Aeroskop

Aeroskop – pierwsza na świecie ręczna kamera filmowa skonstruowana w 1909 roku przez Kazimierza Prószyńskiego.

Historia i budowa aeroskopu

Aeroskop (ang. i franc. Aeroscope) został skonstruowany w roku 1909 przez Kazimierza Prószyńskiego jako prototyp kamery reporterskiej i opatentowany najpierw we Francji (patent z 4 kwietnia 1909) a potem w Wielkiej Brytanii (1910). Wkrótce potem rozpoczęła się produkcja aeroskopu w Londynie. Kamera ta napędzana była sprężonym powietrzem, przez co operator nie musiał kręcić korbką, jak w innych ówczesnych kamerach i można ją było operować z ręki. Kamera używała 122 metrowych odcinków negatywu 35mm. Powietrze sprężało się w kamerze zwykłą pompką, podobną do tej jaką do dziś używamy do dętek rowerowych. Raz napompowany aeroskop pracował przez ok. 10 minut. Aeroskop znany był z prostoty i niezawodności, choć operatorzy narzekali na jego pudełkowaty kształt.

Zastosowanie

Kamera została zatwierdzona przez brytyjskie Ministerstwo Wojny do użytku przez operatorów wojennych (combat cameramen) i była używana na polach bitew na froncie zachodnim podczas I wojny światowej zyskując sobie nazwę kamery śmierci. Aeroskopu używał między innymi znany z brawury operator Arthur Herbert Malins w bitwie pod Sommą, który przeżył wojnę. Kamery te były używane były także do realizowania zdjęć lotniczych.

Próby unowocześnienia

W 1928 roku Kazimierz Prószyński poprawił budowę aeroskopu i wyposażył go w żyroskop, który miał zapewniać stabilność obrazu. Powstałe jednak wtedy kamery o napędzie spręzynowym jak Eyemo i potem Bolex, oraz rozwój akumulatorów i powstanie kamer o napędzie elektrycznym spowodowały, że aeroskop wyszedł z użycia. Według niektórych źródeł na początki II Wojny Światowej pojedyncze egzemplarze ulepszonego aeroskopu były jeszcze w użyciu przez brytyjskich operatorów wojskowych.

Źródła