Naar inhoud springen

Thomas a Kempis

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Dit is een oude versie van deze pagina, bewerkt door MOV 1982 (overleg | bijdragen) op 18 aug 2010 om 15:15.
Deze versie kan sterk verschillen van de huidige versie van deze pagina.
Thomas a Kempis
Thomas a Kempis
Algemene informatie
Volledige naam Thomas van Kempen
Thomas Hemerken
Geboren ca. 1380
Kempen
in het Hertogdom Kleef
Overleden 25 juli 1472
Zwolle
in het Aartsbisdom Utrecht
Nationaliteit Hertogdom Kleef
Aartsbisdom Utrecht
Religie Moderne devotie
Beroep Seculiere kanunnik
Bekend van De Imitatione Christi
Monument voor Thomas a Kempis bij de ingang van Begraafplaats Bergklooster in Zwolle.
Thomas a Kempis op de Agnietenberg (1569).
De schrijn met het gebeente van Thomas a Kempis

Thomas a Kempis (eigenlijk Thomas van Kempen of Thomas Hemerken ("hamertje"); Kempen, ca. 1380 - Zwolle, 25 juli 1472) was een middeleeuwse augustijner kanunnik, kopiist, schrijver en mysticus. Hij was lid van de spirituele beweging van de Moderne Devotie en een volgeling van Geert Grote en Florens Radewijns, de stichters van de Broeders des Gemenen Levens.

Leven

Thomas werd geboren in Kempen, nabij Krefeld, als zoon van Jan en Gertrude Haemerken. Deze familienaam verwijst naar beroep van zijn vader die in de metaalbewerking werkzaam was. In 1395 werd Thomas naar de school in Deventer (het centrum van de moderne devotie) gestuurd, die geleid werd door de Broeders des Gemenen Levens. Zijn broer was hem daar reeds voorafgegaan, maar deze bleek al enige tijd te vertoeven in de recent gestichte Congregatie van Windesheim. Zijn broer bezorgde Thomas wel een introductiebrief voor de superior van Broeders van het Gemene Leven te Deventer, Florens Radewijn. Thomas werd te Deventer goed ontvangen en volgens de leer van de moderne devotie van Geert Groote opgeleid. Hij verbleef zeven jaar in Deventer en logeerde in het huis van Radewijn onder wiens directe invloed hij stond.

Tijdens zijn studies bleek hij al heel vaardig in het kopiëren van manuscripten. Daarna vestigde hij zich als een succesvol kopiist en kon zo zichzelf onderhouden. Later trad hij toe tot de reguliere augustijner kanunniken in de priorij van de Sint-Agnietenberg bij Zwolle, waar zijn broer hem reeds was voorgegaan en prior was geworden. Hij werd tot priester gewijd in 1413 en werd subprior in 1429.

Thomas a Kempis behoorde tot de school van mystici die verspreid waren langs de Rijn van Zwitserland tot Straatsburg, Keulen en in de Nederlanden. Hij leidde een rustig leven, afgezien van de opschudding rond de weigering van de paus om Rudolf van Diepholt te erkennen, die tot bisschop te Utrecht was verkozen. Hij verdeelde zijn tijd tussen devotie-oefeningen, schrijven en kopiëren. Het schijnt dat de uitdrukking "met een boekje in een hoekje" (In omnibus requiem quaesivi et nusquam inveni nisi in angulo cum libro)[1] van hem afkomstig is; in elk geval was deze zeker op hem van toepassing. Op 11 november 1897 werd een monument voor hem onthuld in de Michaëlkerk in Zwolle, in het bijzijn van de aartsbisschop van Utrecht.


Op 11 november 1897 werd een monument voor hem onthuld in de Michaëlkerk in Zwolle, in het bijzijn van de aartsbisschop van Utrecht.

Werken

Thomas a Kempis kopieerde de Bijbel zeker vier keer, waarvan één exemplaar in vijf delen bewaard is gebleven in Darmstadt. Zelf schreef hij talrijke werken, bijna alle in het Latijn. Hij kende de Bijbel door en door, en zijn werken staan vol met bijbelcitaten, vooral uit het Nieuwe Testament. Zijn werken zijn alle devotioneel van karakter en omvatten traktaten, meditaties, brieven en preken.

Onder zijn historische traktaten zijn Vita Lidewigis (over het leven van de heilige Liduina van Schiedam), Vita Gerardi Magni (Het leven van Geert Grote) en biografieën van Radewijnsz en negen andere broeders.

Zijn bekendste en nog altijd beroemde werk is echter Over de navolging van Christus, (De Imitatione Christi), de verzamelnaam voor vier traktaten, waarvan het oudste dateert uit 1424. Het werk werd in 1471-1472 te Augsburg gedrukt en honderden keren herdrukt; het was na de Bijbel het meest verspreide boek van de late middeleeuwen.

Vergelijkbare werken, en doortrokken van dezelfde geest, vormen zijn uitgebreide meditatie over het leven en de zegeningen van de Verlosser en een andere over de Incarnatie. Beide werken handelen over de verering van Christus.

Schrijn

Zijn gebeente bevond zich tot 2005 in een schrijn in de Sint-Michaëlskerk in Zwolle. Omdat deze kerk echter in november van dat jaar gesloten werd, zijn ze met Pinksteren 2006 definitief overgebracht naar de Basiliek van Onze-Lieve-Vrouwe-Tenhemelopneming in het centrum van de stad.

De schrijn uit 1674 is een blauw geverfde kist met op de voorkant drie engelenkoppen en bloemversiering rond een banderol met het opschrift Reliquiae Pii Thomae a Kempis.

Trivia

[bron?]

Zie de categorie Thomas a Kempis van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
  1. Le Pape, Paul Poupard, Que sais-je ?, PUF, Parijs, 1980