Xem mã nguồn của Croatia

{{Thông tin quốc gia
| Tên chính = Cộng hòa Croatia
| Tên bản địa 1 = ''Republika Hrvatska'' {{hr icon}}
| Tên thường = Croatia
| Tên ngắn = Croatia
| Lá cờ = Flag_of_Croatia.svg
| Huy hiệu =Coat_of_arms_of_Croatia.svg
| Khẩu hiệu = không có
| Bản đồ = EU-Croatia.svg
| Chú thích bản đồ = Vị trí Croatia (xanh đậm) trong Liên minh châu Âu (xanh)
| Quốc ca = "[[Lijepa naša domovino]]"<br/>{{smaller|"Quê hương tươi đẹp của chúng ta"}}<br/>[[Tập tin:Lijepa nasa domovino instrumental.ogg|center]]
| Ngôn ngữ chính thức = [[tiếng Croatia]]
| Thủ đô = [[Tập tin:Coat of arms of Zagreb.svg|24px]] [[Zagreb]]
| Tọa độ thủ đô = {{Coord|45|48|N|16|0|E|type:city}}
| Thành phố lớn nhất = [[Tập tin:Coat of arms of Zagreb.svg|24px]] [[Zagreb]]
| Loại chính phủ = [[Cộng hòa nghị viện]] đơn nhất
| Chức vụ 1 = [[Tổng thống Croatia|Tổng thống]]
| Viên chức 1 = [[Zoran Milanović]]
| Chức vụ 2= [[Thủ tướng Croatia|Thủ tướng]]
| Viên chức 2= [[Andrej Plenković]]
| Diện tích = 56.594
| Đứng hàng diện tích = 124
| Độ lớn diện tích = 1 E10
| Phần nước =1,09
| Dân số ước lượng = 4,076,246
| Năm ước lượng dân số = 2019
| Đứng hàng dân số ước lượng = 128
| Dân số = 4,284,889
| Năm thống kê dân số = 2011
| Mật độ dân số = 75,8
| Đứng hàng mật độ dân số =109
| Thành thị =
| Nông thôn =
| Năm tính GDP PPP = 2020
| GDP PPP = 117.928 tỷ USD
| Xếp hạng GDP PPP = 
| GDP PPP bình quân đầu người = 29,207 USD
| Xếp hạng GDP PPP bình quân đầu người = 
| Năm tính GDP danh nghĩa = 2020
| GDP danh nghĩa = 63.172 tỷ USD
| Xếp hạng GDP danh nghĩa = 
| GDP danh nghĩa bình quân đầu người = 15,646 USD
| Xếp hạng GDP danh nghĩa bình quân đầu người = 
| Gini = 29.7
| Xếp hạng Gini =17 
| Năm Gini = 2018
| Loại Gini = thấp
| Năm tính HDI = 2018
| HDI = 0.837
| Đứng hàng HDI = 46
| Cấp HDI = rất cao
| Loại chủ quyền = Hình thành
| Sự kiện 1 = Công quốc Croatia
| Ngày 1 = thế kỷ VII
| Sự kiện 2 = Vương quốc Croatia
| Ngày 2 = 925
| Sự kiện 3 = Liên minh cá nhân với [[Vương quốc Hungary|Hungary]]
| Ngày 3 = 1102
| Sự kiện 4 = Gia nhập [[Quân chủ Habsburg|Quân chủ quốc Habsburg]]
| Ngày 4 = 1 tháng 1 năm 1527
| Sự kiện 5 = Ly khai từ [[Đế quốc Áo-Hung|Áo-Hung]]
| Ngày 5 = 29 tháng 10 năm 1918
| Sự kiện 6 = Thành lập [[Nam Tư]]
| Ngày 6 = 4 tháng 12 năm 1918
| Sự kiện 7 = Tuyên bố độc lập
| Ngày 7 = 25 tháng 6 năm 1991
| Đơn vị tiền tệ = [[Euro]]
| Dấu đơn vị tiền tệ =€
| Mã đơn vị tiền tệ = EUR
| Múi giờ = [[Giờ chuẩn Trung Âu|CET]]
| UTC = +1
| Múi giờ DST = [[Giờ mùa hè Trung Âu|CEST]]
| UTC DST = +2
| Tên vùng Internet = [[.hr]]
| Mã điện thoại = +385
| Ghi chú =
}}
'''Croatia''' ({{lang-hr|Hrvatska}}: {{IPA-sh|xř̩ʋaːtskaː|pron}}, phiên âm [[tiếng Việt]] hay dùng là "C'roát-chi-a" hoặc "Crô-a-ti-a"<ref>{{Chú thích web | url = http://www.mofahcm.gov.vn/vi/mofa/cn_vakv/ | tiêu đề = | tác giả = | ngày = | ngày truy cập = 23 tháng 12 năm 2017 | nơi xuất bản = | ngôn ngữ = }}</ref>), tên chính thức '''Cộng hòa Croatia''' (tiếng Croatia: ''Republika Hrvatska'' {{Audio|Hr-Republika Hrvatska.oga|nghe}}) là một [[quốc gia]] nằm ở ngã tư của [[Trung Âu|Trung]] và [[Đông Nam Âu]], giáp [[biển Adriatic]]. Thủ đô Zagreb tạo thành một trong những phân khu chính của đất nước, cùng với hai mươi quận. Croatia có diện tích 56.594 [[kilômét vuông]] (21.851 dặm vuông) và dân số năm 2019 là 4,076,246 người, hầu hết dân số là người theo [[Giáo hội Công giáo Rôma|Công giáo La Mã]].

[[Người Croatia]] đến khu vực này vào thế kỷ thứ 6 và tổ chức nhà nước thành hai lãnh địa công tước vào thế kỷ thứ 9. [[Tomislav I của Croatia|Tomislav I]] trở thành vị vua đầu tiên vào năm 925, phát triển Croatia thành một [[Vương quốc Croatia (trung cổ)|vương quốc]], giữ được chủ quyền của nó trong gần hai thế kỷ, đạt đến cực thịnh trong thời cai trị của các vị vua [[Petar Krešimir IV của Croatia|Petar Krešimir IV]] và [[Dmitar Zvonimir của Croatia|Zvonimir]]. Croatia gia nhập một [[Croatia trong liên minh riêng với Hungary|liên minh cá nhân]] với [[Vương quốc Hungary]] năm 1102. Năm 1527, phải đối mặt với cuộc xâm lược của Ottoman, [[Quốc hội Croatia]] đã bầu [[Ferdinand]] của [[nhà Habsburg]] lên ngai vàng Croatia. Trong đầu thế kỷ 19, các phần của đất nước được chia thành [[Các tỉnh Illyrian]] của Pháp trong khi [[đế quốc Áo-Hung]] chiếm đóng [[Bosna và Hercegovina]] - một tranh chấp được giải quyết theo [[Hiệp ước Berlin (1787)]]. Tháng 10 năm 1918, trong những ngày cuối cùng của [[Chiến tranh thế giới thứ nhất|Thế chiến thứ nhất]], [[Nhà nước của người Slovene, Croat và Serb]] được thành lập, độc lập từ Áo-Hungary, được tuyên bố tại Zagreb, và trong tháng 12 năm 1918 nó đã được sáp nhập vào [[Vương quốc Nam Tư]]. Sau [[cuộc xâm lược Nam Tư]] vào tháng 4 năm 1941, hầu hết lãnh thổ Croatia được kết hợp vào [[Nhà nước Độc lập Croatia|nhà nước được Đức quốc xã hậu thuẫn]], dẫn đến sự phát triển của một phong trào kháng chiến và tạo ra [[Liên bang Croatia]], sau chiến tranh trở thành thành viên sáng lập và là thành viên liên bang của [[Cộng hòa Liên bang Xã hội chủ nghĩa Nam Tư|Cộng hòa xã hội chủ nghĩa liên bang Nam Tư]]. Ngày 25 tháng 6 năm 1991, Croatia tuyên bố độc lập, hoàn toàn có hiệu lực vào ngày 8 tháng 10 cùng năm. [[Chiến tranh giành độc lập Croatia]] đã chiến đấu thành công trong bốn năm tiếp theo.

Croatia là một nước [[cộng hòa]] được quản lý theo [[Dân chủ nghị viện|hệ thống nghị viện]] và một quốc gia phát triển với mức sống rất cao. Đất nước này là một thành viên của [[Liên minh châu Âu]] (EU), [[Liên Hợp Quốc]] (UN), [[Hội đồng Châu Âu]], [[NATO]], [[Tổ chức Thương mại Thế giới]] (WTO), và là thành viên sáng lập của [[Liên minh Địa Trung Hải]]. Là một thành viên tham gia tích cực trong lực lượng gìn giữ hòa bình của [[Liên Hợp Quốc]], Croatia đã đóng góp quân đội cho sứ mệnh do [[NATO]] lãnh đạo ở [[Afghanistan]] và giành một vị trí không thường trực trong [[Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc]] cho nhiệm kỳ 2008–2009. Từ năm 2000, chính phủ Croatia đã liên tục đầu tư vào cơ sở hạ tầng, đặc biệt là các tuyến đường và cơ sở giao thông dọc theo [[Hành lang xuyên châu Âu|hành lang Pan-European]].

Nền kinh tế của Croatia bị chi phối bởi các ngành dịch vụ, công nghiệp và nông nghiệp. Du lịch là một nguồn thu ngoại tệ đáng kể, Croatia được xếp hạng trong số 20 địa điểm du lịch nổi tiếng nhất trên thế giới. Nhà nước kiểm soát một phần nền kinh tế, với chi tiêu chính phủ đáng kể. [[Liên minh châu Âu]] là đối tác thương mại quan trọng nhất của Croatia. Croatia cung cấp [[an sinh xã hội]], hệ thống [[chăm sóc sức khỏe toàn cầu]], [[giáo dục tiểu học]] và trung học miễn phí, trong khi hỗ trợ văn hóa thông qua nhiều tổ chức công và đầu tư của công ty trên [[Truyền thông Croatia|truyền thông]] và [[Văn học Croatia|xuất bản]].

== Lịch sử ==
{{chính|Lịch sử Croatia}}

=== Lịch sử ban đầu ===
Vùng đất là Croatia ngày nay đã có người ở trong suốt [[thời tiền sử]]. Các hoá thạch của [[người Neanderthal]] có niên đại từ giữa [[Thời đại đồ đá cũ|Thời kỳ đồ đá cũ]] đã được khai quật trong khu vực [[Krapina]] và [[Vindija]]. Những di tích gần đây hơn (hậu [[Mousterian]]) của người Neanderthal đã được tìm thấy tại Mujina pećina gần bờ biển.

Đầu [[Thời đại đồ đá mới|Thời kỳ đồ đá mới]], các nền văn hoá [[Starčevo-Körös|Starčevo]], [[Văn hoá Vučedol|Vučedol]] và [[Văn hoá Hvar culture|Hvar]] đã xuất hiện rải rác trong khu vực. [[Thời đại đồ sắt|Thời kỳ đồ sắt]] còn để lại dấu vết trong [[văn hoá Hallstatt]] ([[người Illyrian]] thời kỳ đầu) và [[văn hoá La Tène]] ([[người Celt]]).[[Tập tin:Oton Ivekovic, Dolazak Hrvata na Jadran.jpg|nhỏ|trái|[[Oton Iveković]], ''Những người Croat đặt trên lên những bờ biển [[Biển Adriatic|Adriatic]]'']]Sau đó vùng này là nơi sinh sống của [[người Liburnian]] và [[người Illyria]]n, và các thuộc địa của Hy Lạp đã được thành lập trên hòn đảo [[Vis]] (bởi [[Dionysius I của Syracuse]]) và [[Hvar]].<ref>{{chú thích sách |last=Wilkes |first=J. J. |title=The Illyrians |year=1992 |isbn=0631198075 |page=114 |quote=... buổi đầu lịch sử của thuộc địa được định cư năm 385 trước Công nguyên trên hòn đảo Pharos (Hvar) từ đảo Paros Aegean, nổi tiếng về loại đá marble của nó. Về tập tục cổ truyền họ chấp nhận sự hướng dẫn của một lời sấm,... |publisher=Blackwell |location=Oxford, UK}}</ref> Năm 9 Công Nguyên lãnh thổ Croatia hiện nay trở thành một phần của [[Đế quốc La Mã|Đế chế La Mã]]. Hoàng đế [[Diocletianus|Diocletian]] đã xây dựng một [[Cung điện của Diocletian|cung điện to lớn]] tại [[Split (thành phố)|Split]] nơi ông về nghỉ ngừng các hoạt động chính trị năm 305.<ref>Gibbon, Edward. ''The Decline and Fall of the Roman Empire'', Modern Library, New York, p. 335</ref> Ở thế kỷ thứ V Hoàng đế cuối cùng của La Mã [[Julius Nepos]]<ref>
[http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/secondary/BURLAT/12*.html#4 J. B. Bury, ''History of the Later Roman Empire'', §4, trang 408.]
</ref> đã cai trị đế chế nhỏ của mình từ Cung điện của Diocletian trước khi ông bị giết hại năm 480. Buổi đầu lịch sử Croatia chấm dứt với cuộc xâm lược của [[Người Avar Pannonia|người Avar]] ở nửa đầu thế kỷ thứ VII và phá hủy hầu hết mọi thị trấn La Mã. Những người Roma sống sót rút lui chiến lược để bảo vệ các địa điểm trên bờ biển, hòn đảo và các ngọn núi. Thành phố [[Dubrovnik]] hiện đại đã được xây dựng bởi những người sống sót đó.
[[Tập tin:Bascanska ploca.jpg|nhỏ|trái|220px|[[Thẻ Baška]], bằng chứng cổ nhất về [[Bảng chữ cái Glagolitic|ký tự glagolitic]]]]

[[Người Croatia|Người Croat]] đã tới vùng đất là Croatia hiện nay từ đầu thế kỷ thứ VII. Họ tổ chức thành hai [[lãnh địa công tước]]; [[Pannonian Croatia|Lãnh địa công tước Pannonia]] ở phía bắc và [[Littoral Croatia|Lãnh địa công tước Littoral Croatia]] ở phía nam. Hoàng đế [[Constantine Porphyrogenitus|Porphyrogenitus]] đã viết rằng [[Porga của Croatia|Porga]], công tước của những người Croat Dalmatia, người đã được [[Hoàng đế Heraclius]] của [[Đế quốc Đông La Mã|Byzantine]] mời tới Dalmatia, đã yêu cầu Heraclius các giáo viên [[Thiên chúa giáo]]. Theo yêu cầu của Heraclius, [[Giáo hoàng Gioan IV|Giáo hoàng John IV]] (640-642) đã gửi các giáo viên và những [[nhà truyền giáo]] tới Tỉnh Croatia.<ref>''[[De Administrando Imperio]], Byzantine Emperor Constantine VII Porphyrogenitos,''</ref> Những nhà truyền giáo đó đã cải đạo cho Porga, và nhiều người khác dưới quyền ông ta, sang đức tin Thiên chúa năm 640.<!--LƯU Ý RẰNG SỰ [[Phân ly Đông-Tây]] MÃI TỚI NĂM 1054 MỚI XẢY RA --> Sự [[Thiên chúa giáo hoá|Thiên chúa giáo hóa]] người Croat hầu như hoàn thành ở thế kỷ thứ IX. Cả hai lãnh địa công tước đều trở thành chư hầu của [[Francia|Frankish]] hồi cuối thế kỷ thứ VIII, và cuối cùng trở thành độc lập ở thế kỷ sau đó.

Nhà cai trị Croatia bản xứ đầu tiên được công nhận bởi [[Giáo hoàng]] là công tước [[Branimir của Croatia|Branimir]], người được [[Giáo hoàng Gioan VIII|Giáo hoàng John VIII]] gọi là ''dux Croatorum'' ("công tước của người Croat") năm 879.<ref name=antoljak>Stjepan Antoljak, Pregled hrvatske povijesti, Split 1993., str. 43.</ref> Công tước [[Tomislav I của Croatia|Tomislav]] của Littoral Croatia là một trong những thành viên có ảnh hưởng nhất của [[Triều đại Trpimirović]]. Ông đã thống nhất người Croat tại Dalmatia và Pannonia vào một vương quốc duy nhất năm 925. Nhà nước của Tomislav trải dài từ Biển Adriatic tới [[Drava|sông Drava]], và từ [[Raša|sông Raša]] tới [[Drina|sông Drina]]. Dưới thời cầm quyền của ông, Croatia trở thành một trong những vương quốc hùng mạnh nhất [[châu Âu Trung cổ]].<ref>{{chú thích sách|title=[[General Encyclopedia of the Yugoslavian Lexicographical Institute|Opća enciklopedija JLZ]]|work=[[Yugoslavian Lexicographical Institute]]|location=[[Zagreb]]|year=1982}}</ref> Tomislav đã đánh bại các cuộc xâm lược của [[Arpads]] trên chiến trường và buộc họ phải vượt Drava. Ông cũng sáp nhập một phần của Pannonia. Nó gồm phần giữa các con sông Drava, [[Sava]] và [[Kupa]], nên vương quốc của ông đã có biên giới chung với [[Bulgaria]] trong một khoảng thời gian. Đây là lần đầu tiên hai vương quốc Croatia được thống nhất, và toàn bộ người Croat ở trong một nhà nước. Liên minh sau này được Byzantine công nhận, và nó trao ngôi báu hoàng gia cho [[Stjepan Držislav]]<ref>Recipiebant enim regie dignitatis insignia ab imperatoribus Constantinopolitanis et dicebantur eorum eparchi siue patritii</ref> và ngôi báu giáo hoàng cho vua [[Zvonimir]]. Vương quốc Croatia trung cổ đạt tới đỉnh điểm phát triển trong thời cầm quyền của các vị vua [[Petar Krešimir IV của Croatia|Petar Krešimir IV]] (1058–1074) và [[Zvonimir]] (1075–1089).

{{chính|Croatia trong liên minh riêng với Hungary}}
[[Tập tin:Zadar Donat Forum.jpg|nhỏ|trái|150px|Kiến trúc Croatia trung cổ, [[Zadar]]]]
Sau sự [[Quá trình Galton–Watson|mất đi]] của triều đình cầm quyền Croatia năm 1091, [[Ladislaus I của Hungary]], anh/em của [[Jelena Lijepa]], nữ hoàng cuối cùng của Croatia, trở thành vua của Croatia. Giới quý tộc Croatia tại Littoral phản đối việc này, dẫn tới một cuộc chiến tranh kéo dài 10 năm và việc công nhận vị vua cai trị người Hungary [[Coloman của Hungary|Coloman]] là vua của Croatita và Hungary theo hiệp ước năm 1102 (thường được gọi là ''[[Pacta conventa (Croatia)|Pacta conventa]]''). Đổi lại, Coloman hứa duy trì Croatia như một vương quốc riêng biệt, không đưa người Hungary vào định cư tại Croatia, để đảm bảo sự tự quản của Croatia dưới một [[Ban (danh hiệu)|Ban]], và tôn trọng mọi quyền, luật, và những đặc quyền của Vương quốc Croatia. Trong liên minh này, Vương quốc Croatia không bao giờ mất quyền bầu vị vua của riêng mình, dù triều đình cầm quyền đã mất đi. Năm [[Charles Martel xứ Anjou|1293]] và [[Ladislas của Naples|1403]]<ref>{{Chú thích web |url=http://www.zadarskilist.hr/clanci/07072008/kako-je-i-zasto-ladislav-prodao-dalmaciju |ngày truy cập=2009-10-01 |tựa đề=Kako je Ladislav prodao Dalmaciju |archive-date=2016-08-17 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160817211549/http://www.zadarskilist.hr/clanci/07072008/kako-je-i-zasto-ladislav-prodao-dalmaciju |url-status=dead }}</ref> Croatia đã chọn vị vua của họ, nhưng trong cả hai trường hợp Vương quốc Hungary đã tuyên chiến và liên minh được tái lập.

Trong bốn thế kỷ tiếp theo, Vương quốc Croatia nằm dưới quyền cai quản của [[Sabor]] và các Ban được vua Hungary chỉ định. Vương quốc Croatia và Slavonia vẫn là một thực thể lập hiến hầu như tách biệt về pháp luật,<ref>[http://staff.lib.msu.edu/sowards/balkan/lect07.htm Michigan state university libraries-Steven W. Sowards:25 bài thuyết trình về lịch sử Balkan]</ref> nhưng sự xuất hiện của một vị vua Hungary đã đưa lại những hậu quả khác như: sự xuất hiện của chế độ [[phong kiến]] và sự trỗi dậy của các gia đình quý tộc địa phương như [[Frankopan]] và [[Šubić]]. ''Congregatio Regni tocius Sclavonie Generalis'' năm 1273, tài liệu cổ nhất còn lại được viết bởi nghị viện Croatia, có từ giai đoạn này.<ref name="sabor.hr">{{Chú thích web |url=http://www.sabor.hr/Default.aspx?sec=404 |ngày truy cập=2009-10-01 |tựa đề=Lịch sử nghị viện Croatia bằng tiếng Croatia |archive-date=2010-12-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20101202061135/http://www.sabor.hr/Default.aspx?sec=404 |url-status=dead }}</ref> Những vị vua sau đó đã tìm cách tái lập một số ảnh hưởng họ từng mất trước đây bằng cách trao một số đặc quyền cho các thị trấn. 
[[Tập tin:Makarska from port.jpg|nhỏ|Cuối thế kỷ XV Đế chế Ottoman chinh phục [[Makarska]]]]
Giai đoạn đầu của liên minh riêng giữa Croatia và Hungary chấm dứt năm 1526 với [[Trận Mohács (1526)|Trận Mohács]] và sự thất bại của các lực lượng Hungary trước [[Đế quốc Ottoman|Đế chế Ottoman]]. Sau cái chết của Vua [[Louis II của Hungary|Louis II]], giới quý tộc Croatia trong nghị viện [[Cetingrad]] đã lựa chọn [[Vương quốc Croatia (Habsburg)|nhà Habsburg]] làm những vị vua cai trị mới của Vương quốc Croatia, dưới điều kiện rằng họ phải cung cấp quân đội và tài chính cần thiết để bảo vệ Croatia chống lại Đế chế Ottoman.<ref name="sabor.hr"/><ref>Milan Kruhek: Cetin, grad izbornog sabora Kraljevine Hrvatske 1527, Karlovačka Županija, 1997, Karlovac</ref>
[[Tập tin:Forteresse de Dubrovnik.jpg|nhỏ|trái|200px|Những bức tường của Dubrovnik]]

Thành phố [[Dubrovnik]] được thành lập thế kỷ thứ VII<ref name=Paton>Andrew Archibald Paton (1861). ''Researches on the Danube and the Adriatic; Or Contributions to the Modern History of Hungary and Translvania, Dalmatia and Croatia, Servia and Bulgaria'', Brockhaus</ref> sau khi những kẻ xâm lược [[Người Avar Âu Á|Avar]] và [[Người Slav|Slavơ]] phá huỷ thành phố [[Epidaurum]] La Mã. Những người Roma sống sót bỏ trốn tới một hòn đảo nhỏ gần bờ biển nơi họ thành lập một khu định cơ mới. Trong thời [[Thập tự chinh lần thứ tư]] thành phố này rơi vào tầm kiểm soát của [[Cộng hoà Venice]] cho tới[[hiệp ước Zadar]] năm 1358, khi Venice bị vương quốc Croato-Hungarian đánh bại, mất quyền kiểm soát Dalmatia và [[Cộng hoà Dubrovnik]] trở thành một vương quốc chư hầu. Trong suốt 450 năm tiếp theo Cộng hoà Dubrovnik đầu tiên là chư hầu của Ottoman và sau đó của Triều đại Habsburg. Trong thời gian này nước cộng hoà trở nên giàu có nhờ thương mại.

Nước cộng hoà trở thành nơi xuất bản quan trọng nhất của [[văn học Croatia]] trong các giai đoạn [[Phục hưng]] và [[Baroque]]. Bên cạnh những nhà thơ và các tác gia như [[Marin Držić]] và [[Ivan Gundulić]], những người mà tác phẩm của họ đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển văn hoá Croatia, người nổi tiếng nhất Cộng hoà Dubrovnik là nhà khoa học [[Ruđer Josip Bošković]], ông từng là một thành viên của [[Hội Hoàng gia]] và [[Viện hàn lâm Khoa học Nga]]. Nước cộng hoà tồn tại tới năm 1808 khi nó bị [[Napoléon Bonaparte|Napoleon]] sáp nhập. Ngày nay thành phố Dubrovnik là một địa điểm trong danh sách [[Di sản thế giới|Địa điểm Di sản Thế giới]] của UNESCO và là một địa điểm du lịch nổi tiếng.

[[Tập tin:Oton Ivekovic, Nikola Subic Zrinski.jpg|nhỏ|phải|150 px|[[Nikola Šubić Zrinski]], một đại anh hùng Croatia trong những cuộc chiến tranh chống [[Trận Szigetvár|người Ottoman]]]]
Ngay sau [[Trận Mohács (1526)|Trận Mohács]], triều đình [[Habsburg]] đã không thành công trong việc ổn định các biên giới giữa Đế chế Ottoman và Vương quốc Croatia bằng cách lập ra một captaincy tại [[Bihać]]. Tuy nhiên, năm 1529, [[Quân đội Đế chế Ottoman|quân đội Ottoman]] đã tràn qua khu vực và chiếm [[Buda]] và [[Bao vây Vienna|phong toả Vienna]]; một sự kiện sẽ dẫn tới sự hỗn loạn và bạo lực tại các vùng biên giới Croatia (xem [[Các cuộc chiến tranh Ottoman tại châu Âu]]). Sau sự thất bại của những chiến dịch quân sự đầu tiên, Vương quốc Croatia bị chia thành các đơn vị quân sự và dân sự năm 1553. Các đơn vị quân sự trở thành [[Croatian Krajina]] và [[Slavonian Krajina]] và cả hai cuối cùng trở thành các phần của [[Biên giới Quân sự Croatia]] nằm trực tiếp dưới sự kiểm soát của Vienna. Những cuộc cướp phá của Ottoman vào trong lãnh thổ Croatia kéo dài tới tận [[Trận Sisak]] năm 1593, sau đó các biên giới đã trở nên ổn định trong một khoảng thời gian. Vương quốc thời kỳ ấy được gọi là ''Reliquiae reliquiarum olim inclyti Regni Croatiae'' ("Tàn tích của tàn tích của Vương quốc Croatia nổi tiếng một thời"). Một trận đánh nổi tiếng trong thời kỳ này là [[Trận Szigetvár]], khi 2,300 binh sĩ dưới sự lãnh đạo của [[ban (danh hiệu)|ban]] [[Nikola Šubić Zrinski]] chống cự trong hai tháng trước 100.000 lính Ottoman dưới sự chỉ huy của hoàng đế [[Suleiman I]], chiến đấu cho đến người cuối cùng. [[Hồng y Richelieu|[[Hồng y]] Richelieu]] được thông báo là đã gọi sự kiện này là "trận đánh cứu vớt nền văn minh."<ref>[http://www.rarenewspapers.com/view/548456] Timothy Hughes Rare & Early Newspapers, Item 548456</ref>

Trong cuộc [[Đại chiến Thổ Nhĩ Kỳ]], [[Slavonia]] đã được giành lại nhưng vùng đồi núi phía tây Bosnia, từng là một phần của Croatia cho tới cuộc chinh phục Ottoman, vẫn ở bên ngoài quyền kiểm soát của Croatia và biên giới hiện tại, nước này có hình dạng giống hình lưỡi liềm hay móng ngựa, đây là một di tích của lịch sử. [[Dalmatia|Phần phía nam]] của 'móng ngựa' được thành lập bởi cuộc chinh phục [[Cộng hoà Venice|Venetian]] sau cuộc [[Phong toả Zara]] và được coi là những cuộc chiến tranh thế kỷ XVII-XVIII với người Ottoman. Lý do về pháp lý (De jure) cho sự mở rộng Venetian là quyết định của vua Croatia, [[Ladislas của Naples]], bán các quyền của mình với [[Dalmatia]] cho Venice năm 1409 [http://www.zadarskilist.hr/clanci/07072008/kako-je-i-zasto-ladislav-prodao-dalmaciju] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160817211549/http://www.zadarskilist.hr/clanci/07072008/kako-je-i-zasto-ladislav-prodao-dalmaciju |date=2016-08-17 }}.

Trong hơn hai thế kỷ của các cuộc Chiến tranh Ottoman, Croatia đã trải qua những thay đổi nhân khẩu to lớn. Người Croat đã rời các vùng đất ven sông [[Lika|Gacka]], [[Lika]] và [[Krbava]], [[Moslavina]] tại [[Slavonia]] và một vùng đất ngày nay ở phía tây bắc [[Bosna và Hercegovina|Bosnia]] để đi về phía Áo nơi họ vẫn cư ngụ và ngày nay [[người Croat Burgenland]] là hậu duệ trực tiếp của những người định cư đó. Để thay thế những người Croat đã dời đi, triều đình Habsburg kêu gọi những dân cư Chính thống giáo của Bosnia và Serbia phục vụ hoạt động quân sự tại Croatiavà Slavonian Krajina. Người Serbia dần bắt đầu tới trong thế kỷ XVI, với đỉnh điểm là các cuộc [[Đại Di cư Serb]] năm 1690 và 1737-39. Các quyền lợi và nghĩa vụ của dân cư mới của biên giới quân sự được quyết định với Statuta Valachorum năm 1630.<ref>[Jean Nouzille:Historie de frontieres:L'Autriche et l'Empire Ottoman, page 263]</ref>

=== Hồi phục quốc gia ===
Sự hồi phục quốc gia tại Croatia bắt đầu năm 1813 khi giám mục Zagreb [[Maksimilijan Vrhovac]] ra một lời khẩn cầu cho việc sưu tập "báu vật quốc gia". Đầu những năm 1830, một nhóm tác gia Croatia trẻ đã tụ tập [[Zagreb]] và thành lập [[phong trào Illyrian]] để đổi mới quốc gia và thống nhất mọi thực thể Nam Slavơ dưới Triều đình Habsburg. Mục tiêu lớn nhất của người Illyrian là việc thành lập một ngôn ngữ tiêu chuẩn như một đối trọng với [[tiếng Hungary]], và ủng hộ văn học Croatia và văn hoá chính thức. Các thành viên quan trọng của phong trào này là Bá tước [[Janko Drašković]], người khởi động phong trào khi viết một tờ rơi năm 1832, [[Ljudevit Gaj]] người được chính phủ hoàng gia Habsburg cho phép in tờ báo đầu tiên bằng tiếng Croatia, [[Antun Mihanović]], người viết lời cho [[Lijepa naša domovino|quốc ca Croatia]], [[Vatroslav Lisinski]], người soạn vở opera đầu tiên bằng tiếng Croatia, "Ljubav i zloba" ("Tình yêu và Hiểm ác", 1846), và nhiều người khác.

Lo ngại đầu tiên về người Hungary và sau đó là áp lực đồng hoá của triều đình Habsburg, Vương quốc Croatia đã luôn từ chối thay đổi vị thế ngôn ngữ chính thức của tiếng Latinh cho tới tận giữa thế kỷ XIX. Mãi tới ngày 2 tháng 5 năm 1843 tiếng Croatia lần đầu tiên mới được sử dụng trong nghị viện,<ref>{{Chú thích web |url=http://www.sabor.hr/Default.aspx?art=1757 |ngày truy cập=2009-10-01 |tựa đề=Govor Ivana Kukuljevića Sakcinskog u Saboru 2 svibnja 1843 |archive-date=2018-02-10 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180210161010/http://www.sabor.hr/Default.aspx?art=1757 |url-status=dead }}</ref> cuối cùng trở thành ngôn ngữ chính thức năm 1847 vì sự nổi tiếng của phong trào Illyrian.

Thậm chí với một cộng đồng Slavơ (người Croatia) lớn, [[Dalmatia]] vẫn duy trì các cộng đồng Italia lớn tại bờ biển (tại các thành phố và hòn đảo, tập trung lớn nhất tại [[Istria]]). Theo cuộc điều tra dân số Áo-Hung năm 1816, 22% dân số Dalmatian là người nói tiếng Italia.<ref>Montani, Carlo. ''Venezia Giulia, Dalmazia - Sommario Storico - An Historical Outline''</ref> Bắt đầu từ thế kỷ XIX, hầu hết [[người Dalmatia Italia]] dần bị đồng hoá vào văn hoá và ngôn ngữ Croatia đa số.

=== Lịch sử hiện đại ===
[[Tập tin:Ivan Zasche, Portret bana Josipa Jelacica.jpg|nhỏ|phải|100 px|[[Josip Jelačić]], ban của Croatia thời [[Cách mạng Hungary năm 1848|Cách mạng năm 1848]]]]

Câu trả lời của Croatia cho cuộc [[cách mạng Hungary năm 1848]] là sự tuyên chiến. Các lực lượng Áo, Croatia và Nga cùng nhau đánh bại quân đội Hungary năm 1849 và sau 17 năm được ghi nhớ tại Croatia và Hungary như là sự [[Đức hoá]]. Sự thất bại sau cùng của chính sách này dẫn tới [[Thoả hiện Áo-Hung năm 1867]] và việc thành lập một [[Liên minh riêng|liên minh triều đình]] giữa [[Đế quốc Áo (1804–1867)|Đế chế Áo]] và [[Vương quốc Hungary]]. Hiệp ước không giải quyết câu hỏi về vị thế của Croatia. Năm sau đó nghị viện Croatia và Hungary lập ra một hiến pháp cho liên minh và Vương quốc Croatia-Slavonia và Vương quốc Hungary.<ref>[http://www.h-net.org/~habsweb/sourcetexts/nagodba1.htm Constitution of Union between Croatia-Slavonia and Hungary]</ref>

Sau khi Đế chế Ottoman mất quyền kiểm soát quân sự với [[Bosna và Hercegovina|Bosnia và Herzegovina]], Áo-Hung xoá bỏ [[Croatian Krajina]] và [[Slavonian Krajina]], khôi phục lại các lãnh thổ cho Croatia năm 1881. Ở nửa sau thế kỷ XIX các đảng chính trị ủng hộ Hungary khiến người Croat chống lại người Serb với mục đích kiểm soát nghị viện. Chính sách này thất bại năm 1906 khi một liên minh Croat-Serb thắng cử. Tình hình chính trị mới xuất hiện kéo dài không thay đổi cho tới trước Thế chiến I.

Ngày 29 tháng 10 năm 1918,''[[Sabor]]'' (nghị viện) Croatia tuyên bố độc lập,<ref>{{Chú thích web |url=http://www.sabor.hr/Default.aspx?sec=404 |ngày truy cập=2009-10-01 |tựa đề=Povijest saborovanja |archive-date=2010-12-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20101202061135/http://www.sabor.hr/Default.aspx?sec=404 |url-status=dead }}</ref> lập ra [[Nhà nước của người Slovene, người Croat và người Serb]] mới. Bị quân đội Italia tràn vào từ phía nam và phía tây gây áp lực, Hội đồng quốc gia (Narodno vijeće) bắt đầu những cuộc đàm phán mưu mô với [[Vương quốc Serbia]] vào ngày 23 tháng 11 năm 1918, một phái đoàn được gửi tới Belgrade với mục tiêu tuyên bố một liên minh. Đoàn đại biểu Hội đồng quốc gia chuyển 11 điểm cần được thực hiện để tạo lập một nhà nước tương lai.<ref>Naputak Narodnog vijeća SHS delegaciji za pregovore i utanačenje ujedinjenja države SHS s Kraljevinom Srbijom</ref> Quan trọng nhất trong số đó là điểm đầu tiên, nói về sự cần thiết của một hiến pháp cho nhà nước mới, một đề xuất đã được hai phần ba số đại biểu thông qua. Cuối cùng, một hiến pháp cho một nhà nước tập trung đã được thông qua với đa số 50% + 1 phiếu và dẫn tới sự chấm dứt quyền tự trị nhà nước. Ngày 1 tháng 12 năm 1918, [[Vương quốc của người Serb, người Croat, và Slovene]] mới, cũng được gọi là Vương quốc Nam Tư, được thành lập. Quyết định này đã dẫn tới sự phản đối của người Croat, và họ đã bắt đầu một quá trình chuyển dịch chính trị hướng tới sự tái lập một nhà nước có chủ quyền bằng sự lãnh đạo của [[Đảng Nông dân Croatia]]. 
[[Tập tin:Brela 04.jpg|nhỏ|160px|[[Brela]] tại [[Makarska riviera]]. Du lịch có tổ chức bắt đầu tại đây năm 1937 khi những khách sạn đầu tiên được xây dựng]]
Tình hình chính trị không lành mạnh tại Nam Tư bắt đầu xấu đi sau khi [[Stjepan Radić]], chủ tịch CPP, bị giết hại trong tòa nhà nghị viện Nam Tư năm 1928 bởi cá nhân cực đoan quốc gia Serbia [[Puniša Račić]].

Giai đoạn hỗn loạn sau đó chấm dứt năm sau khi [[Alexander I của Nam Tư|Vua Alexander]] xóa bỏ Hiến pháp, tạm đình chỉ Nghị viện và đưa ra một chế độ [[độc tài]] cá nhân. Bốn năm sau đó của chế độ Nam Tư được [[Albert Einstein]] miêu tả là một "tình trạng bạo lực kinh khủng được thực hiện chống lại người Croatia".<ref name="NYT04.06.31">''[http://select.nytimes.com/gst/abstract.html?res=F0091EFB345C157A93C4A9178ED85F458385F9&scp=1&sq=sufflay%20einstein&st=cse Einstein accuses Yugoslavian rulers in savant's murder]'', [[The New York Times|New York Times]]. 6 tháng 5 năm 1931. [http://crostamps.com/nyt/nyt.htm mirror]</ref> Trong thời độc tài, [[Vladko Maček]], lãnh đạo Đảng Nông dân Croatia, bị bỏ tù, và chỉ được phóng thích sau khi vua Alexander bị giết trong một âm mưu do phong trào cực đoan cánh hữu Croatia, [[Ustaše]], thực hiện. Ngay khi Maček được thả, tình hình chính trị được khôi hục như trước vụ ám sát Stjepan Radić, với những yêu cầu tiếp tục của người Croatia về chủ quyền. Vấn đề Croatia chỉ được giải quyết ngày 26 tháng 8 năm 1939 bởi [[Thoả thuận Cvetković-Maček]], khi Croatia được trao chủ quyền và được mở rộng biên giới và Maček trở thành phó thủ tướng Nam Tư. Nền hòa bình sau đó không kéo dài lâu, và chấm dứt với cuộc xâm lược của [[Đức Quốc xã|Đức]] năm 1941.

[[Xâm lược Nam Tư|Cuộc xâm lược của Đức]] ngày 6 tháng 4 năm 1941 thắng lợi chỉ sau chưa tới mười ngày, chấm dứt với sự đầu hàng vô điều kiện của Quân đội Hoàng gia Nam Tư ngày 17 tháng 4. Lãnh thổ Croatia, Bosnia và Herzegovina và vùng [[Syrmia]] tại Vojvodina trở thành một [[nhà nước bù nhìn]] của Phát xít Đức<ref>[http://www.britannica.com/eb/topic-1413183/Independent-State-of-Croatia Independent State of Croatia - Britannica Online Encyclopedia<!-- Bot generated title -->]</ref><ref>[http://www.ushmm.org/wlc/article.php?lang=en&ModuleId=10005456 Yugoslavia], ''Holocaust Encyclopedia'', United States Holocaust Memorial Museum</ref> được gọi là [[Nhà nước Croatia Độc lập]]. [[Istria]], thành phố cảng của [[Rijeka]], và một phần của [[Dalmatia]] tới tận Split bị Italia chiếm đóng. Baranja và Medjumurje bị Hungary chiếm. Dù [[Ustaše|Ustashe]] mới chỉ quay lại sau khi bị trục xuất, họ đã được trao trách nhiệm điều khiển chế độ mới, những kẻ chiếm đóng [[Phe trục]] ban đầu đề xuất trao chức lãnh đạo cho [[Vladko Maček]], lãnh đạo Đảng Nông dân Croatia (HSS), nhưng ông từ chối. Chỉ một ngày sau khi tiến vào Zagreb, ngày 17 tháng 4 năm 1941, Ante Pavelić tuyên bố rằng mọi người đã xúc phạm hay tìm các xúc phạm chống lại nhà nước Croatia đều bị tuyên án phản bội - một tội danh sẽ bị tử hình.<ref name="autogenerated3">[http://www.crohis.com/izvori/ustzk.pdf Independent State of Croatia laws on Croatian]</ref> Chế độ Ustashe đưa ra các điều luật chống Semitic kiểu Nuremberg, và cũng tiến hành [[The Holocaust#Sắc tộc Nam Tư|các cuộc thảm sát chủ yếu chống lại người Serb và những sắc tộc phi Croat khác]],<ref>[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/620426/Ustasa Ustaša - Britannica Online Encyclopedia]</ref> cũng như thành lập các trại tập trung như trại tập trung tại [[Jasenovac]] và Stara Gradiska nơi những người chống đối chế độ Ustashe và những người 'gây phiền phức' khác bị giam giữ.<ref>[http://www.ushmm.org/wlc/article.php?lang=en&ModuleId=10005449 Jasenovac], ''Holocaust Encyclopedia'', United States Holocaust Memorial Museum</ref> Các tu sĩ Cơ đốc cũng liên quan tới phong trào Ustashe, đặc biệt vị Cha [[Miroslav Filipović]] khét tiếng bị lột áo thầy tu. Tuy nhiên, những người khác như Tổng giám mục Zagreb [[Alojzije Stepinac]] không chỉ lên án các tội ác của Ustashe trong các bài giảng của mình mà còn cung cấp nơi trú ngụ và bảo vệ cho những người Serb và người Do Thái bị truy đuổi. Thư viện Ảo Do Thái ước tình rằng từ {{formatnum:45000}} tới {{formatnum:52000}} [[Người Serb tại Croatia|người Serb Croatia]] bị giết hại tại Jasenovac và khoảng {{formatnum:330.000}} tới {{formatnum:390.000}} người Serb là nạn nhân của toàn bộ chiến dịch diệt chủng.<ref>[http://www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/Holocaust/Jasenovac.html Jasenovac] Jewish Virtual Library. Truy cập ngày 10 tháng 8 năm 2008. "The most reliable figures place the number of Serbs killed by the Ustaša between 330.000 and 390.000, with 45.000 to 52.000 Serbs murdered in Jasenovac."</ref>

Những tàn tích của Quân đội Hoàng gia Nam Tư, sau này được tổ chức lại trong Chetnik Serbia, kháng chiến chống lại sự chiếm đóng Phát xít và những kẻ cộng tác Ustashe của chúng, nhưng Chetnik Bảo hoàng Nam Tư nhanh chóng hợp tác với Phát xít Đức và Phát xít Ý. Cuộc [[nội chiến]] bùng nổ, với mọi phe phái đánh lẫn nhau. Sau này, trước "[[Chiến dịch Barbarossa]]" tấn công Liên Xô đầy bất ngờ của Hitler, một cuộc nổi dậy lớn diễn ra ngày 22 tháng 6 năm 1941 với việc tạo lập [[First Sisak Partisan Detachment|1st Sisak Partisan Detachment]]. Giới lãnh đạo phong trào du kích Nam Tư nằm trong tay [[Josip Broz Tito]] người Croat, chính sách [[anh em và thống nhất]] của ông cuối cùng không những chỉ đánh bại những kẻ chiếm đóng Phe trục, mà còn nhiều kẻ cộng tác của chúng trong các lực lượng vũ trạng của Nhà nước Croatia Độc lập và những kẻ phản bội khác (có mặt trong mọi nhóm quốc gia và xã hội Nam Tư). Thắng lợi của những người du kích Nam Tư trước những kẻ chiếm đóng Phát xít và đồng minh của chúng dẫn tới [[Thảm sát Bleiburg|các cuộc thảm sát]] những người Croatian Domobran (Home Guard) và Ustashe, họ bị Quân đoàn số 8 của Anh trục xuất khỏi Áo. Trong thập kỷ sau Thế chiến II, tới 350.000 người sắc tộc [[Ý|Italia]] rời bỏ Nam Tư.<ref>[http://www.nytimes.com/1987/06/06/world/election-opens-old-wounds-in-trieste.html Election Opens Old Wounds In Trieste]. The New York Times. 6 tháng 6 năm 1987.</ref>

Số lượng [[Thương vong Thế chiến II|nạn nhân của Thế chiến II]] tại Nam Tư vẫn là một nguồn gây tranh cãi lớn giữa những nhà sử học và các viện hàn lâm quốc gia Serbia và Croatia một bên và các nhà nghiên cứu độc lập một bên, đáng chú ý nhất là [[Vladimir Žerjavić]] (một người Croat) và [[Bogoljub Kočović]] (một người Serb), và những người khác.<ref>A recent study by Vladimir Žerjavić estimates total war related deaths at 1.027.000. Bogoljub Kočović calculated that the actual war losses were 1.014.000.</ref>

Croatia hiện đại được thành lập trên các nguyên tắc [[chống phát xít]] [[AVNOJ]] của du kích trong [[Đồng minh trong Thế chiến II|thế chiến II]], và nó trở thành một nước cộng hòa lập hiến của [[Liên bang Cộng hoà Xã hội chủ nghĩa Nam Tư|Liên bang Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Nam Tư]].<ref>{{Chú thích web |url=http://www.sabor.hr/Default.aspx?art=1839 |ngày truy cập=2009-10-01 |tựa đề=Croatian constitution |archive-date=2009-08-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090827091215/http://www.sabor.hr/Default.aspx?art=1839 |url-status=dead }}</ref> Một chế độ [[Chủ nghĩa cộng sản|chuyên chính vô sản]] được thành lập, nhưng vì sự [[chia rẽ Tito-Stalin]], tự do kinh tế và cá nhân tại đây tốt hơn tại [[Đông Âu|Khối Đông Âu]]. Từ những năm 1950, nước [[Cộng hoà Xã hội chủ nghĩa Croatia]] có quyền tự trị dưới sự quản lý của giới cộng sản tinh hoa địa phương, nhưng vào năm 1967 nhóm nhà thơ và nhà ngôn ngữ Croatia có ảnh hưởng đã xuất bản một [[Tuyên ngôn về Vị thế và Tên của Ngôn ngữ Croatia Tiêu chuẩn]]. Sau những mục tiêu yêu nước năm 1968 tài liệu đó biến hình thành một phong trào chung Croatia đòi những quyền thêm nữa cho Croatia, quyền dân sự lớn hơn và nhữn yêu cầu phi tập trung hoá kinh tế. Cuối cùng ban lãnh đạo Nam Tư coi vụ [[Mùa xuân Croatia]] là một sự tái lập [[chủ nghĩa dân tộc|chủ nghĩa quốc gia]] Croatia, giản tán phong trào như [[chủ nghĩa Xô vanh]] và bắt giữ hầu hết các lãnh đạo quan trọng. Năm 1974, một hiến pháp mới của Liên bang Nam Tư được phê chuẩn trao nhiều quyền tự trị hơn cho các nước cộng hòa riêng biệt, và vì thế đã hoàn thành các mục tiêu chính của phong trào Mùa xuân Croatia.

Tình cảm quốc gia dẫn tới sự chấm dứt Liên bang Nam Tư, đã lan rộng trong nhiều sắc tộc trong một số năm. Những yêu cầu của người Albani năm 1981 về [[Tỉnh Xã hội chủ nghĩa Tự trị Kosovo|Kosovo]] đã bị tách khỏi Serbia và chuyển thành một nước cộng hòa hợp thành bên trong Nam Tư đã dẫn tới những cuộc bạo loạn,<ref>{{Chú thích web |url=http://www.osa.ceu.hu/files/holdings/300/8/3/text/85-4-101.shtml |ngày truy cập=2009-10-01 |tựa đề=KOSOVO: ONE YEAR AFTER THE RIOTS |archive-date = ngày 28 tháng 7 năm 2011 |archive-url=https://archive.today/20110728062629/http://www.osa.ceu.hu/files/holdings/300/8/3/text/85-4-101.shtml |url-status=dead }}</ref> và thái độ tương tự cũng xảy ra bên trong các nhà nước khác với cuộc [[Bản ghi nhớ của Viện hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật Serbia|Bản ghi nhớ SANU]] của Serbia năm 1986; Croatia và Slovenia cũng phản ứng tiêu cực năm 1989 sau khi lãnh đạo Serbia Slobodan Milošević tổ chức những cuộc đảo chính tại [[Vojvodina]], [[Kosovo]] và [[Montenegro]] để lập ra những chính quyền sẽ trung thành với các mục tiêu của ông.

Dưới ảnh hưởng của chiến dịch tuyên truyền của [[Slobodan Milošević]], tầm quan trọng của việc ai sẽ giành thắng lợi trong cuộc bầu cử đa đảng tại Croatia trong 50 năm đã giảm bớt. Có nghĩa là, người Serb đã có ảnh hưởng với cả lãnh đạo quốc gia người Croatia [[Franjo Tuđman]] và lãnh đạo cộng sản [[Ivica Račan]].<ref>http://www.hercegbosna.org/ostalo/raspad.html {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20050316074654/http://www.hercegbosna.org/ostalo/raspad.html |date = ngày 16 tháng 3 năm 2005}} Dusan Bilandzic:Hrvatska moderna povijest</ref> Franjo Tuđman, người giành thắng lợi trong cuộc bầu cử càng làm tình hình thêm nghiêm trọng. Người Serb ở Croatia rời nghị viện Croatia và lập ra ''Hiệp hội các Vùng đô thị Bắc Dalmatia và [[Lika]]'' tại [[Knin]]. Sau này nó trở thành [[Republika Srpska Krajina]]. Về những sự kiện xảy ra những năm 1990-92, [[Milan Babić]], tổng thống Republika Srpska Krajina, sau này tuyên bố rằng ông đã "bị ảnh hưởng mạnh và bị dẫn dắt sai lầm bởi sự tuyên truyền của Serbia".<ref>{{Chú thích web |url=http://www.un.org/icty/babic/trialc/judgement/index.htm |ngày truy cập=2011-05-01 |tựa đề=ICTY Sentencing Judgement |archive-date = ngày 1 tháng 5 năm 2011 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110501061348/http://www.un.org/icty/babic/trialc/judgement/index.htm |url-status=live }}</ref> Những sự kiện đó lên tới đỉnh điểm với cuộc Chiến tranh giành độc lập toàn lực của Croatia trong khoảng thời gian 1991 và 1995. Cuộc xung đột chấm dứt với [[Chiến dịch Cơn bão]] (được gọi trong tiếng Croatia là ''[[Oluja]]'') vào mùa hè năm 1995. Những sự kiện của tháng 8 năm 1995 vẫn là chủ đề của nhiều vụ xét xử tại [[Toà án Hình sự Quốc tế về Nam Tư cũ|Tòa án Hình sự Quốc tế về Nam Tư cũ]], liên quan tới chiến thắng của [[Quân đội Croatia]] và việc trục xuất sắc tộc Serb <ref>{{Chú thích web |url=http://www.un.org/icty/indictment/english/got-ii010608e.htm |ngày truy cập=2001-08-02 |tựa đề=Icty - Tpiy:<!-- Bot generated title --> |archive-date = ngày 2 tháng 8 năm 2001 |archive-url=https://web.archive.org/web/20010802145637/http://www.un.org/icty/indictment/english/got-ii010608e.htm |url-status=live }}</ref>.

Croatia được quốc tế công nhận ngày 15 tháng 1 năm 1992 bởi [[Liên minh châu Âu]] và [[Liên Hợp Quốc|Liên hiệp quốc]]. Trong thời điểm đó, Croatia kiểm soát chưa tới hai phần ba lãnh thổ theo pháp lý của mình. Quốc gia đầu tiên công nhận Croatia là [[Iceland]] ngày 19 tháng 12 năm 1991.<ref>{{Chú thích web|url=http://www.sabor.hr/Default.aspx?art=1769&sec=461|tiêu đề=Važniji datumi iz povijesti saborovanja|nhà xuất bản=Hrvatski Sabor|ngày truy cập=ngày 23 tháng 4 năm 2008|archive-date=2013-05-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20130520072524/http://www.sabor.hr/Default.aspx?art=1769&sec=461|url-status=dead}}</ref>

== Địa lý ==
[[Tập tin:Un-croatia.svg|nhỏ|phải|300px|Một bản đồ Croatia cũ]]
{{chính|Địa lý Croatia}}
Croatia nằm ở Trung và Đông Nam Âu, giáp với Hungary về phía đông bắc, Serbia về phía đông, Bosnia và Herzegovina ở phía đông nam, [[Montenegro]] về phía đông nam, [[biển Adriatic]] ở phía tây nam và [[Slovenia]] về phía tây bắc. Nó nằm giữa vĩ độ 42° và 47°N, kinh độ 13° và 20°E. Một phần của lãnh thổ ở cực nam xung quanh [[Dubrovnik]] thực tế là một lãnh thổ được bao bọc bởi quốc gia khác, kết nối với phần còn lại của đất liền bởi lãnh hải, nhưng tách khỏi đất liền bởi một dải bờ biển ngắn thuộc [[Bosna và Hercegovina]] xung quanh Neum<ref name="DZS-Stat2010">{{Chú thích web|nhà xuất bản=[[Croatian Bureau of Statistics]]|url=http://www.dzs.hr/Hrv_Eng/ljetopis/2010/SLJH2010.pdf|định dạng= PDF|tiêu đề=2010 – Statistical Yearbook of the Republic of Croatia|ngày tháng=December 2010|ngày truy cập=ngày 7 tháng 10 năm 2011}}</ref>.

Lãnh thổ Croatia khoảng {{convert|56594|km2|sqmi|0|abbr=off}} (21.851 dặm vuông), bao gồm {{convert|56414|km2|sqmi|0|abbr=off}} (21.782 dặm vuông) đất và {{convert|128|km2|sqmi|0|abbr=off}} (49 dặm vuông) nước. Đây là quốc gia lớn thứ 127 trên thế giới<ref name="CIA"/>. Độ cao từ dãy núi [[Dãy núi Dinaric]] với điểm cao nhất là [[đỉnh Dinara]] ở độ cao 1.831 m (6,007 feet) gần biên giới nước này với [[Bosna và Hercegovina]] ở phía nam <ref name="CIA"/><ref>{{Chú thích web|url=http://www.summitpost.org/mountain/rock/151472/dinara.html|tiêu đề=Dinara -- Climbing, Hiking & Mountaineering|nhà xuất bản=SummitPost|ngày truy cập=ngày 16 tháng 5 năm 2008}}</ref> đến bờ biển Adriatic tạo thành toàn bộ biên giới phía tây nam của nó. Croatia có hơn một ngàn đảo (kể cả đảo nhỏ) có người ở, khác nhau về kích thước, 48 trong số đó là đảo có người sinh sống vĩnh viễn. Các đảo lớn nhất là Cres và Krk,<ref name="CIA"/> mỗi trong số chúng đều có diện tích khoảng {{convert|405|km2|sqmi|0|abbr=off}} (156 dặm vuông).

Phần đồi núi phía bắc [[Hrvatsko Zagorje]] và các vùng đồng bằng phẳng của [[Slavonia]] ở phía đông là một phần của [[lưu vực sông Pannonian]], đi qua các con sông lớn như [[Danube]], [[Drava]], [[Kupa]] và [[Sava]]. Sông Danube, con sông dài thứ hai của châu Âu, chảy qua thành phố [[Vukovar]] ở cực đông và tạo thành một phần biên giới với [[Serbia]]. Các khu vực trung tâm và phía nam gần bờ biển Adriatic và các đảo bao gồm các ngọn núi thấp và cao nguyên rừng. Tài nguyên thiên nhiên được tìm thấy trong nước với số lượng đủ lớn cho sản xuất bao gồm [[dầu mỏ]], [[than]], [[bô xít]], quặng sắt, calci, [[thạch cao]], [[nhựa đường tự nhiên]], [[silic]], [[mica]], [[đất sét]], [[muối]] và [[thủy điện]]<ref name = "CIA"/>.

Địa hình [[cat-xtơ]] chiếm khoảng một nửa Croatia và đặc biệt nổi bật ở dãy núi [[Dinaric Alps]]<ref>{{Chú thích web|url=http://www.geografija.hr/clanci/1011/rasirenost-krsa-u-hrvatskoj |tiêu đề=Raširenost krša u Hrvatskoj |dịch tiêu đề=Presence of Karst in Croatia |ngôn ngữ=hr |nhà xuất bản=Croatian Geographic Society |ngày tháng=ngày 18 tháng 12 năm 2006 |tác giả=Mate Matas |ngày truy cập=ngày 18 tháng 10 năm 2011 |work=geografija.hr |ngày lưu trữ=ngày 8 tháng 8 năm 2012 |url-status=dead |url lưu trữ=https://www.webcitation.org/69lbXToZS?url=http://www.geografija.hr/clanci/1011/rasirenost-krsa-u-hrvatskoj |df=dmy }}</ref>. Có một số hang động sâu ở Croatia, 49 trong số đó là các hang sâu hơn 250&nbsp;m (820,21&nbsp;ft), 14 trong số đó sâu hơn 500 m (1.640,42&nbsp;ft) và sâu hơn 1.000 m (3.280,84&nbsp;ft). Các hồ nổi tiếng nhất của Croatia là [[hồ Plitvice]], một hệ thống gồm 16 hồ, được nối với nhau bằng thác nước trên các thác đá [[dolomit]] và đá vôi. Các hồ nổi tiếng với màu sắc đặc biệt, từ màu ngọc lam đến xanh bạc hà, xám hoặc xanh dương.<ref name="BBC-Plitvice">{{Chú thích web|nhà xuất bản=BBC |url=http://www.bbc.com/travel/feature/20110617-the-best-national-parks-of-europe |tiêu đề=The best national parks of Europe |ngày tháng=ngày 28 tháng 6 năm 2011 |ngày truy cập=ngày 11 tháng 10 năm 2011 |ngày lưu trữ=ngày 4 tháng 8 năm 2012 |url-status=live |url lưu trữ=https://www.webcitation.org/69fOQEt30?url=http://www.bbc.com/travel/feature/20110617-the-best-national-parks-of-europe |df=dmy }}</ref>.

=== Các hạt ===
{{chính|Các hạt Croatia}}
{{seealso|Danh sách thành phố tại Croatia}}
Croatia được chia thành 20 hạt (''županija'') và thành phố thủ đô Zagreb:

{| style="background:none;"
|-
|width="20px"| || Tên [[Anh hoá]] || Tên bản xứ </tr>
| 1 || [[Zagreb (hạt)|Zagreb]] <td> Zagrebačka </td></tr>
| 2 || [[Hạt Krapina-Zagorje|Krapina-Zagorje]] <td> Krapinsko-zagorska </td></tr>
| 3 || [[Hạt Sisak-Moslavina|Sisak-Moslavina]] <td> Sisačko-moslavačka </td></tr>
| 4 || [[Hạt Karlovac|Karlovac]] <td> Karlovačka </td></tr>
| 5 || [[Hạt Varaždin|Varaždin]] <td> Varaždinska </td></tr>
| 6 || [[Hạt Koprivnica-Križevci|Koprivnica-Križevci]] <td> Koprivničko-križevačka </td></tr>
| 7 || [[Hạt Bjelovar-Bilogora|Bjelovar-Bilogora]] <td> Bjelovarsko-bilogorska </td></tr>
| 8 || [[Hạt Primorje-Gorski Kotar|Primorje-Gorski Kotar]]{{spaces|2}} <td> Primorsko-goranska </td></tr>
| 9 || [[Hạt Lika-Senj|Lika-Senj]] <td> Ličko-senjska </td></tr>
| 10 || [[Hạt Virovitica-Podravina|Virovitica-Podravina]] <td> Virovitičko-podravska </td></tr>
| 11 || [[Hạt Požega-Slavonia|Požega-Slavonia]] <td> Požeško-slavonska </td></tr>
| 12 || [[Hạt Brod-Posavina|Brod-Posavina]] <td> Brodsko-posavska </td></tr>
| 13 || [[Hạt Zadar|Zadar]] <td> Zadarska </td></tr>
| 14 || [[Hạt Osijek-Baranja|Osijek-Baranja]] <td> Osječko-baranjska </td></tr>
| 15 || [[Hạt Šibenik-Knin|Šibenik-Knin]] <td> Šibensko-kninska </td></tr>
| 16 || [[Hạt Vukovar-Srijem|Vukovar-Srijem]] <td> Vukovarsko-srijemska </td></tr>
| 17 || [[Hạt Split-Dalmatia|Split-Dalmatia]] <td> Splitsko-dalmatinska </td></tr>
| 18 || [[Hạt Istria|Istria]] <td> Istarska </td></tr>
| 19 || [[Hạt Dubrovnik-Neretva|Dubrovnik-Neretva]] <td> Dubrovačko-neretvanska </td></tr>
| 20 || [[Hạt Međimurje|Međimurje]] <td> Međimurska </td></tr>
| 21 || [[Zagreb|Thành phố Zagreb]] <td> Grad Zagreb </td></tr>
|}

=== Các địa điểm di sản thế giới ===
* Khu phức hợp lịch sử của [[Split (thành phố)|Split]] với Cung điện Diocletian (1979)
* Thành phố Cũ của [[Dubrovnik]] (1979)
* Vườn quốc gia [[các hồ Plitvice]] (1979)
* Khu phức hợp Giám mục [[Euphrasian Basilica]] trong Trung tâm Lịch sử của [[Poreč]] (1997)
* Thành phố lịch sử [[Trogir]] (1997)
* [[Thánh đường Thánh James, Šibenik|Thánh đường Thánh James]] tại [[Šibenik]] (2000)
* [[Khu vực Stari Grad]] - đảo [[Hvar]] (2008)

== Chính phủ và chính trị ==
[[Tập tin:Banski dvori 2009.jpg|nhỏ|[[Banski dvori|Phủ Phó vương]] là trụ sở Chính phủ Croatia, từng là nơi ở của các [[ban (danh hiệu)|ban]] Croatia từ năm 1809 đến năm 1918]]
{{chính|Chính trị Croatia}}
{{xem thêm|Quan hệ nước ngoài của Croatia|Quá trình gia nhập Liên minh châu Âu của Croatia|Xếp hạng quốc tế Croatia}}

Từ khi thông qua [[Hiến pháp Croatia|Hiến pháp]] năm 1990, Croatia đã trở thành một chế độ [[dân chủ]]. Từ năm 1990 đến năm 2000 họ có một [[hệ thống bán tổng thống]], và từ năm 2000 họ có một [[dân chủ nghị viện|hệ thống nghị viện]].

[[Tổng thống Croatia]] (''Predsjednik'') là [[nguyên thủ quốc gia]], được bầu lên trực tiếp với nhiệm kỳ năm năm và bị hạn chế bởi Hiến pháp chỉ được phục vụ tối đa hai nhiệm kỳ. Ngoài tư cách [[tổng tư lệnh]] các lực lượng vũ trang, tổng thống có trách nhiệm thủ tục chỉ định Thủ tướng với sự ưng thuận của Nghị viện, và có một số ảnh hưởng trên chính sách đối ngoại. [[Nơi ở chính thức]] của tổng thống là [[Predsjednički dvori|Dinh Tổng thống]]. Ngoài ra, tổng thống còn có các nhà nghỉ trên các hòn đảo Vanga (đảo [[Brijuni]]) và đảo [[Hvar]].

[[Quốc hội Croatia]] là một cơ quan lập pháp [[lưỡng viện|một viện]] (viện thứ hai, "Viện các Hạt", được thành lập theo Hiến pháp năm 1990 nhưng bị bãi bỏ từ năm 2001). Số lượng thành viên Quốc hội từ 100 đến 160; tất cả họ đều được nhân dân bầu ra với nhiệm kỳ năm năm. Kỳ họp thường lệ của Quốc hội diễn ra từ ngày 15 tháng 1 đến 15 tháng 6 và từ 15 tháng 9 đến 15 tháng 12.

[[Chính phủ Croatia]] (''Vlada'') do [[Thủ tướng Croatia|Thủ tướng]] lãnh đạo, dưới thủ tướng là hai phó thủ tướng và mười bốn bộ trưởng chịu trách nhiệm về các lĩnh vực công tác riêng. [[Hành pháp(chính phủ)|Nhánh hành pháp]] chịu trách nhiệm trình dự luật và dự toán ngân sách nhà nước, thi hành pháp luật và thực hiện chính sách đối nội, đối ngoại của Croatia. [[Trụ sở chính thức]] của [[chính phủ]] là [[Banski dvori|Phủ Phó vương]].

== Luật pháp ==
{{Expand-section|date=tháng 8 năm 2008}}
{{seealso|Thực thi pháp luật tại Croatia}}
Croatia có hệ thống tư pháp ba nhánh, gồm [[Toà án Tối cao Croatia|Toà án Tối cao]], [[Toà án Hạt|các Toà án Hạt]], và các Toà án Đô thị. [[Toà án Hiến pháp Croatia|Toà án Hiến pháp]] xét xử các vấn đề liên quan tới [[Hiến pháp Croatia|Hiến pháp]]. Việc thực thi pháp luật tại Croatia là trách nhiệm của lực lượng cảnh sát Croatia, nằm dưới sự kiểm soát của [[Bộ Nội vụ (Croatia)|Bộ Nội vụ]].<ref name="OSCE">[http://www.osce.org/croatia/13154.html OSCE Mission to Croatia] truy cập 19 tháng 5 năm 2007</ref><ref name="PC">[http://www.legislationline.org/?tid=155&jid=12&less=false Police, Croatia] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070927183144/http://www.legislationline.org/?tid=155&jid=12&less=false |date = ngày 27 tháng 9 năm 2007}} truy cập 19 tháng 5 năm 2007</ref> Những năm gần đây, lực lượng này đang thực hiện một cuộc cải cách với sự hỗ trợ từ các cơ quan quốc tế, gồm [[Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu]] từ khi tổ chức này thực hiện nhiệm vụ tại Croatia từ ngày 18 tháng 4 năm 1996.

== Nhân khẩu ==
{{chính|Nhân khẩu Croatia}}
Croatia có đa số dân là [[người Croat]] (89.6%), các nhóm thiểu số gồm [[người Serb]] (4.5%), [[người Bosnia]], [[người Hungary]], [[người Ý|người Italia]], [[người Slovene]], [[người Đức]], [[người Séc]], [[người Romani]] và các nhóm khác (5.9%).<ref name=CIA/> Trong hầu hết thế kỷ XX dân số Croatia đã tăng từ 3.430.270 năm 1931 lên 4.784.265 năm 1991.<ref>[http://www.vojska.net/eng/armed-forces/croatia/about/population/ Population of Croatia 1931-2001<!-- Bot generated title -->]</ref> Tỷ lệ tăng trưởng dân [[số tự nhiên]] hiện ở mức âm<ref name=CIA/> với sự [[chuyển tiếp nhân khẩu]] hoàn thành trong thập niên 1970.<ref>{{chú thích tạp chí|authors=Snježana Mrđen & Friganović, Mladen|date=1998|title=The demographic situation in Croatia|journal=Geoadria|volume=3|pages=29–56|url=http://hrcak.srce.hr/file/14991}}</ref> [[Tuổi thọ trung bình]] là 75.1,<ref name=CIA/> và tỷ lệ biết chữ là 98.1%.<ref name=CIA/> Trong những năm gần đây chính phủ gặp sức ép phải thêm 40% giới hạn giấy phép làm việc mỗi năm cho lao động người nước ngoài [http://www.poslovni.hr/101937.aspx] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200329075221/http://www.poslovni.hr/101937.aspx |date=2020-03-29 }} và theo chính sách nhập cư của họ nước này đang tìm cách thu hút những người đã di cư hồi hương [http://www.ceeol.com/aspx/issuedetails.aspx?issueid=9f2dad2d-b334-433c-8887-d506b8d17eb7&articleId=0d24a594-e1ec-4bda-945c-12e9c5d8313f] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100620072438/http://www.ceeol.com/aspx/issuedetails.aspx?issueid=9f2dad2d-b334-433c-8887-d506b8d17eb7&articleId=0d24a594-e1ec-4bda-945c-12e9c5d8313f |date=2010-06-20 }}. Các tôn giáo chính của Croatia là Cơ đốc giáo La Mã 88%, Chính thống giáo 4.4%, và các phái Thiên chúa giáo khác 0.4%, Hồi giáo 1.3%, khác và không xác định 0.9%, không theo tôn giáo 5.2%.

Trong thập kỷ cuối cùng của thế kỷ XX dân số Croatia đã ngừng tăng trưởng bởi cuộc [[Chiến tranh giành độc lập Croatia]]. Trong cuộc chiến, nhiều nhóm dân cư đã bị chuyển chỗ ở và sự di cư tăng lên. Năm 1991, tại các vùng chủ yếu là người Serb, hơn 80.000 người Croat hoặc đã bị các lực lượng người Serb Croatia buộc rời bỏ nhà cửa hoặc buộc phải bỏ chạy do tình trạng bạo lực.<ref>{{Chú thích web|url=http://www.un.org/icty/pressreal/2007/pr1162e-summary.htm|tiêu đề=Summary of judgement for Milan Martić|ngày=ngày 12 tháng 6 năm 2007|nhà xuất bản=United Nations|ngày truy cập=ngày 21 tháng 6 năm 2008|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20070818162418/http://www.un.org/icty/pressreal/2007/pr1162e-summary.htm|ngày lưu trữ=2007-08-18|url-status=live}}</ref> Trong những ngày cuối cùng của cuộc chiến tranh năm 1995, hơn 120.000 người Serb,<ref>{{Chú thích web|url=http://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9E00EFD7113AF935A25752C0A9669C8B63 |tiêu đề=For Serbs in Croatia, a Pledge Unkept |nhà xuất bản=nytimes.com |ngày= |ngày truy cập=ngày 16 tháng 1 năm 2000}}</ref> và có lẽ khoảng 200.000 người<ref>[http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/europe/4747379.stm BBC NEWS | Europe | Evicted Serbs remember Storm<!-- Bot generated title -->]</ref> đã bỏ chạy trước thắng lợi của các lực lượng Croatia. Chỉ một nhóm nhỏ người Serb quay lại nhà mình từ năm 1995, theo [[Tổ chức Theo dõi Nhân quyền|Human Rights Watch]].<ref>{{Chú thích web |url=http://www.hrea.org/lists/refugee-rights/markup/msg00610.html |tiêu đề=refugee-rights@hrea.org - Croatia: Plight of returning Serb refugees may slow EU bid |nhà xuất bản=Hrea.org |ngày= |ngày truy cập=ngày 3 tháng 1 năm 2009 |archive-date=2010-06-25 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100625220205/http://www.hrea.org/lists/refugee-rights/markup/msg00610.html |url-status=dead }}</ref> Người Serb còn ở lại tại Croatia không sống tại các cao nguyên và vùng nội địa Dalmatia mà tại các thành phố lớn và các khu trung tâm của Croatia. Người Serb đã bị chính phủ Croatia cho tái định cư tại các vùng họ từng sinh sống trước kia.

== Kinh tế ==
{{chính|Kinh tế Croatia}}
[[Tập tin:Croatian National Bank.jpg|nhỏ|trái|[[Ngân hàng Quốc gia Croatia]]]]
[[Tư nhân hoá]] và định hướng theo một nền [[kinh tế thị trường]] bắt đầu từ thời Chính phủ Croatia mới khi cuộc chiến tranh bùng nổ năm 1991. Vì hậu quả chiến tranh, cơ sở hạ tầng kinh tế bị phá hoại nghiêm trọng, đặc biệt ngành công nghiệp du lịch mang lại nhiều lợi nhuận.<ref name="DOS">{{Chú thích web|url=http://m.state.gov/md3166.htm|tiêu đề=Background Note: Croatia|nhà xuất bản=[[United States Department of State]]|ngày truy cập=ngày 4 tháng 12 năm 2008|archive-date = ngày 27 tháng 5 năm 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100527221958/http://m.state.gov/md3166.htm|url-status=dead}}</ref> Từ năm 1989 đến năm 1993, GDP giảm 40.5%.<ref name=DOS/> Khi cuộc chiến tranh chấm dứt năm 1995, ngành du lịch và nền kinh tế Croatia hồi phục ở mức độ vừa phải.<ref name="DOS"/> Tuy nhiên, [[tham nhũng]], [[cronyism]], và sự thiếu hụt [[minh bạch]] đã cản trở ý nghĩa của cuộc cải cách kinh tế, cũng như nguồn [[Đầu tư trực tiếp nước ngoài|đầu tư nước ngoài]].<ref name="DOS"/>

Kinh tế Croatia xoay chuyển mạnh năm 2000 khi ngành du lịch phát triển trở lại.<ref name="DOS"/> Kinh tế mở rộng năm 2002, được kích thích bởi một sự bùng nổ tín dụng từ các ngân hàng mới tư nhân hoá và được bơm vốn từ nước ngoài, một số khoản đầu tư tư bản, đáng chú ý nhất là xây dựng đường sá, càng làm du lịch phát triển, và cung cấp cho các doanh nghiệp tư nhân vừa và nhỏ.<ref name="DOS"/>

Croatia có một nền kinh tế thị trường có [[Kinh tế thu nhập cao|thu nhập cao]].<ref>[http://web.worldbank.org/WBSITE/EXTERNAL/DATASTATISTICS/0,,contentMDK:20421402~pagePK:64133150~piPK:64133175~theSitePK:239419,00.html#High_income World Bank Country Classifications 2008]</ref> Dữ liệu của [[Quỹ Tiền tệ Quốc tế]] cho thấy [[GDP danh nghĩa]] của Croatia ở mức $58.558 tỷ hay $13.199 trên đầu người, năm 2007. IMF dự báo cho năm 2008 là $69.332 tỷ hay $15.628 trên đầu người. Theo [[sức mua tương đương]], tổng GDP ở mức $78.665 tỷ năm 2007, tương đương với $17.732 trên đầu người. Năm 2008, dự báo nó sẽ ở mức $82.272 tỷ, hay $18.545 trên đầu người.

Theo dữ liệu của [[Eurostat]], GDP theo sức mua tương đương của Croatia ở mức 63% mức trung bình của EU năm 2008.<ref>{{Chú thích web|url=http://epp.eurostat.ec.europa.eu/cache/ITY_PUBLIC/2-25062009-BP/EN/2-25062009-BP-EN.PDF|tiêu đề=GDP per capita in PPS|nhà xuất bản=Eurostat|ngày truy cập=ngày 25 tháng 6 năm 2009}}</ref> Tăng trưởng GDP thực năm 2007 là 6.0%.<ref>{{Chú thích web|url=http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page?_pageid=1996,39140985&_dad=portal&_schema=PORTAL&screen=detailref&language=en&product=STRIND_ECOBAC&root=STRIND_ECOBAC/ecobac/eb012|tiêu đề=Real GDP growth rate|nhà xuất bản=Eurostat|ngày truy cập=ngày 21 tháng 5 năm 2008}}</ref> Tổng lương trung bình của một người Croat trong chín tháng đầu năm 2008 là 7,161 kuna ([[Đô la Mỹ|US$]] 1,530) mỗi tháng<ref name=salary7161>{{Chú thích web|url=http://www.suvremena.hr/9044.aspx|tiêu đề=Plaće nominalno veće, ali realno u padu|ngày truy cập=ngày 21 tháng 11 năm 2008|ngày=ngày 6 tháng 11 năm 2008|work=Suvremena.hr|ngôn ngữ=hr|archive-date=2009-12-01|archive-url=https://web.archive.org/web/20091201132945/http://www.suvremena.hr/9044.aspx|url-status=dead}}</ref> Năm 2007, tỷ lệ [[thất nghiệp]] theo định nghĩa của [[Tổ chức Lao động Quốc tế]] ở mức 9.1%, sau khi giảm ổn định từ 14.7% năm 2002.<ref>{{Chú thích web|url=http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page?_pageid=1996,39140985&_dad=portal&_schema=PORTAL&screen=detailref&language=en&product=STRIND_EMPLOI&root=STRIND_EMPLOI/emploi/em071|tiêu đề=Unemployment rate – total|nhà xuất bản=Eurostat|ngày truy cập=ngày 9 tháng 3 năm 2008}}</ref> Tỷ lệ thất nghiệp được đăng ký cao hơn, ở mức 13.7% vào tháng 12 năm 2008.<ref>{{Chú thích web|url=http://www.hnb.hr/publikac/bilten/arhiv/bilten-134/ebilt134.pdf?tsfsg=b65a34caa3a314c04e2cba8c626caa79|tiêu đề=Bulletin 134|nhà xuất bản=Croatian National Bank|ngày=tháng 2 năm 2008|ngày truy cập=ngày 22 tháng 3 năm 2008|archive-date = ngày 17 tháng 9 năm 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130917131401/http://www.hnb.hr/publikac/bilten/arhiv/bilten-134/ebilt134.pdf?tsfsg=b65a34caa3a314c04e2cba8c626caa79}}</ref>

Năm 2007, 7.2% sản xuất kinh tế thuộc [[nông nghiệp]], 32.8% bởi [[công nghiệp]] và 60.7% bởi [[lĩnh vực dịch vụ]].<ref name=CIA>{{Chú thích web|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/hr.html|tiêu đề=Croatia|nhà xuất bản=CIA World Factbook|ngày=ngày 6 tháng 3 năm 2008|ngày truy cập=ngày 9 tháng 3 năm 2008|archive-date=2020-05-15|archive-url=https://web.archive.org/web/20200515110629/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/hr.html|url-status=dead}}</ref> Theo dữ liệu năm 2004, 2.7% lực lượng lao động được sử dụng cho nông nghiệp, 32.8% cho công nghiệp và 64.5% trong ngành dịch vụ.<ref name=autogenerated1>{{Chú thích web |url=http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2007/02/weodata/weorept.aspx?pr.x=27&pr.y=10&sy=2004&ey=2008&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=960&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC%2CPPPSH%2CPPPEX%2CLP&grp=0&a= |tiêu đề=World Economic Outlook Database |nhà xuất bản=International Monetary Fund |ngày=tháng 10 năm 2007 |ngày truy cập=ngày 9 tháng 3 năm 2008}}</ref>

Lĩnh vực công nghiệp chủ yếu là ngành đóng tàu, chế biến thực phẩm và hoá chất công nghiệp. [[Du lịch]] là nguồn thu đáng kể trong mùa hè với tổng cộng hơn 11 triệu du khách năm 2008 tạo ra doanh thu €8 tỷ.<ref name=UNWTO>{{Chú thích web|url=http://www.unwto.org/facts/eng/pdf/barometer/UNWTO_Barom07_3_en.pdf|tiêu đề=UNWTO World Tourism Barometer|ngày=tháng 10 năm 2007|ngày truy cập=ngày 23 tháng 4 năm 2008|archive-date = ngày 10 tháng 9 năm 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130910050655/http://www.unwto.org/facts/eng/pdf/barometer/UNWTO_Barom07_3_en.pdf|url-status=dead}}</ref> Croatia được xếp hạng 18 về các điểm thu hút khách du lịch nhiều nhất thế giới.<ref name="UNWTO"/> Năm 2006 Croatia xuất khẩu hàng hoá với tổng giá trị $10.4 tỷ ([[Free On Board|FOB]]) ($19.7 tỷ gồm xuất khẩu dịch vụ).<ref name="UNWTO"/>

Nhà nước Croatia vẫn kiểm soát một phần khá lớn nền kinh tế, với chi tiêu chính phủ chiếm tới 40% GDP.<ref name="DOS"/> Một số ngành công nghiệp lớn, thuộc sở hữu nhà nước, như các xưởng đóng tàu, vẫn dựa vào các khoản trợ cấp của chính phủ, loại bỏ đầu tư vào giáo dục và công nghệ cần thiết để đảm bảo tính cạnh tranh về lâu dài của nền kinh tế.<ref name="DOS"/>

Đáng lo ngại nhất là sự trì trệ của hệ thống [[tư pháp]], cộng với tính kém hiệu quả của lĩnh vực [[hành chính công]], đặc biệt các vấn đề sở hữu đất đai và tham nhũng. Một vấn đề lớn khác là sự tăng trưởng nhanh chóng khoản nợ quốc gia đã đạt mức 34 tỷ euro hay 89.1% GDP.<ref>[https://archive.today/20120904110224/www.monstersandcritics.com/news/business/news/article_1411971.php/ANALYSIS_Despite_debt_Croatia_&quotnot_under_financial_collapse_threat%22 Analysis: Despite debt, Croatia "not under financial collapse threat"]</ref> Vì các vấn đề này, các nghiên cứu cho thấy dân cư Croatia nói chung không hy vọng nhiều vào tương lai nền kinh tế quốc gia.<ref>[http://www.balkan-monitor.eu/files/BalkanMonitor-2008_Summary_of_Findings.pdf Gallup Balkan monitor:2008 Summary of findings]</ref>

Croatia đã vượt qua khá tốt cuộc khủng hoảng tài chính thế giới, nhưng đối mặt với những thách thức khá lớn trong năm 2009 chủ yếu vì sự suy giảm các mặt hàng xuất khẩu chính và lĩnh vực du lịch của nước này.<ref name="DOS"/> Sự mất cân bằng thương mại với nước ngoài và [[nợ nước ngoài]] cao cũng là những nguy cơ, bởi việc tiếp cận các khoản vay từ bên ngoài sẽ bị hạn chế nhiều.<ref name="DOS"/>

Nước này đang là một thành viên của [[Liên minh châu Âu]], [[Thương mại quốc tế|đối tác thương mại]] lớn nhất. Tháng 2 năm 2005, [[Quá trình Ổn định và Hợp tác|Thoả thuận Ổn định và Hợp tác]] với [[Liên minh châu Âu|EU]] chính thức có hiệu lực.

Tính đến năm 2016, GDP của Croatia đạt 49.855 USD, đứng thứ 82 thế giới và đứng thứ 27 châu Âu.

=== Cơ sở hạ tầng ===
{{chính|Vận tải tại Croatia}}
{{see|Đường cao tốc tại Croatia|Danh sách sân bay tại Croatia}}
[[Tập tin:A1 Šestanovac - Ravča 01.jpg|nhỏ|trái|150px|Đường cao tốc [[A1 (Croatia)|A1]] nối [[Zagreb]], [[Split (thành phố)|Split]] và [[Dubrovnik]]]]
[[Tập tin:Skradinski most.JPG|nhỏ|Cầu [[Skradin]]]]
Mảng sáng trong sự phát triển [[cơ sở hạ tầng]] của Croatia gần đây là sự phát triển nhanh chóng của mạng lưới đường cao tốc, những kế hoạch phát triển đã bắt đầu và được thực hiện từ thập niên 1970s, nhưng chỉ trở thành hiện thực sau khi nước này giành được độc lập bởi các kế hoạch đường sá có tầm quan trọng 'quốc gia' của [[SFRY|Chính phủ Nam Tư]] (khi đó).

Croatia hiện có hơn 1,200&nbsp;km đường cao tốc nối Zagreb với hầu hết các vùng khác. Các đường cao tốc nổi tiếng nhất là [[A1 (Croatia)|A1]], nối Zagreb với [[Split (thành phố)|Split]] và [[A3 (Croatia)|A3]], chạy xuyên đông-tây qua tây bắc Croatia và [[Slavonia]]. Hầu hết các tuyến đường đều phải trả phí, ngoại trừ [[đường rẽ Zagreb]] và các đoạn của [[A3 (Croatia)|A3]], [[A7 (Croatia)|A7]], [[B8 (Croatia)|B8]] và [[B9 (Croatia)|B9]]. Cũng có một mạng lưới đường nhỏ và khó đi hơn nối các tuyến đường cao tốc với nhau. Một trong các tuyến đường được sử dụng nhiều nhất là đường [[B28 (Croatia)|B28]], nối [[A4 (Croatia)|A4]] gần Zagreb với [[Bjelovar]], nhưng cũng là [[shunpiking]] chính thay thế cho [[A3 (Croatia)|A3]]. Mạng lưới đường cao tốc Croatia được coi là có chất lượng tổng thể tốt và an ninh tuyệt vời, giành được nhiều giải thưởng của EUROTAP.<ref>{{Chú thích web |url=http://www.eurotestmobility.com/news.php?item=25&PHPSESSID=a7d9b4decd981bb3cdc3494656b0104d |tiêu đề=EuroTest |nhà xuất bản=Eurotestmobility.com |ngày= |ngày truy cập=ngày 3 tháng 1 năm 2009 |archive-date = ngày 30 tháng 4 năm 2011 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110430010646/http://www.eurotestmobility.com/news.php?item=25&PHPSESSID=a7d9b4decd981bb3cdc3494656b0104d |url-status=dead }}</ref><ref>{{Chú thích web |url=http://www.javno.com/en/croatia/clanak.php?id=38990 |tiêu đề=Brinje Tunnel Best European Tunnel - Croatia - Javno |nhà xuất bản=Javno.com |ngày= |ngày truy cập=ngày 3 tháng 1 năm 2009 |archive-date=2009-01-15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090115220041/http://www.javno.com/en/croatia/clanak.php?id=38990 |url-status=dead }}</ref>

[[Tập tin:Croati Airlines A319.jpg|nhỏ|[[Croatia Airlines]] hãng hàng không quốc gia Croatia]]
Croatia có một mạng lưới đường sắt dày đặc, dù vì những hoàn cảnh lịch sử, một số vùng (đáng chú ý là [[Istria]] và thậm chí cả [[Dubrovnik]]) không có tuyến đường sắt tiếp cận nếu không phải đi qua nước khác. Cần có sự đầu tư nghiêm túc vào mạng lưới đường sắt trong những thập kỷ tới để nó có được tiêu chuẩn châu Âu cả về tốc độ và hiệu quả sử dụng. Tất cả các dịch vụ đường sắt đều do [[Croatian Railways]] ({{lang-hr|Hrvatske željeznice}}) điều hành. Mạng lưới xe bus giữa các thành phố (do các doanh nghiệp tư nhân điều hành) phát triển rất mạnh, với mức độ bao phủ và thời gian hoạt động ở mức cao hơn đường sắt.

Croatia có ba sân bay quốc tế lớn, nằm ở [[Sân bay Zagreb|Zagreb]], [[Sân bay Split|Split]] và [[Sân bay Dubrovnik|Dubrovnik]]. Các sân bay quan trọng khác gồm [[Sân bay Zadar|Zadar]], [[Sân bay Rijeka|Rijeka]] (trên đảo [[Krk]]), [[Sân bay Osijek|Osijek]], [[Sân bay Bol|Bol]], [[Sân bay Lošinj|Lošinj]] và [[Sân bay Pula|Pula]]. [[Croatia Airlines]] là hãng hàng không quốc gia. Cơ quan Hàng không Liên bang Hoa Kỳ (FAA) coi Cơ quan Hàng không Dân dụng Croatia là không tương thích với Tổ chức Hàng không Dân dụng Thế giới (ICAO) về các tiêu chuẩn an toàn.<ref>{{Chú thích web |url=http://travel.state.gov/travel/cis_pa_tw/cis/cis_1095.html |ngày truy cập=2009-10-01 |tựa đề=Croatia<!-- Bot generated title --> |archive-date=2009-10-08 |archive-url=https://web.archive.org/web/20091008013339/http://travel.state.gov/travel/cis_pa_tw/cis/cis_1095.html |url-status=dead }}</ref> Một hệ thống phà dày đặc, được điều hành bởi [[Jadrolinija]], nối các hoàn đảo của Croatia và nối các thành phố ven biển. Croatia cũng có dịch vụ phà tới [[Ý]].

== Giáo dục ==
{{chính|Education in Croatia}}
[[Tập tin:University of Zagreb.jpg|nhỏ|trái|150px|Đại học Zagreb]]
Giáo dục phổ thông tại Croatia bắt đầu từ tuổi lên sáu và gồm tám lớp. Năm 2007 một điều luật được thông qua để tăng độ tuổi giáo dục miễn phí, nhưng không bắt buộc lên mười tám tuổi. Giáo dục cưỡng bách lên tới mười tám tuổi (Trường Cấp hai)
Giáo dục cấp hai được thực hiện bởi các trường [[thể dục]] và [[các trường dạy nghề]].

Croatia có tám trường đại học, [[Đại học Zagreb]], [[Đại học Split]], [[Đại học Rijeka]], [[Đại học Osijek]], [[Đại học Zadar]], [[Đại học Dubrovnik]], [[Đại học Pula]] và [[Đại học Quốc tế Dubrovnik]].
[[Đại học Zadar]], Đại học đầu tiên tại Croatia, được thành lập năm 1396 và vẫn hoạt động tới năm 1807, khi các cơ sở giáo dục cao học khác tiếp quản cho tới sự thành lập của Đại học Zadar mới năm 2002. Đại học Zagreb, được thành lập năm 1669, là Đại học có thời gian hoạt động liên tục lâu nhất tại [[Đông Nam Âu]]. Cũng có các [[Viện kỹ thuật|trường bách khoa]] và [[giáo dục cao học]] khác.

== Văn hoá ==
[[Tập tin:Homar 3.jpg|nhỏ|Ẩm thực Địa Trung Hải tại [[Dalmatia]]]]
[[Tập tin:Truffles white Croatia.jpg|nhỏ|[[Nấm cục]] trắng từ [[Istria]]]]
{{chính|Văn hoá Croatia}}
Văn hoá Croatia là kết quả của một [[Văn hoá Croatia#Lịch sử|lịch sử dài mười bốn thế kỷ]] đã chứng kiến sự phát triển của nhiều thành phố và các công trình. Nước này có [[Văn hoá Croatia#Các địa điểm|bảy Địa điểm di sản thế giới và tám vườn quốc gia]]. Croatia cũng là nơi sinh của một số [[Văn hoá Croatia#Con người|nhân vật lịch sử]]. Trong số đó có [[Danh sách nhân vật Croatia|những người nổi tiếng]] như ba người đoạt [[giải Nobel]] và nhiều nhà phát minh.

Một số chiếc [[bút máy]] đầu tiên của thế giới có từ Croatia. Croatia cũng có một địa điểm trong lịch sử có đồ quần áo như là nguồn gốc của chiếc [[cà vạt]] (''kravata''). Nước này có một nền [[Văn hoá Croatia#Nghệ thuật và văn học|nghệ thuật và văn học]] lâu dài và [[Âm nhạc Croatia|một truyền thống âm nhạc]]. Một khía cạnh đáng chú ý khác là sự đa dạng của [[ẩm thực Croatia]] và loại quà tặng truyền thống nổi tiếng của Croatia, [[Licitar]].

=== Thể thao ===
{{chính|Thể thao Croatia}}
Croatia có danh tiếng là nơi sản sinh ra nhiều vận động viên nổi tiếng trong nhiều môn thể thao. Các môn thể thao phổ biến nhất tại Croatia là [[bóng đá]], [[bóng ném]], [[bóng rổ]], [[Bóng nước (thể thao)|water polo]], [[quần vợt|tennis]], và [[trượt tuyết]].

[[Đội tuyển bóng đá quốc gia Croatia]] đã giành huy chương đồng tại [[giải vô địch bóng đá thế giới 1998|1998 FIFA World Cup]] và [[Davor Šuker]] đoạt giải [[Các giải thưởng FIFA World Cup|Chiếc giày Vàng]] với tư cách cầu thủ ghi nhiều bàn thắng nhất. Đội tuyển bóng đá quốc gia cũng đã vào tới trận tứ kết [[UEFA Euro 1996|1996 European Championships]] và [[giải vô địch bóng đá châu Âu 2008|2008 European Championships]]. Mới đây, Croatia cũng đã tạo ra bất ngờ khi lọt vào trận chung kết [[World Cup 2018]] và thua [[đội tuyển bóng đá quốc gia Pháp]]. Đội tuyển nước này hiện xếp hạng 9 trong [[Bảng xếp hạng của FIFA]] (thời điểm tháng 9 năm 2009). Các cầu thủ nổi tiếng nhất là [[Luka Modrić]],[[Ivan Rakitić]],[[Ivan Perišić]],[[Mario Mandžukić]], [[Ivica Olić]] và [[Eduardo da Silva|Eduardo]].

[[Đội tuyển bóng ném quốc gia Croatia]] từng hai lần là nhà vô địch Olympics (năm [[Bóng ném tại 1996 Summer Olympics|1996]] và [[Bóng ném tại 2004 Summer Olympics|2004]]). Đội tuyển cũng giành huy chương vàng tại [[2003 World Men's Handball Championship]], và huy chương bạc tại các Giải vô địch thế giới năm [[1995 World Men's Handball Championship|1995]], [[2003 World Men's Handball Championship|2003]] và [[2009 World Men's Handball Championship|2009]]. Croatia giành huy chương đồng tại [[1994 European Men's Handball Championship|1994 European Championships]] và huy chương bạc tại [[2008 European Men's Handball Championship|2008]]. [[RK Zagreb]] là [[EHF Champions League|Vô địch châu Âu]] năm 1992 và 1993 và 4 lần về thứ hai (1995, 1997, 1998 và 1999). Các vận động viên Croatia [[Ivano Balić]], [[Igor Vori]] và [[Domagoj Duvnjak]] hiện là những cầu thủ bóng ném hàng đầu thế giới.

[[Đội tuyển bóng rổ quốc gia Croatia]] đã giành huy chương bạc tại [[Bóng rổ tại 1992 Summer Olympics|giải đấu bóng rổ Olympic năm 1992]], huy chương đồng tại [[1994 FIBA World Championship]] và huy chương đồng tại [[EuroBasket 1993]] và [[EuroBasket 1995]]. Các câu lạc bộ bóng rổ Croatia từng năm lần là nhà vô địch [[Euroleague]]: [[KK Split]] ba lần (năm 1989, 1990 và 1991) và [[KK Cibona]] năm 1985 và 1986. Các vận động viên bóng rổ Croatia như [[Dražen Petrović]], [[Krešimir Ćosić]] và [[Toni Kukoč]] là những vận động viên nước ngoài đầu tiên thành công tại giải [[Hiệp hội Bóng rổ Quốc gia|NBA]] ở [[Hoa Kỳ]].

[[Đội tuyển water polo quốc gia Croatia]] đã giành huy chương vàng tại [[Water Polo tại 2007 World Aquatics Championships|2007 FINA World Championships]] và huy chương đồng năm [[Water polo tại 2009 World Aquatics Championships – Men's tournament|2009]]. Đội tuyển cũng giành huy chương bạc tại [[Water Polo tại 1996 Summer Olympics|1996 Olympic water polo tournament]] và huy chương bạc năm 1999 và 2003 tại European Championships. Các câu lạc bộ water polo Croatia đã 13 lần giành chức vô địch [[LEN Euroleague]]. [[HAVK Mladost]] từ Zagreb đã bảy lần giành chức Vô địch châu Âu (năm 1968, 1969, 1970, 1972, 1990, 1991 và 1996) và được trao danh hiệu ''Câu lạc bộ Tốt nhất thế kỷ XX'' bởi [[Ligue européenne de natation|LEN]]. [[VK Jug]] từ Dubrovnik và [[VK Jadran]] từ Split đều từng ba lần giành chức Vô địch châu Âu.

[[Đội tuyển Davis Cup Croatia]] ([[Ivan Ljubičić]], [[Mario Ančić]] và [[Ivo Karlović]] cùng huấn luyện viên [[Nikola Pilić]]) đã giành chiến thắng giải [[2005 Davis Cup]] vào tới bán kết năm [[2009 Davis Cup|2009]] ([[Marin Čilić]] và Ivo Karlović cùng huấn luyện viên [[Goran Prpić]]). Tay vợt tennis [[Goran Ivanišević]] là một trong những vận động viên nổi tiếng nhất nước. Ivanišević đã giành [[2001 Wimbledon Championships - Men's Singles|giải vô địch đơn Wimbledon năm 2001]] và từng đứng thứ 2 trong [[Bảng xếp hạng ATP]] tháng 7 năm 1994. Ivan Ljubičić từng đứng thứ 3 trong Bảng xếp hạng ATP tháng 5 năm 2006. [[Iva Majoli]] đã giành chức [[1997 French Open – Women's Singles|vô địch đơn nữ Roland Garros năm 1997]]. Hiện tại tay vợt hàng đầu Croatia là Marin Čilić xếp hạng 15 tại thời điểm ngày 15 tháng 9 năm 2009.

[[Janica Kostelić]] là vận động viên [[Alpine skiing|trượt tuyết tốc độ]] nữ thành công nhất trong lịch sử [[Olympic Mùa đông]]. Cô là người duy nhất giành bốn huy chương vàng môn trượt tuyết tốc độ tại [[Alpine skiing at the Winter Olympics|Olympics Mùa đông]] (năm [[Alpine skiing at the 2002 Winter Olympics|2002]] và [[Alpine skiing at the 2006 Winter Olympics|2006]]), và là người duy nhất giành ba huy chương vàng trượt tuyết trong một kỳ Olympics ([[Alpine skiing at the 2002 Winter Olympics|2002]]). Cô cũng giành hai huy chương bạc năm [[Alpine skiing at the 2006 Winter Olympics|2006]]. Janica là vô địch tổng hợp [[Alpine Skiing World Cup|World Cup]] năm [[2001 Alpine Skiing World Cup|2001]], [[Alpine Skiing World Cup|2003]], và [[Alpine Skiing World Cup|2006]]. Ngày 5 tháng 2 năm 2006 Janica trở thành vận động viên trượt tuyết nữ thứ hai giành chiến thắng toàn bộ năm môn trong một mùa giải. Cô cũng giữ kỷ lục có số điểm cao nhất tại một mùa giải World Cup. Năm 2006 cô giành [[Giải Laureus World Sports cho người phụ nữ thể thao của năm]]. Anh trai cô [[Ivica Kostelić]] là [[FIS Alpine World Ski Championships 2003|vô địch trượt tuyết vượt chướng ngại vật năm 2003]] và [[Alpine skiing at the 2006 Winter Olympics – Men's combined|huy chương bạc nam Olympic 2006]].

[[Blanka Vlašić]] là [[Điền kinh|vận động viên điền kinh]] thành công nhất Croatia môn [[nhảy cao]]. Cô là nhà vô địch thế giới năm [[2007 World Championships in Athletics – Women's high jump|2007]] và [[2009 World Championships in Athletics – Women's high jump|2009]]. Blanka cũng là nhà vô địch thế giới trong nhà năm [[2008 IAAF World Indoor Championships - Women's High Jump|2008]] và [[Athletics at the 2008 Summer Olympics – Women's high jump|giành huy chương bạc Olympic năm 2008]]. Thành tích cá nhân tốt nhất của cô là 2.08 m (chỉ kém 1&nbsp;cm so với kỷ lục thế giới) được lập tại Zagreb ngày 31 tháng 8 năm 2009.

[[Đội tuyển bóng chuyền nữ quốc gia Croatia]] đã ba lần giành huy chương bạc tại [[Giải vô địch bóng chuyền châu Âu]] năm 1995, 1997 và 1999.

Các vận động viên nổi tiếng khác của Croatia là [[Duje Draganja]], [[Gordan Kožulj]], [[Sanja Jovanović]] và [[Đurđica Bjedov]] môn [[bơi|bơi lội]], [[Zoran Primorac]], [[Dragutin Šurbek]], [[Antun Stipančić]] và [[Tamara Boroš]] môn [[bóng bàn]], [[Filip Ude]] môn [[thể dục]], [[Siniša Skelin|Siniša]] và [[Nikša Skelin]] môn [[rowing]], [[Martina Zubčić]] và [[Sandra Šarić]] môn [[taekwondo]], [[Snježana Pejčić]] môn [[bắn súng (thể thao)|bắn súng]], [[Matija Ljubek]] môn [[canoeing]], [[Željko Mavrović]] và [[Mate Parlov]] môn [[quyền Anh|đấm bốc]], [[Branko Cikatić]] và [[Mirko Filipović|Mirko Filipović "Cro Cop"]] môn [[kickboxing]] và [[Ultimate Fighting Championship|UFC]] [[Goran Reljic]].

== Tôn giáo ==
[[Tập tin:Zagrebačka džamija.jpg|nhỏ|Một thánh đường Hồi giáo ở Croatia]]
{{bar box
|title=Tôn giáo tại Croatia<ref name="census2011-ethnorelig">{{chú thích web | work = Census of Population, Households and Dwellings 2011 | url = http://www.dzs.hr/Eng/censuses/census2011/results/htm/E01_01_12/E01_01_12.html | title = 4. Population by ethnicity and religion | publisher = [[Croatian Bureau of Statistics]] | access-date = ngày 17 tháng 12 năm 2012}}</ref>
|titlebar=#ddd
|left1=tôn giáo
|right1=tỷ lệ
|float=right
|bars=
{{bar percent|Công giáo Roma|yellow|86.28}}
{{bar percent|Chính thống giáo Đông phương|darkred|4.44}}
{{bar percent|Hồi giáo|Green|1.47}}
{{bar percent|Tin lành|blue|0.34}}
{{bar percent|Thuyết vật linh|black|4.57}}
{{bar percent|Khác|grey|3.24}}
}}
Các tôn giáo chính của Croatia là [[Giáo hội Công giáo Rôma|Công giáo La Mã]] chiếm 86,28% dân số, [[Chính Thống giáo Đông phương|Chính Thống giáo]] 4,44%, 0,34% [[Tin Lành]], [[Kitô giáo]] khác 0,30%, và 1,47% [[Hồi giáo]].<ref>^ "STANOVNIŠTVO PREMA VJERI, POPISI 2001. I 2011." [POPULATION BY RELIGION, BY CITY/MUNICIPALITY, CENSUSES 2001 AND 2011] (in Croatian). Croatian Bureau of Statistics. 2011. Truy cập ngày 17 tháng 12 năm 2012.</ref>

Các trường công lập cho phép sự mở các lớp giáo lý tôn giáo trong trường, đây là sự hợp tác giữa các cộng đồng tôn giáo với chính phủ, nhưng việc tham dự tham dự là không bắt buộc. Các lớp học được tổ chức rộng rãi trong các trường tiểu học và trung học công lập. Trong năm 2009, 92% học sinh tiểu học và 87% học sinh trung học tham dự các lớp học giáo lý tôn giáo.<ref>Ankica Barbir-Mladinović (ngày 10 tháng 9 năm 2011). "Vjeronauk kao sredstvo ideologizacije" [Religious education as a means of dissemination of ideologies] (in Croatian). Radio Free Europe/Radio Liberty. Truy cập ngày 5 tháng 11 năm 2011.</ref>

Vị trí pháp lý của cộng đồng các tôn giáo ở Croatia được xác định bởi luật pháp đặc biệt, đặc biệt liên quan đến chính phủ do sự tài trợ, ưu đãi về thuế, và giáo dục tôn giáo trong các trường học công lập. Các vấn đề khác sẽ do mỗi cộng đồng tôn giáo đàm phán riêng với chính phủ. Việc đăng ký của các cộng đồng tôn giáo ở nước này là không bắt buộc, nhưng tôn giáo nào đã đăng ký sẽ được chính phủ công nhận [[pháp nhân]] và được hưởng các ưu đãi về thuế và các lợi ích khác. Pháp luật Croatia quy định để đủ điều kiện đăng ký, một nhóm tôn giáo phải có ít nhất 500 tín hữu và được đăng ký như một hiệp hội dân sự trong 5 năm. Các nhóm tôn giáo có trụ sở ở nước ngoài phải gửi văn bản cho phép đăng ký từ nước sở tại của mình.<ref>^ "Zakon o pravnom položaju vjerskih zajednica" [Religious Communities Legal Position Act] (in Croatian). Narodne Novine. ngày 8 tháng 7 năm 2002. Truy cập ngày 5 tháng 11 năm 2011.</ref>

== Xem thêm ==
{{chính|Đề cương Croatia}}
* [[Danh sách các bài viết liên quan tới Croatia]]
* [[Viễn thông tại Croatia]]
* [[Danh sách các thị trấn giống nhau và các thành phố chị em tại Croatia]]
* [[Ngày lễ Croatia]]
* [[Thời gian biểu lịch sử Croatia]]
* [[Danh sách nhân vật người Croat]]
* [[Quân đội Croatia]]
* [[Những vùng được bảo vệ của Croatia]]
* [[Du lịch tại Croatia]]
* [[Vương quốc ba ngôi nhất thể Croatia, Slavonia, và Dalmatia]]

== Tham khảo ==
{{Tham khảo|30em}}

== Đọc thêm ==
* Agičić et al., ''Povijest i zemljopis Hrvatske, priručnik za hrvatske manjinske škole'' (''History and [[Geography of Croatia]], a handbook for Croatian minority schools''), Biblioteka Geographica Croatica, 292 pages, Zagreb:2000 (ISBN 953-6235-40-4) {{hr icon}}
* [http://www.democratiya.com/authors/bio.asp?id=26 Branka Magaš.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090315015105/http://www.democratiya.com/authors/bio.asp?id=26 |date=2009-03-15 }} [http://www.saqibooks.com/saqi/display.asp?K=9780863567759&sf=KEYWORD&sort=sort_title&st1=croatia&x=0&y=0&m=1&dc=10 "Croatia Through History: The Making of a Modern European State"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20091231030309/http://www.saqibooks.com/saqi/display.asp?K=9780863567759&sf=KEYWORD&sort=sort_title&st1=croatia&x=0&y=0&m=1&dc=10 |date=2009-12-31 }} [http://www.saqibooks.com/ Saqi.] tháng 11 năm 2007, 680pp.
* Ivo Banac, ''The National Question in Yugoslavia: Origins, History, Politics'' Cornell University Press, 1984.
* Mirjana Kasapović (ed.), ''Hrvatska politika 1990.-2000.'' Zagreb: Hrvatska politologija 2001.
* Pavol Demes and Jörg Forbrig (eds.), ''Reclaiming Democracy: Civil Society and Electoral Change in Central and Eastern Europe.'' German Marshall Fund, 2007. ISBN 978-80-969639-0-4
* Sharon Fisher, Political Change in Post-Communist [[Slovakia]] and Croatia: From Nationalist to Europeanist. New York: Palgrave Macmillan, 2006 ISBN 1-4039-7286-9

== Liên kết ngoài ==
{{thể loại Commons|Croatia}}
{{sisterlinks}}
; Chính phủ
* [http://www.predsjednik.hr/default.asp?jezik=2 President of the Republic of Croatia] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080907013842/http://www.predsjednik.hr/default.asp?jezik=2 |date = ngày 7 tháng 9 năm 2008}}
* [http://www.vlada.hr/en The Government of the Republic of Croatia]
* [http://www.sabor.hr/Default.aspx?sec=361 The Croatian Parliament] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150924114553/http://www.sabor.hr/Default.aspx?sec=361 |date=2015-09-24 }}
* [https://www.cia.gov/library/publications/world-leaders-1/world-leaders-c/croatia.html Chief of State and Cabinet Members] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090727213954/https://www.cia.gov/library/publications/world-leaders-1/world-leaders-c/croatia.html |date=2009-07-27 }}
; Thông tin chung
* {{CIA World Factbook link|hr|Croatia}}
* [http://www.state.gov/p/eur/ci/hr/ Croatia] information from the [[United States Department of State]]
* [http://ucblibraries.colorado.edu/govpubs/for/croatia.htm Croatia] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080905115052/http://ucblibraries.colorado.edu/govpubs/for/croatia.htm |date = ngày 5 tháng 9 năm 2008}} at ''UCB Libraries GovPubs''
* {{dmoz|Regional/Europe/Croatia}}
* [http://www.loc.gov/rr/international/european/croatia/hr.html Portals to the World] from the United States [[Thư viện Quốc hội Mỹ|Library of Congress]]
* {{wikiatlas|Croatia}}
; Ảnh
* [http://www.cro-beauty.com/ Croatia photo galleries] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20091005003622/http://www.cro-beauty.com/ |date=2009-10-05 }}
; Du lịch
* [http://www.croatia.hr/English/Home/Naslovna.aspx Croatian National Tourist Board]
* [http://www2.hgk.hr/en/ Croatian Chamber of Economy] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060827211400/http://www2.hgk.hr/en/ |date = ngày 27 tháng 8 năm 2006}}
{{wikivoyage|Croatia}}
; Khác
* [http://www.kultura.hr/eng/ Croatian Cultural Heritage - digital collections of Croatian cultural heritage]
* [http://www.hr/english Croatian Homepage]
* [http://www.vremenska-prognoza.net/weather-forecast.html Weather forecast - Croatia]
* [http://weather-in-croatia.com Weather forecasts and weather info on Croatia]
* [http://www.direct-croatia.com Croatian accommodation catalog]

{{Template group
|title = Vị trí địa lý
|list = 
{{Châu Âu}}
{{Quốc gia giáp Địa Trung Hải}}
{{Quốc gia vùng Balkan }}
}}
{{Template group
|title = Thành viên tổ chức quốc tế và lịch sử
|list = 
{{Hội đồng châu Âu}}
{{NATO}}
{{Ứng cử viên Liên minh châu Âu|state=collapsed}}
{{Thoả thuận Tự do Thương mại Trung Âu (CEFTA)}}
{{WTO}}
{{OSCE}}
{{La Francophonie|state=collapsed}}
{{Nước cộng hoà và tỉnh tự trị của Nam Tư cũ}}
{{Quốc gia Balkan}}
}}

[[Thể loại:Croatia| ]]
[[Thể loại:Cộng hòa]]
[[Thể loại:Quốc gia thành viên NATO]]
[[Thể loại:Quốc gia thành viên Liên minh châu Âu]]
[[Thể loại:Quốc gia Balkan]]
[[Thể loại:Quốc gia châu Âu]]
[[Thể loại:Quốc gia thành viên Ủy hội châu Âu]]
[[Thể loại:Quốc gia thành viên của Liên Hợp Quốc]]
[[Thể loại:Quốc gia và vùng lãnh thổ Slav]]
[[Thể loại:Quốc gia và vùng lãnh thổ nói tiếng Croatia]]
[[Thể loại:Quốc gia thành viên Liên minh Địa Trung Hải]]