5 mei
Uiterlijk
apr | mei | jun | ||||||
<< | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | |
8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 |
17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 |
26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | >> |
5 mei is de 125ste dag van het jaar (126ste dag in een schrikkeljaar) in de Gregoriaanse kalender. Nog 240 dagen tot het einde van het jaar.
Gebeurtenissen
- Algemeen
- 1835 - De eerste spoorweg op het Europees continent wordt aangelegd tussen Brussel en Mechelen. De lijn was 20 km lang.
- 1865 - De eerste treinroof vindt plaats in de buurt van North Bend, Ohio (Verenigde Staten).
- 1948 - Pax Christi Nederland wordt in Utrecht opgericht.
- 1950 - Rama IX wordt gekroond tot koning van Thailand.
- 1970 - In Nederland wordt de Nationale Kraakdag gehouden.
- 1980 - De SAS bestormt de Iraanse ambassade in Londen, bevrijdt 19 gijzelaars en doodt 4 gewapende mannen.
- Media
- 1912 - De Pravda verschijnt voor het eerst als bolsjewistisch partijblad.
- Oorlog
- 1862 - Slag bij Puebla, Mexico verslaat de Fransen. Deze overwinning wordt elk jaar gevierd onder de naam Cinco de Mayo.
- 1945 - Tweede Wereldoorlog: Bespreking over voorwaarden capitulatie van het Duitse leger in Nederland - de basis voor bevrijdingsdag.
- Wetenschap en technologie
- 1961 - Alan Shepard wordt gelanceerd aan boord van de Mercury MR-3, en is daarmee de tweede mens in de ruimte en tevens eerste Amerikaan.
- 1963 - Eerste levertransplantatie ooit, uitgevoerd door Thomas Starlz.
Geboren
- 1210 - Alfons III van Portugal, koning van Portugal van 1247 tot 1279 (overleden 1279)
- 1352 - Ruprecht van het Heilige Roomse Rijk (overleden 1410)
- 1813 - Søren Kierkegaard, filosoof (overleden 1855)
- 1818 - Karl Marx, Duits politiek filosoof en grondlegger van het marxisme (overleden 1883)
- 1826 - Eugénie de Montijo, laatste keizerin der Fransen (overleden 1920)
- 1882 - Douglas Mawson, Australisch geoloog en poolonderzoeker (overleden 1958)
- 1883 - Richard Watson Dixon, Engels dichter (overleden 1900)
- 1834 - Viktor Hartmann, Russisch architect, beeldhouwer en kunstschilder (overleden 1906)
- 1846 - Henryk Sienkiewicz, Pools schrijver (overleden 1916)
- 1852 - Pietro Gasparri, Italiaans kardinaal-staatssecretaris (overleden 1934)
- 1872 - Georges Grente, Frans kardinaal-aartsbisschop van Le Mans (overleden 1959)
- 1882 - Maurice Peeters, Nederlands wielrenner (overleden 1957)
- 1887 - Geoffrey Fisher, Anglicaans aartsbisschop van Canterbury (overleden 1972)
- 1889 - René Gâteaux, Frans wiskundige (overleden 1914)
- 1900 - Charles Jewtraw, Amerikaans schaatser (overleden 1996)
- 1903 - Hans Borrebach, Nederlands fotograaf, illustrator en schrijver (overleden 1993)
- 1904 - August Kop, Nederlands hockeyer (overleden 1945)
- 1904 - Sir Gordon Richards, Brits paardenjockey met 4500 overwinningen (overleden 1988)
- 1906 - Charles Exbrayat, Frans schrijver (overleden 1989)
- 1909 - Wim Aalders, Nederlands theoloog (overleden 2005)
- 1912 - Albert van Spijker, Nederlands verzetsstrijder (overleden 2006)
- 1913 - Duane Carter, Amerikaans autocoureur (overleden 1993)
- 1913 - Tyrone Power, Amerikaans acteur o.a. The mask of Zorro en The Black Rose (overleden 1958)
- 1919 - Georgios Papadopoulos, Grieks militair (overleden 1999)
- 1921 - Arthur Schawlow, Amerikaans natuurkundige (overleden 1999)
- 1929 - Hugo Claus, Vlaams dichter en schrijver (overleden 2008)
- 1931 - Greg (Michel Régnier), Waals striptekenaar (overleden 1999)
- 1932 - Rolph Gonsalves, Nederlands procureur-generaal (overleden 2002)
- 1932 - Bob Said, Amerikaans autocoureur (overleden 2002)
- 1932 - Luigi Taramazzo, Italiaans autocoureur (overleden 2004)
- 1934 - Henri Konan Bédié, Ivoriaans president
- 1934 - Jef Planckaert, Belgisch wielrenner (overleden 2007)
- 1937 - Johnnie Taylor, Amerikaans discozanger (overleden 2000)
- 1940 - Lance Henriksen, Amerikaans acteur
- 1941 - Romuald, Frans zanger
- 1942 - Tammy Wynette, geb. als Wynette Pugh, Amerikaans zangeres (overleden 1998)
- 1943 - Michael Palin, Brits komiek, schrijver en acteur, lid van Monty Python
- 1944 - Roman Dzindzichashvili, Georgisch-Amerikaans schaker en schaaktrainer
- 1944 - John Rhys-Davies, Brits acteur
- 1947 - Leif Mortensen, Deens wielrenner
- 1948 - Jomanda, Nederlands medium
- 1949 - Eppie Bleeker, Nederlands schaatser
- 1950 - Maggie MacNeal (Sjoukje Smit), Nederlands zangeres, lid van het duo Mouth & MacNeal
- 1953 - Lene Køppen, Deens badmintonster
- 1955 - Olav Sepp, Estisch schaker
- 1956 - Kamagurka, Belgisch cartoonist
- 1961 - Rudy Douven, Nederlands schaker
- 1962 - Darryl Fitton, Engels darter
- 1969 - Adrian Carmack, Amerikaans kunstenaar, mede-oprichter van id Software
- 1969 - Peter Slager, Nederlands bassist in de band BLØF
- 1970 - Will Arnett, Canadees acteur
- 1970 - Naomi Klein, Canadees journaliste en andersglobalistisch schrijver/activiste
- 1970 - Wilfried Nelissen, Belgisch wielrenner
- 1973 - Tina Yothers, Amerikaans actrice en zangeres
- 1974 - Seiji Ara, Japans autocoureur
- 1976 - Richard de Mos, Nederlands politicus
- 1976 - Juan Pablo Sorín, Argentijns voetballer
- 1977 - Daniel Majstorović, Zweeds voetballer
- 1978 - Thomas Abyu, Brits-Ethiopisch atleet
- 1978 - Yvonne van Vlerken, Nederlands triatleet en duatleet
- 1979 - Cedric van der Gun, Nederlands voetballer
- 1979 - Vincent Kartheiser, Amerikaans acteur
- 1979 - Afi Oubaibra, Vlaams zangeres
- 1980 - Yossi Benayoun, Israëlisch voetballer
- 1980 - Petra Else Jekel, Nederlands dichteres
- 1980 - Albert Lopo, Spaans profvoetballer
- 1980 - Nick Nuyens, Belgisch wielrenner
- 1981 - Craig David, Brits zanger
- 1981 - Sami Jauhojärvi, Fins langlaufer
- 1981 - Jeffrey de Visscher, Nederlands voetballer
- 1982 - Ferrie Bodde, Nederlands voetballer
- 1988 - Adele, Engels zangeres
- 1989 - Chris Brown, Amerikaans R&B zanger
- 1990 - Danny Menting, Nederlands voetballer
Overleden
- 1582 - Charlotte de Bourbon (35/36), dochter van Lodewijk III van Bourbon-Vendôme, gravin en vrouw van Willem van Oranje
- 1623 - Hendrick Danielsz Slatius (±38), Nederlands remonstrants predikant en medepleger van een aanslag op prins Maurits
- 1705 - Leopold I (64), keizer van het Heilige Roomse Rijk
- 1821 - Napoleon Bonaparte (51), Frans keizer en generaal
- 1900 - Johann Evangelist Haller (75), Oostenrijks kardinaal-aartsbisschop van Salzburg
- 1930 - Jacques Martin (78), Belgisch componist, dirigent en musicus
- 1931 - Basilio Pompilj (73), Italiaans curiekardinaal
- 1958 - James Branch Cabell (79), Amerikaans schrijver
- 1977 - Ludwig Erhard (80), West-Duits bondskanselier
- 1981 - Bobby Sands (27), Iers activist
- 1982 - Cal Tjader (56), Amerikaans jazzmuzikant
- 1983 - Rob Delsing (69), Nederlands schrijver en dichter
- 1984 - Just Göbel (92), Nederlands-Indonesisch voetbalkeeper
- 2000 - Gino Bartali (85), Italiaans wielrenner
- 2001 - Bill Homeier (82), Amerikaans autocoureur
- 2002 - Hugo Banzer (75), Boliviaans president-dictator
- 2002 - Rika De Backer (79), Belgisch politicus
- 2003 - Walter Sisulu (90), Zuid-Afrikaans antiapartheidsactivist
- 2004 - Thea Beckman (80), Nederlands kinderboekenschrijver
- 2004 - Pieter de Geus (75), Nederlands minister van Defensie
- 2004 - Marc Scheers (40), Vlaams scenarist en televisieproducer
- 2006 - Marijke Höweler (67), Nederlands psychologe en schrijfster
- 2006 - Bill Minco (83), Nederlands verzetsstrijder, zakenman en politicus
- 2006 - Liane Soudan (85), Vlaams zangeres
Viering/herdenking
- Mexico - Cinco de Mayo, viering van de overwinning in de Slag bij Puebla (1862)
- Nederland - Bevrijdingsdag, de nationale viering van de bevrijding van 5 jaar Duitse bezetting tijdens de Tweede Wereldoorlog
- Turkije - Hidrellez
- rooms-Katholieke kalender:
- Heilige Jutta van Sangerhausen († 1260)
- Heilige Godehart († 1038)
- Heilige Britto (van Trier) († 385/6)
- Heilige Angelus van Jeruzalem († 1220)
- Heilige Maurontius († 701)
- Zalige Nuntius Sulprizio († 1836)
- Zalige Aleidis (van Valduc) († 1212 of 1229)
Weerextremen
Nederland
Officiële records | Landelijke records | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Gebeurtenis | Jaar | Extreem | Locatie | Jaar | Extreem | Locatie | |
Laagste etmaalgemiddelde temperatuur (°C) | 1957 | 4,3 | De Bilt | 1957 | 2,7 | Maastricht | |
Hoogste etmaalgemiddelde temperatuur (°C) | 1923 | 20,2 | De Bilt | 1923 | 21,9 | Maastricht | |
Laagste minimumtemperatuur (°C) | 1942 | −1,8 | De Bilt | 2011 | −3,2 | Eelde | |
Hoogste minimumtemperatuur (°C) | 2006 | 12,7 | De Bilt | 1923 2006 |
14,4 14,4 |
Maastricht Leeuwarden | |
Laagste maximumtemperatuur (°C) | 1979 | 7,2 | De Bilt | 1957 | 6,4 | Eindhoven | |
Hoogste maximumtemperatuur (°C) | 1916 | 29,3 | De Bilt | 1916 | 29,5 | Eelde | |
Hoogste uurgemiddelde windsnelheid (m/s) | 1955, 1973 | 11,8 | De Bilt | 2015 | 21,0 | Schaar | |
Hoogste windstoot (m/s) | 1957 | 23,7 | De Bilt | 2015 | 28,0 | Eindhoven, Schaar | |
Langste zonneschijnduur (uur) | 2000, 2008, 2018, 2020 | 14,0 | De Bilt | 2020 | 14,4 | Wilhelminadorp | |
Langste neerslagduur (uur) | 2002 | 12,9 | De Bilt | 2002 | 17,2 | Maastricht | |
Hoogste etmaalsom van de neerslag (mm) | 1915 | 20,1 | De Bilt | 1997 2002 |
24,3 24,3 |
Vlissingen Maastricht | |
Laagste etmaalgemiddelde relatieve vochtigheid (%) | 1928 | 35 | De Bilt | 1928 | 35 | De Bilt | |
Laagste uurwaarde luchtdruk op zeeniveau (hPa) | 2004 | 983,5 | De Bilt | 2004 | 982,3 | Vlieland | |
Hoogste uurwaarde luchtdruk op zeeniveau (hPa) | 1920 | 1036,4 | De Bilt | 1920 | 1037,4 | Maastricht | |
Officiële records worden altijd gemeten op het KNMI-weerstation in De Bilt.
Landelijke records kunnen worden gemeten op elk officieel KNMI-weerstation in Nederland. |
Uitzonderlijke gebeurtenissen
- 1916 - Officieel hoogste maximumtemperatuur in °C van het jaar gemeten in De Bilt: 29,3
- 1923 - Eerste officiële zomerse dag van het jaar (maximumtemperatuur ≥ 25 °C in De Bilt)
- 1925 - Eerste landelijke warme dag van het jaar gemeten in Eelde (maximumtemperatuur ≥ 20 °C op een officieel weerstation)
- 1927 - Eerste officiële zomerse dag van het jaar (maximumtemperatuur ≥ 25 °C in De Bilt)
- 1928 - Officieel maandrecord laagste etmaalgemiddelde relatieve vochtigheid in % van mei gemeten in De Bilt: 35. Samen met 7 mei 1909
- 1936 - Eerste officiële warme dag van het jaar (maximumtemperatuur ≥ 20 °C in De Bilt)
- 1956 - Eerste officiële warme dag van het jaar (maximumtemperatuur ≥ 20 °C in De Bilt)
- 1967 - Eerste officiële warme dag van het jaar (maximumtemperatuur ≥ 20 °C in De Bilt)
- 1967 - Eerste landelijke warme dag van het jaar gemeten in De Bilt, De Kooy, Deelen, Eindhoven, Gilze-Rijen, Leeuwarden, Maastricht, Rotterdam, Schiphol, Soesterberg, Twenthe, Valkenburg ZH en Volkel (maximumtemperatuur ≥ 20 °C op een officieel weerstation)
- 1970 - Eerste officiële warme dag van het jaar (maximumtemperatuur ≥ 20 °C in De Bilt)
- 1970 - Eerste landelijke warme dag van het jaar gemeten in De Bilt, Deelen, Eindhoven, Gilze-Rijen, Leeuwarden, Rotterdam, Schiphol, Soesterberg, Twenthe, Valkenburg ZH en Volkel (maximumtemperatuur ≥ 20 °C op een officieel weerstation)
- 1973 - Eerste officiële warme dag van het jaar (maximumtemperatuur ≥ 20 °C in De Bilt)
- 1978 - Eerste officiële warme dag van het jaar (maximumtemperatuur ≥ 20 °C in De Bilt)
- 2000 - Eerste officiële zomerse dag van het jaar (maximumtemperatuur ≥ 25 °C in De Bilt)
- 2004 - Officieel maandrecord laagste uurwaarde luchtdruk op zeeniveau in hPa van mei gemeten in De Bilt: 983,5
- 2004 - Landelijk maandrecord laagste uurwaarde luchtdruk op zeeniveau in hPa van mei gemeten in Vlieland: 982,3
België
Dagrecords[2]
- 1979 en 1941 - Laagste etmaalgemiddelde temperatuur 4,1 °C
- 1916 - Hoogste etmaalgemiddelde temperatuur 22 °C
- 1942 - Laagste minimumtemperatuur −0,6 °C
- 1923 - Hoogste maximumtemperatuur 27,9 °C
- 2002 - Hoogste etmaalsom van de neerslag 16 mm
Uitzonderlijke gebeurtenissen[3]
- 1932 - Sneeuwbuien ten zuiden van Samber en Maas.
- 1957 - Sneeuwbuien in Brussel.
- 1979 - Einde van ononderbroken regenperiode van 21 dagen in Ukkel.
- 2007 - Einde van een droogteperiode van 36 dagen in Ukkel.