Egiptia
| Egiptia | ||
| جمهورية مصر العربية Gumhūriyyat Miṣr al-ʿArabiyyah | ||
|
| |
| Standardo di Egiptia | Blazono di Egiptia | |
| Nacionala himno: | ||
| Bilady, Bilady, Bilady | ||
| ||
Urbi:
| ||
| Chefurbo: | Kairo | |
| Precipua urbo: | Kairo | |
Lingui:
| ||
| Oficala lingui: | Arabiana | |
| Tipo: | Republiko | |
| · Prezidisto: | Mohamed Hussein Tantawi | |
| · Chefa ministro: | Ahmed Shafik | |
Surfaco: (30ma maxim granda)
| ||
| · Totala: | 1 001 449 km² | |
| · Aquo: | 0,632 % | |
Plusa informi:
| ||
| Valuto: | Egiptiana pundo | |
| Veho-latero: | dextre | |
| ISO: | EG
| |
EGY
| ||
818
| ||
| Reto-domeno: | .eg, .مصر* | |
| Precipua religio: | islamo (84%) | |
Egiptia jacas en nordest-Afrika, parte en Azia. Oficala nomo dil stato esas Gumhuriyet Masr il-Arabiya, ed ol esas republiko guidata da prezidisto.
Chef-urbo: Kairo
- lojanti (yaro): 16, forsan 20 milioni (2004), 5.085.000 (1983), 3.035.000 (1959).
- altra urbi: Alexandria, Giza
Historio
Egiptia havas tre longa historio ed ol esas un de la nasko-loki di homala kulturo.
Historiala periodi di Egiptia esas:
- Predinastiala periodo: c. 3200 aK—3000 aK.
- Unionigo dil stato, 1ma e 2ma dinastio: c. 3000 aK—2665 aK.
- Anciena imperio, 3ma—6ma dinastii: 2665 aK—2155 aK.
- Unesma mezala periodo, 7ma—10ma dinastii: 2155 aK—2040 aK.
- Meza imperio, 11ma—14ma dinastii: 2040 aK—1650 aK.
- Duesma mezala periodo, 15ma—17ma dinastii: 1650 aK—1554 aK.
- Nova imperio, 18ma—20ma dinastii: 1554 aK—1080 aK.
- Triesma mezala periodo, 21ma—24ma dinastii: 1080 aK—712 aK.
- Pos-Egiptiana periodo, 25ma—31ma dinastii: 712 aK—332 aK.
- Helena periodo: 332 aK—c. 300 pK.
- Koptiana periodo: c. 300—641.
- Araba periodo: 641—.
Moderna Egiptia divenis sendependanta de Britania ye 28 di februaro 1922, kom monarkio. Pos 18 di junio 1953 ol divenis republiko.
Politiko
Egiptia esas republiko pos 18 di junio 1953. Malgre ta, pos 1967 til nun lando vivas preske kontinue sub "urjanteso-lego". De 1981 til 2011 lando vivis sub autokratismo di Hosni Mubarak, qua asumis povo pos la mortigo di Anwar Sadat[1]. Ye 11 di februaro 2011 pos intensa populala protesti, Mubarak renoncis. Un uniono di militisti, komandita da marshalo Mohamed Hussein Tantawi asumis povo.
La parlamento havas 2 chambri: Shura Konsilantaro (Maglis el-Shura), kun 264 membri, e Popula Asemblajo (Maglis el-Sha’ab), kun 454 membri.
Geografio
Kun 1.002.450 km² Egiptia esas la 30ma granda lando dil mondo en totala surfaco. Granda parto di lando esas kovrata da sika dezerto, e recevas averajale 2-5 mm di pluvo en un yaro. La regiono cirkum Nilo havas fertila suli, e koncentras la majoritato di la populo.
Ekonomio
| Precipua artiklo: Ekonomio di Egiptia |
La precipua produkti di exportacajo esas petrolo, oleal produkti, fosfato, kotono, stofi e frukti. Duimo de populo laboras che agrokultivo.
Demografio
Oficala linguo esas Araba. De populo 85~90% esas Islamista, 10~15% Kristana.
Lua maxim granda urbo esas Kairo. Altra importanta urbi esas Alexandria ed El-Giza.
Kulturo
Egiptiana autoro Naguib Mahfouz esis l'unesma en Arabiana linguo qua recevis la Nobel-premio en literaturo. Lando anke havas du notora autorini, Nawal El Saadawi, ed Alifa Rifaat.
Referi
- ↑ "Succession Gives Army a Stiff Test in Egypt," nytimes.com
| Nedependanta stati en Afrika |
| Aljeria | Angola | Benin | Botswana | Burkina Faso | Burundi | Centrafrika | Chad | Demokratial Republiko Kongo | Djibuti | Egiptia | Equatorala Guinea | Eritrea | Eswatini | Etiopia | Gabon | Gambia | Ghana | Guinea | Guinea Bisau | Ivora Rivo | Kabo Verda | Kamerun | Kenia | Komori | Kongo | Lesotho | Liberia | Libia | Madagaskar | Malawi | Mali | Maroko | Maurico | Mauritania | Mozambik | Namibia | Nigeria | Nijer | Ruanda | San-Tome e Principe | Senegal | Sierra Leone | Seycheli | Somalia | Sudafrika | Sudan | Sud-Sudan | Tanzania | Tunizia | Togo | Uganda | Zambia | Zimbabwe |
| Nesuverena teritorii |
| Ceuta | Kanarii | Madeira | Melilla | Ocidental Sahara | Mayotte | Reunion | Sokotra |
| Nedependo ne agnoskata |
| Somalilando | Puntlando |