Тумтир

Тумтир

Тумтир, çавăн пекех тум — çи витти, кĕпе-йĕм, çĕлĕк-калпак, атă-пушмак. В.Г. Егоров тумтир — икĕ сăмахран: тум (çи витти) тата тир сăмахсенчен çыхăнса тăрать тесе шутлать.

Тумтир хĕллехи, çуллахи, кĕркуннехи, çуркуннехи пулать. Тумтире çĕвĕç çĕлет.

Тумтир çына сивĕрен тата шăрăхран, çара юласран, тусанран сыхлать, çынна илемлетет.

Тӗп ӑнлавсем

• Стиль — тумтир, эрешсем, аксуарсем тивӗҫлӗ лару-тӑрура (уяв мероприятийӗ), лару-тӑрура (ӗҫ лару-тӑрӑвӗ) тата социаллӑ статуса йӗркелеме палӑртнӑ сӑнара пӗрлештересси. Урӑхла каласан, палӑртса хунӑ тапхӑрти идейӑллӑ тата илемлӗ общество. Костюм историйӗнче йӑлана кӗнӗ пекех (искусство историйӗнчи пекех) ҫак сӑвӑ йӗркисем палӑраҫҫӗ: готика, ренесанс, бароко, кэжуал, классицизм, роко, классицизм, ампир, романтизм.
• Мода вӑл-хӑш-пӗр тумтирӗн фасонӗсене (унӑн материалӗсене) "вӑхӑт иртнӗҫемӗн пӗр тан утса пыракан ҫын"сӑнар тума хӑвӑрт сарӑлни. Мода веселенийӗсене СМ параҫҫӗ, унта коллекцисем тунӑ чухне тумтир тӑвакансем, потребительсем тӗревленеҫҫӗ.
• Ҫӳллӗ мода-тумтир (материалсем, фасон) тата аксусар ҫитес сезонра мода Ҫурчӗсене тытса пыракан ҫул-йӗрсен заданийӗ. Мода Ҫурчӗсен продукцине пӗчӗк партисемпе кӑлараҫҫӗ тата обществӑн привилегиленӗ сийӗсем валли палӑртнӑ; мода Эрнисенче тӑратаҫҫӗ.
• Сезон — тумтир тӑвакансен коллекцийӗсем улшӑннине палӑртать. Час — часах вӗсен иккӗ-кӗркунне-хӗл тата ҫуркунне-ҫу.
• Коллекци-модельсен серийӗ, ӑна темиҫе фасонпа тӗрлӗ декораци йышӑнӑвӗпе пӗр концепци шайӗнче тунӑ.
• Ӳт — пӳ ҫумне ҫыпӑҫнӑ тумтир форми. Унта-кунта выртакан мӗлкесем те, ҫурма-кӑшт тайӑлакан трапеци те тӳркӗтеслӗх те пур.
• Тумтир моделӗ-массӑллӑ тумтир туса кӑларакан термин; вӑл сериллӗ тумтир ҫӗлеме эталон шутланать.
• Тумтир пахалӑхӗ вӑл-потребительсемпе производство хатӗрӗсен пӗрлӗхӗ, вӑл яваплӑха илме юрӑхлӑ пулнине палӑртакан изделисен шутне кӗрет.

Тумтир конструкцийӗсем ҫинчен калакан сведенисем

Тумтир конструкцийӗ детальсен формипе, строительствипе тата тӗвве мӗнле вырнаҫтарнипе операци тӑвать. Конструкципе тунӑ тумтир темиҫе паллӑпа уйӑрса илме пулать: тулашри формӑсем, тӗнӗлсем тытӑмлӑн туса лартни, ҫӗвӗҫсене пӗрлештерни, материалсем евӗрлӗ пулни.

Силуэчӗ-лаптак ӳкерчӗк, классикӑлла мӗлкепе усӑ куракан кӳлепи модӑллӑ тата ытти силуэт пулса тӑнӑ тапхӑрсенче пӗр-пӗринчен уйрӑлса тӑрать. Ҫиелтен тӑхӑнмалли тӗп паллӑсем шутне ҫанӑсем, тӑрӑхла йӗрсен (рельефсен) тӗп пайӗсен пайӗсем (юбка ҫинчи лифа) ҫӗввисем кӗреҫҫӗ. Ҫаннин тӗп витӗмӗ втачнӑй, реглан, цельновынокрени шутланать. Иккӗмӗш ҫанни те икӗ тӗрлӗ: ахаль кӗпепе.