Nouspelt

Nouspelt
Monument vun den Aulebäcker zu Nouspelt
Aussprooch
An anere Sproochen	fr: Nospelt de: Nospelt
Land	Lëtzebuerg
Kanton	Capellen
Gemeng	Kielen
Buergermeeschter	Félix Eischen (CSV)
Awunner	1.211
	1. Januar 2023
Fläch	670,0242 ha
Héicht	328 m
Koordinaten	49° 40’ 31’’ N       06° 00’ 29’’ O

Nouspelt ass eng Uertschaft an der Gemeng Kielen, am Weste vun der Stad Lëtzebuerg.

Geographie

D'Uertschaft läit op enger Héicht vun 323 Meter iwwer dem Mieresspigel (gemooss bei der Kierch). Héchste Punkt vum Gebitt vum Duerf ass de Lieu-dit „Scheierheck“ mat 368 Meter, den nidderegste Punkt ass op der Strooss Nouspelt-Dondel op 283 Meter iwwer dem Mieresspigel.

Duerch d'Duerf féieren 3 Chemin repris:

• CR103A Nouspelt-Ollem
• CR104 Nouspelt-CR189
• CR104A Nouspelt-Kielen

Nouspelt ass och un Dondel, un d'Industriezon Kielen an u Giewel ugebonnen.

Op Nouspelter Gebitt leien d'Quelle vun der Uesbech, déi zu Dondel an d'Dondeler Baach leeft.

Nouspelt ass bekannt fir säi kallekhaltege Leembuedem, deen d'Entwécklung vun der Industrie vun den Aulebäcker begënschtegt huet. Nouspelt ass haut en Duerf mat residentiellem a ländlechem Charakter. D'ekonomesch Aktivitéiten am Duerf bestinn an der Haaptsaach aus lokale landwirtschaftleche Betriber.

Geschicht

D'Siidlungsgeschicht vun der Géigend ëm Nouspelt huet hir Ufäng virun der réimescher Eruewerung vun dëse Landstreecher. An de Lieu-diten Scheierheck a Kréckelbierg goufen 1966 an 1993 keltesch Aristokrate-Griewer fonnt, déi eventuell a Verbindung mat der keltescher Siidlung um Tëtelbierg bei Péiteng ugeluecht goufen. Datéiert goufen dës Griewer op d'Zäit tëscht 20 a 50 v. Chr. D'Griewer hate vill a räich Bäigaben, sou zum Beispill Amphoren, an deenen importéierte Wäini aus Kampanien dra war. Verschidden Artikelen aus där Zäit sinn haut am Nationalmusée fir Geschicht a Konscht, anerer am Veräinsmusée vun de Georges Kayser Altertumsfuerscher ausgestallt.

Op Miecher bei Giewel ass eng réimesch Anlag déi vun den Nouspelter „Georges Kayser Altertumsfuerscher“ archeologesch erfaasst gëtt.

Merowengesch Griewer um Telpeschholz aus dem 7. Joerhonnert weisen, datt d'Géigend ëm Nouspelt och duerno konstant besidelt war.

 Méi Informatioun doriwwer am Artikel Kelteschen Oppidum um Tëtelbierg an am Artikel Keltesch Adelsgriewer vu Giewel-Nouspelt

Den éischten Aulebäcker zu Nouspelt ass 1458 dokumentéiert. Um Ufank vum 19. Joerhonnert gouf et 17 Aulebäckerbetriber zu Nouspelt, déi aus dem Duerf ee vun den Zentre fir d'Produktioun vun der Keramik zu Lëtzebuerg gemaach hunn. Am 20. Joerhonnert ass dëse Wirtschaftszweig awer ausgestuerwen; 1914 huet den Aulebäcker Nicolas Schneider (1868-1941) opgehalen, wat d'Enn vun der industrieller Produktioun vu Keramik zu Nouspelt bedeit huet. Duerch d'Eemaischen an d'Beméiunge vu Veräiner gëtt d'Traditioun awer waakreg gehalen, an all Joer bidden Aulebäcker op Ouschterméindeg, dem Dag op deem d'Aulebäcker d'Fest vun hirer Confrerie feieren, zu Nouspelt hir Wueren op der Eemaischen un, dorënner och de bekannten Nouspelter Péckvillchen.

 Méi Informatioun doriwwer am Artikel: Eemaischen.

Kuckeswäertes

D'Eemaischen 2010 zu Nouspelt

Am Duerfzentrum

• D'Kierch am Zentrum vun Nouspelt ass 1852 op der Plaz vun der aler Kapell vum hellegen Thomas am Stil vum Empire gebaut ginn. Nëmmen d'Pietà um Altor gouf vun der Kapell iwwerholl. 1986 gouf d'Kierch renovéiert. D'Kierch ass d'Zentralkierch vun der Par Nouspelt, déi dem dem Parverband Mamerdall ugeschloss ass.
  

 Méi Informatioun doriwwer am Artikel: Kierch Nouspelt.

• An der „Rue des Potiers“ ass den Aulebäckermusée Nicolas Schneider.

• E weidere Musée ass de Veräinsmusée vun de Georges Kayser Altertumsfuerscher iwwer d'Ausgruewungen ëm Nouspelt.

• Nouspelt huet en Duerfléierpad duerch a ronderëm d'Duerf, op deem Visiteuren mat Panneauen eppes iwwer den natierlechen, kulturellen an historeschen Hannergrond vum Duerf gewuer ginn.

• Nërdlech vum Duerf läit d'Naturschutzgebitt Telpeschholz, en Areal vu 67 Hektar Heedeland.

Kuckt och

• Gemeng Kielen
• Kierch Nouspelt
• Eemaischen
• Péckvillchen

Um Spaweck

Commons: Nouspelt – Biller, Videoen oder Audiodateien

• (fr) Offiziell Websäit vun der Gemeng Kielen
• (lb) Websäit vun den Nouspelter Pompjeeën
• (lb) Websäit vun der Nouspelter Eemaischen
• (de) Websäit vun de Georges Kayser Altertumsfuerscher
• (de) Websäit vum Nouspelter Dëschtennis