Helgoland

Helgoland

{{{nazwa oryginalna}}}

{{{opis zdjęcia}}}
Kontynent	Europa
Państwo	Niemcy
Akwen	{{{akwen}}}
Archipelag	{{{archipelag}}}
Powierzchnia	{{{powierzchnia}}} km²
Długość linii brzegowej	{{{długość brzegu}}}
Najwyższy punkt	{{{najwyższy punkt}}} m n.p.m.
Populacja (31.12.2008) • liczba ludności • gęstość	{{{liczba ludności}}} {{{gęstość zaludnienia}}} os./km²
Położenie na mapie Niemiec Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie Szlezwika-Holsztynu Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|}
[[Plik:{{{mapa wyspy}}}|240x240px|alt=Mapa wyspy|]] {{{opis mapy wyspy}}}

{{Wyspa infobox}} Sugerowane pola (wstaw w kodzie): | gęstość zaludnienia = | commons = | opis mapy wyspy = | powierzchnia = | nazwa oryginalna = | długość brzegu = | akwen = | archipelag = | najwyższy punkt = | współrzędne = | liczba ludności = | opis zdjęcia = | mapa wyspy = Nieznane pola: "populacja", "sekundN", "opis_zdjęcia", "morze", "galeria_commons", "gęstość", "stopniN", "stopniE", "minutE", "mapa_wyspy", "minutN", "sekundE" oraz "wielkość".

Szablon:RFN gmina infobox Helgoland (płnfryz. Deät Lun) – wyspa oraz gmina uzdrowiskowa na Morzu Północnym, należąca do Niemiec, do kraju związkowego Szlezwik-Holsztyn, powiatu Pinneberg. Jako jedno z terytoriów państw członkowskich Europejskiej Unii Celnej pozostaje poza obszarem jej stosowania.

Najbardziej na zachód położona gmina kraju związkowego.

Geografia

Wyspa Helgoland leży w południowo-wschodniej części Morza Północnego, 70 km od wybrzeża Niemiec, na 54°10′ szerokości geograficznej północnej i 07°53′ długości geograficznej wschodniej. Składa się z dwóch wysp: głównej, o trójkątnym kształcie, długości ok. 2 km i powierzchni 1,0 km² oraz mniejszej wyspy Düne na wschód od niej, o powierzchni 0,7 km². Obie wyspy były połączone do 1720 roku, kiedy to połączenie zostało zniszczone przez sztorm. Najwyższy punkt wysp sięga 61 m n.p.m. Na północy wyspy znajduje się plaża, na zachodzie wysokie klify. Ludność wysp wynosi 1478 (2004).

Na głównej wyspie znajduje się port.

Znaczek pocztowy upamiętniający zwrot wyspy rządowi RFN 1 marca 1952 roku

Historia

W 697 roku, Radbod, ostatni król fryzyjski zbiegł na wyspę po porażce zadanej mu przez Franków. W 1231 wyspa jest wymieniona jako własność króla duńskiego Waldemara II. Od tej pory do 1714 panowanie nad wyspą kilkakrotnie przechodziło z rąk do rąk pomiędzy Danią i księstwem Szlezwiku, jednorazowo na rzecz hanzeatyckiego miasta Hamburga. Od 1714 wyspa była duńska, aż do opanowania jej przez Wielką Brytanię w 1807 podczas wojen napoleońskich. W 1720 uległo zniszczeniu połączenie między obiema wyspami. Od około 1826 wyspa stała się miejscowością wypoczynkową, odwiedzaną m.in. przez wielu pisarzy, zwłaszcza z Niemiec. W sierpniu 1841 August Heinrich Hoffmann von Fallersleben napisał na wyspie Pieśń Niemców, wiersz, który stał się hymnem Niemiec. W 1864 w pobliżu wyspy doszło do bitwy morskiej okrętów duńskich i austriackich (bitwa pod Helgolandem).

Wielka Brytania przekazała kontrolę nad wyspami Niemcom w 1890, w zamian za uzyskanie wolnej ręki w Zanzibarze. Pod rządami Cesarstwa Niemieckiego wyspa stała się bazą morską. Podczas I wojny światowej, ludność wyspy została ewakuowana do Niemiec kontynentalnych. W okolicy wyspy doszło w sierpniu 1914 do pierwszej bitwy morskiej tej wojny (bitwa pod Helgolandem). W 1918 ludność powróciła na wyspę. Również podczas II wojny światowej Helgoland stanowił niemiecką bazę morską. 18 kwietnia 1945 wyspa została doszczętnie zbombardowana przez nalot dywanowy 1000 bombowców alianckich, po którym ludność wyspy została ewakuowana.

Między 1945 a 1952 rokiem niezamieszkane wyspy były używane jako poligon bombowy. 18 kwietnia 1947 Brytyjczycy podjęli próbę wysadzenia głównej wyspy w powietrze wielką ilością materiałów wybuchowych, co doprowadziło do dalszych zniszczeń. W 1952 wyspy zostały zwrócone rządowi RFN, po czym stopniowo przywrócono ich funkcje mieszkalne i turystyczne.

Na wyspie zmarł i został pochowany polski generał Ignacy Prądzyński (1792–1850). Jego grób nie zachował się. Został upamiętniony tablicą w pobliżu przystani portowej.

Galeria

• 
  Lange Anna
• 
  Lange Anna
• 
  Głuptaki (Morus bassanus)
• 
  Kolonia Głuptakow (Morus bassanus)
• 
  Foki
• 
  Katamaran Halunder Jet w Hamburgu kursujący na Helgoland
• 
  Północna plaża na Helgolandzie

Bibliografia

• Statistisches Amt für Hamburg und Schleswig-Holstein, Hamburg, 2009