Brontekst bekijken van Dassault Mirage 2000

{{Infobox gevechtsvliegtuig
| Naam = Dassault Mirage 2000
| Plaatje = Mirage 2000C in-flight.jpg
| Rol = [[Jachtvliegtuig|Multirolegevechtsvliegtuig]]
| Bemanning = 1-2
| Varianten = 2000B, 2000C, 2000-5, 2000-5F, 2000-5 Mk II, 2000-9, 2000N, 2000D, 2000E
| Prijs = 17.000.000 EUR
| Eerstevlucht = 10 maart 1978
| Aantalgebouwd = 611
| Gebruik = zie artikel
| Lengte = 14,36
| Hoogte = 5,2
| Spanwijdte = 9,13
| Spanwijdteingeklapt =
| Vleugeloppervlak = 41
| Leeggewicht = 7500
| Brandstof = 2950 + 5400 l
| Wapengewicht =
| Startgewicht = 13800
| Maxgewicht = 17000
| Motor = 1x [[SNECMA]] M53-P2 [[turbojet]] met [[naverbrander]]
| Stuwkracht = 64[[Newton (eenheid)|kN]]; met naverbrander 95 
| Vermogen =
| Kruissnelheid =
| Topsnelheid = 2653 km/u
| Bereik =
| Actieradius =
| Dienstplafond = 18000
| Boordgeschut = 2x 30 mm GIAT/DEFA
| Ophangpunten =
| Bommen =
| Raketten = 2x [[Matra R550 Magic 2|Matra R550 Magic II]] of 2x Super 530D [[lucht-luchtraket]], 4x MICA IR of EM lucht-luchtraket, [[Air Sol Moyenne Portee]] [[lucht-grondraket]]
}}
[[Bestand:Mirage 2000 of French Air Force (reg. 362), static display, Radom AirShow 2005, Poland.jpg|miniatuur|Een Mirage 2000N van de Franse luchtmacht, 2005.]]
[[Bestand:Mirage 2000C 3-view.gif|miniatuur|Mirage 2000C]]

De '''Dassault Mirage 2000''' is een [[Frankrijk|Frans]] multirole gevechtsvliegtuig
van [[Dassault Aviation]]. Het toestel was de opvolger voor de [[Dassault Mirage III]] en heeft daarmee uiterlijk ook een grote gelijkenis; technologisch is het echter een volledig nieuw ontwikkeld toestel. De Mirage 2000 is naar vele landen geëxporteerd.

De diversiteit van het toestel werd door de Fransen benadrukt met de aanduiding Mirage 2000 '''CRDI'''; dit staat voor Chasse/Reconnaissance/Defense/Interdiction (jacht/verkenning/luchtverdediging/aanval)

== Geschiedenis ==
De ontwikkeling van de Mirage 2000 volgde op een reeks projecten waar tussen 1965
en 1975 aan was gewerkt. Eerst was er een gezamenlijk project met het [[Verenigd Koninkrijk]]
dat mislukte. Hierop werkte het Franse [[Dassault]] zelf aan een ''Avion de Combat Future''
(ACF), letterlijk ''toekomstig gevechtsvliegtuig''. Het [[prototype]] hiervan was bijna gereed toen de Franse overheid het project in december 1975 annuleerde wegens het kostenaspect.

Dassault had intussen een goedkoper alternatief in ontwikkeling. Het was de opvolger van de Mirage III die na een aantal naamsveranderingen de naam ''Mirage 2000'' kreeg. Met dit vliegtuig kreeg het bedrijf ook een concurrent voor de [[General Dynamics]] [[F-16 Fighting Falcon]] maar vier [[Europa (continent)|Europese]] landen [[België]], [[Denemarken]], [[Nederland]] en [[Noorwegen]], verkozen de Amerikaanse F-16 boven de Mirage F-1. De Mirage 2000 kwam te laat om te kunnen concurreren.

Het eerste prototype van de Mirage 2000 vloog voor het eerst op 10 maart 1978. Het eerste productietoestel vloog voor het eerst op 20 november 1982. In 1984 kwam het toestel in dienst bij de ''[[Armée de l'Air]]'' (ALA de Franse luchtmacht). De Mirage 2000's van de ALA zullen de komende jaren vervangen worden door de nieuwe [[Dassault Rafale]]. Op 21 juni 2018 is op de Franse vliegbasis [[Istres]] de Mirage 2000 met een ceremonie uit dienst gesteld.<ref>{{fr}}{{Link YouTube|id=sPFDTgG1pz8|label=Mirage 2000 eNd le film 21 juin 2018 BA 125 Istres}}</ref> Op 6 juni 2024 maakte de Franse president [[Emmanuel Macron|Macron]] bekend de gebruikte Mirage 2000-5’s voor een zachte prijs aan Oekraïne te verkopen en Oekraïens luchtmachtpersoneel ervoor op te leiden. Ze zullen naar verwachting in het eerste kwartaal van 2025 in Oekraïne arriveren en vooral als aanvalsvliegtuig worden ingezet.

== Versies ==
* De eerste operationele versie werd de '''Mirage 2000C''', een luchtverdedigingsjager met één zitplaats. In 1984 werd het eerste [[squadron]] van de Franse luchtmacht operationeel. Van dit type werden 124 exemplaren aangekocht.
* De '''Mirage 2000B''' werd de met twee zitplaatsen uitgeruste luchtverdedigingsjager/trainerversie. Deze vloog voor het eerst op 11 oktober 1980. De Franse luchtmacht kocht 30 stuks aan.
* Ook werd de '''Mirage 2000N'''-jachtbommenwerper ontwikkeld; deze was bedoeld voor de aanval met de [[Air Sol Moyenne Portee]]-[[kernraket]]ten. Deze versie vloog voor het eerst op 3 februari 1983. Er werden 75 exemplaren gebouwd die vanaf 1988 operationeel werden.
* De '''Mirage 2000D''' werd gelijk aan de 2000N maar alleen geschikt voor de aanval met conventionele wapens en voor close air support. Het prototype was een aangepast prototype van de 2000N en vloog voor het eerst op 19 februari 1991, op 31 maart 1993 gevolgd door een eerste serietoestel. Er werden 86 stuks van gebouwd die vanaf april 1995 in dienst kwamen.
* Aan het eind van de [[1980-1989|jaren 1980]] begon de Mirage 2000-serie te verouderen. Het Franse [[Thomson (concern)|Thomson]]-CSF ontwikkelde daarom een verbeterde multiroleversie, de '''Mirage 2000-5'''. Het eerste prototype was een omgebouwd prototype van de 2000B en vloog op 24 oktober 1990. Vervolgens perfectioneerde Dassault de 2000-5 verder en ontstond de '''Mirage 2000-5F''';de meest geavanceerde van de reeks.
* De '''Mirage 2000E''' is de exportversie. De "E" is dan de aanduiding die afhangt van de klant. [[Egypte (land)|Egypte]] plaatste in 1981 een bestelling voor 20 '''Mirage 2000M''''s. [[India]] bestelde een '''Mirage 2000H''', [[Peru]] een '''Mirage 2000P''', [[Taiwan]] een '''Mirage 2000-5EI''', [[Qatar]] een '''Mirage 2000-5EDA''', de [[Verenigde Arabische Emiraten]] een '''Mirage 2000EAD''' en '''Mirage 2000 RAD''', [[Griekenland]] een '''Mirage 2000EG''' en [[Brazilië]] een '''Mirage 2000BR'''.

== Gebruikers ==
{| class="wikitable"
! width=200px | Land
! width=050px | Totaalaantal
! width=100px | Varianten
|-
| {{FR}} || 96<ref name=":0">{{Citeer web |url=https://www.flightglobal.com/download?ac=90688 |titel=World Air Forces Directory |datum=2022 |bezochtdatum=2023-05-25 |werk=Flight International |taal=en}}</ref>|| - 2000-5F: 26<br />- 2000D: 65<br />- 2000B-S5: 6
|-
| {{IN}} || 57<ref name=":0" />|| - 2000H/I: 45<br />- 2000TH/TI: 12
|-
| {{AE}} || 59<ref name=":0" />|| - 2000-9/EAD/RAD: 44<br />- 2000-9DAD: 15
|-
| {{TW}} || 54<ref name=":0" />|| - 2000-5EI: 45<br />- 2000-5DI: 9
|-
| {{GR}} || 42<ref name=":0" />|| - 2000EG: 16<br />- 2000-5 Mk II: 24<br />- 2000BG: 2
|-
| {{EG}} || 19<ref name=":0" />|| - 2000EM: 15
- 2000BM: 4
|-
| {{QA}} || 12<ref name=":0" />|| - 2000-5EDA: 9<br />- 2000-5DDA: 3
|-
| {{PE}} || 12<ref name=":0" />|| - 2000P: 10<br />- 2000DP: 2
|}

== Inzet ==
De Mirage 2000's van de [[Verenigde Arabische Emiraten]] waren wel beschikbaar tijdens de
[[Golfoorlog (1990-1991)]] maar kwamen niet in actie.

Eind jaren 1990 was het toestel prominent aanwezig tijdens de [[Verenigde Naties|VN]]- en [[Noord-Atlantische Verdragsorganisatie|NAVO]]-missies in [[Bosnië en Herzegovina|Bosnië]]. In 1995 werd een Franse Mirage 2000 daar neergehaald door een [[luchtdoelraket]].

Indiase Mirage 2000's werden intensief ingezet tijdens de [[Kargil-oorlog]] tegen buurland [[Pakistan]] in 1999. Ze dienden vooral als hoogvliegende [[bommenwerper]].

In de periode 2001-2002 vlogen Franse Mirage 2000D's mee tijdens de [[Oorlog in Afghanistan (2001-2021)|Oorlog in Afghanistan]].

Franse Mirage 2000 toestellen handhaafden de [[No-flyzone]] in Libië onder [[Operatie Harmattan]] in 2011.<ref>{{Citeer web |url=https://www.marianne.net/ |titel=Opération Harmattan, le nom de code militaire pour la Libye |achternaam=Merchet |voornaam=Jean-Dominique |bezochtdatum=2023-05-25 |werk=Marianne |taal=fr |archiefurl=https://web.archive.org/web/20150502020940/http://www.marianne.net/blogsecretdefense/Operation-Harmattan-le-nom-de-code-militaire-pour-la-Libye_a181.html |archiefdatum=2015-05-02}}</ref>

Op 14 april 2018 namen vier Franse Mirage 2000-5F toestellen deel in een luchtaanval samen met het [[Verenigd Koninkrijk]] en de [[Verenigde Staten]] tegen het Syrische regeringsleger tijdens de [[Syrische Burgeroorlog]].<ref>{{Citeer web |url=https://www.defense-aerospace.com/ |titel=Successful Strikes and Targets Hit in Syria |datum=2018-04-14 |bezochtdatum=2023-05-25 |werk=Defense-Arospace.com |taal=en |archiefurl=https://web.archive.org/web/20180421031502/http://www.defense-aerospace.com/articles-view/release/3/192498/syria:-allied-air-strikes-hit-3-targets,-achieve-stated-goals.html |archiefdatum=2018-04-21}}</ref>

== Zie ook ==
{{Commonscatklein|Dassault Mirage 2000}}
* [[Dassault Aviation]]
* [[Dassault Mirage F1]]
* [[Dassault Mirage III]]
* [[Dassault Mirage IV]]
* [[Dassault Étendard IV]]
* [[Dassault Super-Étendard]]
* [[Dassault Rafale]]

== Externe links ==
* {{en}}/{{fr}} [http://www.mirage-jet.com/index.html mirage-jet.com]
* {{en}} [http://www.fas.org/man/dod-101/sys/ac/row/mirage-2000.htm fas.org]
* {{en}} [https://web.archive.org/web/20150428055403/http://www.airvectors.net/avmir2k.html airvectors.net]
* {{en}} [https://www.globalsecurity.org/military/world/europe/mirage-2000.htm globalsecurity.org]

{{Appendix}}

[[Categorie:Vliegtuig van Dassault|Mirage 2000]]
[[Categorie:Straaljager]]