Syzyf
Syzyf (gr. Σίσυφος Sísyphos, Sisyphos Aiolides, łac. Sisyphus) – w mitologii greckiej założyciel i król miasta Efyra (późniejszy Korynt), syn Eola. Postać tragiczna. Archetyp. Miał być ojcem Odyseusza i Glaukosa późniejszego króla Koryntu. Bogowie lubili Syzyfa i zapraszali go na swoje uczty, skąd Syzyf zawsze podkradał trochę ambrozji i puszczał pogłoski o tym co się dzieje w świecie bogów na co bogowie przymykali oko. Syzyfa zgubiła jego próżność: chwalił się ludziom tym, że był na ucztach bogów, a ponieważ był nieostrożny zdradził tajemnicę Zeusa. Bogowie nie mogli za karę uśmiercić Syzyfa, gdyż ten uwięził Tanatosa, został więc wtrącony do Tartaru, skąd uciekł podstępem. Wtedy został ukarany wieczną i bezużyteczną pracą. Syzyf ma za zadanie wtoczyć na górę wielki głaz, który jednak przed wierzchołkiem zawsze wymyka mu się z rąk i stacza się na sam dół zbocza. Syzyf w późniejszym czasie miał też wnuka Bellerofonta, który zabił przez nieostrożność swojego brata.
- W mieście Efyrze, w zakątku Argos, gdzie dobrej nie braknie paszy dla koni,
- żył Syzyf najprzebieglejszy wśród ludzi, syn Ajolosa.
- Ów Syzyf miał także syna Glaukosa, a zaś z Glaukosa zrodzony był Bellerofont bez skazy.
- Tego pięknością bogowie i pełną powabu siłą obdarowali.
Współcześnie określenie „syzyfowa praca” oznacza ciężką, bezcelową pracę, nie mającą końca, z góry skazaną na niepowodzenie.
Dla starożytnych los Syzyfa był zapewne głównie przestrogą, by szanować bogów – jest to przecież kolejny buntownik przeciw boskiej władzy, ale pokolenia późniejszych odbiorców odczytały mit o Syzyfie jako obraz absurdu ludzkiego istnienia. Ludzkie życie jest jak trud Syzyfa, bez sensu, podległe wyższym siłom. Syzyf stał się swoistym symbolem ludzkiego heroizmu i wytrwałości. Uosabia trud i bunt walczącego z bogami o swoją godność.
Archetyp.
Jako archetyp charakteru może być kojarzony z upadłą naturą anielską.
Zobacz też
- Syzyfowe prace – powieść Stefana Żeromskiego
- Wu Gang – postać z mitologii chińskiej podobna do Syzyfa