Lihat sumber bagi Tembok Besar China

{{More citations needed|tarikh=November 2023}}{{Expand language|date=November 2023|langcode=zh|otherarticle=长城}}{{Kotak info bangunan bersejarah
| Nama = Tembok Besar China
| Nama asal = 万里长城
| Imej = [[Fail:Great Wall of China July 2006.JPG|250px]]
| Kapsyen = Tembok Besar China
| Negara = China
| Peta = China
| lat_d = 40.67693
| lat_m = 
| lat_NS = N
| long_d = 117.23193
| long_m = 
| long_EW = E
| Jenis = Budaya
| Mula dibina = Abad ke-7 SM
| Panjang = 21,196 km (13,171 bt)
}}
'''Tembok Besar China''' ({{zh-tspl|s={{linktext|长|城}}|t={{linktext|長|城}}|p=Chángchéng|l=bandar/kota panjang}} atau {{zh-tspl|s={{linktext|万|里|长|城}}|t={{linktext|萬|里|長|城}}|p=Wànlǐ Chángchéng|l=Tembok panjang 10,000 [[Li (unit)|li]] ({{linktext|里}})}}<ref>10,000 ''li'' = 6,508 km (4,000 batu). Dalam bahasa Cina, 10,000 merupakan kiasan kepada "tidak terbatas", oleh itu frasa ini bermaksud "tembok yang panjangnya tidak terhingga".</ref>), merupakan satu siri kubu China silam yang dibina sekitar 200 SM dan di antara akhir [[abad ke-14]] sehingga permulaan [[abad ke-17]], semasa [[Dinasti Ming]], untuk melindungi utara China daripada serangan puak [[Mongol]] dan [[orang Turkik|Turkik]]. Ia didahului oleh beberapa tembok dibina semenjak [[abad ke-3 SM]] terhadap perompak [[Nomad|puak-puak nomad]] yang datang dari kawasan yang dikenali hari ini sebagai [[Mongolia]] dan [[Manchuria]].

Panjang Tembok Besar China ini ialah kira-kira 6,400 km,<ref>Damian Zimmerman, [http://www.american.edu/ted/ice/wall.htm ICE Case Studies: The Great Wall of China], Disember 1997</ref> daripada [[Shanhaiguan|Shanhguan]] sehingga ke [[Teluk Bohai]] di sebelah timur yang china yang cantik berhampiran dengan sempadan [[China]] dan Manchuria, sehingga [[Lop Nur]] di sebelah tenggara wilayah [[Xinjiang]]. Pada 2009, satu tinjauan arkaeologi baru menggunakan teknologi termaju melaporkan yang panjang keseluruhan tembok, dengan segala cabangnya, menjangkau {{convert|8851.8|km|mi|abbr=on}}.<ref name="Great Wall of China 'even longer'">{{cite web |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/8008108.stm |title=Great Wall of China 'even longer' |publisher=[[BBC]] |date=2009/04/20 |accessdate=2009-04-20}}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.google.com/hostednews/afp/article/ALeqM5hZntU8l3vH1I21vcievtc-QIryLA |title=China's Great Wall far longer than thought: survey |publisher=[[Agence France-Presse|AFP]] APNKET|date=2009/04/20 |accessdate=2009-04-20 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090427193631/http://www.google.com/hostednews/afp/article/ALeqM5hZntU8l3vH1I21vcievtc-QIryLA |archivedate=2009-04-27 |url-status=live }}</ref>

== Sejarah ==
Sebuah tembok pertahanan telah dibina di sempadan utara pada dinasti Qin dan dipelihara oleh dinasti-dinasti seterusnya. Lima pembinaan semula utama telah dicatatkan: 

# [[208 SM]] ([[Dinasti Qin]])
# [[Abad ke-1 SM]] ([[Dinasti Han]])
# [[Abad ke-7]] ([[Dinasti Sui]]) 
# [[1138]] - [[1198]] ([[Zaman Lima Dinasti dan Sepuluh Negara]])
# [[1368]] - [[1640]] (Dari [[Maharaja Hongwu]] sehingga [[Maharaja Wanli]] pada [[Dinasti Ming]])

Tembok besar pertama telah dibina sewaktu pemerintahan [[Qin Shi Huang|Maharaja Pertama]] Dinasti Qin. Tembok Besar telah dibina dengan menggabungkan beberapa tembok sedia ada yang dibina pada [[Zaman Negeri-Negeri Berperang]]. Tembok Besar asal ini terletak lebih utara dari Tembok Besar yang masih wujud hari ini, dan hujung timurnya sampai di [[Korea Utara]] hari ini. Tetapi sebahagian besar tembok besar pertama ini sudah binasa.

Kerajaan telah mengarahkan para petani membina tembok ini, dan ramai yang mati ketika membinanya. Oleh itu, ia juga digelar 'kubur terpanjang di Bumi'.

Tembok Besar yang kita lihat hari ini ialah hasil pembangunan [[Dinasti Ming]]. Bahagian dalam tembok berisi tanah yang bercampur dengan batu-batan. Bahagian atasnya dibuat jalan utama untuk pasukan berkuda Negeri China. Ia lebih kukuh dan tahan lebih lama. Fungsi utama tembok ini ialah untuk menahan serangan puak-puak nomad dari utara.

Tembok Besar Dinasty Ming bermula di timur dari Kubu Shanhai, dekat Qinhuangdao di Wilayah Hebei. Ia melalui 9 wilayah, 100 daerah dan bahagian 500 km terakhir di barat sudah musnah sepenuhnya. Hujung di bahagian baratnya hari ini terletak di tempat bersejarah Jiayuguan (kubu Jiayu) di barat laut wilayah Gansu, pada hujung [[Jalan Sutera]].

== Galeri ==
<center>
<gallery perrow="3" widths="200" heights="200">
Map of the Great Wall of China.jpg|Peta tembok
Greatwall large.jpg|Tembok Besar China pada tahun 1907
Great Wall-View from Guard Tower.jpg|Pemandangan dari menara pemerhati
</gallery>
</center>

== Rujukan ==
<references/>

== Pautan luar ==
{{commons|Great Wall of China}}
* [http://whc.unesco.org/en/list/438 Tembok Besar China] - Pusat Warisan Dunia UNESCO
*[http://jenovafm.com Web Journal JenovaFM] - Pusat Informasi JenovaFM

{{World Heritage Sites in China}}{{Tunas-seni-bina}}{{Tunas-sejarah-China}}{{Authority control}}
[[Kategori:Tembok Besar China| ]]
[[Kategori:Tembok]]
[[Kategori:Tapak Warisan Dunia di China]]
[[Kategori:Sejarah seni bina China]]
[[Kategori:Simbol kebangsaan China]]