Guadalcanal

Guadalcanal

{{{nazwa oryginalna}}}

{{{opis zdjęcia}}}
Kontynent	Australia i Oceania
Państwo	Wyspy Salomona
Akwen	{{{akwen}}}
Archipelag	Wyspy Salomona
Powierzchnia	{{{powierzchnia}}} km²
Długość linii brzegowej	{{{długość brzegu}}}
Najwyższy punkt	{{{najwyższy punkt}}} m n.p.m.
Populacja (1999) • liczba ludności • gęstość	{{{liczba ludności}}} {{{gęstość zaludnienia}}} os./km²
Położenie na mapie świata Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie brak Brak mapy: {{państwo dane Wyspy Salomona | mapa/core | wariant = Wyspy Salomona }} Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|}
[[Plik:{{{mapa wyspy}}}|240x240px|alt=Mapa wyspy|]] {{{opis mapy wyspy}}}

{{Wyspa infobox}} Sugerowane pola (wstaw w kodzie): | długość brzegu = | współrzędne = | gęstość zaludnienia = | commons = | akwen = | mapa wyspy = | najwyższy punkt = | opis zdjęcia = | liczba ludności = | opis mapy wyspy = | nazwa oryginalna = | powierzchnia = Nieznane pola: "populacja", "sekundN", "stopniW", "opis_zdjęcia", "stopniS", "morze", "galeria_commons", "minutW", "gęstość", "stopniN", "sekundW", "stopniE", "minutE", "mapa_wyspy", "minutN", "sekundS", "sekundE", "wielkość" oraz "minutS".

Guadalcanal - wyspa na Oceanie Spokojnym o powierzchni 6470 km², największa z wysp archipelagu Wysp Salomona, należąca do państwa Wyspy Salomona. Nazwę swą zawdzięcza wiosce w hiszpańskiej prowincji Sewilla. Największym miastem jest Honiara, stanowiąca jednocześnie stolicę państwa. Honiara leży na północnym wybrzeżu wyspy, pomiędzy przylądkami Lunga i Cruz, kilka kilometrów na zachód od miejsca, gdzie w roku 1942 znajdował się przyczółek amerykański podczas walk z Japończykami. W 1990 wyspa miała 50 tys. mieszkańców.

Powierzchnia wyspy jest górzysta, w większości porośnięta dżunglą. Najwyższy szczyt to nieczynny wulkan Popomanaseu wysokość 2332 m n.p.m. Przedstawicielem miejscowej fauny jest torbacz z rodziny oposów o nazwie phalanger (in. szary kuskus). Pozostałe ssaki to nietoperze i małe gryzonie. Licznie reprezentowane są ptaki, w tym kilka gatunków kolorowych papug, a gady krokodyle różańcowe. Współcześnie krokodyle te spotyka się wyłącznie u południowych brzegów wyspy, ale w latach II wojny światowej spotykano je również na północy, w rejonie toczonych walk, czego dowodem jest, że rzeczkę Tenaru w pobliżu Lotniska Hendersona żołnierze amerykańscy nazywali "Aligator Creek". Jadowite węże są nieliczne i nie stanowią poważnego zagrożenia dla turystów. Lasy wyspy zamieszkuje natomiast odmiana jadowitych pareczników których ukąszenie może być bardzo bolesne. Ponadto problemem zdrowotnym na wyspie jest malaria.

Podstawą gospodarki wyspy jest rolnictwo, przemysł jest słabo rozwinięty, lokalne władze liczą natomiast na wzrost wpływów z turystyki.

Wyspa, razem z innymi wyspami archipelagu, została odkryta i nazwana w 1568 przez hiszpańskiego żeglarza Alvaro Mendana de Neyrę.

Historia

II wojna światowa

Podczas II wojny światowej, w czerwcu 1942 Guadalcanal opanowali Japończycy. Od 7 sierpnia 1942 do 8 lutego 1943 na wyspie trwały ciężkie walki pomiędzy amerykańską piechotą morską, zajmującą umocnione pozycje naokoło lotniska polowego Henderson Field na północnym wybrzeżu, a siłami japońskimi atakującymi z głębi wyspy, zakończone ostatecznie opanowaniem wyspy przez Amerykanów. Na wysokości północnych wybrzeży wyspy toczyły się podczas tych zmagań liczne bitwy morskie.

Zamieszki polityczne

W 1998 na Guadalcanal wybuchły zamieszki etniczne, skierowane przeciw imigrantom z sąsiedniej wyspy Malaita. Na wyspie zaczęły zwalczać się nawzajem dwa ugrupowania bojówkarskie: Ruch Wolności Isatabu i Orły z Malaity. W lipcu 2000 Orły opanowały Honiarę i zmusiły premiera państwa do ustąpienia. W lipcu 2003, wobec utraty możliwości kontrolowania sytuacji w kraju przez rząd, doszło do wysłania na Guadalcanal żołnierzy zagranicznych sił pokojowych z Australii i państw Oceanii, na prośbę parlamentu Wysp Salomona. W dalszym ciągu na wyspie panuje niestabilna sytuacja polityczna, pogłębiająca kryzys gospodarczy.