Veire la font de Bascoat

{{Dialècte Lengadocian}}{{Sostítol|País Basc}}
{{omon|Bascoat (omonimia)}}
{{Infobox País
| tipe_estat = Region istorica 
|bandièra= Flag of the Basque Country.svg
|legenda bandièra=[[Bandièra de Bascoat]]
|ligam_blason=[[Armas de Bascoat]]
|imatge_mapa=Euskal Herria Europa.png
|capitala=[[Pampalona]]
|mai granda=[[Bilbao]]
|superfícia_totala=20 947
|populacion_totala=3 193 513
|populacion_annada=2020
|densitat=153,02
|gentilici=Basc, Basca; Basco, Basca
|domeni_internet=[[.eus]]
|fus_orari=UTC+01:00
|lenga=eu
|nom_local=Euskal Herria
|indicatiu_telefonic=+34 (Espanha)<br>+33 (França)
|coordenadas_capitala={{coord|42|52|N|1|55|W}}
}}

Lo '''Bascoat''',<ref><small>Del [[latin]] ''*uasconicātus'' (cf''.'' lo [[Navarrés (navarroaragonés)|navarrés]] e l'[[espanhòl]] ancian ''bascongado'').<small></small></small></ref> lo '''País Basco''', tanben lo '''País Basc''' (''Euskal Herria'' en [[basco]]), es un país istòric del sud-oèst d'[[Euròpa]] de [[Basc|lenga]] e cultura bascas. Se parteja entre los dos estats de [[França]] (part del departament dels [[Pirenèus Atlantics]]) e d'[[Espanha]] (part de la [[Comunautat Autonòma Basca]] e de la [[Comunautat Forala de Navarra]]). Lo [[gentilici]] es '''basco -a''' o '''basc -a''' (o fòrça rarament ''bàscol basca'').

== Geografia politica ==

=== Províncias ===
Lo Bascoat a sèt províncias istoricas o tradicionalas (en basc ''lurraldeak''), tres al nòrd e quatre al sud.
a. Dins lo Nòrd (en basco ''Iparralde''), partida situada en [[França]], en sus la mapa
* '''[[Labord]]''' (en basco ''Lapurdi'');
* '''[[Sola]]''' (en basco ''Zuberoa'');
* '''[[Bassa Navarra]]''' (en basco ''Nafarroa Beherea'')/
b. Dins lo Sud (en basco ''Hegoalde''), partida situada en [[Espanha]]:
* '''[[Comunautat Forala de Navarra]]''' (''Nafarroako Foru Erkidegoa'' en basc) en rog sus la carta
* dins la [[Comunautat Autonòma Basca]]:
** '''[[Biscaia]]''' (en basco ''Bizkaia'');
** '''[[Guipuscoa]]''' (en basco ''Gipuzkoa'');
** '''[[Alaba]]''' (en basco ''Araba''). 
*** Treviño o Trebiñu es una enclava en Alaba qu'aperten oficialament a la region de [[Castelha e Leon]] e a la [[Província d'Espanha|província]] de [[Burgos (província)|Burgos]]. Una part de la populacion e dels elegits locals e tanben los movements basquistas considèran qu'es una part del Bascoat, donc demandan son incorporacion a la província d'[[Alaba]].[[Fichièr:Euskal Herriko kolore mapa.png|centrat|vinheta|259x259px|Las sèt províncias tradicionalas del Bascoat, amb lors noms bascos]]
=== Vilas principalas ===
{|class="infobox" style="text-align:center; width:97%; margin-right:10px; font-size:90%"
! align=center colspan=11 style="background:#f5f5f5;"|Vilas principalas bascas
|-
! rowspan=13 width:100|<br />
[[File:Guggenheim Bilbao may-2006.jpg|border|100px|Bilbao]]<br />[[Bilbao]]<br />
[[File:Plaza Virgen Blanca VITORIA-GASTEIZ tras reforma.JPG|border|100px|Vitoria-Gasteiz]]<br />[[Vitòria]]<br />
[[File:Ayuntamiento de Pamplona freecat-01.jpg|border|100px|Pamplona]]<br />[[Pampalona (Navarra)|Pampalona]]<br />
[[File:San Sebastian at night.jpg|border|100px|Donostia-San Sebastián]]<br />[[Sent Sebastian (Guipuscoa)|St. Sebastian]]<br />
! align=center style="background:#f5f5f5;"|
! align=center style="background:#f5f5f5;"|Vila
! align=center style="background:#f5f5f5;"|''Herrialde'' (Region)
! align=center style="background:#f5f5f5;" colspan="2"|Popolacion
| align=center style="background:#f5f5f5;"|
! align=center style="background:#f5f5f5;"|Vila
! align=center style="background:#f5f5f5;"|''Herrialde'' (Region)
! align=center style="background:#f5f5f5;"|Popolazione
! rowspan=13|<br />
[[File:Barakaldo Gurutzetako Plaza.jpg|100px|Barakaldo]]<br />[[Barakaldo]]<br />
[[File:Guecho, Santa Maria de Guecho - Molino de Aixerrota 2.jpg|border|100px|Getxo]]<br />[[Getxo]]<br />
[[File:Irun Ayto..JPG|border|100px|Irun]]<br />[[Irun]]<br />
[[File:Portugalete - Puente de Vizcaya 13.jpg|border|100px|Portugalete]]<br />[[Portugalete]]<br />
|-
|align=center style="background:#f0f0f0;"| 1 ||align=left| [[Bilbao]] ||align=left| [[Fichièr:Bizkaikobanderea.svg|sens_quadre|25x25px]] [[Biscaia]]|| align="right" | 355.731 || &nbsp; ||align=center style="background:#f0f0f0;"| 11 ||align=left| [[Basauri]] ||align=left| [[Fichièr:Bizkaikobanderea.svg|sens_quadre|25x25px]] [[Biscaia]]|| align="right" | 42.657
|-
|align=center style="background:#f0f0f0;"| 2 ||align=left| [[Vitòria]]|| align="left" | [[Fichièr:Flag of Álava.svg|sens_quadre|25x25px]] [[Alaba]]|| align="right" | 239.562 || &nbsp; ||align=center style="background:#f0f0f0;"| 12 ||align=left| [[Errenteria|Errenteri]] ||align=left| [[Fichièr:Flag of Guipúzcoa.svg|sens_quadre|25x25px]] [[Guipuscoa|Guiposcoa]]|| align="right" | 39.315
|-
|align=center style="background:#f0f0f0;"| 3 ||align=left| [[Pampalona (Navarra)|Pampalona]]|| align="left" | [[Fichièr:Bandera Navarra.svg|sens_quadre|25x25px]] [[Alaba]]|| align="right" | 197.932 || &nbsp; ||align=center style="background:#f0f0f0;"| 13 ||align=left| [[Anglet]] ||align=left| [[Fichièr:Flag of Lapurdi.svg|sens_quadre|25x25px]] [[Labord]]|| align="right" | 37.934
|-
|align=center style="background:#f0f0f0;"| 4 ||align=left| [[Sent Sebastian (Guipuscoa)|St. Sebastian]]|| align="left" | [[Fichièr:Flag of Guipúzcoa.svg|sens_quadre|25x25px]] [[Guipuscoa|Guiposcoa]]|| align="right" | 186.185 || &nbsp; ||align=center style="background:#f0f0f0;"| 14 ||align=left| [[Tudèla (Navarra)|Tudèla]]|| align="left" | [[Fichièr:Bandera Navarra.svg|sens_quadre|25x25px]] [[Alaba]]|| align="right" | 35.429
|-
|align=center style="background:#f0f0f0;"| 5 ||align=left| [[Barakaldo]] ||align=left| [[Fichièr:Bizkaikobanderea.svg|sens_quadre|25x25px]] [[Biscaia]]|| align="right" | 100.061 || &nbsp; ||align=center style="background:#f0f0f0;"| 15 ||align=left| [[Leioa]] ||align=left| [[Fichièr:Bizkaikobanderea.svg|sens_quadre|25x25px]] [[Biscaia]]|| align="right" | 30.454
|-
|align=center style="background:#f0f0f0;"| 6 ||align=left| [[Getxo]] ||align=left| [[Fichièr:Bizkaikobanderea.svg|sens_quadre|25x25px]] [[Biscaia]]|| align="right" | 80.770 || &nbsp; ||align=center style="background:#f0f0f0;"| 16 ||align=left| [[Galdakao]] ||align=left| [[Fichièr:Bizkaikobanderea.svg|sens_quadre|25x25px]] [[Biscaia]]|| align="right" | 29.049
|-
|align=center style="background:#f0f0f0;"| 7 ||align=left| [[Irun]] ||align=left| [[Fichièr:Flag of Guipúzcoa.svg|sens_quadre|25x25px]] [[Guipuscoa|Guiposcoa]]|| align="right" | 61.006 || &nbsp; ||align=center style="background:#f0f0f0;"| 17 ||align=left| [[Sestao]] ||align=left| [[Fichièr:Bizkaikobanderea.svg|sens_quadre|25x25px]] [[Biscaia]]|| align="right" | 28.959
|-
|align=center style="background:#f0f0f0;"| 8 ||align=left| [[Portugalete]] ||align=left| [[Fichièr:Bizkaikobanderea.svg|sens_quadre|25x25px]] [[Biscaia]]|| align="right" | 47.856 || &nbsp; ||align=center style="background:#f0f0f0;"| 18 ||align=left| [[Durango (Spagna)|Durango]] ||align=left| [[Fichièr:Bizkaikobanderea.svg|sens_quadre|25x25px]] [[Biscaia]]|| align="right" | 28.226
|-
|align=center style="background:#f0f0f0;"| 9 ||align=left| [[Santurtzi]] ||align=left| [[Fichièr:Bizkaikobanderea.svg|sens_quadre|25x25px]] [[Biscaia]]|| align="right" | 47.076 || &nbsp; ||align=center style="background:#f0f0f0;"| 19 ||align=left| [[Eibar]] ||align=left| [[Fichièr:Flag of Guipúzcoa.svg|sens_quadre|25x25px]] [[Guipuscoa|Guiposcoa]]|| align="right" | 27.396
|-
|align=center style="background:#f0f0f0;"| 10 ||align=left| [[Baiona]]|| align="left" | [[Fichièr:Flag of Lapurdi.svg|sens_quadre|25x25px]] [[Labord]]|| align="right" | 44.506 || &nbsp; ||align=center style="background:#f0f0f0;"| 20 ||align=left| [[Biàrritz]]|| align="left" | [[Fichièr:Flag of Lapurdi.svg|sens_quadre|25x25px]] [[Labord]]|| align="right" | 26.828
|}

== Lenga ==
La [[Basc|lenga basca]] (autonim: euskara [aguts̺ˈkaɾa]) es una lenga paleoeuropèa parlada al País Basc, valent a dire dins de zònas geograficas situadas al nòrd d'Espanha (País basc espanhòl Hegoalde: region de Navarra e region autonòma Comunautat de País Basc) e dins l'extrèm sud-oèst de França (Iparralde, País Basc francés, dins lo departament de Pirenèus Atlantics).

Lo basc es una lenga ergativa-absolutiva e en aquò diferís de totas las lengas indoeuropèas, qu'an un alinhament nominatiu-acusatiu. La sola lenga amb la quala lo basc a una parentat establida es la lenga aquitana atudada. Los glottologues, pel mejan de la tecnica dicha de reconstruccion intèrna, an temptat de reconstituïr una lenga proto-basca, pasmens, puèi que las donadas actualament en possession an pas encara permés de descobrir l'origina d'aquelas lengas, lor grop lingüistic familial es considerat coma isolat e sens ligam amb cap d'autre grop lingüistic.

Lo lexic basc es compausat majoritàriament de mots d'origina desconeguda, mas tanben de manlèus de sos vesins: compòrta de mots derivats del latin, de l'espanhòl e del [[gascon]].
== Nòtas ==
<references />

{{País Basc}}

[[Categoria:País Basc|*]]