Tekst źródłowy strony Puszcza Wkrzańska

{{Współrzędne|53°37′37″N 14°21′21″E|umieść=na górze}}
[[Plik:Lubinus Ueckermuender Heide.png|thumb|250px|Puszcza Wkrzańska na [[Wielka Mapa Księstwa Pomorskiego|Wielkiej Mapie Księstwa Pomorskiego]] [[Eilhardus Lubinus|Eilerta Lübbena]] z l. 1610-18]]
[[Plik:0904 Pusz Wkrzan ZPL.JPG|thumb|250px|Puszcza Wkrzańska, część środkowa, las sosnowy]]
[[Plik:0904 Droga TRB MYW ZPL.JPG|thumb|250px|Puszcza Wkrzańska, droga z [[Trzebież]]y do [[Myślibórz Wielki|Myśliborza Wielkiego]]]][[Plik:0904 POL GER EU.JPG|thumb|250px|Puszcza Wkrzańska, [[Granica polsko-niemiecka]] k. [[Dobieszczyn]]a]]
'''Puszcza Wkrzańska''' ([[język niemiecki|niem.]] ''Ueckermünder Heide'') – [[puszcza]] położona w [[Niemcy|Niemczech]] w [[powiat Vorpommern-Greifswald|powiecie Vorpommern-Greifswald]] ([[Meklemburgia-Pomorze Przednie]]) oraz w [[Polska|Polsce]] – w [[województwo zachodniopomorskie|województwie zachodniopomorskim]] w [[powiat policki|powiecie polickim]] i częściowo w [[Szczecin]]ie. Puszcza jest obszarem sieci [[Natura 2000]].

== Charakterystyka, obszary chronione ==
Powierzchnia puszczy wynosi ok. 1550 km² (z czego 337 km² na obszarze Polski - 22%). Nazwę swoją zawdzięcza położonej po niemieckiej stronie rzece [[Wkra (rzeka w Niemczech)|Wkrze]] (niem. ''Uecker''). Granicami puszczy są: od północy [[Zalew Szczeciński]], od wschodu [[Odra]], od południa droga [[Głębokie (Szczecin)|Głębokie]] – [[Dobra (powiat policki)|Dobra]] – [[Pasewalk]], a od zachodu droga i [[Tor kolejowy|linia kolejowa]] Pasewalk – [[Anklam]].

W polskiej części najcenniejszym ze względów przyrodniczych jest [[Rezerwat przyrody Świdwie|Rezerwat Świdwie]] chroniący tutejsze [[ptaki]]: [[Żurawie (ptaki)|żurawie]], [[Wilga zwyczajna|wilgi]], błotniaki – [[błotniak stawowy|stawowy]] i [[błotniak łąkowy|łąkowy]], [[strumieniówka|strumieniówki]], [[derkacz]]e, kilka rodzajów [[Gęś domowa|gęsi]] i wiele innych. Rezerwat obejmuje [[Świdwie (jezioro)|jezioro Świdwie]] i przyległe do niego [[bagno|bagna]]. Wokół rezerwatu znajdują się dwie [[stacja ornitologiczna|Stacje Ornitologiczne]]: we wsi [[Bolków (województwo zachodniopomorskie)|Bolków]] i nad rzeką [[Gunica|Gunicą]]. W puszczy przeważają [[Las iglasty|bory]] [[sosna|sosnowe]] i sosnowo-[[buk]]owe. [[Starodrzew]]y puszczy w pobliżu zbiorników wodnych są siedliskiem [[bielik]]a.

Na obszarze puszczy występuje niewiele [[jezioro|jezior]] i [[rzeka|rzek]]. Wśród jezior, poza Świdwiem, można wymienić [[Piaski (jezioro w Puszczy Wkrzańskiej)|jezioro Piaski]], [[Karpino (jezioro w powiecie polickim)|Karpino]], [[Jezioro Głębokie (Puszcza Wkrzańska)|Głębokie]], [[Bartoszewo (jezioro)|Bartoszewo]], [[Piaszynko]] oraz nadgraniczne: [[jezioro Myśliborskie Małe]], [[jezioro Myśliborskie Wielkie]] i [[Stolsko]]. Ważniejszymi rzekami przepływającymi przez puszczę są: wspomniane wcześniej [[Wkra (rzeka w Niemczech)|Wkra]] i [[Gunica]] oraz [[Randow]], [[Myśliborka]], [[Osówka (dopływ Odry)|Osówka]], [[Karwia Struga]].

W granicach Szczecina Puszcza tworzy Parki Leśne: [[Park Leśny Arkoński|Arkoński]], [[Park Leśny Głębokie|Głębokie]] i [[Park Leśny Mścięcino|Mścięcino]] oraz [[Park im. Jana Kasprowicza w Szczecinie|Park Kasprowicza]].
 
Niemiecka część Puszczy Wkrzańskiej wchodzi w skład ''Naturpark Am Stettiner Haff'' a ochroną przyrody objęto m.in. ''Friedländer Große Wiese'' – [[torfowisko]] o powierzchni ok. 250 km² leżące ok. 20 km na południowy zachód od [[Ueckermünde]], na terenie powiatów [[Powiat Vorpommern-Greifswald|Vorpommern-Greifswald]], [[Powiat Mecklenburgische Seenplatte|Mecklenburgische Seenplatte]] i [[Powiat Vorpommern-Greifswald|Vorpommern-Greifswald]]. 

Pomiędzy [[Torgelow]] a [[Eggesin]] znajduje się poligon wojskowy [[Truppenübungsplatz Jägerbrück|Jägerbrück]] o powierzchni ok. 100 km²<ref>{{Cytuj | tytuł = Datenblatt Jägerbrück | url = https://www.bundeswehr.de/resource/blob/312098/ae96793b0f1d610c0046ce82e7a45598/datenblatt-jaegerbrueck-zum-download-data.pdf | wydawca = Bundeswehr | data dostępu = 2022-06-15 | język = de}}</ref>.

== Miejscowości w okolicach Puszczy Wkrzańskiej ==
{|
|-
|valign="top"|
=== {{Flaga|POL}} polskie ===
* miasta: 
** [[Nowe Warpno]] 
** [[Police]]
** [[Szczecin]]
* wsie:
** [[Warnołęka]] 
** [[Brzózki (województwo zachodniopomorskie)|Brzózki]]
** [[Stolec (województwo zachodniopomorskie)|Stolec]] 
** [[Trzebież]] 
** [[Bartoszewo (województwo zachodniopomorskie)|Bartoszewo]] 
** [[Przęsocin]]  
** [[Pilchowo (powiat policki)|Pilchowo]] 
* oraz wiele innych (zobacz [[powiat policki]])
|valign="top"|

=== {{Flaga|DEU}} niemieckie ===
* miasta:
** [[Ueckermünde]]
** [[Eggesin]]
** [[Torgelow]] 
** [[Pasewalk]] 
* wsie: 
** [[Ahlbeck (powiat Vorpommern-Greifswald)|Ahlbeck]] 
** [[Altwarp]]
** [[Rothenklempenow]] 
** [[Glashütte (Rothenklempenow)|Glashütte]]
** [[Blankensee (powiat Vorpommern-Greifswald)|Blankensee]]
|}
Do roku 1945 lub 1946 istniała [[Tor kolejowy|linia kolejowa]] prowadząca przez środek puszczy, która łączyła [[Gumieńce]], [[Dołuje]], [[Dobra (powiat policki)|Dobrą]], [[Buk (powiat policki)|Buk]], [[Stolec (województwo zachodniopomorskie)|Stolec]], [[Glashütte (Rothenklempenow)|Glashütte]], [[Hintersee (Meklemburgia-Pomorze Przednie)|Hintersee]], [[Rieth (Luckow)|Rieth]] i [[Nowe Warpno]]. Obecnie pozostał jej krótki niewykorzystywany fragment ze Szczecina do Dołuj, a resztki dawnego torowiska i obiektów kolejowych są coraz mniej widoczne.

== Turystyka ==
Dzięki niewielkiej odległości, walorom krajobrazowym ([[Wzgórza Warszewskie]]) i sąsiedztwu [[Zalew Szczeciński|Zalewu Szczecińskiego]] stanowi ważne miejsce weekendowej rekreacji dla mieszkańców aglomeracji szczecińskiej. Liczne szlaki turystyczne (polskie, niemieckie i międzynarodowe). Od 2004 Puszcza wchodzi w skład [[Leśny kompleks promocyjny|Leśnego Kompleksu Promocyjnego]] „[[Puszcze Szczecińskie]]”. 
=== Szlaki turystyczne ===
* {{szlak|czerwony}} [[Szlak Puszczy Wkrzańskiej]] 
* {{szlak|czerwony}} [[Szlak „Ścieżkami Dzików”]]
* {{szlak|niebieski}} [[Szlak Warszewski]]
* {{szlak|niebieski}} [[Szlak Pokoju]];
* {{szlak|zielony}} [[Szlak Ornitologów]]
* {{szlak|zielony}} [[Szlak „Przez Las Arkoński i Wzgórza Warszewskie”]]
* {{szlak|żółty}} [[Szlak Policki]]
* {{szlak|żółty}} [[Szlak Spacerowy nad Jezioro Głębokie]]
* {{szlak|żółty}} [[Szlak Gocławski]]
* {{szlak|czarny}} [[Szlak czarny Leśno Górne – Tanowo|Szlak czarny Leśno Górne - Tanowo]]
* {{szlak|czarny}} [[Szlak Pilchowski]]
* {{szlak|czarny}} [[Szlak do Polany Harcerskiej]]
* {{szlak|czarny}} [[Szlak nad Jezioro Świdwie]]
* {{szlak rowerowy|czerwony}} [[Szlak „Puszcza Wkrzańska”]]
* {{szlak rowerowy|czerwony}} [[Szlak rowerowy Odra – Nysa|Międzynarodowy szlak rowerowy Odra - Nysa]]
* {{szlak rowerowy|zielony}} [[Szlak rowerowy R66|Międzynarodowy szlak rowerowy wokół Zalewu Szczecińskiego R-66]]
* {{szlak rowerowy|zielony}} [[Szlak „Do półwyspu Stare Warpno”]]
* {{szlak rowerowy|zielony}} [[Szlak „Wokół bagnistego terenu Ahlbeck”]]
* {{szlak rowerowy|zielony}} [[Szlak „Rothenklempenow”]]
* {{szlak rowerowy|zielony}} [[Szczeciński Szlak Graniczny]]
* {{szlak rowerowy|czarny}} [[Szlak Parków i Pomników Przyrody]]
* {{szlak rowerowy|czarny}} [[Trasa Hanzeatycka]]
* Szlak kajakowy [[Gunica]]

== Zdjęcia ==
<gallery caption="Puszcza Wkrzańska (Ueckermünder Heide)">
Plik:0904 DW115 POL GER.JPG|Puszcza Wkrzańska, granica polsko-niemiecka na [[Droga wojewódzka nr 115|DW115]]
Plik:0905 DW114 X Pienice ZPL.JPG|Puszcza Wkrzańska<br />[[Droga wojewódzka nr 114|DW 114]] k. Pienic
Plik:Wik PWkrz Siedliczka SDC17572.JPG|Dolina [[Siedliczka|Siedliczki]]
Plik:Peene-Südkanal.png|Położenie ''Friedländer Große Wiese''
Plik:Torgelow-Uecker.JPG|[[Wkra (rzeka w Niemczech)|Wkra]] na skraju Puszczy Wkrzańskiej w [[Torgelow]] k. [[Pasewalk]]u ([[Niemcy]])
Plik:Puszcza Wkrzańska w Policach - Mścięcinie.jpg|Puszcza Wkrzańska w [[Mścięcino|Policach - Mścięcinie]]
Plik:Wik PWkrz SDC17620.JPG|[[Droga gruntowa|Droga leśna]] w rejonie [[Siedlice (powiat policki)|Siedlic]]
Plik:Wik PWkrz SDC17648.JPG|Droga leśna k. [[Przęsocin]]a
</gallery>

== Przypisy ==
{{Przypisy}}

== Bibliografia ==
* {{cytuj książkę |nazwisko =  | imię = | autor link = | tytuł = Słownik geograficzno-krajoznawczy Polski | wydawca = Wydaw. Naukowe [[Wydawnictwo Naukowe PWN|PWN]] | miejsce = Warszawa | rok = 1994 | strony = 835-836 | isbn = 8301098228 | język = pl}}
* {{cytuj książkę | tytuł = Okolice Szczecina: 1:75 000 | wydawca = ExpressMap Polska | miejsce = Warszawa | rok = 2007 | strony = 1-2| isbn = 978-83-601-2096-5 | język = pl}}
* {{Cytuj|autor = [[Czesław Piskorski]]; |tytuł = Pomorze Zachodnie, mały przewodnik |data = 1980 |isbn = 83-217-2292-X |miejsce = Warszawa |wydawca = Wyd. Sport i Turystyka Warszawa |s = 224-225 |oclc = 8032482 }}

== Zobacz też ==
* [[Wzniesienia Szczecińskie]]
* [[Równina Wkrzańska]]
* [[Wkrzanie]]
* [[Zalew Szczeciński]]
* [[Roztoka Odrzańska]]
* [[Ujście Odry i Zalew Szczeciński]]
{{commonscat|Wkrzańska Forest}}

== Linki zewnętrzne ==
* {{Cytuj stronę | url = http://puszcza-wkrzanska.cba.pl/ | tytuł = Tajemnicza Puszcza Wkrzańska | opublikowany = puszcza-wkrzanska.cba.pl | archiwum = https://web.archive.org/web/20161005010413/http://puszcza-wkrzanska.cba.pl/ | zarchiwizowano = 2016-10-05}}
* {{Cytuj stronę | url = http://polecam.org/okoliceszczecina/?mapy,6 | tytuł = Schemat pieszych szlaków turystycznych Puszczy Wkrzańskiej i Wzgórz Warszewskich | opublikowany = polecam.org | archiwum = https://web.archive.org/web/20100223023254/http://polecam.org/okoliceszczecina/?mapy,6 | zarchiwizowano = 2010-02-23}}
* [http://pomorze24.blogspot.com/2015/03/puszcza-wkrzanska.html Puszcza Wkrzańska]. pomorze24.blogspot.com

{{Lasy w Polsce}}

{{SORTUJ:Wkrzańska, Puszcza}}
[[Kategoria:Geografia Meklemburgii-Pomorza Przedniego]]
[[Kategoria:Lasy w województwie zachodniopomorskim]]
[[Kategoria:Lasy w Niemczech]]
[[Kategoria:Obszary Natura 2000 w województwie zachodniopomorskim|Puszcza Wkrzańska]]
[[Kategoria:Obszary zielone Szczecina]]
[[Kategoria:Obszary zielone Wzniesień Szczecińskich|Puszcza Wkrzańska]]
[[Kategoria:Ochrona przyrody w województwie zachodniopomorskim|Puszcza Wkrzańska]]
[[Kategoria:Pobrzeże Szczecińskie]]
[[Kategoria:Powiat policki|Puszcza Wkrzańska]]
[[Kategoria:Powiat Vorpommern-Greifswald|Puszcza Wkrzańska]]
[[Kategoria:Turystyka w Policach]]