Jan Kowalenko
| Data urodzenia |
1875 |
|---|---|
| Data śmierci |
19 kwietnia 1950 |
| Miejsce pochówku | |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Inkardynacja | |
| Prezbiterat |
1906 |
Jan Kowalenko (ur. 1875[1], zm. 19 kwietnia 1950[2]) – polski duchowny prawosławny.
Absolwent seminarium duchownego w Chełmie, wyświęcony na kapłana w 1906. Rok później wzmiankowany jako proboszcz parafii w Wieluniu, jednej z placówek duszpasterskich rosyjskiej służby celnej[3].
Od 1919 do 1939 był proboszczem parafii św. Jana Klimaka w Warszawie. W okresie swojej pracy duszpasterskiej w tejże parafii doprowadził do wzniesienia przy cerkwi parafialnej dzwonnicy oraz do zabezpieczenia i uporządkowania zdewastowanego cmentarza prawosławnego[4]. Był bliskim współpracownikiem metropolity warszawskiego i całej Polski Dionizego (Waledyńskiego). Na mocy otrzymywanych przez niego pełnomocnictw brał udział w negocjacjach z rządem II Rzeczypospolitej w sprawie statusu prawnego Kościoła i jego relacji z władzami świeckimi, występował w procesach sądowych dotyczących majątku Cerkwi[5]. Od 1940 przez dziewięć lat kierował parafią św. Marii Magdaleny w Warszawie[6]. Był również dziekanem dekanatu Warszawa-Miasto[7].
W 1944 tymczasowo zarządzał parafiami diecezji warszawsko-radomskiej Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego w Generalnej Guberni, do momentu zakończenia przez Kościół działalności i ponownego przejęcia parafii przez PAKP[8].
W 1947 wszedł w skład Prawosławnego Metropolitalnego Komitetu Niesienia Pomocy Przesiedleńcom na Ziemiach Odzyskanych[9].
Po odsunięciu przez władze komunistyczne metropolity Dionizego (Waledyńskiego) od zarządzania Kościołem jego zadania przejęło powołane wbrew prawu kanonicznemu Kościoła prawosławnego, Tymczasowe Kolegium Rządzące Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego. Ks. Kowalenko zasiadł w nim jako jeden z reprezentantów duchowieństwa parafialnego. Innymi członkami kolegium byli arcybiskup Tymoteusz (Szretter) jako przewodniczący, biskup Jerzy (Korenistow),ks. Eugeniusz Naumow, ks. Wsiewołod Łopuchowicz, ks. Michał Kiedrow oraz Mikołaj Sieriebriannikow[10]. W czasie prac kolegium kilkakrotnie sprzeciwiał się sposobowi, w jaki metropolita Dionizy został pozbawiony urzędu[11].
- ↑ o św. Grzegorzu - Parafia prawosławna pod wezwaniem św. męcz. arch. Grzegorza
- ↑ K. Urban, Ksiądz Atanazy Semeniuk 1904-1996 (życie długie, trudne i ciekawe...), Warszawska Metropolia Prawosławna, Warszawa 2007, ISBN 978-83-60311-07-3, s.19.
- ↑ Благочиннический Округ Пограничных Церквей Варшавской Епархии.
- ↑ Parafia Prawosławna św. Jana Klimaka w Warszawie na Woli.
- ↑ S. Dudra, Metropolita..., s.38.
- ↑ Historia parafii.
- ↑ Dudra S., Kościół Prawosławny na ziemiach zachodnich i północnych Polski po II wojnie światowej, Zielona Góra 2004, ISBN 83-89712-37-7, s.24.
- ↑ A. Mironowicz, Kościół prawosławny...., s. 207.
- ↑ S. Dudra, Metropolita..., s.92.
- ↑ A. Mironowicz, Kościół prawosławny..., s. 248.
- ↑ S. Dudra, Metropolita..., s.107.
Bibliografia
- S. Dudra: Metropolita Dionizy (Waledyński) 1876-1960. Warszawa: Warszawska Metropolia Prawosławna, 2010. ISBN 978-83-603-11-34-9.
- A. Mironowicz: Kościół prawosławny na ziemiach polskich w XIX i XX wieku. Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2001. ISBN 83-7431-046-4.