Frantziako eskualdeak-en iturria ikusi

'''Frantziako eskualdeak''' [[Frantzia]] banaketa administratibo gorenak dira. Frantzia 18 eskualdetan banatuta dago: 13 [[Europa]]n ([[Metropolitar Frantzia]]n) daude eta 5, [[Afrika]] eta [[Amerika]]n (Itsasoz Haraindiko Eskualdeak). Eskualdeak [[departamendu]]etan banatuta daude; horiek, [[barruti]]etan (''arrondissements''); eta horiek, [[kantonamendu]]etan. [[Korsika]]k, berez, [[lurralde kolektibitate]] estatusa du, baina eskualde bat dela kontsideratzen da.

[[2015]]ean onartutako lege batek murriztu zituen eskualde kopurua, ordu arteko hainbat eskualdean elkartuz.

{{Frantziako eskualde mapa}}

== Historia ==
Frantzian ''eskualde'' kontzeptua ofizialki [[1982]]ko [[martxoaren 2]]ko Dezentralizazio Legean sortu zen, eskualdeei ofizialtasun estatusa eman zitzaienean. Lehen eskualde hauteskundeak [[1986]]an egin ziren. 2016an, eskualde kopurua 27tik 18ra murriztu zen lege berri baten bitartez.

=== 1982 eta 2015 arteko eskualdeak ===

* [[Metropolitar Frantzia]]ko 22 eskualdeak:
:{|
| valign="top" |
1. {{bandera|Alsazia}}<br />
2. {{bandera|Akitania}}<br />
3. {{bandera|Auvernia}}<br />
4. {{bandera|Normandia Beherea}}<br />
5. {{bandera|Borgoina}}<br />
6. {{bandera|Bretainia}}<br />
7. {{bandera|Centre}}<br />
8. {{bandera|Champagne-Ardenne}}<br />
9. {{bandera|Korsika}}<br />
10. {{bandera|Franche-Comté}}<br />
11. {{bandera|Normandia Garaia}}<br />
|
12. {{bandera|Île-de-France}}<br />
13. {{bandera|Languedoc-Roussillon}}<br />
14. {{bandera|Limousin}}<br />
15. {{bandera|Lorrena}}<br />
16. {{bandera|Midi-Pyrénées}}<br />
17. {{bandera|Nord-Pas-de-Calais}}<br />
18. {{bandera|Pays de la Loire}}<br />
19. {{bandera|Pikardia}}<br />
20. {{bandera|Poitou-Charentes}}<br />
21. {{bandera|Provence-Alpes-Côte d'Azur}}<br />
22. {{bandera|Rhône-Alpeak}}<br />
|
|}
:Korsika ''lurralde kolektibitate''a da, beste 21 eskualdeetatik ezberdina.

* Itsasoz haraindiko bost eskualdeak (era berean, Itsasoz Haraindiko Departamenduak direnak) hauek dira:
:{|
| valign="top" |
# {{bandera|Guadalupe}}
# {{bandera|Guyana Frantsesa}}
# {{bandera|Martinika}}
# {{bandera|Mayotte}}
# {{bandera|Réunion}}
|}

[[INSEE]] estatistika institutuak kode bana ematen dio eskualde bakoitzari eta zonaka batzen ditu:

:
:{| border="0" style="border: 1px solid #999; background-color:#FFFFFF"
|- align="center" bgcolor="#CCCCCC"

!Zona!!I<small>NSEE<br />Kodea</small>!!I<small>SO 3166-2<br />Kodea</small>!!Eskualdea!!Eskualde Prefektura!!Departamenduak
|-
|valign="top" rowspan="2"|1||colspan="4"|''Île-de-France''
|-
|'''11'''||FR-J||[[Île-de-France]]||[[Paris]]||[[Paris|75]], [[Seine-et-Marne|77]], [[Yvelines|78]], [[Essonne|91]], [[Hauts-de-Seine|92]], [[Seine-Saint-Denis|93]], [[Val-de-Marne|94]], [[Val-d'Oise|95]]
|-
|valign="top" rowspan="7"|2||colspan="4"|''Ipar-Erdiko eskualdeak''
|-
|'''21'''||FR-G||[[Champagne-Ardenne]]||[[Châlons-en-Champagne]]||[[Marne|51]], [[Ardenak|08]], [[Aube|10]], [[Marne Garaia|52]]
|-
|'''22'''||FR-S||[[Pikardia]]||[[Amiens]]||[[Somme|80]], [[Aisne|02]], [[Oise|60]]
|-
|'''23'''||FR-Q||[[Normandia Garaia]]||[[Rouen]]||[[Seine-Maritime|76]], [[Eure|27]]
|-
|'''24'''||FR-F||[[Erdialdea-Loira Harana]]||[[Orléans]]||[[Loiret|45]], [[Cher|18]], [[Eure eta Loir|28]], [[Indre|36]], [[Indre-et-Loire|37]], [[Loir-et-Cher|41]]
|-
|'''25'''||FR-P||[[Normandia Beherea]]||[[Caen]]||[[Calvados|14]], [[Manche|50]], [[Orne|61]]
|-
|'''26'''||FR-D||[[Borgoina]]||[[Dijon]]||[[Côte-d'Or|21]], [[Nièvre|58]], [[Saône-et-Loire|71]], [[Yonne|89]]
|-
|valign="top" rowspan="2"|3||colspan="4"|''Nord-Pas-de-Calais''
|-
|'''31'''||FR-O||[[Nord-Pas-de-Calais]]||[[Lille]]||[[Nord|59]], [[Pas-de-Calais|62]]
|-
|valign="top" rowspan="4"|4||colspan="4"|''Ekialdeko eskualdeak''
|-
|'''41'''||FR-M||[[Lorrena]]||[[Metz]]||[[Moselle|57]], [[Meurthe-et-Moselle|54]], [[Meuse|55]], [[Vosges|88]]
|-
|'''42'''||FR-A||[[Alsazia]]||[[Estrasburgo]]||[[Rhin Beherea|67]], [[Rhin Garaia|68]]
|-
|'''43'''||FR-I||[[Franche-Comté]]||[[Besançon]]||[[doubs (argipena)|25]], [[Jura|39]], [[Haute-Saône|70]], [[Belfort Herrialdea|90]]
|-
|valign="top" rowspan="4"|5||colspan="4"|''Ipar-Mendebalde Atlantikoko eskualdeak''
|-
|'''52'''||FR-R||[[Loirerria]]||[[Nantes]]||[[Loire-Atlantique|44]], [[maine-et-Loire|49]], [[Mayenne|53]], [[Sarthe|72]], [[Vendée|85]]
|-
|'''53'''||FR-E||[[Bretainia (eskualdea)|Bretainia]]||[[Rennes]]||[[Ille-et-Vilaine|35]], [[Côtes-d'Armor|22]], [[Finistère|29]], [[Morbihan|56]]
|-
|'''54'''||FR-T||[[Poitou-Charentes]]||[[Poitiers]]||[[Vienne|86]], [[Charente|16]], [[Charente-Maritime|17]], [[Deux-Sèvres|79]]
|-
|valign="top" rowspan="4"|7||colspan="4"|''Hego-Mendebaldeko eskualdeak''
|-
|'''72'''||FR-B||[[Akitania]]||[[Bordele]]||[[Gironda|33]], [[Dordoina|24]], [[Landak|40]], [[Lot-et-Garona|47]], [[Pirinio Atlantikoak|64]]
|-
|'''73'''||FR-N||[[Midi-Pyrénées]]||[[Tolosa Okzitania]]||[[Garona Garaia|31]], [[Ariège|09]], [[Aveyron|12]], [[Gers|32]], [[Lot|46]], [[Pirinio Garaiak|65]], [[Tarn|81]], [[Tarn eta Garona|82]]
|-
|'''74'''||FR-L||[[Limousin]]||[[Limoges]]||[[Haute-Vienne|87]], [[Corrèze|19]], [[Creuse|23]]
|-
|valign="top" rowspan="3"|8||colspan="4"|''Hego-Erdialdeko eskualdeak''
|-
|'''82'''||FR-V||[[Rhône-Alpeak]]||[[Lyon]]||[[Rhône|69]], [[Ain|01]], [[Ardèche|07]], [[Drôme|26]], [[Isère|38]], [[Loire|42]], [[Savoia|73]], [[Savoia Garaia|74]]
|-
|'''83'''||FR-C||[[Auvernia]]||[[Clermont-Ferrand]]||[[Puy-de-Dôme|63]], [[Allier|03]], [[Cantal|15]], [[Haute-Loire|43]]
|-
|valign="top" rowspan="4"|9||colspan="4"|''Mediterraneko eskualdeak''
|-
|'''91'''||FR-K||[[Languedoc-Roussillon]]||[[Montpellier]]||[[Hérault|34]], [[Aude|11]], [[Gard|30]], [[Lozère|48]], [[Ekialdeko Pirinioak|66]]
|-
|'''93'''||FR-U||[[Provence-Alpes-Côte d'Azur]]||[[Marseilla]]||[[Bouches-du-Rhône|13]], [[Alpes-de-Haute-Provence|04]], [[Alpe Garaiak|05]], [[Itsas Alpeak|06]], [[Var|83]], [[Vaucluse|84]]
|-
|'''94'''||FR-H||[[Korsika]]||[[Ajaccio]]||[[Hego Korsika|2A]], [[Korsika Garaia|2B]]
|-
|valign="top" rowspan="6"|0||colspan="4"|''Itsasoz Haraindiko Eskualdeak''
|-
|'''01'''||GP||[[Guadalupe (eskualdea)|Guadalupe]]||[[Basse-Terre]]||[[guadalupe (eskualdea)|971]]
|-
|'''02'''||MQ||[[Martinika]]||[[Fort-de-France]]||[[Martinika|972]]
|-
|'''03'''||GF||[[Guyana Frantsesa|Guyana]]||[[Cayenne]]||[[Guyana Frantsesa|973]]
|-
|'''04'''||RE||[[Réunion]]||[[Saint-Denis (Réunion)|Saint-Denis]]||[[Réunion|974]]
|-
|'''06'''||YT||[[Mayotte]]||[[Mamoudzou]]||[[Mayotte|976]]
|}

=== Eskualdeen erreforma eta batzea ===
[[Fitxategi:France assembly vote.svg|thumb|2014an Frantziako Parlamentuak onartutako eskualde berriak.]]
[[2014]]an, [[Frantziako Nazio Biltzarra]]k eta [[Frantziako Senatua|Senatuak]] Metropolitar Frantziako eskualde kopurua 22tik 13ra murriztea erabaki zuten. Eskualde berriak [[2016]]ko [[urtarrilaren 1]]ean jarri ziren martxan.

Batu ziren eskualdeak:
{| class="wikitaula"
|-
| 
| '''Aurreko eskualdea'''
| '''Eskualde berria'''
|-
| rowspan=2 style="background: #00CED1; width:15px;" |
| [[Borgoina]]
| rowspan=2 | [[Borgoina-Franche-Comté]]
|-
| [[Franche-Comté]]
|-
| rowspan=3 style="background: #DEB887" |
| [[Akitania]]
| rowspan=3 | [[Akitania Berria]]
|-
| [[Limousin]]
|-
| [[Poitou-Charentes]]
|-
| rowspan=2 style="background: #b22222" |
| [[Normandia Beherea]]
| rowspan=2 | [[Normandia]]
|-
| [[Normandia Garaia]]
|-
| rowspan=3 style="background: #86aae0" |
| [[Alsazia]]
| rowspan=3 | [[Ekialde Handia]]
|-
| [[Champagne-Ardenne]]
|-
| [[Lorrena]]
|-
| rowspan=2 style="background: #228b22" |
| [[Languedoc-Roussillon]]
| rowspan=2 | [[Okzitania (eskualdea)|Okzitania]]
|-
| [[Midi-Pyrénées]]
|-
| rowspan=2 style="background: #db7093" |
| [[Nord-Pas-de-Calais]]
| rowspan=2 | [[Frantzia Garaia]]
|-
| [[Pikardia]]
|-
| rowspan=2 style="background: #008B8B" |
| [[Auvernia]]
| rowspan=2 | [[Auvernia-Rodano-Alpeak]]
|-
| [[Rhône-Alpeak]]
|}

Aldaketarik jasan ez zuten eskualdeak:
{| class="wikitaula"
|-
| style="background: #ff7f50; width:15px;" |
| [[Bretainia (eskualdea)|Bretainia]]
|-
| style="background: #FFD700" |
| [[Erdialdea-Loira Harana]]
|-
| style="background: #a9a9a9" |
| [[Korsika]]
|-
| style="background: #ba55d3; width:15px;" |
| [[Île-de-France]]
|-
| style="background: #d38d5f" |
| [[Loirerria]]
|-
| style="background: #32cd32" |
| [[Proventza-Alpeak-Kosta Urdina]]
|}

==== Aurreko proposamenak ====
<gallery widths="150px" align="center">
File:France proposal regions (2009) map.svg | [[Édouard Balladur]]en proposamena
File:France proposal regions (2014) map.svg | [[Manuel Valls]]en A proposamena
File:France proposal regions (2014) map2.svg| [[Manuel Valls]]en B proposamena
File:France proposal regions (2014) map3.svg| [[François Hollande]] presidentearen proposamena
</gallery>

== Eskualdeak eta hiriburuak ==
[[Fitxategi:France_assembly_vote.svg|200px|erdian]]
{| class="wikitable sortable collapsible collapsed" border="1"
|-
! INSEE kodea<ref>[http://www.insee.fr/fr/methodes/default.asp?page=nomenclatures/cog/codes_regions_2016.htm La nouvelle nomenclature des régions]</ref>
! Izena
! Hiriburua
! Aldaketa
! Departamendu kopurua
! Eremua (km²)
! Biztanleak
! Dentsitatea (biz./km²)
|-
|44 || {{legenda|#86aae0| [[Ekialde Handia]] }} || [[Estrasburgo]]<ref name="loi-renommage">Artículo 2-I-4° de la Loi  numéro 2015-29 del 16 de enero de 2015 relative à la délimitation des régions, aux élections régionales et départementales et modifiant le calendrier électoral (1) , « Par dérogation aux 2° et 3° du présent I, Strasbourg est le chef-lieu de sa région » {{Erreferentzia|idioma= français|título= Fac-similé JO du 17/01/2015, texte 1|url = http://www.legifrance.gouv.fr/jopdf/common/jo_pdf.jsp?numJO=0&dateJO=20150117&numTexte=1&pageDebut=00777&pageFin=00783|ubicación= Légifrance|fecha= 17/01/2015|fechaacceso= 21/01/2015}}</ref>{{,}}<ref>[http://www.vie-publique.fr/actualite/dossier/reforme-collectivites-territoriales/carte-regions-2015.html La carte des régions en 2015], consultado el 14 de abril 2015.</ref><ref name="capitales">[http://www.francetvinfo.fr/politique/reforme-territoriale/carte-quelles-seront-les-futures-capitales-des-13-regions-de-france-metropolitaine_875193.html CARTE. Quelles seront les capitales des futures régions de France ?], [[France Télévisions|France TV info]], 13 avril 2015.</ref>
| 3 eskualderen batzea ||style="text-align:center"| {{nts|10}} || align=right| {{formatnum:57433}} || align=right| {{formatnum:5545000}} || align=right| {{formatnum:97}}
|-
|75
|{{legenda|#deb887| [[Akitania Berria]]}} || [[Bordele]]<ref name="chef-lieu">Decretos del 31 de julio de 2015 que establecen las chef-lieu provisionales de las nuevas regiones: Aquitaine-Limousin-Poitou-Charentes (n.º 2015-940), Auvergne-Rhône-Alpes (n.º 2015-941), Bourgogne-Franche-Comté (n.º 2015-942), Languedoc-Roussillon-Midi-Pyrénées (n.º 2015-943), Normandie (n.º 2015-944), Hauts-de-France (n.º 2015-945)</ref> 
| 3 eskualderen batzea ||style="text-align:center"| {{nts|12}} || align=right| {{formatnum:84061}} || align=right| {{formatnum:5773000}} || align=right| {{formatnum:69}}
|-
|84 || {{legenda|#008b8b| [[Auvernia-Rodano-Alpeak]]}} || [[Lyon]]<ref name="chef-lieu" />
| 2 eskualderen batzea ||style="text-align:center"| {{nts|12}} (+ [[Lyongo Metropolia]]) || align=right| {{formatnum:69711}} || align=right| {{formatnum:7634000}} || align=right| {{formatnum:110}}
|-
|27 || {{legenda|#00ced1| [[Borgoina-Franche-Comté]] }} || [[Dijon]]<ref name="chef-lieu" />
| 2 eskualderen batzea ||style="text-align:center"| {{nts|8}} || align=right| {{formatnum:47784}} || align=right| {{formatnum:2816000}} || align=right| {{formatnum:59}}
|-
|53 ||{{legenda|#ff7f50| [[Bretainia (eskualdea)|Bretainia]]}} || [[Rennes]]<ref name="capitales" />
| Aldaketarik gabeko eskualdea ||style="text-align:center"| {{nts|4}} || align=right| {{formatnum:27208}} || align=right| {{formatnum:3218000}} || align=right| {{formatnum:118}}
|-
|24 || {{legenda|#ffd700| [[Erdialdea-Loira Harana]]}}|| [[Orléans]]<ref name="capitales" />
| Eskualde horri izena bakarrik aldatu zaio ||style="text-align:center"| {{nts|6}} || align=right| {{formatnum:39151}} || align=right| {{formatnum:2556835}} || align=right| {{formatnum:65}}
|- 
|94 || {{legenda|#a9a9a9| [[Korsika]]}}|| [[Ajaccio]]<ref name="capitales" />
| Aldaketarik gabeko kolektibitatea ||style="text-align:center"| {{nts|2}} || align=right| {{formatnum:8680}} || align=right| {{formatnum:322000}} || align=right| {{formatnum:37}}
|- 
|11 || {{legenda|#ba55d3| [[Île-de-France]]}} || [[Paris]]<ref name="capitales" />
| Aldaketarik gabeko eskualdea ||style="text-align:center"| {{nts|8}} || align=right| {{formatnum:12011}} || align=right| {{formatnum:11853000}} || align=right| {{formatnum:987}}
|-
|76 || {{legenda|#228b22| [[Okzitania (eskualdea)|Okzitania]] }} || [[Tolosa Okzitania|Tolosa]]<ref name="chef-lieu" />
| 2 eskualderen batzea ||style="text-align:center"| {{nts|13}} || align=right| {{formatnum:72724}} || align=right| {{formatnum:5573000}} || align=right| {{formatnum:77}}
|-
|32 || {{legenda|#db7093| [[Frantzia Garaia]]}} || [[Lille]]<ref name="chef-lieu" /> 
| 2 eskualderen batzea ||style="text-align:center"| {{nts|5}} || align=right| {{formatnum:31813}} || align=right| {{formatnum:5960000}} || align=right| {{formatnum:187}}
|-
|28 || {{legenda|#b22222| [[Normandia]]}} || [[Rouen]]<ref name="chef-lieu" />
| 2 eskualderen batzea ||style="text-align:center"| {{nts|5}} || align=right| {{formatnum:29906}} || align=right| {{formatnum:3315000}} || align=right| {{formatnum:111}}
|- 
|52 || {{legenda|#d38d5f| [[Loirerria]]}} || [[Nantes]]<ref name="capitales"/>
| Aldaketarik gabeko eskualdea ||style="text-align:center"| {{nts|5}} || align=right| {{formatnum:32082}} || align=right| {{formatnum:3601113}} || align=right| {{formatnum:112}}
|-
|93 || {{legenda|#32cd32| [[Proventza-Alpeak-Kosta Urdina]]}} || [[Marseilla|Marsella]]<ref name="capitales" />
| Aldaketarik gabeko eskualdea ||style="text-align:center"| {{nts|6}} || align=right| {{formatnum:31400}} || align=right| {{formatnum:4916000}} || align=right| {{formatnum:157}}
|}

== Itsasoz haraindiko eskualdeak ==
Ondorengoek dute itsasoz haraindiko eskualde estatusa:
* [[Indiako ozeanoa|Indiako Ozeanoan]] ([[Afrika]])
** '''[[Mayotte]]'''
** '''[[Réunion]]'''
* Amerikan
** '''[[Guyana Frantsesa]]''' ([[Hego Amerika]]n)
** '''[[Guadalupe (eskualdea)|Guadalupe]]''' [[Antillak|Antilletan]] ([[Karibea (eskualdea)|Karibea]], [[Erdialdeko Amerika]])
** '''[[Martinika]]''' [[Antillak|Antilletan]] ([[Karibea (eskualdea)|Karibea]], [[Erdialdeko Amerika]])

:[[Saint-Pierre eta Mikelune]]<nowiki/>ri (Kanadako kostan, Ipar Amerika), [[lurralde kolektibitate]] estatusa eman zitzaion 1985ean.

{|align="center"
|[[Fitxategi:France-Constituent-Lands.png|400px|ezkerrera]]
|[[Fitxategi:Outre-mer en sans Terre Adelie.png|400px|ezkerrera]]
|}

== Ikus, gainera ==
* [[Itsasoz haraindiko Frantzia]]

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://web.archive.org/web/20160301130905/http://www.dmoz.org/Regional/Europe/France/Regions/ Frantziako eskualdeak DMOZ webgunean] {{en}}
* [http://www.outre-mer.gouv.fr/ Frantziako Itsasoz Haraindiko Ministerioa] {{fr}}
{{autoritate kontrola}}

{{Frantziako eskualde aurkibidea}}

[[Kategoria:Frantziako eskualdeak]]
[[Kategoria:Lehen mailako banaketa administratiboak]]