de Peter]]''. ([[1992]]) Peter's Friends. De Kenneth Branagh
* ''[[Dead Again]]''. ([[1991]]) Dead Again. De Kenneth Branagh
* ''[[Henry V (1989)|Enrique V]]''. ([[1989]]) Henry V. De Kenneth Branagh
* ''[[Look back in anger]]''. ([[1989]])
* ''[[Temporada alta]]''. ([[1987]]) High Season. De [[Clare Peploe]]
* ''[[Un mes nel campu]]''. ([[1987]]) A Month in the Country. De [[Pat O'Connor]]
* ''[[Coming Through]]''. ([[1985]]) Coming Through. De [[Peter Barber-Fleming]]

==== Guionista ====
* ''Listening'' (''Listening'', [[2003]])
* ''Trabayos d'amor perdíu''(''Love's Labour's Lost'', [[2000]])
* ''[[Hamlet (película de 1996)|Hamlet]]'' (''Hamlet'', [[1996]])
* ''No más crudo del crudu iviernu'' (''In the Bleak Midwinter'', [[1995]])
* ''Much Ado About Nothing'' (''Much Ado About Nothing'', [[1993]])
* ''Enrique V'' (''Henry V'', [[1989]])

==== Productor ====

* ''Trabayos d'amor perdíu'' (''Love's Labour's Lost'', [[2000]])
* ''Frankenstein de Mary Shelley'' (''Frankenstein'', [[1994]]) (coproductor)
* ''Much Ado About Nothing'' (''Much Ado About Nothing'', [[1993]]) 
* ''Los amigos de Peter'' (''Peter's Friends'', [[1992]])

====Televisión====

* ''[[Caminando ente Dinosaurios|Caminando ente dinosaurios]]'' ([[1999]]) (Voz del narrador)

=== Teatru ===
* ''[[Macbeth]]'' (2013)
* ''[[Ivanov (obra de teatru)|Ivanov]]'' (2008)
* ''[[Ricardu III (obra de teatru)|Richard III]]'' (2002)
* ''[[Hamlet]]'' (1992)
* ''[[Look Back in Anger]]'' (1989)
* ''[[Much Ado About Nothing]]'' (1988)
* ''[[Romeo y Julieta|Romeo and Juliet]]'' (1987)
* ''[[Enrique V (teatru)|Henry V]]'' (1984)
* ''Another Country'' (1982)

== Premios ==

=== [[Premios Óscar|Premiu Óscar]] ===

{| border="1" cellpadding="4" cellspacing="0"
|- bgcolor="#CCCCCC"
! '''Añu''' || '''Categoría''' || '''Película''' || '''Resultáu'''
|-
|2011||[[Óscar al meyor actor de repartu]]||My Week with Marilyn (película 2011)|[[My Week with Marilyn]]||style="background: #ffdddd"|Candidatu
|- 
|1996||[[Óscar al meyor guión adautáu]]||[[Hamlet (película 1996)|Hamlet]]||style="background: #ffdddd"|Candidatu
|- 
|1992||[[Óscar al meyor curtiumetraxe]]||Swan Song||style="background: #ffdddd"|Candidatu
|- 
|1989||[[Óscar a la meyor direición]]||[[Henry V (1989)|Enrique V]]||style="background: #ffdddd"|Candidatu
|- 
|1989||[[Óscar al meyor actor]]||[[Henry V (1989)|Enrique V]]||style="background: #ffdddd"|Candidatu
|- 
|}

=== [[Premiu Globu d'Oru|Globu d'Oru]] ===

{| border="1" cellpadding="4" cellspacing="0"
|- bgcolor="#CCCCCC"
! '''Añu''' || '''Categoría''' || '''Película''' || '''Resultáu'''
|-
|2012||[[Globu d'Oru al meyor actor de repartu|Meyor Actor de Repartu]] ||''[[My Week with Marilyn]]''||Candidatu
|- 
|2010||[[Globu d'Oru al meyor actor de miniserie o telefilme|Meyor Actor de Miniserie o Telefilme]]||''[[Wallander]]''||Candidatu
|- 
|2005||[[Globu d'Oru al meyor actor de miniserie o telefilme|Meyor Actor de Miniserie o Telefilme]]||''[[Warm Springs]]''||Candidatu
|- 
|2001||[[Globu d'Oru al meyor actor de miniserie o telefilme|Meyor Actor de Miniserie o Telefilme]]||''[[Conspiracy]]''||Candidatu
|- 
|}

== Referencies ==
{{llistaref}}

== Enllaces esternos ==
{{commonscat}}
* [http://www.branaghcompendium.com/ Páxina de Kenneth Branagh] n'inglés

{{NF|1960||Branagh, Kenneth}}
{{Tradubot|Kenneth Branagh}}
[[Categoría:Actores y actrices de cine d'Irlanda del Norte]]
[[Categoría:Actores y actrices de teatru d'Irlanda del Norte]]
[[Categoría:Candidatos al premiu Óscar al meyor actor]]
[[Categoría:Candidatos al premiu Óscar al meyor actor de repartu]]
[[Categoría:Direutores de cine d'Irlanda del Norte]]
[[Categoría:Direutores de teatru d'Irlanda del Norte]]
[[Categoría:Ganadores del premiu BAFTA al meyor actor de televisión]]
[[Categoría:Persones de Belfast]]