Izvorni kod stranice Avari

{{Razlikovati|[[Avari (Kavkaz)]]}}
{{Drugo značenje2|Avari}}
{{Preusmeri|Obri}}
{{Etnička grupa
| ime        = Avari
| slika      = 
[[Datoteka:NagyszentmiklosPart21894.jpg|250 px]]
| opis slike =
| populacija = drevni narod
| regije     =
| regija1  = [[Avarski kaganat]], [[Panonska nizija]], [[srednja Evropa]], [[istočna Evropa]]
| pop1     =
| ref1     =
| regija2  =
| pop2     =
| ref2     =
...
| regija31 =
| pop31    =
| ref31    =
| jezik      =
| vjera      =
| srodne     =  
}}

'''Avari''' ('''''panonski''''' ili '''''karpatski Avari'''''), ili '''Obri''' (ovako su ih nazivali [[Slaveni]]), je naziv za drevni narod, za koga se pretpostavlja da je proto-[[turkijski narodi|turskog]] porijekla. Ovo klasično pleme iz doba seobe naroda bilo je tih godina u velikoj zavadi s imperijom [[Gok-Turci|Gok-Turaka]] ([[Turkmeni]]) u [[Centralna Azija|centralnoj Aziji]] i praktično su se sklonili sjeverno od [[Kavkaz]]a. Postoji i mišljenje da su oni samo skupina ratnika, etnički nehomogena, koja se sklonila u neku od ravnica [[Zakavkazje|Zakavkazja]], između [[Kaspijsko jezero|Kaspijskog jezera]] i [[Crno more|Crnog mora]] i ime Avari su dobili kao pripadnici [[Avarski kaganat|avarske države]].

=== Pohod u Evropu ===
Neki izvori govore da su Avari imali oko 20.000 naoružanih ratnika na konjima, tog vremenena zaista [[supersila]]. Iz ove činjenice proizilaze proizvoljne procjene da bi tadašnje avarsko pleme moglo imati oko 100.000 ljudstva.<ref name="Walter Pohl">{{Cite web |url= https://books.google.de/books?id=qzlEdQRYB4IC&pg=PA472&hl=de&source=gbs_selected_pages&cad=3#v=onepage&q&f=false |title=Walter Pohl, Die Avaren, Ein Steppenvolk in Mitteleuropa 567-822. N.Chr. |work= |accessdate= 9. 2. 2016}}</ref>

Tokom 557. Godine Avari su došli na područje sjeverno od Kavkaza. Tu su 558. godine prvi put stupili u kontakt sa Vizantijom, kada je njihov izaslanik bio u [[Carigrad]]u i sklopio sporazum. U zamjenu za zlato pristali su u vizantijsku korist podjarmiti barbarske narode.

==== Vizantija i barbarski narodi ====
Prema [[Vizantija|vizantijskim]] hronikama, Carstvo su tih godina zadesile teške navale barbara jer je imperija oslabila i nije se mogla opirarati tim hordama. Upadi tih različitih zloglasnih četa dolazili su sa istočnih dijelova euroazijske stepe. Osim [[Slaveni|Slavena]], na vizantijskoj teritoriji su se tog vremena, zajedno s njima ili zasebno, pojavljivali još opasniji vojni odredi Protobugara – Kutriguri i Utiguri. Svako je pljačkao za svoj račun. Slaveni su se toliko odvažili da su 550/551. godine prezimili na [[Balkansko poluostrvo|Balkanskom poluostrvu]].
 
Nakon što su primili odgovarajuću nadoknadu, a vjerovatno i sva obećanja koja su htjeli čuti, pa i lokalitet za naseljavanje, Avari su zaobišli Crno more sjevernom rutom krčeći sebi put borbenim aktivnostima. Njihovo prvo novo naseljavanje zabilježeno je oko ušća rijeke [[Dnjepar]], koji se sa sjevera ulijeva u zapadni dio Crnog mora, oblast današnje Ukrajine i područje [[Krim]]a, upravo tamo gdje je izlazila teritorija Anta na [[Crno more]]. Tu se danas nalazi luka Harson

==== Potčinjavanje Bugara, Anta i Slavena ====
Prvi narod kojeg su Avari već 559. godine pobijedili i potčinili bili su daleko brojniji Anti, nastanjeni na širokom prostoru sjevernije od tog avarskog dijela.
Istočnije od nove avarske nastambe bili su Kutriguri, (Protobugari, prvobitni [[Bugari]]). Oni su naseljavali oblast oko ušća rijeke [[Don]] u [[Azovsko more]], pa prostor prema rijeci Volgi. U pratnji Slavena harali su oni balkanskim područjem 559. godine. Na svom povratku u domovinu, zajedno sa Utigurima, još jednim bugarskim plemenom, morali su proći preko novonastale teritorije Avara. Avari uz otkup puštaju Kutrigure i sa njima nastavljaju saradnju, a oko dvanaest hiljada Utigura priključuju svom savezu.
==== Pohod na Franke ====
Vizantijski car [[Justinijan I.]] ih je nakon toga usmjerio na zapad, gdje su ih zaustavili [[Franci]] i njihov kralj Sigibert I. Bitka,  koja je počela dijeliti europski kontinent na avarski istok i franački zapad, dogodila se na rijeci Albium – Elbe – Laba, u oblasti Tiringije, na početku 562. godine, a mjesto sukoba se lokalizira kao područje današnjeg grada Magdeburg. 
Poslije tog neuspjeha Avara u pohodu na Franke, na čelo avarske konjice dolazi [[Bajan I]]. (562 – 582/583). Ovo je drugi po redu avarski vladar na evropskom tlu i jedini njihov vladar čije je ime poznato.
==== Novi pohod na Franke ====
Bajan I je 566. krenuo u drugi pohod na Franke i zadaje im težak poraz. Avari su bili, kako je franački hroničar pribilježio, u savezu sa magičnim snagama koje su raznim čarolijama paralizirale franački otpor. Pri tome je čak i kralj Sigibert lično pao u avarsko zarobljeništvo. Ipak se on brzo oslobađa iz ove neugodne situacije: Ono što nije mogao ostvariti na bojnom polju, ostvario je vještinom darivanja. Sklopljen je i novi ugovor  za koji se smatra  da je Sigibert ovim ugovorom ustupio Avarima ‘germanski Istok’ i u tome vide početak naseljavanja Slavena na Labi i Odri.<ref name="Walter Pohl"/>
==== Avari protiv Gepida i Langobarda ====
Godine 567. Avari sklapaju savez sa Langobardima i ruše [[Gepidi|Gepidsko kraljevstvo]]. [[Langobardi]] se nevoljno povlače prema sjevernoj Italiji i bila je to zadnja masovna selidba Germana u doba velike Seoba naroda.

Vizantinci, koji su vodili politiku sukoblavanja varvarskih naroda jednog protiv drugih, upućuju Avare na Slavene i njihove plodne zemlje u Maloj Skitiji. .<ref name="Curta">Florin Curta. ''The Making of the Slavs: History and Archaeology of the Lower Danube Region, c. 500–700''. Cambridge, Cambridge University Press, 2001. {{ISBN|0-521-80202-4}}.</ref>
Od tada su Avari zagospodarili [[Panonska nizija|Panonskom nizijom]] i širokim okolnim prostorom i osnivaju svoju državu, [[Avarski kaganat]] koja se prostirala od današnje [[Austrija|Austrije]] do ukrajinskih stepa.

== Avari protiv Vizantije ==
Od tada žele da pređu sa sjeverne na južnu stranu Dunava u njegovom donjem toku, odnosno da iz osnova pomjere stabilizovanu severnu granicu Carevine. Ta se želja kod njih javlja vrlo brzo i vrlo jasno. Vizantijski car [[Mavrikijevi balkanski pohodi|Mavrikije]] (ili Mauricije, vladao 582-602), vodio je čitav niz vojnih ekspedicija u pokušaju da odbrani balkanske provincije od Avara i Slovena.<ref name="Ćorović">{{Cite web |url= https://www.rastko.rs/rastko-bl/istorija/corovic/istorija/index_l.html |title= Vladimir Ćorović -Istorija srpskog naroda |work= |accessdate= 9. 2. 2016}}</ref>

Mavrikije je za izvjesno vrijeme umirio [[Balkan]]. Njegov nasljednik Foka morao je voditi ratove protiv [[Perzija|Perzije]]. Došlo je do masovne invazije u prvoj deceniji Iraklijeve vlasti i propasti rimske vlasti na Balkanu.<ref name="Ostrogorski">{{Cite web |url= https://de.scribd.com/doc/312994956/Georgije-Ostrogorski-Istorija-Vizantije-srp-pdf |title=Georgije Ostrogorski: Istorija Vizantije |work= |accessdate= 9. 2. 2016}}</ref>

Oko 611. Slaveni su stigli do [[Istra|Istre]]. Nova je uništena oko 613. Gradovi poput [[Caričin grad|Justinijane Prime]] (moguće [[Caričin grad]] nedaleko od [[Leskovac|Leskovca]] u [[Srbija|Srbiji]], ili u blizini [[Skoplje|Skoplja]]), [[Salona]] i još 40 naselja u [[Dalmacija|Dalmaciji]] su podlegli ovim napadima 614. [[Nais]]a ([[Niš]]), [[Serdika]] ([[Sofija]]) i Justinijane Prima 615.  [[Solun]] je bio tri puta napadan (610?, 615. i 617.), desila se bitka kod Heraklije na obalama [[Mramorno more|Mramornog mora]] 619, slovenski napadi na [[Krit]] 623 i konačno [[Opsada Carigrada (626)|opsada Carigrada 626]], kada su Avari dostigli svoj vrhunac moći.

Početkom 8. vijeka ih je porazio franački kralj [[Karlo Veliki]]. Nakon toga je njihova država u opadanju, a svaki trag joj nestaje nakon 871. godine.

Pretpostavlja se da su se Avari u potpunosti asimilirali u [[Slaveni|slavensko]] stanovništvo.<ref name="Walter Pohl"/>

Neke teorije o porijeklu drevne Avare dovode u vezu sa suvremenim [[Avari (Kavkaz|Avarima]] na Kavkazu.

== Povezano ==
* {{ill|Avarski jezik|ru|Аварский язык (древний)|v=sup}} (''panonskoavarski'' ili ''karpatskoavarski jezik'')
* [[Avarski kaganat]]

== Reference ==
{{reference}}
{{Commonscat|Eurasian Avars}}
{{Turkijski narodi}}

[[Kategorija:Evroazijski Avari| ]]
[[Kategorija:Evrazijski nomadi]]
[[Kategorija:Kasnoantička plemena na Balkanu]]