Kaliningrad stadioni sahifasining manbasini koʻrish

{{Stadion bilgiqutisi|name=Kaliningrad Stadium|image=[[Fayl:Kaliningrad_stadium_-_2018-04-07.jpg|250px]]|location=Solnechnyy Bul'var, Kaliningrad, Russia|broke_ground=2015|built=2016–2018|opened=12-may 2018-yil|construction_cost=€257 million|architect=Jean-Michel Wilmotte|capacity=35,212}}
'''Kaliningrad stadioni''' ({{Lang-ru|Стадион Калининград}}, ''Stadion Kaliningrad''), '''Arena Baltika''' deb ham ataladi, Oktabrskiy orolidagi [[futbol]] stadioni, [[Kaliningrad]], [[Rossiya]], 2018-yilgi FIFA Jahon chempionatining toʻrtta oʻyiniga mezbonlik qildi.<ref>{{veb manbasi|url=https://moresports.network/kaliningrad-stadium/?til=en|sarlavha=Football on the island|nashriyot=moresports.network|kirish sanasi=7-dekabr 2020-yil}}{{Oʻlikhavola|date=oktabr 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> Shuningdek, u „Baltika“ stadioni oʻrniga Rossiya futbol milliy ligasining „Baltika Kaliningrad“ klubini qabul qiladi.<ref>{{veb manbasi|url=http://stadiumdb.com/tournaments/world_cup/2018/kaliningrad_stadium|sarlavha=Kaliningrad Stadium|nashriyot=stadiumdb.com|kirish sanasi=7-dekabr 2020-yil}}</ref>

Uning loyihasi 2006-yilda [[Germaniya|Germaniyada]] boʻlib [[Futbol boʻyicha jahon chempionati 2006|oʻtgan jahon chempionati]] oʻyinlariga mezbonlik qilgan [[Allianz Arena]] konseptiga asoslangan. Birinchi oʻyin 2018-yil 11-aprel kuni „Baltika“ va „Krylia Sovetov Samara“ oʻrtasidagi futbol oʻyini boʻlib oʻtdi.<ref>{{veb manbasi|url=https://www.dw.com/en/who-will-pay-for-russias-oversized-world-cup-stadiums/a-43350611|sarlavha=Who will pay for Russia's oversized World Cup stadiums?|nashriyot=dw.com|sana=11-aprel 2018-yil|kirish sanasi=7-dekabr 2020-yil}}</ref>

== Tarixi ==
Stadion jahon chempionati oʻtkazilayotgan stadionlarning eng gʻarbiy stadioni edi.<ref>{{veb manbasi |url=https://moresports.network/kaliningrad-stadium/?til=en |sarlavha=Football on the island |nashriyot=moresports.network |kirish sanasi=7-dekabr 2020-yil}}{{Oʻlikhavola|date=oktabr 2022|bot=InternetArchiveBot|fix-attempted=yes}}</ref> 2012-yil aprel oyida mintaqaviy hukumat Fransiyaning Wilmotte & Associes arxitektura byurosi, SA stadioni qurilishi loyihasini tanladi. NPO Mostovik & Mersfor Rus OOO loyiha hamkorlari, [[Kaliningrad viloyati]] va [[Rossiya|Rossiya Federatsiyasi]] esa loyiha menejerlari boʻlishdi.<ref>{{veb manbasi|url=https://www.archdaily.com/321416/2018-fifa-world-cup-stadium-winning-proposal-wilmotte-associes|sarlavha=2018 FIFA World Cup Stadium Winning Proposal / Wilmotte & Associés|nashriyot=archdaily.com|sana=20-yanvar 2013-yil|kirish sanasi=8-dekabr 2020-yil}}</ref> Loyihaning oʻzi 280 million dollarga teng.<ref>{{veb manbasi|url=https://www.sportsbusinessdaily.com/Global/Issues/2018/05/29/Facilities/Kaliningrad-World-Cup.aspx|sarlavha=Kaliningrad Stadium's Post-World Cup Future Unclear|nashriyot=sportsbusinessdaily.com|sana=29-may 2018-yil|kirish sanasi=8-dekabr 2020-yil}}</ref>

2014-yil iyun oyida Omsk arbitraj sudi „Mostovik“ ni bankrot deb eʼlon qildi va 2015-yil mart oyida kompaniya bilan shartnomani bekor qilish boshlandi. 2014-yil 1-aprelda hukumat tomonidan eʼlon qilingan hukumat qarori bilan „Crocus International“ ZAO Rossiya Federatsiyasi Sport vazirligining qurilish ishlari boʻyicha yagona ijrochisi etib tayinlandi.<ref>{{veb manbasi|url=https://www.sportspromedia.com/analysis/world-cup-2018-russia-stadium-guide|sarlavha=Building the World Cup: An in-depth look at Russia's stadia|nashriyot=sportspromedia.com|sana=14-iyun 2018-yil|kirish sanasi=8-dekabr 2020-yil}}</ref> Kaliningrad viloyati hukumati va Crocus International oʻrtasida „stadion dizayni boʻyicha loyiha va ishchi hujjatlarni ishlab chiqish“ davlat shartnomasi imzolandi.<ref>{{veb manbasi|url=http://pravo.gov.ru:8080/Document/View/0001201404010005?index=0&rangeSize=1|sarlavha=Распоряжение Правительства Российской Федерации от 28.03.2014 № 469-р|muallif=Правительство Российской Федерации|ish=Официальный интернет-портал правовой информации|sana=1-aprel 2014-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160304192422/http://pravo.gov.ru:8080/Document/View/0001201404010005?index=0&rangeSize=1|arxivsana=4-mart 2016-yil}}</ref>

2015-yil 10-iyun kuni stadion loyihasi davlat ekspertizasiga yuborilgani xabar qilingan edi. 20-iyul kuni stadionning maketi taqdim etildi.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.sport-express.ru/football/world/2018/news/894725/|sarlavha=Представлен макет стадиона к ЧМ-2018 в Калининграде|ish=sport-express.ru|sana=20-iyul 2015-yil}}</ref>

Avvaliga viloyat hokimiyati shahar markazida, hozirgi „Baltika“ stadioni oʻrnida yangi sport inshootlarini qurish variantini koʻrib chiqdi. Nihoyat, 2014-yil dekabr oyida Oktabr oroli koʻpincha suv toshqini xavfi ostida boʻlsa-da, yangi stadionning joylashuvi boʻlishi eʼlon qilindi va uning ustida ishlash qoʻshimcha moliyaviy investitsiyalarni talab qilardi.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.svoboda.org/a/26729831.html|sarlavha=Определено место строительства стадиона в Калининграде для ЧМ-2018|ish=svoboda.org|sana=7-dekabr 2014-yil}}</ref>

2015-yil 10-avgustda stadion „Stadium Kaliningrad“ yoki inglizchada Kaliningrad Stadium deb nomlanishi maʼlum boʻldi.<ref>{{yangiliklar manbasi |date=10-avgust 2015-yil |title=Арена к ЧМ-2018 по футболу в Калининграде будет называться "Стадион Калининград" |language=ru |trans-title=The arena for the 2018 World Cup in Kaliningrad will be called "Kaliningrad Stadium" |work=TASS |url=http://tass.ru/sport/2177074 |access-date=2-dekabr 2017-yil}}</ref>

== Qurilish ==
[[Fayl:Kaliningrad_05-2017_img73_new_stadium.jpg|link=/media/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Kaliningrad_05-2017_img73_new_stadium.jpg/220px-Kaliningrad_05-2017_img73_new_stadium.jpg|thumb| Aerofotosurat, 2017-yil may]]
Loyiha [[Germaniya|Germaniyada]] boʻlib oʻtgan [[Futbol boʻyicha jahon chempionati 2006|2006-yilgi jahon chempionati]] oʻyinlariga mezbonlik qilgan [[Allianz Arena|Allianz Arena Myunxen]] kontseptsiyasiga asoslangan edi. Loyiha qiymati 11 milliard rublni tashkil etishi kutilgan edi, ammo hozirgacha oshib ketdi. Tuproqni qazish ishlari 2014-yil dekabr oyida yakunlandi. Infratuzilmani qurishga tayyorgarlik ishlari 2015-yil yanvar oyida boshlangan. Bundan tashqari, yaqin atrofdagi hududlar bilan aloqani yaxshilash uchun daryo ustida yangi koʻprik qurildi.<ref>{{veb manbasi |url=https://www.archdaily.com/321416/2018-fifa-world-cup-stadium-winning-proposal-wilmotte-associes |sarlavha=2018 FIFA World Cup Stadium Winning Proposal / Wilmotte & Associés |nashriyot=archdaily.com |sana=20-yanvar 2013-yil |kirish sanasi=8-dekabr 2020-yil}}</ref> Stadion qoziqlari va poydevorini sinovdan oʻtkazish 2014-yil iyul oyida boshlangan. Koʻp maqsadli arena sifatida [[Kaliningrad]] stadioni futbol oʻyinlari va boshqa sport tadbirlari, konferentsiyalar va kontsertlar uchun ishlatilishi mumkin.<ref>{{veb manbasi |url=https://moresports.network/kaliningrad-stadium/?til=en |sarlavha=Football on the island |nashriyot=moresports.network |kirish sanasi=7-dekabr 2020-yil}}{{Oʻlikhavola|date=oktabr 2022|bot=InternetArchiveBot|fix-attempted=yes}}</ref>

=== Xavfsizlik ===
[[Fayl:Stadium_Kaliningrad.jpg|link=/media/wikipedia/commons/thumb/b/b3/Stadium_Kaliningrad.jpg/220px-Stadium_Kaliningrad.jpg|thumb| Kechqurun Kaliningrad stadioni]]
Bu ultrazamonaviy xavfsizlik tizimlari va CCTV bilan jihozlangan VIP boʻlimiga ega ikki qavatli stadion.<ref>{{veb manbasi|url=https://www.football-stadiums.co.uk/grounds/russia/kaliningrad-stadium/|sarlavha=Kaliningrad Stadium: FC Baltika Kaliningrad|nashriyot=football-stadiums.co.uk|kirish sanasi=11-dekabr 2020-yil}}</ref><ref name="bbc">{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/news/world-europe-44466387|sarlavha=World Cup 2018: Russia promises 'unprecedented' security|nashriyot=bbc.com|sana=13-iyun 2018-yil|kirish sanasi=10-dekabr 2020-yil}}</ref> Stadion 700 dan ortiq xavfsizlik kameralari,<ref name="bbc" /> signalizatsiya va ommaviy ogohlantirish tizimlari, metall detektorlari, xavfli suyuqliklar va portlovchi moddalar koʻrsatkichlari bilan jihozlangan. 

== Turnir natijalari ==

=== 2018-yilgi FIFA Jahon chempionati ===
{| class="wikitable" style="text-align:left; width:100%;"
!Sana
! Vaqt
! № 1 jamoa
! Natija
! № 2 jamoa
! Bosqich
! Tomoshabinlar
|-
| 2018-yil 16-iyun
| 21:00
|{{Fb|CRO}}
| style="text-align:center;" | 2-0
|{{Fb|NGA}}
| D guruhi
| style="text-align:center;" | 31 136<ref>{{veb manbasi|url=https://digitalhub.fifa.com/m/34f1b12bd1ddc013/original/ysbfmfm3zpbjsi8lftkh-pdf.pdf|sarlavha=Match report – Group D – Croatia - Nigeria|ish=FIFA.com|nashriyot=[[FIFA|Fédération Internationale de Football Association]]|format=PDF|sana=16-iyun 2018-yil|kirish sanasi=16-iyun 2018-yil}}</ref>
|-
| 2018-yil 22-iyun
| 20:00
|{{Fb|SER}}
| style="text-align:center;" | 1-2
|{{Fb|SUI}}
| E guruhi
| style="text-align:center;" | 33 167<ref>{{veb manbasi|url=https://digitalhub.fifa.com/m/226ad9bd618789bd/original/zyqenzopkz1grhakwd1q-pdf.pdf|sarlavha=Match report – Group E – Serbia - Switzerland|ish=FIFA.com|nashriyot=[[FIFA|Fédération Internationale de Football Association]]|format=PDF|sana=22-iyun 2018-yil|kirish sanasi=22-iyun 2018-yil}}</ref>
|-
| 2018-yil 25-iyun
| 20:00
|{{Flagdeco|ESP}}[[Ispaniya milliy futbol terma jamoasi|Ispaniya]]
| style="text-align:center;" | 2-2
|{{Flagdeco|Morocco}}[[Marokash milliy futbol jamoasi|Marokash]]
| B guruhi
| style="text-align:center;" | 33 973<ref>{{veb manbasi|url=https://digitalhub.fifa.com/m/ad9afea2cd76be1/original/oljmpaegzl8kkhq0ql9k-pdf.pdf|sarlavha=Match report – Group B – Spain - Morocco|ish=FIFA.com|nashriyot=[[FIFA|Fédération Internationale de Football Association]]|format=PDF|sana=25-iyun 2018-yil|kirish sanasi=25-iyun 2018-yil}}</ref>
|-
| 2018-yil 28-iyun
| 20:00
|{{Fb|ENG}}
| style="text-align:center;" | 0-1
|{{Flagdeco|BEL}}[[Belgiya milliy futbol jamoasi|Belgiya]]
| G guruhi
| style="text-align:center;" | 33 973<ref>{{veb manbasi|url=https://digitalhub.fifa.com/m/2bc0f5509275b623/original/jl35tkd3xntyqhi1lxwo-pdf.pdf|sarlavha=Match report – Group G – England - Belgium|ish=FIFA.com|nashriyot=[[FIFA|Fédération Internationale de Football Association]]|format=PDF|sana=28-iyun 2018-yil|kirish sanasi=28-iyun 2018-yil}}</ref>
|}

=== 2019-yilgi regbi ittifoqining 18 yoshgacha boʻlganlar oʻrtasidagi Yevropa chempionati ===
{| class="wikitable" style="text-align:left; width:100%;"
!Sana
! Vaqt
! № 1 jamoa
! Natija
! № 2 jamoa
! Bosqich
! Tomoshabinlar
|-
| 2019-yil 20-aprel
| 17:00
|{{Flagicon|Russia}}[[Rossiya regbi ittifoqi milliy terma jamoasi|Rossiya U18]]
| style="text-align:center;" | 27-38
|{{Flagicon|Portugal}}[[Portugaliya milliy regbi ittifoqi jamoasi|Portugaliya U18]]
| Broza medali uchun oʻyin
| style="text-align:center;" | 8100
|-
| 2019-yil 20-aprel
| 19:00
|{{Flagicon|Georgia}}[[Gruziya regbi ittifoqi milliy terma jamoasi|Gruziya U18]]
| style="text-align:center;" | 20-10
|{{Flagicon|Spain}}[[Ispaniya regbi ittifoqi milliy terma jamoasi|Ispaniya U18]]
| Final
| style="text-align:center;" | 9 700<ref>{{veb manbasi|url=https://klops.ru/news/2019-04-20/192202-v-kaliningrade-sbornaya-gruzii-pobedila-na-chempionate-evropy-po-regbi-foto|sarlavha=Georgia win on European Under-18 Rugby Union Championship|nashriyot=klops.ru|til=ru-RU|kirish sanasi=2019-04-20}}</ref>
|}

=== Regbi boʻyicha Yevropa chempionati (2020) ===
{| class="wikitable" style="text-align:left; width:100%;"
!Sana
! Vaqt
! № 1 jamoa
! Natija
! № 2 jamoa
! Bosqich
! Tomoshabinlar
|-
| 22-fevral 2020-yil
| 16:00
|Rossiya
| style="text-align:center;" | 19-18
|Portugaliya
| Chempionat
| style="text-align:center;" | 11 378
|}

=== Regbi boʻyicha Yevropa chempionati (2021) ===
{| class="wikitable" style="text-align:left; width:100%;"
!Sana
! Vaqt
! № 1 jamoa
! Natija
! № 2 jamoa
! Bosqich
! Tomoshabinlar
|-
| 2021-yil 20-mart
| 15:00
|Rossiya
| style="text-align:center;" | -
|Gruziya
| Chempionat
| style="text-align:center;" | TBA
|}

== Jahon chempionatidan keyin ==
Stadion 2017-yilgi oʻyinlarga 4000 tomoshabin tashrif buyurgan „Baltika“ futbol klubiga topshirilgunga qadar 35 000 oʻrinli oʻrindiq sigʻimi 25 000 tagacha qisqartirilishi kerak edi.<ref>{{veb manbasi |url=https://www.sportsbusinessdaily.com/Global/Issues/2018/05/29/Facilities/Kaliningrad-World-Cup.aspx |sarlavha=Kaliningrad Stadium's Post-World Cup Future Unclear |nashriyot=sportsbusinessdaily.com |sana=29-may 2018-yil |kirish sanasi=8-dekabr 2020-yil}}</ref> 2019-yil mart oyida [[Federatsiya|federal hukumat]] stadionni taʼmirlash uchun 40 million rubl ajratdi.<ref>{{veb manbasi|url=https://www.themoscowtimes.com/2019/06/14/the-state-of-russian-stadiums-a-year-after-the-world-cup-a66004|sarlavha=The State of Russian Stadiums, a Year After the World Cup|nashriyot=themoscowtimes.com|sana=14-iyun 2019-yil|kirish sanasi=11-dekabr 2020-yil}}</ref>
== Manbalar ==
{{manbalar}}
[[Turkum:Rossiya stadionlari]]