Outeniekwageelhout
| Outeniekwageelhout Kalander | |
|---|---|
| |
| Die Grootboom by die Nasionale Wildernispark | |
Wetenskaplike klassifikasie 
| |
| Domein: | Eukaryota |
| Koninkryk: | Plantae |
| Klade: | Tracheofiete |
| Divisie: | Pinophyta |
| Klas: | Pinopsida |
| Orde: | Pinales |
| Familie: | Podocarpaceae |
| Genus: | Afrocarpus |
| Spesie: | A. falcatus
|
| Binomiale naam | |
| Afrocarpus falcatus (Thunb.)
| |
| Sinonieme | |
| |
Die Outeniekwageelhout (Afrocarpus falcatus) is 'n boom wat tot 60 meter hoog kan word. Die boom is inheems aan Suid-Afrika. Dit is die hoogste Suid-Afrikaanse boom en staan bekend as die "reuse van die bos". Hul blaredakke is oortrek met 'n mos wat as die "ouman se baard" bekend staan. Die boom kom hoofsaaklik op die Tuinroete, vanaf Mosselbaai tot by Harkerville, voor. Die bome kan tot 600 jaar oud word. Die boom groei sowat 'n meter per jaar. Die boom floreer in volle son en het slegs matige water nodig. Die hout is gesog vir die maak van meubels; Knysna is veral bekend vir sy meubelmaakbedryf. Tans word slegs 'n sekere kwota Outeniekwageelhout bome per jaar afgekap.[1][2] Soos ander geelhoute is dit 'n beskermde spesie in Suid-Afrika, en kan net met die nodige lisensie benut word.[3]
Die boom se FSA-nommer is 16.[4]
Verspreiding
[wysig | wysig bron]Die boom is inheems in Eswatini, Malawi, Mosambiek en Suid-Afrika.[5]
Grootbome
[wysig | wysig bron]Die meeste "grootbome" in die Knysnabos is Outeniekwageelhoute. Die grootboom by Woodville staan 33 m hoog, die omtrek van die stam is 4 m en die boom is ongeveer 800 jaar oud. By Diepwalle-bosboustasie is seker die bekendste grootboom, van ongeveer 650 jaar oud. Die omtrek van die stam is 9,5 m en dit is 40 m hoog. Hierdie boom is vernoem na koning Edward VII.[6] In die Blouberg, Limpopo, het 'n groot indiwidu in 2013 amptelike beskerming ontvang.[7]
Volksbenamings
[wysig | wysig bron]Die groot geelhoutbome staan ook in die volksmond bekend as Kalander(boom)[8] of Kalandergeelhout.[9] Ander volksname sluit in Outenikwa, Outenikwalander, Basteroutenikwa[8] en Sekelblaargeelhout. Boswerkers van Knysna vertel dat die hout van steeds groeiende bome vinnig deur kalanderkewers aangeval en beskadig word na dit afgekap is.[10]
Galery
[wysig | wysig bron]
Sien ook
[wysig | wysig bron]Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ Op Pad in Suid-Afrika. B.P.J. Erasmus. 1995. ISBN 1-86842-026-4
- ↑ Die Suid-Afrikaanse Gids. Feite en wenke. 2009. ISBN 978-1-86919-324-9
- ↑ Creecy, Barbara Dallas (1 Maart 2021). "Goewermentskennisgewings nr. 15, National Forests Act: List of protected tree species" (PDF). gov.za. Staatskoerant, No. 44204. Besoek op 20 Junie 2022.
- ↑ https://www.treetags.co.za/national-list-of-indigenous-trees/
- ↑ https://powo.science.kew.org/taxon/urn:lsid:ipni.org:names:946473-1
- ↑ Passes & Poorts. Getaway. Marion Whitehead. ISBN 978-1-77009-805-3
- ↑ Geleë te 23°05′09″S 29°00′09″E / 23.08583°S 29.00250°O. Joemat-Pettersson, Tina (13 September 2013). "Declaration of particular groups of trees as "Champion Trees"" (PDF). cer.org.za. Universiteit van Pretoria. Besoek op 7 Desember 2015.
- ↑ 8,0 8,1 Volgens C.A. Smith sou "Kalander" afgelei wees van "Outenikwalander" (kyk: Deel 5, Woordeboek van die Afrikaanse Taal, 1968)
- ↑ Verklarende Handwoordeboek van die Afrikaanse Taal. 1981. ISBN 0-628-00138-X
- ↑ Deel 5, Woordeboek van die Afrikaanse Taal, 1968