იხილეთ წყარო გვერდისთვის PT-76

{{ტანკი
|სურათი =[[File:Verkhnyaya Pyshma Tank Museum 2012 0181.jpg|300px]]
|მოდიფიკაცია = PT-76
|პიქსელები = 300px
|ხელმოწერა = PT-76
|კლასიფიკაცია = [[მსუბუქი ტანკები|მსუბუქი ტანკი]]
|ძირითადი ოპერატორები = 
|წონა, ტ = 14.6
|განლაგება = კლასიკური
|ეკიპაჟი = 3 ადამიანი
|დესანტი = 
|კლირენსი = 370
|გამოშვების წლები = [[1951]]—[[1969]]
|ექსპლუატაციის წლები = [[1951]]-დღემდე
|ეგზემპლარი = [[12000]]
|სიგრძე, მმ = 6910
|სიგრძე ქვემეხით, მმ =7630
|სიგანე, მმ = 3150
|სიმაღლე, მმ = 2325
|ჯავშნის ტიპი = 
|კორპუსის შუბლი = 
|კორპუსის შუბლი (ზედა) = 25
|კორპუსის შუბლი (შუა) = 20
|კორპუსის შუბლი (ქვედა) = 13
|კორპუსის ბორტი = 14
|კორპუსის ბორტი (ზედა) = 
|კორპუსის ბორტი (ქვედა) = 7 
|ქვემეხის კალიბრი და მარკა = 76.2მმ
|ქვემეხის ტიპი = ხრახნლულიანი
|ქვემეხის საბრძოლო მარაგი = 40
|სროლის მანძილი =1.500 მეტრი
|მიზანი = ტელესკოპური ТШК-66
|ტყვიამფრქვევები = 1 × 7,62-მმ [[სგმტ]]
|სხვა შეიარაღება = 
|ძრავის ტიპი = 6 ცილინდრიანი დიზელის
|ძრავის სიმძლავრე, ც.ძ. = 240
|ძრავის სიმძლავრე, კილოვატი = 176
|გადაადგილების სიჩქარე ტრასაზე, კმ/სთ = 44
|გადაადგილების სიჩქარე, კმ/სთ  =20-25 
|ტრასაზე გადაადგილების მარაგი, კმ = 22—27
|გადაადგილების მარაგი, კმ = 370-400
|სპეციალური სიმძლავრე, ც.ძ. = 15,7 
|მუხლუხების სიგანე, მმ = 
|სპეციალური დაწოლა გრუნტზე, კგ/კვ.სმ = 0,5
|აღმართზე გამავლობა = 38°
|კედლის გადალახვა, მ = 1.1
|თხრილის გადალახვა, მ = 2.8
|გუბის გადალახვა, მ= 
}}
'''PT-76''' — საბჭოთა [[მსუბუქი ტანკი]], რომელსაც გააჩნდა ამფიბიური შესაძლებლობები, პირველად წარმოდგენილ იქნა 50-იანი წლების დასაწყისში და იწარმოებოდა 1969 წლამდე, პტ-76 იშიფრება როგორც „პლავუჩი ტანკ“ („Плавающий Танк“, ამფიბიური ტანკი), 76 კი ქვემეხის კალიბრზე მიუთითებს.

==შექმნის ისტორია==
[[მეორე მსოფლიო ომი]]ს შემდეგ მსუბუქი ტანკის კონცეფტი თავიდან დამუშავდა [[საბჭოთა კავშირი|საბჭოთა კავშირში]], მათ ახლა დაზვერვის წარმოების და წყლის დაბრკოლებების გადალახვის შესაძლებლობები უნდა ჰქონოდათ. ბევრი მსუბუქი ტანკის პროტოტიპი აიგო 40-იან წლებში, მათგან ყველაზე წარმატებული ობიექტი 740 გამოდგა, რომელიც დააპროექტა ინჟინერმა ნ. შაშმურინმა, პირველი პტ-76-ის პროტოტიპი კიროვში აიგო 1950 წელს და იგი შეიარაღებაში მიიღეს 1951 წლის 6 აგვისტოს, წარმოება სტალინგრადში მიმდინაროებდა, ტანკი პირველად მოდიფიცირდა 1957 წელს  და მას გაუმჯობესებული ქვემეხი და კომუნიკაციის საშუალებები დაუყენეს, შემდეგი მოდერნიზაცია 1959 წელს მოხვდა, ამჯერად ტანკს ახალი ქვემეხის სტაბილიზატორი დაუყენდა, ამ მოდელს PT-76B ეწოდა, ეს მოდელი 1967 წლამდე იწარმოებოდა.

== კონსტრუქციის აღწერა ==
პტ-76-ს ტიპური ტანკისთვის დამახასიათებელი განლაგება აქვს, სამართავი კომპონენტი წინ მდებარეობს, საბრძოლო კომპონენტი ცენტრში, ხოლო ძრავი  ტანკის უკანა ნაწილში, ტანკს 3 კაციანი ეკიპაში ჰყავს, რადგან ტანკის მეთაური რადიოს ოპერატორის და მსროლელის ფუნქციასაც ასრულებს, ეს ამცირებს ტანკის ეფექტიანობას საბრძოლო პირობებში, რადგან ტანკის მეთაურს ერთდროულად რამდენიმე ფუნქცია ეკისრება. ტანკის ძირითად შეიარაღებას 76 მილიმეტრიანი ქვემეხი წარმოადგენს, რომლის ეფექტიანი მოქმედების მანძილს 1500 მეტრია, ქვემეხისთვის ძირითადად 40 საბრძოლო ჭურვი არის მოთავსებული ტანკში, ასევე ტანკს გააჩნია 7.62 მილიმეტრიანი ტყვიამფრქვევი [[სგმტ]], რომლის საბრძოლო მარაგს 1000 ტყვია შეადგენს. პტ-76 საკმაოდ მსუბუქადაა შეჯავშნული, ჯავშნის მაქსიმალური სისქე კორპუსის ზედა შუბლში 25 მმ-ია, საბოლოო ჯამში ტანკი დაცულია 7.62 მილიმეტრი კალიბრის მქონე ტყვიებისაგან, თუმცა არაა დაცული 0.50 კალიბრის ტყვიებისა ან არტილერიის ჭურვების ნამსხვრევებისაგან.

==საბრძოლო გამოყენება==
პირველი და ყველაზე ფართო გამოყენება ტანკმა [[ვიეტნამის ომი]]-ს დროს პოვა, ჩრდილო ვიეტნამის არმია ფართოდ იყენებდა პტ-76-ს ომის განმავლობაში, პირველი მასიური გამოყენება 1968 წლის 6/7 თებერვალს მოხვდა, როდესაც 13-მა ჩრდილო ვიეტნამურმა პტ-76-მა [[ლანგ ვეის]] სპეციალური დანიშნულების ძალების ბაზის შტურმი სცადეს, ბაზას 24 ამერიკელი სპეცრაზმელი, 500 სამხრეთ ვიეტნამელი პარტიზანი და 150 ლაოსის სამეფოს ჯარისკაცი იცავდა, რამდენიმე ტანკის დანაკარგის მიუხედავად, ჩრდილო ვიეტნამელებმა ბაზის ხელში ჩაგდება მოახერხეს, პირველი დაჯახება [[M48]] ტანკსა და პტ-76ს შორის 1968 წლის გაზაფხულზე მოხვდა, როდესაც მდინარე ბენ-ჰაისთან ამერიკულმა მ48 ტანკმა ვიეტნამური პტ-76 გაანადგურა, კიდევ ერთხელ ეს ტანკები 1969 წლის 3 მარტს ბენ-ჰეტთან შეხვდნენ, ბრძოლა ამერიკელების გამარჯვებით დასრულდა, ბრძოლის შედეგად განადგურებული იქნა 1 მ48 ტანკი, რომელსაც 76 მილიმეტრიანი ჭურვი კოშკურაში მოხვდა, ასევე განადგურდა ჩრდილო ვიეტნამის სახალხო არმიის 2 პტ-76 და ერთი [[BTR-50]]. ასევე ვიეტნამში პტ-76-ების გარკვეული რაოდენობა განადგურდა ამერიული [[TOW]]-ს ტიპის რაკეტების მიერ რომლებსაც ვერტმფრენებზე აყენებდნენ.

PT-76-ს იყენებდა [[ინდოეთი]]ც ინტო-პაკისტანის ომებში. ბრძოლის ველზე ტანკებმა საკმაოდ კარგად იჩინეს თავი და საკმაო რაოდენობის პაკისტანური [[M24]] მსუბუქი ტანკების განადგურება მოახერხეს. ასევე ტანკი გამოიყენებოდა არაბული ქვეყნების მიერ ისრაელ-არაბულ ომებში, 1973 წლის ოქტომბრის ომის დროს ეგვიპტური ტანკები გამოიყენებოდნენ [[სუეცის არხი]]სა და სხვა წყლის დაბრკოლებეის გადალახვაში. PT-76 ასევე გამოყენებული იქნა [[ანგოლა]]ში, [[იუგოსლავია]]ში, [[ინდონეზია]]სა და [[ერაყი|ერაყში]].

== მოდიფიკაციები ==
* '''PT-76''' (Ob'yekt 740, 1951)-საბაზო, თავდაპირველი მოდელი.
* '''PT-76''' (Ob'yekt 740, 1957) -გაუმჯობესებული ვერსია ქვემეხით,რადიოთი და მოდიფიცირებული კლირენსით
* '''PT-76B''' (Ob'yekt 740B, 1959) -კიდევ უფრო გაუმჯობესებული ქვემეხი, მოდიფიცირებული ოპტიკა და ელექტრონიკული კომუნიკაციის საშუალებები, დაემატა ქიმიური და ბიოლოგიური საფრთხეებისაგან დაცვის სისტემა.
* '''PT-76A''' -12.7 მილიმეტრიანი ვერსია  საზენიტო ტყვიამფრქვევით
* '''PT-76M (Ob'yekt 740M)''' - ვერსია გაუმჯობესებლი ამფიბიური შესაძლებლობებით
==მომხმარებელი ქვეყნები==
* {{flag|ავღანეთი}}- 60 ტანკი 1996 წლის მდგომარეობით
* {{დროშა|ანგოლა}}-12 ტანკი
* {{დროშა|ბენინი}}-20 ტანკი 1996 წლის მდგომარეობით
*{{დროშა|ვიეტნამი}}-300 ტანკი
*{{დროშა|გვინეა}} -18 ტანკი
*{{დროშა|გვინეა-ბისაუ}}-20 ტანკი
*{{დროშა|ინდოეთი}}-90 ტანკი 1998 წლისათვის 
*{{დროშა|ინდონეზია}}-30 PT-76B
*{{დროშა|ზამბია}}-30 ტანკი
*{{დროშა|კამბოჯა}}-დაახლოებით 20 ტანკი
* {{დროშა|კონგოს რესპუბლიკა}}- 3 ტანკი
*{{დროშა|კორეის სახალხო დემოკრატიული რესპუბლიკა}}-დაახლოებით 560 ტანკი
*{{დროშა|კუბა}}-50 ტანკი
*{{დროშა|ლაოსი}}-25 ტანკი შეიარაღებაში
*{{დროშა|მადაგასკარი}}-12 ტანკი
*{{დროშა|მალი}}-უცნობია ტანკების ზუსტი რაოდენობა
*{{დროშა|მოზამბიკი}}-16 ტანკი
*{{დროშა|ნიკარაგუა}}-10 ტანკი
*{{დროშა|რუსეთი}}-230 ტანკი
*{{დროშა|პაკისტანი}}-დაახლოებით 25-20 ტანკი
*{{დროშა|უგანდა}}-20 ტანკი
*{{დროშა|უნგრეთი}}-100 ტანკი იქნა იმპორტირებული საბჭოთა კავშირიდან 1957 წელს
*{{დროშა|ზამბია}}-30 ტანკი

== რესურსები ინტერნეტში ==
* {{en icon}} [http://www.tanks-encyclopedia.com/coldwar/USSR/soviet_PT-76.php] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170426111747/http://www.tanks-encyclopedia.com/coldwar/USSR/soviet_PT-76.php |date=2017-04-26 }}
* {{en icon}} [http://www.army-technology.com/projects/pt-76lat/]

[[კატეგორია:ცივი ომის საბჭოთა ტანკები]]
[[კატეგორია:მსუბუქი ტანკები]]