Երաժիշտ

Երաժիշտ(գերմ.՝ Musikant, լատին․՝ mūsicus, հունարեն՝ μουσική (τέχνη)^[1]^[2]), երաժշտության գծով մասնագետ, երաժշտական գործիքներ նվագող^[3], երաժշտությամբ զբաղվող պրոֆեսիոնալ անձ կամ սիրահար^[4]:

Ծագում

Բառը ծագել է հին հունական սկզբնաղբյուրներից` երաժշտական (արվեստ) կամ երաժշտություն իմաստներով^[2]:

Բացատրություն

19-րդ դարի կեսին Վլադիմիր Դալը բառի իմաստը այսպես է բացատրել. «ի վերուստ երաժշտությամբ զբաղվող, գիտակ կամ սիրահար»^[4]:

Ուշակովի «ռուս-բացատրական բառարանում» երաժիշտը այն մարդն է, որը որպես արվեստ մասնագիտորեն զբաղվում է երաժշտությամբ, պրոֆեսիոնալ է կամ սիրահար, և նվագում է ինչ-որ երաժշտական գործիք: Ուշակովը նշում է նաև «երգիչ» բացատրությունը, օրինակ բերելով Իվան Կռիլովի «Երաժիշտները» առակը, որտեղ խոսքը երգիչների մասին է^[5]:

Սերգեյ Իվանովի բացատրությամբ, երաժիշտը` արտիստ է, որը երաժշտական գործիքներ է նվագում, իսկ ընդհանրապես այն մարդն է, որը նվագում է^[6]:

Ներկայումս բառը մեկնաբանվում է որպես «երաժշտության գծով մասնագետ, կամ մարդ, որը նվագում է երաժշտական գործիք»^[3]:

Գաղափարական բառարաններում նշվում են իմաստով մոտ բառեր, որոնց թվին են պատկանում նաև երաժիշտ-կատարող, արտիստ-նվագող և այլն բառերը^[7]: Տարածված բառակապակցություններ են` փոփ երաժիշտ, կամերային երաժիշտ^[8], ֆոլկ երաժիշտ^[9]:

Փաստեր

Անգլերեն musician բառը, որը հայերենում թարգմանվում է որպես երաժիշտ, ավելի լայն իմաստ ունի․ այն կարող է նշանակել նաև վոկալիստ^[10]:

Ծանոթագրություններ

↑ музыкант // Толковый словарь иноязычных слов / Крысин, Л. П.. — М.: Эксмо, 2008. — 944 с.
↑ ^2,0 ^2,1 Крылов, П. А. Этимологический словарь русского языка. — СПб: Виктория плюс, 2004. — 432 с.
↑ ^3,0 ^3,1 РАН, Институт лингвистических исследований; Под ред. А. П. Евгеньевой. Словарь русского языка. — 4-е изд., стер. — М.: Полиграфресурсы, 1999.
↑ ^4,0 ^4,1 Музыка // Толковый словарь живого великорусского языка : в 4 т. / авт.-сост. В. И. Даль. — 2-е изд. — СПб. : Типография М. О. Вольфа, 1880—1882.
↑ Винокур Г. О., проф. Ларин Б. А., Ожегов С. И., Томашевский Б. В., проф. Ушаков Д. Н. Толковый словарь русского языка: В 4 т. / Под ред. Ушакова Д. Н. — М.: Государственный институт «Советская энциклопедия»; ОГИЗ (т. 1); Государственное издательство иностранных и национальных словарей (т. 2-4), 1935—1940. — 45 000 экз.
↑ С. И. Ожегов, Н. Ю. Шведова. Толковый словарь Ожегова. 1949—1992.
↑ Баранов, О. С. Идеографический словарь русского языка. — М.: Издательство ЭТС, 1995.
↑ камер-музыкант // Русский орфографический словарь: около 180 000 слов / Российская академия наук. Институт русского языка им. В. В. Виноградова / О.Е. Иванова, В.В. Лопатин (отв. ред.), И.В. Нечаева, Л.К. Чельцова.. — 2-е изд., испр. и доп. — М.: Издательство ЭТС, 2004. — 960 с.
↑ Ефремова, Т. Ф. Толковый словарь. — 2000.
↑ Google translate

[ТИС-1] музыкант // Толковый словарь иноязычных слов / Крысин, Л. П.. — М.: Эксмо, 2008. — 944 с.

[KR-2] 2,0 ^2,1 Крылов, П. А. Этимологический словарь русского языка. — СПб: Виктория плюс, 2004. — 432 с.

[EV-3] 3,0 ^3,1 РАН, Институт лингвистических исследований; Под ред. А. П. Евгеньевой. Словарь русского языка. — 4-е изд., стер. — М.: Полиграфресурсы, 1999.

[DAL-4] 4,0 ^4,1 Музыка // Толковый словарь живого великорусского языка : в 4 т. / авт.-сост. В. И. Даль. — 2-е изд. — СПб. : Типография М. О. Вольфа, 1880—1882.

[5] Винокур Г. О., проф. Ларин Б. А., Ожегов С. И., Томашевский Б. В., проф. Ушаков Д. Н. Толковый словарь русского языка: В 4 т. / Под ред. Ушакова Д. Н. — М.: Государственный институт «Советская энциклопедия»; ОГИЗ (т. 1); Государственное издательство иностранных и национальных словарей (т. 2-4), 1935—1940. — 45 000 экз.

[6] С. И. Ожегов, Н. Ю. Шведова. Толковый словарь Ожегова. 1949—1992.

[7] Баранов, О. С. Идеографический словарь русского языка. — М.: Издательство ЭТС, 1995.

[8] камер-музыкант // Русский орфографический словарь: около 180 000 слов / Российская академия наук. Институт русского языка им. В. В. Виноградова / О.Е. Иванова, В.В. Лопатин (отв. ред.), И.В. Нечаева, Л.К. Чельцова.. — 2-е изд., испр. и доп. — М.: Издательство ЭТС, 2004. — 960 с.

[9] Ефремова, Т. Ф. Толковый словарь. — 2000.

[10] Google translate

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]