San H01B
[[Plik:{{{zdjęcie}}}|240x240px|alt=Ilustracja|{{{opis zdjęcia}}}]] {{{opis zdjęcia}}} | |
Dane ogólne | |
Inne nazwy |
{{{inne nazwy}}} |
---|---|
Producent |
{{{producent}}} |
Premiera |
{{{premiera}}} |
Lata produkcji |
{{{lata produkcji}}} |
Miejsce produkcji |
{{{miejsce produkcji}}} |
Dane techniczne | |
Typy nadwozia |
{{{typy nadwozia}}} |
Układ drzwi |
{{{układ drzwi}}} |
Liczba drzwi |
{{{liczba drzwi}}} |
Wysokość podłogi |
{{{wysokość podłogi}}} |
Po zastosowaniu przyklęku |
{{{po zastosowaniu przyklęku}}} |
Szerokość drzwi |
{{{szerokość drzwi}}} |
Silniki |
{{{silniki}}} |
Moc silników |
{{{moc silników}}} |
Skrzynia biegów |
{{{skrzynia biegów}}} |
Liczba przełożeń |
{{{liczba przełożeń}}} |
Długość |
{{{długość}}} |
Szerokość |
{{{szerokość}}} |
Wysokość |
{{{wysokość}}} |
Masa własna |
{{{masa własna}}} |
Masa całkowita |
{{{masa całkowita}}} |
Rozstaw osi |
{{{rozstaw osi}}} |
Prędkość maksymalna |
{{{prędkość maksymalna}}} |
Wnętrze | |
Liczba miejsc ogółem |
{{{liczba miejsc ogółem}}} |
Liczba miejsc siedzących |
{{{liczba miejsc siedzących}}} |
Informacje dodatkowe | |
ABS |
Nie |
ASR |
Nie |
EBS |
Nie |
ESP |
Nie |
Klimatyzacja |
{{{klimatyzacja}}} |
San H01B – autobus miejski, produkowany w latach 1958-1961 przez Sanocką Fabrykę Autobusów z Sanoka.
Historia modelu
Dr inż. Janusz Pawłowski pracujący w Biurze Konstrukcyjnym Przemysłu Motoryzacyjnego stworzył ideę autobusowego nadwozia samonośnego. Prace studialne rozpoczęto w 1952 roku, zaś w 1955 roku wykonano prototyp autobusu o roboczym symbolu H01-S42-F01. Oznaczał on kolejno typ nadwozia, silnika i podwozia. Prototyp mieścił 43 pasażerów, w tym 8 na składanych siedzeniach w przejściu między fotelami. Konstrukcja bezramowa przyczyniła się do zredukowania masy własnej autobusu do 4770 kg. Projekt dalej udoskonalano.
W 1957 roku zakończono wytwarzanie w Sanoku autobusów konstrukcji ramowej Star N52, zaś od 1958 roku wdrożono do produkcji model oznaczony San H01, występujący w odmianie międzymiastowej (A) i miejskiej (B). Ze względu na rozkład obciążeń na osie pojazdu silnik typu S42 wysunięto przed oś kół przednich, a skrzynię biegów ze Stara 21 umieszczono w jego środkowej części. Wersja miejska mogła pomieścić łącznie 50 pasażerów, w tym 33 na miejscach siedzących. Zastosowano dwie pary dwuskrzydłowych drzwi bocznych z mechanicznym systemem ich otwierania od wewnątrz, przy czym drzwi przednie obsługiwał kierowca, zaś drzwi tylne konduktor. Wręgowo-powłokową konstrukcję samonośną tego autobusu opatentowano. Charakterystyczną cechą wyróżniającą "Sany H01B" było zastosowanie aż trzech szyb w przedniej oraz tylnej ścianie nadwozia.
Łącznie wyprodukowano 800 sztuk autobusów San H01B. Do dnia dzisiejszego przetrwał prawdopodobnie tylko jeden egzemplarz znajdujący się w posiadaniu MPK w Krakowie.
Cechy użytkowe
Wobec dość małej mocy dysponowanego silnika S42 dążono do możliwie niskiej masy własnej pojazdu. Autorem koncepcji konstrukcyjnej nadwozia był prof. Zbigniew Brzoska. Konstrukcja nawiązywała do rozwiązań stosowanych w lotnictwie (tzw. kesonowa), następnie była zmieniona na wręgowo-powłokową i powłokowo-blachownicową. Wszystkie te rozwiązania nie rozwiązały problemu, jakim było pękanie nadwozi autobusów w różnych miejscach wobec stałego ich przeciążania podczas eksploatacji i złej jakości nawierzchni ulic w Polsce. Zastosowano w późniejszym okresie belki nadresorowe, które miały za zadanie korzystniej przenosić obciążenia z nadwozia na układ jezdny. Rezultaty tych poczynań były niewystarczające, trwałość nadwozi była zbyt niska. Niestety, skierowano autobus przedwcześnie do produkcji seryjnej, bez dogłębnego przebadania go w normalnych warunkach użytkowania. Owocowało to rozlicznymi problemami eksploatacyjnymi u użytkowników. Wobec zakończenia prac nad odmianą silnika S42 - silnikiem S47 o mocy zwiększonej do 105 KM zaprzestano rozwoju Sana H01, skupiając się na ramowej konstrukcji następcy, jakim był udany San H100.
Zobacz też
Linki zewnętrzne
Bibliografia
- Aleksander Rummel: Polskie konstrukcje i licencje motoryzacyjne w latach 1922-1980. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1985. ISBN 83-206-0514-8.
- Andrzej Zieliński: Polskie konstrukcje motoryzacyjne 1947-1960. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1985. ISBN 83-206-1541-0.