Naar inhoud springen

Tautavelmens

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Dit is een oude versie van deze pagina, bewerkt door Mexicano (overleg | bijdragen) op 16 sep 2012 om 13:36. (Link naar doorverwijspagina gerepareerd (Mammalia naar zoogdieren), met behulp van pop-ups)
Deze versie kan sterk verschillen van de huidige versie van deze pagina.
Homo erectus tautavelensis
Tautavelmens
Taxonomische indeling
Rijk:Animalia (dieren)
Stam:Chordata (chordadieren)
Onderstam:Vertebrata (gewervelden)
Klasse:Mammalia (zoogdieren)
Onderklasse:Theriiformes
Infraklasse:Eutheria (placentadieren)
Superorde:Euarchontoglires
Orde:Primates (primaten)
Onderorde:Haplorrhini (apen en spookdiertjes)
Infraorde:Simiiformes (apen)
Parvorde:Catarrhini (smalneusapen)
Superfamilie:Hominoidea (mensapen)
Familie:Hominidae (mensachtigen)
Onderfamilie:Homininae (Afrikaanse mensapen en de mensen)
Geslachtengroep:Hominini
Geslacht:Homo (mensen)
Soort:Homo erectus
Ondersoort
Homo erectus tautavelensis
(de Lumley and de Lumley, 1971)
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Portaal  Portaalicoon   Biologie

De Homo erectus tautavelensis, ook wel bekend als Tautavel mens, is een uitgestorven ondersoort van de Homo erectus. Nadat in 1964 in de grotten van Arago in het Franse Tautavel met opgravingen begonnen werd, werden in 1969 circa 450.000 jaar oude fossiele resten van een hominide ontdekt.[1]

Geschiedenis van de opgravingen

Al in 1828 werden op de locatie objecten gevonden. Marcel de Serres, een geoloog van de universiteit van Montpellier, dacht dat deze van dierlijke oorsprong waren.[2][3] De proto-Moustérien werktuigen, die in 1963 door Jean Abelanet werden gevonden, vormden voor professor Henry de Lumley de aanleiding om in 1964 opgravingen te doen.[1][4][5]

Aangetroffen fossielen

De skeletresten van twee individuen zijn in de grot van Arago gevonden. Het opgravingsteam vond daar een bijna complete onderkaak met zes tanden van een 40-55 jaar oude vrouw (Arago II). In juli 1979 troffen de wetenschappers de skeletresten aan van een man, die niet ouder was dan twintig: Arago XXI en Arago XLVII, met name een sterk vervormd craniaal-fragment en een pariëtale bot[6], die perfect past bij het schedelfragment van Arago XXI. [3][7]

Anatomie

Het fossiel Arago I
Onderkaak-fragmenten :
Arago XIII (links) en Arago II

De studie van onder andere zijn sleutelbeen bewijst, dat de H. erectus tautvelensis robuust gebouwd was en circa 1,60 tot 1,65 m groot was.[8] De mannelijke schedel vertoont kenmerken die voorkomen bij zowel de Homo heidelbergensis als de neanderthaler. Hij heeft namelijk een platte en terugwijkend voorhoofd met een goed ontwikkelde wenkbrauwen (Torus supraorbitalis) en een groot gezicht met rechthoekige oogkassen.[9] De schedelinhoud is gemiddeld minder dan 1.100 cm³.[8]

Gemiddelde hersencapaciteit van hominiden (in cc.) [10]
Hominide cc.
Australopithecus 440
Paranthropus 519
Homo habilis 640
Homo erectus javanicus (Javamens) 930
Homo erectus pekinensis (Pekingmens) 1.029
Homo erectus tautavelensis <= 1.100
Homo erectus soloensis 1.150-1.300
Homo neanderthalensis 1.245 tot 1.740
Homo sapiens 1.350

Werktuigen

De eenvoudige stenen werktuigen, voornamelijk bestaande uit choppers en schrapers, stammen uit een gebied dat binnen een straal van 5 kilometer ligt. Zij behoren tot een vroege vorm van het Mousterien: de Tayacien-cultuur.

De dierlijke botten suggereren, dat het jachtterrein van deze mensensoort een gebied omvatte met een radius van circa 33 kilometer.[11]

Het leefgebied rond 450.000 jaar geleden

450.000 jaar geleden was het klimaat in het huidige Zuid-Frankrijk droog en koud, wat ook blijkt uit de fossiele stoflagen voorkomende in de grot van Arago.

Uit onderzoek van stuifmeel dat in de grot van Arago is gevonden blijkt dat de flora van rond 450.000 BP overeenkomt met die van het heden. Er zijn resten gevonden van olijven, groene eiken, pijnbomen en wilde wijnranken.[1]

De vallei van Tautavel behoorde tot een steppe gebied, waarover - volgens de fossielen in de grot - bisons, paarden, rendieren, moeflons en neushoorns trokken. Uit fossiele vondsten moeten onder meer ook tahrgeiten (Tahr bonali), holenberen (Ursus deningeri), wolven (Canis etruscus), wilde honden (Cuon Priscus) en holenleeuwen (Panthera leo spelaea) het gebied bevolkt hebben.[12] De grot werd afwisselend door mensen en wilde beesten bewoond. Uit het opgegraven menselijk afval blijkt dat de mensen voornamelijk jaagden op planteneters. Op welke wijze ze jaagden kon niet achterhaald worden. Omdat in de grot geen brandsporen aangetroffen zijn, moet worden aangenomen, dat de H. erectus tautavelensis geen vuur kon maken.

Galerij

Musée de Préhistoire von Tautavel: Steenwerktuigen uit de grot van Arago

Voorlopers en oude verwanten van de mens
Fossiel voorkomen Geslacht Soorten
7 - 4,4 Ma Sahelanthropus Sahelanthropus tchadensis
Orrorin Orrorin tugenensis
Ardipithecus Ardipithecus ramidus · Ardipithecus kadabba
4,3 - 2 Ma Australopithecus A. anamensis · A. afarensis · A. bahrelghazali · A. africanus · A. garhi · A. sediba
3,5 Ma Kenyanthropus Kenyanthropus platyops
2,5 - 1 Ma Paranthropus P. aethiopicus · P. boisei · P. robustus
tot heden Homo H. antecessor · H. cepranensis · H. denisova · Homo erectus (Javamens · Pekingmens) · H. ergaster · H. floresiensis · H. gautengensis · H. georgicus · H. habilis · H. heidelbergensis · H. helmei · H. neanderthalensis · H. rhodesiensis · H. rudolfensis · Homo sapiens (H. s. idaltu · Cro-magnonmens · Red Deer Cave-mensen)