Kitaen ti taudan para iti Maika-40 a paralelo amianan

{{Mapa ti lokasion-linia|lat=40}}

Ti '''maika-40 a paralelo amianan''' ket ti [[sirkulo ti latitud]] a 39 [[grado (anggulo)|gradgrado]] iti [[pudno nga amianan|amianan]] ti [[ekuador|ekuador a plano]] ti [[Daga (planeta)|Daga]]. Daytoy ket ballasiwenna ti [[Europa]],  ti [[Baybay Mediteraneo]], [[Asia]], ti [[Taaw Pasipiko]], [[Amianan nga Amerika]] ken ti [[Taaw Atlantiko]].

Iti daytoy a latitud ti [[init]] ket makitkita para kadagiti 15 nga oras, 1 a minminuto iti las-ud ti [[solstisio ti kalgaw]] ken 9 nga or-oras, 20 a minminuto iti las-ud ti [[solstisio ti panaglalam-ek]].<ref>{{Cite web |url=http://aa.usno.navy.mil/data/docs/Dur_OneYear.php |title=Duration of Daylight/Darkness Table for One Year |access-date=2015-04-08 |archive-date=2019-10-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191012094319/http://aa.usno.navy.mil/data/docs/Dur_OneYear.php |url-status=dead }}</ref> 

== Likmut iti lubong ==
Mangrugi iti [[Kangrunaan a Meridiano]] ken mapan nga agpadaya, ti 40° a paralelo amianan ket lumabas iti:

:{| class="wikitable plainrowheaders"
! scope="col" width="145" | Nagsasabtan
! scope="col" | Pagilian, teritorio wenno baybay
! scope="col" | Dagiti nota
|-
| {{Coord|40|0|N|0|0|E|type:landmark|name=Kangrunaan a Meridiano}}
! scope="row" | {{ESP}}
| [[Komunidad ti Valencia]]
|-
| style="background:#b0e0e6;" | {{Coord|40|0|N|0|2|E|type:waterbody|name=Baybay Mediteraneo}}
! scope="row" style="background:#b0e0e6;" | [[Baybay Mediteraneo]]
| style="background:#b0e0e6;" | Lumabas bassit iti amianan ti isla ti [[Majorca]], {{ESP}}
|-
| {{Coord|40|0|N|3|48|E|type:country|name=Espania}}
! scope="row" | {{ESP}}
| Island of [[Minorca]]
|-
| style="background:#b0e0e6;" | {{Coord|40|0|N|4|13|E|type:waterbody|name=Baybay Mediteraneo}}
! scope="row" style="background:#b0e0e6;" | [[Baybay Mediteraneo]]
| style="background:#b0e0e6;" |
|-
| {{Coord|40|0|N|8|24|E|type:country|name=Italia}}
! scope="row" | {{ITA}}
| Islan ti [[Sardinia]]
|-
| style="background:#b0e0e6;" | {{Coord|40|0|N|9|42|E|type:waterbody|name=Baybay Mediteraneo}}
! scope="row" style="background:#b0e0e6;" | [[Baybay Mediteraneo]]
| style="background:#b0e0e6;" | [[Baybay Tirreno]]
|-
| {{Coord|40|0|N|15|20|E|type:country|name=Itlia}}
! scope="row" | {{ITA}}
|
|-
| style="background:#b0e0e6;" | {{Coord|40|0|N|15|26|E|type:waterbody|name=Baybay Mediteraneo}}
! scope="row" style="background:#b0e0e6;" | [[Baybay Mediteraneo]]
| style="background:#b0e0e6;" | [[Golpo ti Policastro]]
|-
| {{Coord|40|0|N|15|41|E|type:country|name=Italia}}
! scope="row" | {{ITA}}
|
|-
| style="background:#b0e0e6;" | {{Coord|40|0|N|16|37|E|type:waterbody|name=Baybay Mediteraneo}}
! scope="row" style="background:#b0e0e6;" | [[Baybay Mediteraneo]]
| style="background:#b0e0e6;" | [[Golpo ti Taranto]]
|-
| {{Coord|40|0|N|18|0|E|type:country|name=Italia}}
! scope="row" | {{ITA}}
| [[Apulia]]
|-
| style="background:#b0e0e6;" | {{Coord|40|0|N|18|25|E|type:waterbody|name=Baybay Mediteraneo}}
! scope="row" style="background:#b0e0e6;" | [[Baybay Mediteraneo]]
| style="background:#b0e0e6;" | [[Lingsat ti Otranto]]
|-
| {{Coord|40|0|N|19|53|E|type:country|name=Albania}}
! scope="row" | {{ALB}}
|
|-
| {{Coord|40|0|N|20|23|E|type:country|name=Gresia}}
! scope="row" | {{GRC}}
|
|-
| style="background:#b0e0e6;" | {{Coord|40|0|N|22|37|E|type:waterbody|name=Baybay Egeo}}
! scope="row" style="background:#b0e0e6;" | Baybay Mediteraneo
| style="background:#b0e0e6;" | [[Baybay Egeo]]
|-
| {{Coord|40|0|N|23|23|E|type:country|name=Greece}}
! scope="row" | {{GRC}}
| [[Kassandra, Chalkidiki|Kassandra]] ken [[Sithonia]]
|-
| style="background:#b0e0e6;" | {{Coord|40|0|N|24|0|E|type:waterbody|name=Baybay Egeo}}
! scope="row" style="background:#b0e0e6;" | Baybay Mediteraneo
| style="background:#b0e0e6;" | [[Baybay Egeo]]
|-
| {{Coord|40|0|N|25|6|E|type:country|name=Gresia}}
! scope="row" | {{GRC}}
| Isla ti [[Lemnos]]
|-
| style="background:#b0e0e6;" | {{Coord|40|0|N|25|26|E|type:waterbody|name=Baybay Egeo}}
! scope="row" style="background:#b0e0e6;" | Baybay Mediteraneo
| style="background:#b0e0e6;" | [[Baybay Egeo]]
|-
| {{Coord|40|0|N|26|11|E|type:country|name=Turkia}}
! scope="row" | {{TUR}}
| Lumabas bassit iti amianan ti [[Ankara]]
|-
| {{Coord|40|0|N|44|24|E|type:country|name=Armenia}}
! scope="row" | {{ARM}}
|
|-
| {{Coord|40|0|N|45|36|E|type:country|name=Azerbaijan}}
! scope="row" | {{AZE}}
| Lumabas babaen ti [[Nagorno-Karabakh]]
|-
| style="background:#b0e0e6;" | {{Coord|40|0|N|49|27|E|type:waterbody|name=Baybay Kaspio}}
! scope="row" style="background:#b0e0e6;" | [[Baybay Kaspio]]
| style="background:#b0e0e6;" |
|-
| {{Coord|40|0|N|52|46|E|type:country|name=Turkmenistan}}
! scope="row" | {{TKM}}
|
|-
| {{Coord|40|0|N|62|26|E|type:country|name=Uzbekistan}}
! scope="row" | {{UZB}}
|
|-
| {{Coord|40|0|N|68|48|E|type:country|name=Tajikistan}}
! scope="row" | {{TJK}}
|
|-
| {{Coord|40|0|N|69|31|E|type:country|name=Kyrgyzstan}}
! scope="row" | {{KGZ}}
|
|-
| {{Coord|40|0|N|70|32|E|type:country|name=Tajikistan}}
! scope="row" | {{TJK}}
| Para iti agarup a 9&nbsp;km
|-
| {{Coord|40|0|N|70|39|E|type:country|name=Kyrgyzstan}}
! scope="row" | {{KGZ}}
|
|-
| {{Coord|40|0|N|71|5|E|type:country|name=Uzbekistan}}
! scope="row" | {{UZB}}
| Exclave ti [[Sokh]] - para iti agarup a7&nbsp;km
|-
| {{Coord|40|0|N|71|10|E|type:country|name=Kyrgyzstan}}
! scope="row" | {{KGZ}}
|
|-
| {{Coord|40|0|N|71|48|E|type:country|name=Uzbekistan}}
! scope="row" | {{UZB}}
| Exclave ti  [[Shohimardon]] - para iti agarup a 4&nbsp;km
|-
| {{Coord|40|0|N|71|50|E|type:country|name=Kyrgyzstan}}
! scope="row" | {{KGZ}}
|
|-valign="top"
| {{Coord|40|0|N|73|58|E|type:country|name=Tsina}}
! scope="row" | {{PRC}}
| [[Xinjiang]] <br/> [[Gansu]] <br/> [[Akin-uneg a Mongolia]] <br/> [[Shanxi]] <br/> [[Hebei]] <br/> [[Beijing]] (lumabas bassit iti amianan ti sentro ti siudad) <br/> Hebei <br/> [[Tianjin]] <br/> Hebei <br/> [[Liaoning]] (para iti agarup a 8&nbsp;km)
|-
| style="background:#b0e0e6;" | {{Coord|40|0|N|119|54|E|type:waterbody|name=Baybay Duyaw}}
! scope="row" style="background:#b0e0e6;" | [[Taaw Pasipiko]]  
| style="background:#b0e0e6;" | [[Luek Liaodong]], [[Baybay Duyaw]]
|-
| {{Coord|40|0|N|121|53|E|type:country|name=Tsina}}
! scope="row" | {{PRC}}
| Liaoning ([[Peninsula Liaodong]])
|-
| {{Coord|40|0|N|124|21|E|type:country|name=Amianan a Korea}}
! scope="row" | {{PRK}}
|[[Probinsia ti Amianan a Pyeongan]]<br/>[[Probinsia ti Jagang]]<br/>[[Probinsia ti Yanggang]]<br/>[[Probinsia ti Abagatan a Hamgyeong]]
|-
| style="background:#b0e0e6;" | {{Coord|40|0|N|127|57|E|type:waterbody|name=Baybay  ti Hapon}}
! scope="row" style="background:#b0e0e6;" | [[Taaw Pasipiko]]
| style="background:#b0e0e6;" | [[Bayaby ti Hapon]]
|-
| {{Coord|40|0|N|128|10|E|type:country|name=Amianana Korea}}
! scope="row" | {{PRK}}
| [[Isla Mayang]]
|-
| style="background:#b0e0e6;" | {{Coord|40|0|N|128|13|E|type:waterbody|name=Baybay  ti Hapon}}
! scope="row" style="background:#b0e0e6;" | [[Taaw Pasipiko]]
| style="background:#b0e0e6;" | [[Baybay ti Hapon]]
|-valign="top"
| {{Coord|40|0|N|139|54|E|type:country|name=Hapon}}
! scope="row" | {{JPN}}
| Isla ti [[Honshū]]<br/>— [[Prepektura ti Akita]]<br/>— [[Prepektura ti Iwate]]
|-
| style="background:#b0e0e6;" | {{Coord|40|0|N|141|57|E|type:waterbody|name=Taaw Pasipiko}}
! scope="row" style="background:#b0e0e6;" | [[Taaw Pasipiko]]
| style="background:#b0e0e6;" |
|-valign="top"
| {{Coord|40|0|N|124|1|W|type:country|name=Estados Unidos}}
! scope="row" | {{USA}}
| [[California]]<br/> [[Nevada]]<br/> [[Utah]]<br/> [[Colorado]]<br/> Pagbeddengan ti [[Nebraska]] / [[Kansas]]<br/> [[Missouri]]<br/> [[Illinois]]<br/> [[Indiana]]<br/> [[Ohio]]<br/> [[West Virginia]]<br/> [[Pennsylvania]], mairaman ti [[Philadelphia]]<br/> [[New Jersey]]<br/>
|-
| style="background:#b0e0e6;" | {{Coord|40|0|N|74|3|W|type:waterbody|name=Taaw Atlantiko}}
! scope="row" style="background:#b0e0e6;" | [[Taaw Atlantiko]]
| style="background:#b0e0e6;" | Lumabas bassit iti amianan ti [[Isla Corvo]], [[Azores]], {{PRT}}
|-
| {{Coord|40|0|N|8|55|W|type:country|name=Portugal}}
! scope="row" | {{PRT}}
|
|-
|-valign="top"
| {{Coord|40|0|N|6|51|W|type:country|name=Espania}}
! scope="row" | {{ESP}}
| [[Extremadura]]<br/> [[Castile-La Mancha]]<br/> [[Komunidad ti Madrid]] - para iti agarup a 10&nbsp;km<br/> Castile-La Mancha<br/> [[Komunidad ti Valencia]] - exclave ti [[Rincón de Ademuz]], para iti agarup a 4&nbsp;km<br/> Castile-La Mancha - para iti agarup a 5&nbsp;km<br/> [[Aragon]]<br/> Komunidad ti Valencia
|}

==Estados Unidos==
[[Papeles:40th parallel US.svg|thumb|left|Ti maika-40 a paralelo ket mangipalawag ti pagbeddengan a nagbaetan ti Nebraska ken Kansas.]]
[[Papeles:Survey monument RH00-062 from SW 3.jpg|thumb|right|Agrimensura apanangimarka iti linia ti estado ti Kansas/Nebraska]]
Ti paralelo 40° amianan ket mangporma ti pagbeddengan a nagbaetan dagiti estado ti [[Kansas]] ken [[Nebraska]].  Id 30 Mayo 1854, to [[Tignay Kansas–Nebraska]] ket nagpartuat iti [[Teritorio ti Kansas]] ken ti [[Teritorio ti Nebraska]] ken nabingay daytoy babaen ti paralelo divided 40° amianan. Dagitoy dua a teritorio naskenda a nangikeddeng para kaniada no palubosanda iti panagtagabu.  Ti [[Agdardara a Kansas|silulukat a suppiat]] a nagbaetan dagiti puersa ti [[aadipen ken nawaya nga es-estado|nawaya nga estado]] ken [[aadipen nga estado|nagay-ayat iti panagtagabu]] idiay Teritorio ti Kansas ket maysa kadagiti gapuanan ti [[Sibil a Gubat ti Amerikano]].

Ti paralelo 40° amianan ket nangporma ti kasisigud a pagbeddengan ti [[Britaniko a monarkia|Britaniko]] a [[Maryland#Pakasaritaan|Kolonia ti Maryland]].  Ti simmaruno a [[Britaniko a monarkia|naarian]] a daton ket nangited daga ti [[Pennsylvania#Pakasaritaan|Kolonia ti Pennsylvania]] iti amianan ti maika-40 aparalelo ngem biddut a nangipagarupa a daytoy ket mangguddua ti [[Sirkulo ti Dua pulo ket dua a Milia]], ngem daytoy ket saan. Ti pagbeddengan ti Pennsylvania ket isu ngarod a saan a nalawag ken ti kolonia ket nangiduron iti adayo a pagbeddengan iti abagatan ti maika-40 a paralelo. Ti [[Linia Mason–Dixon]] ken naaramid idi baetan ti 1763 ken 1767 a kas ti kompromiso a pagbeddengan a nagbaetan kadagiti agtutuon a panagtunton kadagitoy dua a kolonia.

Ti paralelo 40° amianan ket lumabas babaen dagiti siudad ti [[Philadelphia, Pennsylvania]] ken [[Columbus, Ohio]]; ken dagiti pay akin-amianan a suborbo ti [[Indianapolis, Indiana]] ken [[Denver, Colorado]]. Ti paralelo ket dagus a mapan babaen ti [[Internasional nga Eropuerto ti Port Columbus]], nga iti runway 10L-28R  ket dagus a mabirukan iti amianan ti linia, ti runway 10R-28L ket mabirukan bassit iti abagatan daytoy, ken ti linia a mapan kadagiti akin-amianan unay nga igid ti terminal. Daytoy ket lumabas pay ti nangruna a kampus ti [[Ohio State University]].

Ti [[Baseline Road (Colorado)|Baseline Road]] idiay [[Boulder, Colorado]] ket tugotanna ti 40° namianan.

Ti [[Thistle, Utah]], ti saan a matagtagitao nga ili manipud idi 1983, ket apagapaman (30 seconds) iti babab ti 40° amianan.

==Kitaen pay==
*[[Maika-39 a paralelo amianan]]
*[[Maika-41 a paralelo amianan]]

==Dagiti nagibasaran==
{{Reflist}}

{{heograpikal a nagsasabtan}}

{{DEFAULTSORT:40 a paralelo amianan}}
[[Kategoria:Dagiti linia ti latitud]]
[[Kategoria:Dagiti pagbeddengan ti Nebraska]]
[[Kategoria:Dagiti pagbeddengan ti Kansas]]