Cala
Una cala o ansa (o calanca quan és petita) és una badia petita que es troba envoltada d'una paret de roca o penya-segat. Es tracta d'una entrada d'aigua rodona amb una boca estreta, malgrat que col·loquialment el terme pot designar qualsevol badia refugiada, amb una platja o no. Se'n troben arreu del món, però al mediterrani són molt abundants. Les cales de les Illes Balears, la Costa Brava i la Costa Blanca són molt conegudes i una gran atracció turística. Moltes cales són zones de protecció mediambiental, com és el cas de les calanques de Marsella incloses al Parc Nacional de les Calanques.[1]
Formació
Les cales es formen sobre costes concordants, on franges de roques de diferent resistència corren paral·leles a la costa. Típicament, s'hi forma aquest tipus d'accident geogràfic quan una franja angosta de roca relativament resistent, com la pedra calcària o la roca ígnia, constitueix la línia costanera, mentre que una altra franja de roca més feble, com argila o arena, se situa al darrere. Una tercera franja, de roca resistent, determinarà el final de la cala. L'acció de les ones sobre punts dèbils, com ara juntures o esquerdes, a les franges que formen el penya-segat eventualment travessa la roca resistent, i hi deixa exposada la roca dèbil. La franja intermediària és ràpidament erosionada per la marea i la meteorització. La refracció de les ones ocorre on elles viatgen a través d'entrades angostes i llavors s'hi dispersen a l'interior de la cala. Així doncs l'erosió és igual en tots els punts interns del contorn d'aquest cos d'aigua, creant així la forma circular o rodona característica.
Cales de Mallorca
- A Andratx: Cala en Basset,[2] Cala d'Egos,[3] Cala de ses Ortigues,[4] Cala Llamp,[5] Cala Marmassem,[6] Cala en Tió[7]
- A Artà: Cala Matzoc, Cala Torta,[8] Cala Estreta, Cala Mitjana,[9] Cala Dèntol, Cala de sa Font Salada
- A Banyalbufar: Cala Banyalbufar
- A Calvià: Cala Brogit,[10] Cala Comptessa, Cala de Penyes Roges,[11] Cala Figuera (Calvià),[12] Cala Fornells, Platja del Mago i Caleta de Portals Vells,[13] Cala Rafaubetx,[14] Cala Vinyes, Caló d'en Monjo, Es Caló d'en Pellicer
- A Capdepera: Cala Agulla, Cala Gat,[15] Cala Mesquida, Cala Moltó,[16] Cala Rajada
- A Deià: Cala Deià, Es Canyeret
- A Escorca: Cala Tuent, Cala Roja o cala Rotja[17]
- A Felanitx: Cala Brafi,[18] S'Algar,[19] Cala de sa Barbacana,[20] Cala Ferrera,[21] Cala Marçal,[22] Cala Mitjana,[23] Cala sa Nau[24]
- A Fornalutx: Cala Ferrera o port de Fornalutx.[25]
- A l'Alcúdia: Es Barcarès,[26] Port de ses Olles[27]
- A Llucmajor: Cala Blava,[28] Cala Beltran,[29] Es Carril o cala des Carril,[30] Cala Pi[31]
- A Manacor: Cala Anguila,[32] Cala Antena,[33] Cala Bota, Cala Domingos,[34] Cala Falcó,[35] Cala Magraner, Cala Mendia,[36] Cala Morlanda, Cala Murada, Cala Murta, Cala Petita, Cala Pilota, Cala Varques,[35] Cala Virgili, S'Estany d'en Mas, Caló des Serral
- A Palma: Cala Estància,[37] Cala Gamba, Cala Nova,[38] Es Portitxol,[39] Es Portitxolet[40]
- A Pollença: Cala en Gossalba[41] (Península de Formentor), Cala Estremer,[42] Cala Figuera,[43] Cala Murta[44]
- A Sant Llorenç des Cardassar: Cala Millor, Cala Nau
- A Santa Margalida: Clot de s'Aigodolça[45]
- A Santanyí: Cala s'Almúnia,[46] Cala Figuera, Cala Figuereta,[47] Cala Llombards, Cala Llonga,[48] Cala Mondragó o Montdragó,[49] Cala de Santanyí, Caló des Moro
- A Ses Salines: Cala Galiota,[50] Cala en Togores (al límit en Santanyí)[51]
- A Son Servera: Cala Bona,[52] Port Vell[53]
Cales de Menorca
- A Maó: Cala Binidalí, Cala Canutells,[59] Cala Corb,[60] Cala de sa Torreta[61] Cala Esfonts o Calasfonts,[62] Cala Figuera[63] (al límit dels municipis de Maó i es Castell), Cala Llonga,[64] Cala es Murtar,[65] Cala Presili, Port d'Addaia (cala situada entre els termes de Maó i Es Mercadal),[66] Cala Rata,[67] Cala Sa Mesquida, Cala de Sant Jordi[68]
- A Ciutadella: Cala des Degollador,[69] Cala des Talaier,[70] Cala en Turqueta, Cala en Bosch, Cala Blanca, Cala en Brut[71] Sa Caleta, Cala Santandria, Cala des Frares, Cala en Blanes, Cala en Forcat, Cala Macarella,[72] Macarelleta, Cala Morell, Cala del Pilar, Codolar de Torrenova[73]
- A Es Mercadal: Cala Barril,[74] Cala en Calderer (cala situada entre Es Mercadal i Ferreries,[75] Cala Fustam,[76] Cala Pregonda[77] Cala Tirant, Cala Torta,[78] Cala Viola de Llevant
- A Sant Lluís: Cala de Binibeca, Cala de Biniparratx,[79] Caló des Rafalet[80] S'Algar,[81] Cala Torret
- A Alaior: Cala de Sant Llorenç,[82] Cala en Porter, Calescoves[83]
- A Ferreries: Cala Galdana, Cala Macarrà, Cala Mitjana, Cala Mitjaneta, Cala Trebalúger, Ets Alocs
- A Es Castell: Cala Pedrera, Cala de Sant Esteve[84]
Cales d'Eivissa
- A Eivissa: Cala de Talamanca (Platja de Talamanca)[85]
- A Sant Josep de sa Talaia: Cala Bassa, Cala Carbó, Cala Codolar, Cala Corral,[86] Cala des Cubells, Cala des Torrent,[87] Cala d'Hort, Cala Jondal, Cala Llentrisca,[88] Cala Molí, Porroig,[89] Cala Roig,[90] Cala Tarida, Cala Vedella, Es Port des Torrent[91]
- Sant Antoni de Portmany: Caló des Moro,[92] Cala Gració,[93] Cala Grassioneta, Cala Salada
- Sant Joan de Labritja: Cala de Portinatx, Cala de Sant Vicent, Cala d'en Serra,[94] Cala Xarraca, Cala Xuclà, Es Portitxol de Rubió,[95] Port de ses Caletes,[96] Port de Benirràs
- A Santa Eulària des Riu: Cala Boix,[97] Cala des Canar,[98] Cala Llenya,[99] Cala Llonga, Cala Mastella, Cala Nova, Cala Olivera,[100] Cala Pada, Caló de s'Alga
Cales de Formentera
Cales a Catalunya
- A Blanes: Cala de Santa Anna, Cala de Sant Francesc
- A Cadaqués: Cala Fredosa, Cala Jugadora
- A Colera: Cala Borró
- A l'Escala: Cala Montgó
- A El Port de la Selva: Cala Tamariua, Cala Tavallera
- A Portbou: Cala Pi
- A Roses: Cala Monjoi
- A Sant Feliu de Guíxols: Cala de l'Ametller, Cala Jonca, Cala Maset, Cala Peix, Cala Sa Caleta, Cala Urgell, Cala del Vigatà
- A Tossa de Mar: Cala dels Tamarius, Cala d'en Jaume, Cala Giverola, Cala sa Futadera
- A Baix Empordà: Cala Margarida
Cales de la Catalunya del Nord
Cales del País Valencià
- A Peníscola: Cales de la Serra d'Irta: Cala de la Basseta, Cala de l'Argilaga, Cala Mundina, Cala Blanca
- A Dénia: Cala de les Arenes
- A Xàbia: Cala d'Ambolo, Cala de la Granadella
- A Benissa: Cala Fustera[104]
- A Calp: Cala del Mallorquí
- A Benidorm: Cala del Ti Ximo
- A Finestrat: Cala de Finestrat o cala del Tossal.[105]
- A la Vila Joiosa: Cala Carritxar, Cala de les Coves (entre el Campello i Vila Joiosa).[106]
- A Alacant: Cala de la Palmera, Cala dels Cantalars, Cala dels Jueus, Cala dels Borratxos
- A Pilar de la Foradada: Calas de Rocamar, Cala del Rincón
Cales de l'Alguer
Referències
- ↑ «Parc national des Calanques». Parcs nationaux de France.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ 35,0 35,1 «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ Vilà i Valentí, J. Atles Universal Català. Barcelona: Enciclopèdia Catalana, 1986. ISBN 8485194411. p. 40, L-2
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
- ↑ «Cala». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.