Knara
Knara - (knaar, knarr, knorr, l.mn. knörr) statek wikingów, który umożliwiał im podejmowanie wypraw handlowych i kolonizacyjnych. Na knarach i byrdingach, wiosła stosowane były głównie w porcie tak więc liczba wioślarzy była dość mała i nie przekraczała ośmiu. Warto tu dodać że na langskipach znajdowało się od 40-80 wioślarzy.
Knary miały stosunkowo wysokie burty i jak inne łodzie wikingów były to konstrukcje otwarte. Poszycie było klinkierowe, ale zbudowane były z drewna sosnowego, a nie dębowego jak okręty wojenne. Miały natomiast ten sam kształt dziobu i rufy, wiosło sterowe znajdowało się na prawej burcie, a maszt z żaglem rejowym na śródokręciu .
Budowa knary
Zakrzywioną dziobnicę i stewę rufową uzyskiwano z pojedynczych kawałków drewna i przymocowywano do obu końców kila. Następnie kadłub budowano z nachodzących na siebie pasków poszycia, które mocowano gwoździami do kilu, dziobnicy i stewy rufowej. Deski podkładu mocowano do poprzecznych rozpór, aby nadać konstrukcji elastyczność, a zamocowane poprzecznie listwy stanowiły wzmocnienie dla ławek. Dolny koniec masztu tkwił w obudowie i na poziomie pokładu przechodził przez kloc jarzmowy lub, na okrętach wytwarzanych później, przez specjalny krzyżak.
To właśnie tak powstawał wikiński okręt z symetrycznie ukształtowanym kadłubem z zakrzywionymi końcami równej wysokości. Niewielkie zanurzenie, nawet przy dość dużym obciążeniu, pozwalało owym okrętom pływać blisko brzegu, a także po wodach śródlądowych, natomiast wysoki kil i stromo opadające dno redukowały dryf boczny, kiedy okręt szedł pod wiatr. Wiosła w knarach znajdowały się na końcach, a nie jak to miało miejsce w okrętach wojennych na całej długości.
Zastosowanie w praktyce
Knary, jako jednostki o długości około 16 m, szerokości 4,5-5 m i z hadłubem mogącym pomieścić do 24 t ładunku[1], były używane głównie jako statki transportowe do przewozu takich towarów jak kły morsów (uznawanych w Skandynawii za ekwiwalent kości słoniowej), wełna, drewno, mąka, miód, futra i skóry, broń, niewolników bądź zwierzęta (do dziesięciu krów czy koni). Były również jednostkami zaopatrzeniowymi, dostarczającymi żywność, napoje i uzbrojenie wojownikom i kupcom działającym na wodach europejskich od Bałtyku po Morze Śródziemne. Knary bez trudu pokonywały też północny Atlantyk dostarczając do osad normandzkich na Islandii i Grenlandii inwentarz żywy i inne zaopatrzenie; dowoziły również towary do faktorii handlowych na Wyspach Brytyjskich, kontynencie europejskim i przypuszczalnie na Bliskim Wschodzie.
Jedyną względnie dobrze zachowaną knarę znaleziono w roku 1962 – wraz z dwoma okrętami wojennymi, statkiem handlowym i promem – w płytkich wodach Roskildefjordu w Danii. Archeolodzy przypuszczają, że jednostki te zostały tam celowo zatopione by powstrzymać nieprzyjaciół. Obecnie wszystkie znajdują się w Muzeum Łodzi Wikingów w Roskilde.
- ↑ The Oxford Illustrated History of the Vikings Peter H. Sawyer, ISBN 978-0-19-820526-5