Xem mã nguồn của Piotr Jaroszewicz

{{Infobox Officeholder
| name                = Piotr Jaroszewicz
| image               = Piotr Jaroszewicz 1977.jpg
| caption             = Piotr Jaroszewicz năm 1977
| imagesize           = 
| smallimage          = 
| order               = [[Thủ tướng Ba Lan]]
| term_start          = 23 tháng 12 năm 1970
| term_end            = 18 tháng 2 năm 1980
| 1blankname       = {{nowrap|Chủ tịch}}
| 1namedata        = [[Józef Cyrankiewicz]]<br />[[Henryk Jabłoński]]
| 2blankname       = {{nowrap|Tổng bí thư}}
| 2namedata        = [[Edward Gierek]]
| predecessor         = [[Józef Cyrankiewicz]]
| successor           = [[Edward Babiuch]] 
| birth_date          = 8 tháng 10 năm 1909
| birth_place         = [[Nieśwież]], tỉnh Minsk, [[Đế quốc Nga]] ([[Belarus]] ngày nay)
| death_date          = {{Death date and age|1992|9|1|1909|10|9|df=y}}
| death_place         = [[Warsaw]], Ba Lan
| constituency        = 
| party               = [[Đảng Công nhân Ba Lan]] (cho đến 1948)<br>[[Đảng Công nhân Thống nhất Ba Lan]]
| spouse              = Alicja Solska
| profession          = Giáo viên, Quân đội
| signature           = Piotr Jaroszewicz Signature.svg
| footnotes           = 
}}
[[Sĩ quan cấp tướng|Tướng]] '''Piotr Jaroszewicz''' ({{IPAc-pl|AUD|Pl-Piotr Jaroszewicz.ogg|'p|j|o|t|r|-|j|a|r|o|'|sz|e|w|i|cz}}; 8 tháng 10 năm 1909 - 1 tháng 9 năm 1992) là một [[chính khách]] [[Ba Lan|người Ba Lan]] thời hậu [[Chiến tranh thế giới thứ hai|Thế chiến II]]. Ông từng là [[Thủ tướng Ba Lan]] từ năm 1970 đến 1980.<ref>{{Chú thích sách|url=https://books.google.com/books?id=Yj9a6WFn7fUC&pg=PA820|title=Eastern, Northern & Central Europe. Annex: International Organisations|date=2006|publisher=Walter de Gruyter|isbn=978-3-11-093910-1|page=820}}</ref> Sau khi bị buộc thôi việc, ông sống lặng lẽ ở ngoại ô [[Warszawa]] cho đến khi bị sát hại vào năm 1992.

== Cuộc đời và sự nghiệp ==
Jaroszewicz sinh ngày 8 tháng 10 năm 1909 tại [[Nieswiez|Nieśwież]], thuộc Quận [[Thống đốc Minsk|Minsk]] của [[Đế quốc Nga]] ([[Belarus]] ngày nay). Sau khi học xong trung học ở [[Jasło]], ông bắt đầu làm giáo viên và hiệu trưởng ở [[Garwolin]]. Sau khi [[Chiến tranh thế giới thứ hai]] bùng nổ và liên minh Đức Quốc xã-Liên Xô được thành lập bởi [[Hiệp ước Xô-Đức|Hiệp ước Molotov-Ribbentrop]], ông chuyển đến khu vực Ba Lan do Liên Xô chiếm đóng. Đã có tin đồn rằng ông là hiệu trưởng tại trường trung học ở Pinsk. Tuy nhiên, vào ngày 10 tháng 7 năm 1940, ông bị trục xuất khỏi [[Stolin]] đến Slobodka, vùng Krasnoborski, Arkhangelsk, cùng với người vợ đầu tiên Oksana Gregorevna (sinh tại Salov/Calow năm 1914) và con gái Olila (sinh năm 1940). Năm 1943, ông gia nhập Đội quân Ba Lan số 1 của Tướng [[Zygmunt Berling]]. Năm sau đó, ông gia nhập [[Đảng Công nhân Ba Lan]] và được thăng chức Phó [[chính ủy]] Quân đoàn 1.<ref name=":0">{{Chú thích web|url=https://katalog.bip.ipn.gov.pl/informacje/865|tựa đề=Biuletyn Informacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej|website=katalog.bip.ipn.gov.pl|ngày truy cập=2022-10-09}}</ref>

Sau chiến tranh, ông trở thành Thứ trưởng Bộ quốc phòng (1945–1950). Từ năm 1956, ông là đại sứ Ba Lan tại [[Hội đồng Tương trợ Kinh tế|COMECON]]. Đồng thời từ năm 1952 đến năm 1970, ông giữ chức Phó Thủ tướng Ba Lan và một thời gian ngắn (1954–1956) là Bộ trưởng Bộ Công nghiệp khai khoáng. Jaroszewicz là thành viên của [[Ban Chấp hành Trung ương]] của [[Đảng Công nhân Thống nhất Ba Lan]] kể từ khi thành lập vào năm 1948 và từ năm 1964, ông cũng là thành viên của Bộ Chính trị. Từ tháng 12 năm 1970 đến tháng 2 năm 1980, ông là [[Thủ tướng Ba Lan]].<ref name=":0" /><ref name="NYT Jaroszewicz death story" /> Các chính sách kinh tế của Jaroszewicz và [[Edward Gierek]] đã dẫn đến một làn sóng phản đối vào năm 1976 và 1980. Năm 1980, ông từ bỏ tất cả các chức vụ trong đảng và bị khai trừ khỏi đảng vào năm sau đó.<ref name="Kommersant story" />

== Cái chết ==
[[Tập tin:Alicja Solska-Jaroszewicz.jpg|nhỏ|trái|[[:pl:Alicja Solska-Jaroszewicz|Alicja Solska-Jaroszewicz]]]]
Sau khi rời nhiệm sở và đảng, Jaroszewicz và người vợ thứ hai Alicja Solska định cư ở vùng ngoại ô Warszawa [[Anin]]. Hai vợ chồng chủ yếu sống tách biệt và không giao du nhiều. Jaroszewicz bị ám ảnh với chuyện an ninh; ông đã cho xây dựng một hàng rào dài 3,3 mét phủ đầy [[dây kẽm gai]] xung quanh biệt thự của mình. Những người hàng xóm cho biết, khi ông dắt con chó [[Rottweiler]] của mình đi dạo, ông thường mang theo một khẩu súng lục bên mình.<ref name="NYT Jaroszewicz death story">{{Chú thích báo|last=Engelberg|first=Stephen|date=ngày 14 tháng 11 năm 1992|title=Warsaw Journal; Strange, Brutal Murders, and Everyone's Baffled|work=[[The New York Times]]|url=https://www.nytimes.com/1992/11/14/world/warsaw-journal-strange-brutal-murders-and-everyone-s-baffled.html|access-date=ngày 21 tháng 4 năm 2015}}</ref>

Bất chấp những biện pháp này, con trai của ông, Jan Jaroszewicz đã phát hiện ra hai vợ chồng ông bị sát hại khi ghé thăm nhà vào ngày 3 tháng 9 năm 1992. Khí độc đã được sử dụng để vô hiệu hóa con chó. Trên thi thể của Jaroszewicz được tìm thấy trong phòng làm việc trên lầu vẫn còn nguyên dây thắt lưng dùng để siết cổ ông, được cố định bằng một chiếc rìu băng cổ từ bộ sưu tập của Jaroszewicz. Những kẻ tấn công cũng đã đánh ông nhưng đã băng bó vết thương.<ref name="NYT Jaroszewicz death story" />

Thi thể của Solska ở bên cạnh chồng bà. Hai tay bà bị trói ra sau lưng, và bà đã bị bắn vào đầu ở cự ly gần bằng một trong những khẩu súng săn của hai vợ chồng.<ref name="NYT Jaroszewicz death story" /> Các nhà điều tra tin rằng trước đó bà đã làm bị thương được một trong những kẻ giết người trong quá trình vật lộn với người đó, vì máu của bà và một người không rõ danh tính được tìm thấy trong một căn phòng khác trong nhà.<ref name="Kommersant story">{{Chú thích báo|date=ngày 7 tháng 9 năm 1992|title=Murder of a Polish ex-premier|language=ru|trans-title=Убийство польского экс-премьера|work=[[Kommersant]]|url=http://www.kommersant.ru/doc/6592|access-date=ngày 21 tháng 4 năm 2015|quote=Эксперты-криминалисты считают, что перед смертью Алиция успела ранить своего убийцу (в комнате найдена кровь двух групп).}}</ref>

Những kẻ giết người dường như đã khám xét mọi căn phòng trong ngôi nhà. Tuy nhiên, họ chỉ lấy đi những gì được cho là tài liệu từ một két sắt. Những đồng tiền cổ và tác phẩm nghệ thuật có giá trị đã bị bỏ lại, cho thấy những tên trộm không bị thúc đẩy bởi lợi ích tài chính.<ref name="NYT Jaroszewicz death story" />

Bạn bè và gia đình nói rằng Jaroszewicz thậm chí còn bị hoang tưởng hơn bình thường vào những ngày trước khi vụ án mạng xảy ra,<ref name="Kommersant story" /> được xác định là vào ngày 1 tháng 9, hai ngày trước khi thi thể được phát hiện. Vụ án mạng đã nhận được sự chú ý đáng kể của giới truyền thông ở Ba Lan, do cả quá khứ lãnh đạo của Jaroszewicz và sự tàn bạo của vụ án. Các giả thuyết chưa được chứng minh lưu hành cho rằng những kẻ giết người đã tìm kiếm thông tin để [[tống tiền]] các nhà lãnh đạo [[Công đoàn Đoàn kết|Đoàn kết]], hoặc là nạn nhân của chế độ [[Đảng Công nhân thống nhất Ba Lan|Cộng sản]] đang tìm cách trả thù hoặc tìm bằng chứng về các tội ác trong quá khứ.<ref name="NYT Jaroszewicz death story" />

== Tham khảo ==
{{tham khảo|30em}}
==Liên kết ngoài==

*{{Thể loại Commons nội dòng|Piotr Jaroszewicz}}
{{S-start}}
{{S-off}}
{{Succession box|title=[[Thủ tướng Ba Lan]]|before=[[Józef Cyrankiewicz]]|after=[[Edward Babiuch]]|years=1970–1980}}
{{S-end}}
{{Thủ tướng Ba Lan}}
{{Kiểm soát tính nhất quán}}
{{Thời gian sống|1909|1992}}

{{DEFAULTSORT:Jaroszewicz, Piotr}}
[[Thể loại:Thủ tướng Ba Lan]]
[[Thể loại:Chính khách Ba Lan]]
[[Thể loại:Người Ba Lan thế kỷ 20]]
[[Thể loại:Người bị ám sát]]
[[Thể loại:Phó Thủ tướng Ba Lan]]
[[Thể loại:Bắc Đẩu Bội tinh hạng nhất]]
[[Thể loại:Huân chương Hữu nghị Nhân dân]]