Saksa Ŝtata Kapelo je Dresdeno
La Saksa Ŝtata Kapelo je Dresdeno validas kiel unu el la ĉefaj kaj plej tradicioriĉaj orkestroj de la mondo. Johann Walter fondis ĝin la 22-an de septembro 1548 laŭ komisio de princo-elektisto Morico de Saksujo. Ĝi validas kiel ununura orkestro ankoraŭ ekzista, kiu seninterrompe muzikis trans pli ol kvar jarcentoj kaj samtempe – kiel dokumentas samtempaj raportoj – ĉiam apartenis al la ĉefaj muzikensembloj de la diversaj epokoj. Elstaraj kapelmajstroj kaj tutmonde ŝatataj instrumentistoj stampis la iaman kortegan kaj nunan saksan ŝtatan orkestron ekde ĝia fondado. En 2013 la orkestro transprenis gvidate de Christian Thielemann la Paskan Festivalon je Salcburgo.
Famaj kapelmajstroj kaj direktistoj
La plej gravaj kapelmajstroj kaj direktistoj dumpase de la historio de la orkestro:
- Johann Walter (1548–1554)
- Antonio Scandello (1568–1580)
- Rogier Michael (1587–1619)
- Heinrich Schütz („Henricus Sagittarius“) (1615–1672, kortega kapelmajstro)
- Nicolaus Adam Strungk (1688–1700, kortega kapelmajstro)
- Antonio Lotti (1717–1719)
- Johann David Heinichen (1717–1729)
- Jan Dismas Zelenka (anstataŭanto de Heinichen, sensukcese kandidatiĝinta kiel kortega kapelmajstro)
- Giovanni Alberto Ristori (1725–1733 anstataŭanto de Heinichen, sensukcese kandidatiĝinta kiel kortega kapelmajstro, ekde 1750 vickapelmajstro sub Hasse)
- Johann Adolph Hasse (1733–1763, kortega kapelmajstro)
- Carl Maria von Weber (1816–1826, kortega kapelmajstro)
- Richard Wagner (1843–1848, kortega kapelmajstro)
- Joseph Keilberth (1945–1950)
- Bernard Haitink (2002–2004)
En pli nova tempo la orkestron direktis ankaŭ inter alie Herbert von Karajan kaj Nikolaus Harnoncourt.
Famaj solistoj kaj instrumentistoj
Membroj de la Saksa Ŝtata Kapelo, kiuj parte ankaŭ prezentis soliste, estis inter alie:
- Johann Georg Pisendel (1712–1755, violonisto kaj koncertmajstro)
- Francesco Maria Veracini (1717–1722, violonisto kaj koncertmajstro)
- Jan Dismas Zelenka (1719–1745, kontrabasisto)
- Silvius Leopold Weiss (1718–1750, liutisto )
- Johann Joachim Quantz (1728–1741, flutisto)
- Antonio Scandello (1549–1580, trombonisto)
Komponistoj kaj verkoj
Al la Ŝtata Kapelo oni dediĉis diversajn komponaĵojn, aliajn ĝi prezentis por unua fojo. Al tiuj apartenas verkoj de Vivaldi trans Wagner, Schumann, Liszt, Strauss, Hindemith, Weill k. a. ĝis pli novaj komponaĵoj ekzemple de Udo Zimmermann kaj Wolfgang Rihm.
Aparte Richard Strauss estis ligita kun la orkestro, kiun nuntempe la tuta mondo rigardas ofte kiel „Strauss-orkestro“, dum pli ol 60 jaroj kiel komponisto kaj orkestrestro, kiu je unua fojo prezentis naŭ el liaj operoj en Dresdeno (inter ili Salome, Elektra kaj Der Rosenkavalier). La Alpensinfonie Strauss dediĉis al la dresdena orkestro.
Ligoj eksteren
- Informoj pri Saksa Ŝtata Kapelo je Dresdeno en katalogo de la Germana Nacia Biblioteko (germane)
- Retpaĝo de la Saksa Ŝtata Kapelo je Dresdeno
- La instrumenta muziko de la dresdena kortegokapelo en la epoko de la saksa-pola ligo
- Ortrun Landmann: Über das Musikerbe der Sächsischen Staatskapelle: Drei Studien zur Geschichte der Dresdner Hofkapelle und Hofoper anhand ihrer Quellenüberlieferung in der SLUB Dresden