Kitaen ti taudan para iti Hapon

{{Coord|35|N|136|E|display=title}}
{{Infobox pagilian
|native_name = 日本国 <br />''Nippon-koku'' wenno ''Nihon-koku''
|conventional_long_name = Hapon
|image_flag = Flag of Japan.svg
|alt_flag = Naipantingnga a nalabbaga a sirkulo iti puraw a rektanggulo.
|common_name = Hapon
|linking_name = Hapon
|image_coat = Imperial Seal of Japan.svg
|alt_coat = Nabalitokan a sirkulo a nabingbingay babaen ti nabalitokan a sengngat nga addaan dagitii nagtimbukel a igid ken naingpis a nangisit a paraigid.
|symbol_type = Imperio a selio
|other_symbol_type = [[Gobierno a Selio iti Hapon]]
|other_symbol = [[Papeles:Goshichi no kiri.svg|75x75px|Selio iti Opisina iti Kangrunaan a Ministro ken ti Gobierno iti Hapon]] <br /><small>{{Nihongo2|五七桐|''Go-Shichi no Kiri''}}</small>
|image_map = Japan (orthographic projection).svg
|map_width = 220px
|national_anthem = ''[[Kimigayo]]''{{brk}}({{Nihongo2|君が代}}){{brk|2}}[[Papeles:Kimi ga Yo instrumental.ogg|center]]
|official_languages = Awan<ref>{{cite web|url=http://houseikyoku.sangiin.go.jp/column/column068.htm|title=法制執務コラム集「法律と国語・日本語」|publisher=Lehislatibio nga Opisina iti Kamara dagiti Konsilo|accessdate=19 Enero 2009|language=Hapon}}</ref>
|languages_type = [[Nailian a pagsasao]]
|languages = [[Pagsasao a Hapon|Hapon]]
|regional_languages = <small>[[Aynu itak]], [[Dagiti pagsasao a Ryukyuan]], [[Dumaya a Hapon]], [[Lumaud a Hapon]], ken dagiti dadduma pay [[Dagiti Hapon a dialekto]]</small>
|demonym = Hapon
|ethnic_groups = 98.5%&nbsp;[[Tattao a Hapon|Hapon]], 0.5%&nbsp;[[Dagiti Koreano idiay Hapon|Koreano]], 0.4%&nbsp;[[Dagiti Insik a tattao idiay Hapon|Insik]], 0.6%&nbsp;dadduma pay
|capital = [[Tokyo]] (''[[de facto]]'')
|coordinates = {{Coord|35|41|N|139|46|E|type:city}}
|largest_city = kapitolio
|government_type = [[Unitario nga estado|Unitario]] [[parlamentario a sistema|parlamentario a demokrasia]] ken [[batay-linteg a monarkia]]
|leader_title1 = [[Emperador iti Hapon|Emperador]]
|leader_name1 = [[Naruhito]] (徳仁)
|leader_title2 = [[Kangrunaan a Ministro iti Hapon|Kangrunaan a Ministro]]
|leader_name2 = [[Fumio Kishida]] (岸田 文雄)
|legislature = [[Dieta iti Hapon]] (Kokkai)
|upper_house = [[Kamara dagiti Konsilo]] (Sangiin)
|lower_house = [[Kamara dagiti Pannakabagi iti Hapon]] (Shūgiin)
|area_footnote = <ref>{{cite web|title=Japan Statistical Yearbook 2010|publisher=Opisina dagiti Estadistika|accessdate=15 Enero 2011|url=http://www.stat.go.jp/data/nenkan/pdf/yhyou01.pdf|page=17}}</ref>
|area_rank = Maika-62
|area_km2 = 377,944
|area_sq_mi = {{convert|377944|km2|sqmi|disp=output number only}}<!--Saan nga ikkatenr [[WP:MOSNUM]]-->
|percent_water = 0.8
|population_estimate = 127,960,000<ref>{{cite web|url=http://www.stat.go.jp/english/data/jinsui/tsuki/index.htm |title=Karkulo ti Opisina ti Opisial a Hapon nga Estadistika |publisher=Opisina dagiti Estadistika |accessdate=25 Agosto 2010}}</ref>
|population_estimate_year = 2011
|population_estimate_rank = Maika-10
|population_census = 128,056,026<ref>{{cite web|url=http://www.e-stat.go.jp/SG1/estat/ListE.do?bid=000001029548&cycode=0|title=Dagiti Immuna a Bilang iti Populasion ken Sangakabbalayan |publisher=Opisina dagiti Estadistika |accessdate=Pebrero 25, 2011}}</ref>
|population_census_year = 2010
|population_density_km2 = 337.1
|population_density_rank = Maika-36
|GDP_PPP_year = 2011
|GDP_PPP = $4.396 trillion<ref name=imf2>{{cite web |title=Japan|publisher=Internasional a Pundo ti Panguartaan|accessdate=30 Septiembre 2011 |year=2011 |url=http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2011/02/weodata/weorept.aspx?sy=2010&ey=2016&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&pr1.x=25&pr1.y=8&c=158&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC&grp=0&a=}}</ref>
|GDP_PPP_rank = Maika-4
|GDP_PPP_per_capita = $34,362<ref name=imf2 />
|GDP_PPP_per_capita_rank = Maika-25
|GDP_nominal = $5.855 trillion<ref name=imf2 />
|GDP_nominal_rank = Maika-3
|GDP_nominal_year = 2011
|GDP_nominal_per_capita = $45,774<ref name=imf2 />
|GDP_nominal_per_capita_rank = Maika-18
|sovereignty_type = [[Pakasaritaan iti Hapon|Panakabangon]]
|established_event1 = [[Aldaw ti Nailain a Panakabangon]]
|established_date1 = Pebrero 11, 660&nbsp;BC<ref>Babaen dagiti sarsarita, Ti Hapon ket nabangon iti daytoy nga aldaw babaen ni [[Emperador Jimmu]], ti immuna nga emperador iti daytoy a pagilian.</ref>
|established_event2 = [[Meiji a batay-linteg]]
|established_date2 = Nobiembre 29, 1890
|established_event3 = [[Batay-linteg iti Hapon|Agdama a batay-linteg]]
|established_date3 = Mayo 3, 1947
|established_event4 = [[Tulag iti San Francisco|Tulag iti<br />San Francisco]]
|established_date4 = <br />Abril 28, 1952
|Gini_year = 2008
|Gini_change =  <!--increase/decrease/steady-->
|Gini = 37.6 <!--number only-->
|Gini_ref = <ref>{{cite web |title=World Factbook: Gini Index |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2172.html |publisher=CIA |accessdate=Mayo 11, 2011 |archive-date=2014-06-25 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140625144901/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2172.html |url-status=dead }}</ref>
|Gini_rank = Maika-76
|HDI_year = 2013<!-- Please use the year to which the data refers, not the publication year-->
|HDI_change = decrease <!--increase/decrease/steady-->
|HDI = 0.890 <!--number only, between 0 and 1-->
|HDI_ref = <ref name=HDI>{{cite web |url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr14-summary-en.pdf |title=2014 Human Development Report |date=2014 |accessdate=Hulio 27, 2014 | pages=21–25}}</ref>
|HDI_rank = Maika-17
|currency = Internasional a Simbolo '''¥''' ''Maibalikas a'' ([[Hapon a yen|'''Yen''']])<br />Hapon a Simbolo {{lang|ja|円}}&nbsp;wenno&nbsp;{{lang|ja|圓}} ''Maibalikas'' {{transl|ja|([[Hapon a yen|'''En''']])}}
|currency_code = JPY
|time_zone = [[Pagalagadan nga Oras ti Hapon|JST]]
|utc_offset = +9
|time_zone_DST = saan a masursurot
|utc_offset_DST = +9
|date_format = yyyy-mm-dd<br />yyyy年m月d日<br />[[Nagan ti Panawen ti Hapon|Panawen]]&nbsp;yy年m月d日 ([[Kadawyan a panawen|CE]]−1988)
|drives_on = kanigid
|cctld = [[.jp]]
|calling_code = [[Dagiti numero ti telepono iti Hapon|81]]
}}
{{maipapan|pagilian iti Hapon}}
Ti '''Hapon'''<ref>{{cite-Rubino|Hapon|page=210}}</ref> ([[Pagsasao a Hapon]]:日本, '''Nihon'''; ti nadadaan a pormal nga awag ket '''Nippon''') ket maysa nga [[isla]] a [[pagilian]] a masarakan iti [[Taaw Pasipiko]], iti daya ti [[Korea]] ken [[Tsína]], a naibartay manipud iti [[Baybay Okhotsk]] iti amianan agingga iti [[Baybay Daya a Tsína]] iti abagatan. Buklen ti nasurok a 3,000 nga is-isla, ti kadakkelan kadagitoy ket dagiti isla ti [[Hokkaido]], [[Honshu]], [[Shikoku]], ken [[Kyushu]]. Kaaduan kadagiti isla ti Hapon ket kabambantayan ken adu kadagitoy ti addan [[bulkan]]. Ti kangatuan amin a tuktok ken ti [[Bantay Fuji]].

Ti Hapon ti maikadua a kadakkelan ti ekonomiana a pagilian iti sangalubongan (Ti [[Estados Unidos]] ti umuna) ken maysa kadagiti nangnangruna nga industrialisado a pagilian iti lubong. Maysa a unitario a [[batay-linteg a monarkia]] nga addaan iti [[emperador]] ken mabutbutosan a [[parlamento]], ti [[Dieta iti Hapon|Dieta]], a maysa kadagiti kadaanan a lehislatura iti [[Asia]]. Maysa ti Hapon kadagiti kadadakkelan iti populasion a pagilian iti lubong. Ti kapitoliona a [[Tokyo]], nga addaan iti nasurok a 30 [[riwriw]] nga agtaeng, ket ti maibilang a kadakkelan a metropolitano a lugar iti lubong.

== Administratibo a pannakabingbingay ==

Naguduagudua ti Hapon iti 47 a [[Dagiti prepektura ti Hapon|prepektura]], a kadawyan a nagrupo kadagiti rehion. Ti [[Honshu]], ti kadadakkelan ken kaaduan ti populasionna nga isla, ket naguduagudua iti lima wenno ad-adu pay a rehion. Dagiti dadduma a dadakkel nga is-isla ket addaan saggaysa a rehion.

Manipud iti amianan agpaabagatan, dagiti sumaganad dagiti rehion:

{| class=wikitable border=1 cellspacing=0 cellpadding=5 style="border-collapse:collapse; text-align:left; font-size:95%; line-height:normal"
! Rehion
! Prepektura
|-
! Hokkaido
| [[Prepektura ti Hokkaido|Hokkaido]]
|-
! Tohoku
| [[Prepektura ti Akita|Akita]], [[Prepektura ti Aomori|Aomori]], [[Prepektura ti Fukushima|Fukushima]], [[Prepektura ti Iwate|Iwate]], [[Prepektura ti Miyagi|Miyagi]], [[Prepektura ti Yamagata|Yamagata]]
|-
! Kanto
| [[Prepektura ti Chiba|Chiba]], [[Prepektura ti Gunma|Gunma]], [[Prepektura ti Ibaraki|Ibaraki]], [[Prepektura ti Kanagawa|Kanagawa]], [[Prepektura ti Saitama|Saitama]], [[Prepektura ti Tochigi|Tochigi]], Tokyo
|-
! Chubu
| [[Prepektura ti Aichi|Aichi]], [[Prepektura ti Fukui|Fukui]], [[Prepektura ti Gifu|Gifu]], [[Prepektura ti Ishikawa|Ishikawa]], [[Prepektura ti Nagano|Nagano]], [[Prepektura ti Niigata|Niigata]], [[Prepektura ti Shizuoka|Shizuoka]], [[Prepektura ti Toyama|Toyama]], [[Prepektura ti Yamanashi|Yamanashi]]
|-
! Kansai
| [[Prepektura ti Hyogo|Hyogo]], [[Prepektura ti Kyoto|Kyoto]], [[Prepektura ti Mie|Mie]], [[Prepektura ti Nara|Nara]], [[Prepektura ti Osaka|Osaka]], [[Prepektura ti Shiga|Shiga]], [[Prepektura ti Wakayama|Wakayama]]
|-
! Chugoku
| [[Prepektura ti Hiroshima|Hiroshima]], [[Prepektura ti Okayama|Okayama]], [[Prepektura ti Shimane|Shimane]], [[Prepektura ti Tottori|Tottori]], [[Prepektura ti Yamaguchi|Yamaguchi]]
|-
! Shikoku
| [[Prepektura ti Ehime|Ehime]], [[Prepektura ti Kagawa|Kagawa]], [[Prepektura ti Kochi|Kochi]], [[Prepektura ti Tokushima|Tokushima]]
|-
! Kyushu
| [[Prepektura ti Fukuoka|Fukuoka]], [[Prepektura ti Kagoshima|Kagoshima]], [[Prepektura ti Kumamoto|Kumamoto]], [[Prepektura ti Miyazaki|Miyazaki]], [[Prepektura ti Nagasaki|Nagasaki]], [[Prepektura ti Oita|Oita]], [[Prepektura ti Saga|Saga]]
|-
! Okinawa
| [[Prepektura ti Okinawa|Okinawa]]
|}

Dagiti prepektura ket nabingbingay pay kas siudad, ili ken bario. Dagiti kangrunaan a siudad ket nabennebenneg kas elektoral a distrito ({{lang-en|wards}}), ti tengnga a paset ti Tokyo ket nabingay iti 23 nga espesial nga elektoral a distrito.

== Dagiti nagibasaran ==
{{Reflist}}

{{G8}}
{{Dagiti pagilian ti Asia}}

[[Kategoria:Hapon| ]]
[[Kategoria:Pagpagilian ti G8]]
[[Kategoria:Pagpagilian ti G20]]
[[Kategoria:Dagiti batay-linteg a monarkia]]
[[Kategoria:Dagiti pagilian a nagbeddengan ti Taaw Pasipiko]]
[[Kategoria:Dagiti pagilian a nagbeddengan ti Baybay Filipinas]]
[[Kategoria:Dagiti pagilian ti Daya nga Asia]]
[[Kategoria:Dagiti imperio]]
[[Kategoria:Dagiti pagilian nga isla|Hapon]]
[[Kategoria:Dagiti estado a kameng ti Nagkaykaysa a Pagpagilian]]
[[Kategoria:Nangruna nga artikulo]]