Naar inhoud springen

Moerti

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Dit is een oude versie van deze pagina, bewerkt door Encyacht (overleg | bijdragen) op 12 jul 2009 om 22:30.
Deze versie kan sterk verschillen van de huidige versie van deze pagina.
Murti van Lakshmana, Rama, Sita en Hanuman
Murti's van Sri Sri Radha-Paris-isvara
Murti van Ganesh

Murti's (Devanagari: मूर्ति) (also spelled murthi of murthy) zijn beelden of afbeeldingen die door hindoes gebruikt worden tijdens verering als godsdienstig en meditatief concentratiepunt. Het zijn soms abstracte beelden, maar vaker antropomorfe vertegenwoordigingen van goden of godinnen (zoals Shiva, Ganesh, Rama, Krishna, Saraswati of Kali).

Murta betekent in feite alleen maar: "uitgedrukt". Men ziet de murti als een uitdrukkelijke vormconcentratie van de beschouwde godheid waarop men zich verder kan focussen. Hindoes en Boeddhisten van het Mahayana zien de murti als een brandpunt voor de aandacht. Dit kan zowel meditatief als devotioneel zijn.

De godsdienstige praktijken (bhakti) zijn geconcentreerd op het scheppen van een diepe en persoonlijke band van liefde met god in één van zijn of haar vormen. Hierbij wordt vaak van murti's gebruikgemaakt. Sommige hindoeïstische bewegingen verwerpen nochtans beeldverering.

Voor het maken van een aantal vooraf bepaalde beelden van godheden is er een strikt canon, namelijk de Silpasastra (van het soort Panchaloga), naar hetwelk deze, volgens bijvoorbeeld vastgelegde verhoudingen, worden vervaardigd. Ze worden vervolgens door priesters ingewijd middels de Prana pratishta ceremonie ('in leven stelling').

Er zijn ook Hindoestrekkingen die alle beeldverering verwerpen. Critici stellen de murtipraktijk gelijk met idolatrie, terwijl de voorstanders er voortdurend de nadruk op leggen dat de murti-aanschouwing enkel het beeld als focuspunt gebruikt om een goddelijk concept in zijn geheel te overwegen en te ervaren. Het beeld doet enkel dienst als plaatselijke tegenwoordigstelling van de transcendente godheid ten behoeve van de concentratie, maar heeft om zich verder geen waarde, wat bij afgodverering daarentegen wel het geval is. Om de binding met het beeld te als dusdanig te vermijden wordt het soms na 'gebruik' weer vernietigd, bijvoorbeeld ceremonieel in de Ganges neergelaten, waar het oplost.

Zie ook

[[Wikipedia:Bronvermelding#Bron gevraagd|<span title="Voor deze uitspraak is een bronvermelding gewenst. Motivering: Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Moerti op de ??-talige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.">[bron?]]] Sjabloon:Hindoeïsme