Station Lier (België)
Het stationsgebouw in 2021
| ||||
Opening | 23 april 1855 | |||
Sluiting | 1992 (goederen) | |||
Telegrafische code | FLR | |||
Lijn(en) | 13 - 15 - 205 | |||
Reizigerstellingen[1] • Weekdag • Zaterdag • Zondag |
(2022) 5.250 2.475 2.945 | |||
Beheerder | NMBS | |||
Architectuur | ||||
Aantal perrons | 5 | |||
Ligging | ||||
Coördinaten | 51° 8′ NB, 4° 34′ OL | |||
Externe link | Stationsinformatie NMBS | |||
|
Station Lier is een spoorwegstation langs spoorlijn 15 (Antwerpen - Hasselt) in de stad Lier, in de Belgische provincie Antwerpen. Het station wordt ook bediend door de spoorlijnen 13 (naar Kontich en Mechelen) en 16 naar Aarschot.
Geschiedenis
Spoorlijnen
Reeds in de eerste plannen van 1831 zou een spoorlijn van Antwerpen richting Duitsland over Lier lopen. Latere tracés verlegden deze verbinding echter via Mechelen of via Grobbendonk en Herentals, zeer tot ongenoegen van het Lierse stadsbestuur, dat de stad beschouwde als de vanzelfsprekende toegangspoort naar de Kempen. Ook was er lange tijd betwisting of de lijn vanuit Lier beter naar Kontich dan wel naar Duffel zou lopen. De spooraansluiting werd concreet toen een concessie voor een spoorlijn Lier-Turnhout bij de wet van 1 mei 1853 werd goedgekeurd. Medio maart 1855 reden de eerste treinen over het traject Kontich-Herentals, en de officiële openstelling volgde op 19 en 23 april 1855 (resp. goederen- en reizigersdienst).[2]
De verbinding met Antwerpen via Boechout werd aangelegd door concessiehouder Nord de la Belgique, en werd geopend in juli 1864. Daarmee werd het station van Lier een gemeenschappelijk station voor drie maatschappijen: de Belgische Staat (Lier-Kontich), de concessie Lier-Turnhout en Grand Central Belge (Antwerpen-Lier).
Rond Lier bestonden nog enkele kleinere spoorlijnen, zoals het “SAFI”-spoor naar Oelegem, en een spoorlijn naar Duffel, aangelegd rond de Eerste Wereldoorlog en opgebroken in 1937, nadat de verbindingsbocht op spoorlijn 13 was aangelegd.
In 1889 werden drie buurtspoorweglijnen aangelegd (Lier-Putte, Lier-Rumst en Lier-Broechem), die echter in resp. 1940-45, 1949 en 1950 verdwenen.[2]
De naast het station gelegen overweg aan de Antwerpsesteenweg zorgde voor eindeloos oponthoud, mede omdat door een slordig ontwerp enkele stationswissels voorbij de overweg lagen, waardoor die lange tijd gesloten bleef vanwege rangeerwerk. In 1903 volgde de aanbesteding voor een voetgangerstunnel. Pas op 12 juli 1983 werd ook een autotunnel in gebruik genomen, en verdween de overweg.
Stationsgebouw
Het stationsgebouw zelf werd pas gebouwd in 1861. Tot dan fungeerde de kelder van het Casino aan het Leopoldplein als dienstgebouw. De bouw van een nieuw station liep vertraging op door meningsverschillen tussen de Belgische Staat en de concessie Lier-Turnhout. Het ontwerp is van architect Auguste Payen (junior), die onder meer ook de stations van Gent-Zuid en Verviers-Oost ontwierp. Het is gebouwd in neoclassicistische stijl.[3][4] Het centrale deel heeft twee verdiepingen (gelijkvloers en een verdieping erop) en bestaat uit vijf traveeën. Links en rechts ervan staan zijgebouwen van vier traveeën.
Na de bouw van het stationsgebouw verliep de stadsuitbreiding traag. In de jaren 1880 werden enkele nieuwe straten rond het station aangelegd, maar pas vanaf de eeuwwisseling kon gesproken worden van een verkavelingsbeweging en ontstond een nieuwe wijk rondom het station.
Het Leopoldplein werd het commerciële centrum van de buurt. Rond 1900 kwamen er een aantal industriële gebouwen bij, waaronder een kantfabriek, een weverij, een drukkerij en een stoomhoutzagerij. Verder kwamen er loodsen voor de opslag van allerhande goederen.
Op 29 september 1914 werd Lier voor de eerste maal beschoten door de Duitsers, met veel schade in de wijk rondom het station. Vele huizen werden vernield of beschadigd.
Het station werd verschillende malen opgeknapt. Het uitzicht ervan werd enkele keren veranderd, eerst door een grote telefoonmast op het dak (van ca. 1900 tot ca. 1935), in de tweede helft van de 20e eeuw met de vervanging van de glazen luifel door een gesloten exemplaar, en door de masten bij de elektrificatie van spoorlijnen in België. Sinds 1995 is het gebouw beschermd als monument.[3]
Het station is naar 21e-eeuwse normen verouderd, vanwege het gedateerde gebouw, de te lage perrons,[5] het ontbreken van roltrappen of liften, en de povere of onbestaande fietsgoten langs de trappen.
Treindienst
Dagelijks
Treintype | Verbinding | Dienstregeling |
---|---|---|
IC 10 | Antwerpen-Centraal - Mol - Hamont | 1x/u |
IC 30 | Antwerpen-Centraal - Herentals - Turnhout | 1x/u |
L 23 | Antwerpen-Centraal - Leuven | 1x/u |
Week
Treintype | Verbinding | Dienstregeling |
---|---|---|
IC 09 | Antwerpen-Centraal - Lier - Leuven | 1x/u |
IC 11 | Binche - Brussel - Turnhout | 1x/u |
S33 | Antwerpen-Centraal - Herentals - Mol | 1x/u |
P | Verschillende diensten | Tijdens de piekuren |
Weekend
Treintype | Verbinding | Dienstregeling |
---|---|---|
IC 09 | Antwerpen-Centraal - Lier - Aarschot - Luik-Guillemins | 1x/u |
Busdienst
Vanaf het plein voor het station vertrekken verschillende stads- en streekbussen:
Buslijn | Traject | Perron |
---|---|---|
2 | Station Lier - Duffel Station | 9 |
3 | Station - Kessel - Emblem | 9 |
130 | Lier - Kontich - UZA | 11 (UZA) 5 (Veemarkt) |
135 | Lier - Kontich - UZA via Dungelhoeff | 11 (UZA 8 (Veemarkt) |
150 | Lier - Nijlen - Herentals | 4 |
152 | Lier - Nijlen - Grobbendonk - Vorselaar | 5 |
550 | Lier - Duffel - Elzestraat - Mechelen Gandhistraat | 8 |
555 | Lier - Duffel - Rumst | 6 |
560 | Lier - Sint-Katelijne-Waver - Mechelen (via Beukheuvel) | 2 |
561 | Lier - Sint-Katelinjne-Waver - Mechelen (via Berlaarbaanà) | 2 |
570 | Lier - Berlaar Heikant | 3 |
571 | Lier - Berlaar Heikant - Putte - Lier | 3 |
Schoolritten
- 131 Lier - Kontich - Wilrijk
- 132 Lier - Kontich - Boom
- 151 Lier - Nijlen - Herenthout
- 153 Lier - Nijlen Sint-Paulus
- 154 Lier - Kessel
- 422 Lier - Broechem - Berchem Station
- 425 Oelegem - Broechem - Lier
- 426 Oelegem - Ranst - Broechem - Lier
- 428 Vorselaar - Broechem - Lier
- 556 Lier - Duffel - Waarloos
Reizigerstellingen
De grafiek en tabel geven het gemiddeld aantal instappende reizigers weer op een week-, zater- en zondag.[6]
Tabel: aantal instappende reizigers station Lier | |||
---|---|---|---|
Weekdag | Zaterdag | Zondag | |
1977 | 2 199 | 403 | 373 |
1978 | 2 344 | 389 | 339 |
1979 | 2 037 | 459 | 408 |
1980 | 2 337 | 540 | 567 |
1981 | 3 517 | 928 | 1 108 |
1982 | 3 301 | 1 220 | 987 |
1983 | 3 104 | 925 | 1 058 |
1984 | 4 274 | 1 363 | 1 209 |
1985 | 4 544 | 1 359 | 1 391 |
1986 | 4 479 | 1 635 | 1 251 |
1987 | 4 480 | 1 519 | 1 439 |
1988 | 4 709 | 1 659 | 1 853 |
1989 | 4 593 | 1 757 | 1 547 |
1990 | 4 659 | 2 131 | 1 914 |
1991 | 4 909 | 2 120 | 1 895 |
1992 | 4 638 | 2 293 | 2 090 |
1993 | 4 533 | 2 275 | 2 002 |
1994 | 4 791 | 1 971 | 1 388 |
1995 | 4 093 | 1 943 | 1 941 |
1996 | 5 209 | 1 807 | 1 531 |
1997 | 4 639 | 2 144 | 2 305 |
1998 | 4 748 | 1 465 | 1 428 |
1999 | 4 772 | 1 324 | 1 160 |
2000 | 5 269 | 1 454 | 1 366 |
2001 | 4 833 | 1 190 | 1 128 |
2002 | 4 619 | 1 373 | 1 428 |
2003 | 4 536 | 1 356 | 1 390 |
2004 | 4 992 | 1 520 | 1 413 |
2005 | 4 800 | 1 674 | 1 872 |
2006 | 5 168 | 1 504 | 1 570 |
2007 | 5 020 | 1 538 | 1 550 |
2008 | - | - | - |
2009 | 4 880 | 1 508 | 1 522 |
2010 | - | - | - |
2011 | - | - | - |
2012 | 5 432 | 1 555 | 1 900 |
2013 | 5 699 | 1 944 | 1 819 |
2014 | 5 711 | 1 871 | 1 927 |
2015 | 5 417 | 1 846 | 1 981 |
2016 | 5 393 | 1 774 | 1 979 |
2017 | 5 766 | 1 933 | 2 193 |
2018 | 5 651 | 2 256 | 2 251 |
2019 | 5 724 | 2 037 | 2 092 |
Spectaculair ongeval
Op 3 juni 2004 kwam een goederentrein met 24 wagons, die vanuit Antwerpen het station binnenreed, op een uitwijkspoor in botsing met twee geparkeerde diesellocomotieven (type 62) van Infrabel. De voorste locomotief ging bij de botsing door het stootblok en belandde boven op de voetgangerstunnel onder de sporen. Een van de geparkeerde locomotieven werd tot schroot verklaard. Achteraf bleek dat de bestuurder van de goederentrein dronken was.[7]
Zie ook
- ↑ De bron voor de gegevens is NMBS – Reizigerstellingen. De tellingen worden meestal uitgevoerd in de maand oktober: gedurende 9 opeenvolgende dagen (5 werkdagen en de 2 omliggende weekends) worden dan door het stations- en treinbegeleidingspersoneel visuele tellingen verricht. De methode bestaat erin het aantal in- en uitstappende reizigers te tellen in alle stations en stopplaatsen en dit voor alle treinen van het binnenlands verkeer. Het getal naast het kopje 'weekdag' slaat op het gemiddeld aantal opstappende (dus niet het aantal afstappende) reizigers op een weekdag (maandag, dinsdag, woensdag, donderdag en vrijdag opgeteld gedeeld door vijf), zaterdag en zondag staan apart vermeld. De cijfers geven een indicatie en hebben een foutenmarge, die in sommige gevallen aanzienlijk kan zijn.
- ↑ a b De Bot, Hugo, Robert Slegers, AndréDagant, Dominique Verhaegen (1985). Lier 1860. De geschiedenis van het Station en de Spoorwegen te Lier., Lier, pp. 176. Geraadpleegd op 20 september 2020.
- ↑ a b Het station op de Inventaris Onroerend Erfgoed
- ↑ Renovatie stationsgebouw vooruit geschoven op de planning hln.be, Kristof De Cnodder , 27 juni 2020
- ↑ In welke stations is het perron te laag? DE LIJST. radio1.be (6 februari 2013). Gearchiveerd op 20 september 2020. Geraadpleegd op 20 september 2020.
- ↑ De bron voor de gegevens zijn de jaarlijks door de NMBS in oktober uitgevoerde reizigerstellingen. Stationspersoneel en treinbegeleiders tellen dan visueel gedurende negen opeenvolgende dagen (vijf werkdagen en de twee aansluitende weekends) in alle stations en stopplaatsen het aantal instappende reizigers en dit voor alle binnenlandse treinen. De groene balk geeft het gemiddeld aantal opstappende (dus niet het aantal afstappende) reizigers weer op een weekdag (maandag, dinsdag, woensdag, donderdag en vrijdag opgeteld en gedeeld door vijf). Zaterdag wordt weergegeven door de blauwe en zondag door de rode balk. De cijfers geven een indicatie en hebben een foutenmarge, die in sommige gevallen aanzienlijk kan zijn. In 2008, 2010, 2011 en 2021 (corona) werden geen tellingen uitgevoerd. De gegevens zijn online raadpleegbaar, zoekterm Reizigerstellingen
- ↑ Machinist treinongeval Lier dronken. De Standaard (5 juni 2020). Geraadpleegd op 27 september 2020.
- Lijn 13
- http://www.belrail.be
- Archief De Gentenaar:
- Pas laat onder stoom (25/09/2001)
- Geen gewonden en geen hinder (04/06/2004)
- Bestuurder gecrashte goederentrein had 3 promille in bloed (05/06/2004)