Zeehondencentrum Pieterburen
| Zeehondencentrum Pieterburen | ||
|---|---|---|
| ||
| Doel | Opvang voor zieke zeehonden | |
| Opgericht | 1971 | |
| Zetel | Pieterburen | |
| Personen | ||
| Oprichter | Lenie 't Hart | |
| https://www.zeehondencentrum.nl/ | ||
Het Zeehondencentrum Pieterburen, voorheen Zeehondencrèche Pieterburen, is het oudste opvangcentrum voor zeehonden in Nederland en begon ooit als zeehondencrèche omdat zij vooral jonge zeehonden opvingen. Tegenwoordig worden er zeehonden van alle leeftijden opgevangen en behandeld en zet het centrum zich in voor het beheer en behoud van het leefgebied van de zeehond. Daarom is de naam op 1 juli 2016 gewijzigd naar Zeehondencentrum. Het centrum ligt in het dorp Pieterburen. Men verzorgt er zeehonden die ziek, verzwakt of verweesd zijn. Daarnaast worden er mensen uit de hele wereld opgeleid om met deze zeezoogdieren te werken. Het centrum beschikt over veterinaire, wetenschappelijk en educatieve afdelingen. Geen enkel dier blijft permanent in opvang, elke zeehond wordt uiteindelijk weer vrijgelaten.
Geschiedenis
Het Zeehondencentrum is gelegen in Pieterburen, onderdeel van de Groningse gemeente De Marne. Op initiatief van Lenie 't Hart worden hier sinds 1971 zeehonden opgevangen, in navolging van het echtpaar Wentzel dat in Uithuizen al zeehonden opving. Vanaf 1952 ving het Texels museum ook zeehonden op, wat later overgenomen is door Ecomare.
De bij het woonhuis van 't Hart gelegen crèche is diverse malen uitgebreid. Het huidige gebouw werd officieel geopend op 7 september 1978. VARA-presentator Bert Garthoff, bekend van het programma "Weer of geen weer", legde de eerste steen. Hij werd gevraagd omdat hij één van de eersten in Nederland was die via de microfoon opriepen aandacht aan het milieu te schenken. In 2006 werd de crèche omgedoopt in 'Zeehondencrèche Lenie 't Hart'.
Activiteiten
Het Zeehondencentrum beschikt over vrijwilligers die zeehonden snel van de gevonden plek kunnen ophalen. Vervolgens worden ze verzorgd door vrijwilligers en professionele krachten. Daarnaast geeft het centrum voorlichting over het milieu en bedreigingen van de zeehonden zoals netten en plastic. Hiertoe werd in 2015 een nieuw bezoekerscentrum geopend met daarin extra aandacht voor recycling van plastic en netten uit zee.[1]
Controverse
De opvang van zeehonden zoals die onder het bewind van 't Hart gebeurde, was niet onomstreden. Critici stelden dat de grootschalige manier waarop deze dieren opgevangen, genezen en weer uitgezet worden vanuit Pieterburen de zeehondenpopulaties kan verzwakken. Vooral ecologen van Alterra (later Imares) als Peter Reijnders hadden diverse aanvaringen met 't Hart en haar medewerkers. Desondanks zette 't Hart de opvang zoals die jaren geleden nodig was lange tijd door, onder andere omdat het volgens haar tot de plicht van mensen behoort zieke dieren te helpen in een niet-natuurlijke situatie die de Waddenzee is. In verscheidene andere zeehondencrèches binnen en buiten Nederland deelt men deze laatste opvatting niet. In Denemarken bijvoorbeeld is het uitzetten van dieren verboden. Toch heeft de zeehondencrèche in Pieterburen een vergunning om zeehonden op te vangen en weer uit te zetten. Later erkende ook Ab Osterhaus, lid van het Wetenschappelijk Platform Zeehonden Waddenzee en voorzitter van de wetenschappelijke commissie van het Zeehondencentrum in Pieterburen, dat opvang niet meer noodzakelijk is voor het voortbestaan van de zeehond in de Waddenzee. Na 2012 werd de invloed van 't Hart steeds minder, wat uiteindelijk resulteerde in een ander opvangbeleid.
Zeehondencrèche nieuwe stijl
In 2012 was 't Hart als directeur van de Zeehondencrèche gestopt. Uiteindelijk nam Niek Kuizenga het roer over in 2010. Lenie 't Hart bleef nog wel aan het centrum verbonden, onder meer voor internationale projecten en fondsenverwerving maar verzette zich hevig tegen een moderner opvangbeleid gebaseerd op nieuwe kennis en ervaringen en die paste bij de huidige zeehondenpopulatie.
In 2014 kwam de slepende controverse tot een uitbarsting. De directie en medewerkers wilden zeehonden onder andere condities opvangen, pups niet direct meer bij de moeder weghalen zoals onder 't Hart gebeurde en een kortere opvangperiode voor de zeehonden als de fysieke toestand van de dieren dat toeliet. Het gebruik van antibiotica bij de opgevangen dieren moest verminderd worden om resistentie te voorkomen. Dit was zeer tegen de visie van 't Hart die vond dat alle dieren preventief met antibiotica behandel moesten worden. [2] Een centraal punt in het conflict was de vraag of alle op het strand liggende zeehonden moesten worden opgevangen. Volgens Lenie 't Hart is een zeehondpup op het strand altijd hulpbehoevend, terwijl de directie en medewerkers dat bestreden: volgens nieuwe wetenschappelijk inzichten lieten zeehonden hun pups wel eens alleen om voedsel te halen in zee.[3][4][5] De directie botste daarmee ook met de door 't Hart ingestelde raad van toezicht.[6] De crisis kwam tot een hoogtepunt nadat 't Hart een vriend, TROS-coryfee Wibo van de Linde, had aangesteld als voorzitter van de raad van toezicht en via de media hadden laten weten dat het nieuwe opvangbeleid illegaal was.[7][8] Het personeel eiste hierop meer beleidsvrijheid en ging toen ze dat niet kreeg, in staking.[9]
Nadat in 2014 de raad van toezicht vervangen werd [10] verbrak 't Hart de banden met de zeehondencrèche. Verschillende pogingen van 't Hart om een vertrekpremie van honderdvijftigduizend euro mee te krijgen,[11] draaiden op niets uit.[12] De naam van de crèche veranderde van Zeehondencrèche Lenie 't Hart in de oude naam, Zeehondencrèche Pieterburen.[13]
Externe link
- Ontheffing voor uitzetten zeehonden van Zeehondencrèche Pieterburen
- Controverse ethiek opvang
- Oosterhaus over zeehonden
- Reijnders over opvang zeehonden
- ↑ 'The Iceman' opent nieuwe expositie Zeehondencrèche RTV Noord 11 juli 2015
- ↑ Personeel zeehondencrèche laat Lenie 't Hart zakken RTV Noord 24 januari 2014
- ↑ Fur Seals: Maternal Strategies on Land and at Sea. R.L. Gentry and G.L. Kooyman (2014). Princeton University Press
- ↑ The seal's life cycle Scottish National Heritage, geraadpleegd 3 mei 2015
- ↑ Huiler of geen huiler? Dat is de vraag RTV Noord 18 mei 2015
- ↑ Lenie 't Hart: Van de Linde is de baas in Pieterburen RTV Noord 29 januari 2014
- ↑ Tros-coryfee Van de Linde interim-manager zeehondencrèche 27 januari 2014
- ↑ 'Zeehondencrèche doet niets onwettigs' RTV Noord 30 januari 2014
- ↑ Staking bij Zeehondencrèche Pieterburen RTV Noord 15 februari 2014
- ↑ Raad van Toezicht zeehondencrèche stapt op RTV Noord 17 februari 2014
- ↑ 't Hart definitief weg bij zeehonden NOS 15 april 2014
- ↑ Lenie en crèche bereiken akkoord over vertrek RTV Noord 30 mei 2014
- ↑ 'Zeehondencrèche in Pieterburen ont-Leniet', RTL Nieuws 12 maart 2014.