Lihat sumber bagi Lord Canselor

{{Other uses|Lord Chancellor (disambiguation)}}
{{Distinguish2|[[Chancellor of the Exchequer]]}}
{{Infobox official post
|insignia        = Royal Coat of Arms of the United Kingdom (HM Government).svg
|insigniacaption  = [[Royal arms of the United Kingdom|Royal Arms]] seperti digunakan oleh [[His Majesty's Government]]
|post             = Lord Canselor
|image            = Official portrait of Alex Chalk crop 2.jpg
|incumbent        = [[Alex Chalk]]
|incumbentsince   = 21 April 2023 
|appointer        = [[Pemerintahan beraja di United Kingdom|Raja United Kingdom]]
|appointer_qualified = {{small|atas nasihat [[Perdana Menteri United Kingdom|Perdana Menteri]]}}
|inaugural        = [[William Cowper, Baron 1 Cowper|The Lord Cowper]]
|formation        = Mei 1707<br>{{small|di [[Kerajaan Great Britain]]}}
|style            = [[Yang Amat Berhormat]] (The Right Honourable)
}}
{{PoliticsUK}}
'''Lord Canselor''' dan pada zaman dahulu, '''Canselor England''' dan '''Lord Canselor Scotland''', ialah seorang pegawai kanan yang penting dalam [[kerajaan]] [[United Kingdom]], dan negeri-[[Negara pendahulu|negeri pendahulunya]]. Beliau merupakan [[Pegawai Agung Negara]], dan dilantik oleh [[Pemerintahan beraja British|Raja]] atas nasihat [[Perdana Menteri United Kingdom|Perdana Menteri]]. Menurut kelaziman, Lord Canselor selalu dilantik daripada [[golongan bangsawan]], walaupun tidak adanya penghalang di sisi [[undang-undang]] terhadap pelantikan orang biasa. Tanggungjawab asal Lord Canselor ialah untuk bertindak sebagai penjaga [[Mohor Agung Kerajaan|Mohor Agung]]. Beliau ialah salah satu ahli [[Kabinet United Kingdom|Kabinet]] dan, mengikut undang-undang, adalah bertanggungjawab kepada kefungsian cekap dan kebebasan mahkamah-[[mahkamah]]. Pada masa dahulu, beliau juga merupakan pengerusi [[Dewan Pertuanan]], serta ketua [[badan kehakiman]], tetapi [[Akta Pembaharuan Perlembagaan 2005]] memindahkan kedua-dua peranan ini kepada orang-orang yang lain. Sejak 2003, [[Charlie Falconer, Baron Falconer dari Thoroton|Lord Falconer dari Thoroton]] merupakan Lord Canselor serta juga [[Menteri Negara untuk Hal-ehwal Perlembagaan]].

[[Lord Penyimpan Mohor Agung]] juga boleh dilantik sebagai ganti untuk Lord Canselor. Kedua-dua jawatan melibatkan tugas-tugas yang sama, dengan perbezaan yang tunggal merupakan cara pelantikannya. Selain itu, jawatan Lord Cancelor boleh disandang oleh sebuah jawatankuasa yang dikenali sebagai "Lord-lord Pesuruhjaya Mohor Agung". Bagaimanapun, sejak [[abad ke-19]], Lord Canselor selalu dilantik, dan kedua-dua jenis jawatan yang lain itu tidak digunakan lagi.

== Sejarah ==
Asal jawatan Lord Canselor boleh dikesani sejak dari zaman [[Carolingian|pemerintahan beraja Carolingian]]. Ketika itu, Canselor bertindak sebagai penyimpan mohor diraja. Di [[England]], jawatan itu wujud sekurang-kurangnya sejak [[Penaklukan Norman]] ([[1066]]), dan mungkin juga lebih awal. Sesetengah ahli sejarah mengatakan bahawa Canselor England yang pertama ialah [[Angmendus]] pada tahun [[605|605 Masihi]]. Sumber-sumber yang lain mengatakan bahawa raja pertama yang melantik seorang Canselor ialah [[Edward si Pengaku|Santo Edward si Pengaku]]. Baginda dikatakan mengamalkan pemeteraian dokumen-dokumen sebagai ganti untuk penandatanganan. Bagaimanapun, jawatan itu telah diisi secara berterusan sejak Penaklukan Norman.
[[Fail:Portrait of Thomas More by Hans Holbein d. J. in the Frick Colllection.jpg|thumb|left|185px|Sir [[Thomas More]], salah satu daripada Lord Canselor awal yang paling masyhur, berkhidmat di bawah [[Henry VIII dari England|Raja Henry VIII]].]]

Pada masa dahulu, jawatan Lord Canselor hampir selalu diisi oleh golongan [[paderi]] kerana pada [[Zaman Pertengahan]], golongan paderi merupakan salah beberapa orang yang [[kenal huruf]] di alamnya. Lord Canselor melaksanakan berbilang fungsi — beliau merupakan Penyimpan Mohor Agung, ketua paderi diraja, serta penasihat untuk kedua-dua hal-hal rohaniah dan duniawi. Oleh itu, jawatan ini muncul sebagai salah satu daripada jawatan yang terpenting dalam kerajaan. Beliau hanya lebih rendah daripada [[Justiciar]], satu jawatan yang kini telah usang.

Sebagai salah satu daripada menteri kepada Raja, Lord Canselor menghadiri ''[[Curia Regis]]'', atau Mahkamah Diraja. Jika beliau merupakan seorang [[biskop]], Lord Canselor itu akan menerima [[writ saman]]; jika beliau merupakan paderi yang bertaraf lebih rendah, atau jika beliau merupakan orang biasa, beliau akan hadir tanpa sebarang perintah. ''Curia Regis'' kemudian berkembang menjadi [[Parlimen United Kingdom|Parlimen]], dan Lord Canselor menjadi prolokutor untuk Dewan Pertuanan. Seperti yang disahkan oleh [[statut]] yang diluluskan semasa pemerintahan [[Henry VIII dari England|Henry VIII]], seseorang Lord Canselor boleh mengerusikan Dewan Pertuanan, walaupun beliau sendiri bukan Lord.

Tanggungjawab [[Badan kehakiman|kehakiman]] Lord Canselor juga berkembang melalui peranannya di dalam ''Curia Regis''. Petisyen-[[petisyen]] untuk keadilan biasanya ditujukan kepada Raja dan ''Curia'', akan tetapi pada tahun [[1280]], [[Edward I dari England|Edward I]] menitahkan hakim-[[hakim]]nya supaya memeriksa dan mengolahkan petisyen-petisyen itu dengan diri sendiri sebagai [[anggota Kehakiman Diraja]]. Petisyen-petisyen yang penting dihantar kepada Lord Canselor untuk keputusannya, dan yang lebih penting lagi dibawa kepada pengetahuan Raja. Bagaimanapun menjelang pemerintahan [[Edward III dari England|Edward III]], sebuah [[tribunal]] untuk Lord Canselor telah dikembangkan. Dalam badan ini yang dikenali sebagai [[Canseri|Mahkamah Tinggi Canseri]], Lord Canselor akan menghakimi kes-kes menurut keadilan (atau "[[ekuiti]]"), berbanding dengan prinsip-prinsip [[common law]] yang ketat. Ketika itu, Lord Canselor juga dikenali sebagai "Penyimpan Hati Nurani Raja". Golongan paderi terus menguasai jawatan Lord Canselor sehingga [[abad ke-16]]. 

Pada tahun [[1529]], selepas [[Thomas Kardinal Wolsey]], Lord Canselor serta [[Ketua biskop York]], dipecat kerana gagal mendapat pembubaran [[perkahwinan]] pertama [[Henry VIII dari England|Henry VIII]], golongan paderi tidak lagi disokong oleh raja, dan orang-orang biasa dilantik untuk jawatan itu. Golongan paderi kembali buat satu tempoh yang singkat semasa pemerintahan [[Mary I dari England|Mary I]] tetapi selepas itu, hampir semua Lord Canselor merupakan orang biasa.

== Lihat juga ==
* [[Lord Mohor Privil|Lord Penyimpan Mohor Privi]]
* [[Senarai Lord Canselor dan Lord Penyimpan]]
* [[Senarai Lord Canselor Scotland]]
* [[Senarai ahli politik British mengikut kekayaan semasa kematian]]

== Rujukan ==
* Campbell, J., Baron Pertama. (1868). ''Lives of the Lord Chancellors and Keepers of the Great Seal of England From the Earliest Times Till the Reign of King George IV'', edisi ke-5. London: John Murray.
* [http://www.parliament.the-stationery-office.co.uk/pa/ld/ldcomp/ctso01.htm Davies, M. (2003). ''Buku Panduan untuk Arahan Tetap dan panduan untuk Prosiding Lord-lord'', edisi ke-19]
* [http://www.lcd.gov.uk/consult/lcoffice/index.htm Jabatan Hal-ehwal Perlembagaan (2003). "Pembaharuan Perlembagaan: Membuat pembaharuan untuk Jawatan Lord Canselor"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20030920052350/http://www.lcd.gov.uk/consult/lcoffice/index.htm |date=2003-09-20 }}
* [http://www.publications.parliament.uk/pa/ld200304/ldbills/030/2004030.htm Dewan Pertuanan. (2003–2004). Rang Undang-undang 30 (Rang Undang-undang Pembaharuan Perlembagaan).]
* "Lord High Chancellor" (1911). ''Ensiklopedia Britannica'', edisi ke-11. London: Percetakan Universiti Cambridge.

[[Kategori:Lord Canselor| ]]