Święty Szczepan

{{{rodzaj}}}
{{{imię}}}

Στέφανος

{{{tytuły}}}
[[Plik:{{{grafika}}}|240x240px|alt=Ilustracja|{{{podpis grafiki}}}]] {{{podpis grafiki}}}
Data i miejsce urodzenia	{{{data urodzenia}}} {{{miejsce urodzenia}}}
Data i miejsce śmierci	{{{data śmierci}}} {{{miejsce śmierci}}}
Czczony przez	{{{kościół}}}
Beatyfikacja	{{{data beatyfikacji}}} {{{miejsce beatyfikacji}}} przez {{{beatyfikujący}}}
Kanonizacja	{{{data kanonizacji}}} {{{miejsce kanonizacji}}} przez {{{kanonizujący}}}
Wspomnienie	{{{wspomnienie}}}
Atrybuty	{{{atrybuty}}}
Patron	{{{patron}}}
Szczególne miejsca kultu	{{{miejsce kultu}}}
[[Plik:{{{faksymile}}}|130x100px|alt=Faksymile|{{{opis faksymile}}}]] {{{opis faksymile}}}

{{Święty infobox}} Sugerowane pola (wstaw w kodzie): | beatyfikujący = | miejsce kanonizacji = | data urodzenia = | patron = | kanonizujący = | miejsce beatyfikacji = | rodzaj = | data kanonizacji = | miejsce kultu = | podpis grafiki = | atrybuty = | faksymile = | data beatyfikacji = | miejsce śmierci = | tytuły = | wspomnienie = | imię = | data śmierci = | kościół = | grafika = | miejsce urodzenia = | opis faksymile = Nieznane pola: "Wspomnienie", "Portret", "Miejsce_śmierci", "Data_urodzenia", "quote", "Atrybuty", "Beatyfikowany_przez", "Kanonizowany_przez", "Miejsce_kultu", "Patron", "Tytuły", "Miejsce_kanonizacji", "Imię", "Miejsce_urodzenia", "Data_beatyfikacji", "Data_kanonizacji", "Kościół", "Miejsce_beatyfikacji", "zdjęcie podpis" oraz "Data_śmierci".

Święty Szczepan, właśc. Stefan, gr. στέφανος, stephanos (korona, wieniec), cs. Apostoł pierwomuczenik i archidiakon Stiefan – święty katolicki oraz apostoł Kościoła prawosławnego, zwany: pierwomuczenikiem, Pierwszym Męczennikiem (Protomartyr). Święty ten wymieniany jest w Modlitwie Eucharystycznej (Communicantes) Kanonu rzymskiego.

Życie

Szczepan z pochodzenia, jak wszyscy pierwsi chrześcijanie, był Żydem. Był zwierzchnikiem grupy nazywanej hellenistami. Szczepan, odcinając chrystianizm od kultu jerozolimskiego, stworzył warunki do jego rozpowszechnienia. Pragnął zreformować judaizm poprzez powrót do jego korzeni (z wyjątkiem przykazań dotyczących świątyni i kultu ofiarnego). Zginął ok. 36 roku ukamienowany przez miejscową społeczność żydowską w Jerozolimie.

Występuje w Dziejach Apostolskich jako pierwszy z siedmiu diakonów pomagających apostołom Jezusa Chrystusa, obok Prochora, Filipa, Nikanora, Tymona, Parmenasa i Mikołaja prozelity (Dz 6, 2-5 BT)

Szczepan pełen łaski i mocy działał cuda i znaki wielkie wśród ludu (Dz 6,8).

{{Cytat}} Brakujące pola: treść. Przestarzałe pola: 1.

Został osądzony przez Sanhedryn i ukamienowany:

"Wyrzucili go poza miasto i kamienowali, a świadkowie złożyli swe szaty u stóp młodzieńca, zwanego Szawłem. Tak kamienowali Szczepana, który modlił się: «Panie Jezu, przyjmij ducha mego!» A gdy osunął się na kolana, zawołał głośno: «Panie, nie poczytaj im tego grzechu!» Po tych słowach skonał." (Dz 7, 58-60).

{{Cytat}} Brakujące pola: treść. Przestarzałe pola: 1.

Kult

Ikonografia

W ikonografii przedstawiany jest w dalmatyce.

Na ikonach apostoł przedstawiany jest jako młodzieniec bez zarostu, z długimi lub krótkimi włosami, ubrany w szaty diakońskie (w okresie najwcześniejszym) białe, a od średniowiecza bardziej kolorowe i bogato zdobione. W prawej dłoni trzyma kadzielnicę, w lewej naczynie na kadzidło lub rzadziej krzyż. Jako postać pojedyncza występuje rzadko. Najczęściej przedstawianą sceną jest kamienowanie świętego.

Atrybutami świętego są: kamienie na księdze Ewangelii lub w rękach, gałązka palmowa.

Dzień obchodów

W katolickim kalendarzu liturgicznym jego święto obchodzone jest 26 grudnia (dzień po Bożym Narodzeniu).

Cerkiew prawosławna wspomina apostoła-męczennika czterokrotnie:

• 27 grudnia/9 stycznia, tj. 9 stycznia według kalendarza gregoriańskiego,
• 2/15 sierpnia, tj. 15 sierpnia (rocznica przeniesienia relikwii w 428),
• 15/28 września, tj. 28 września (rocznica otwarcia relikwii w 415),
• 4/17 stycznia, tj. 17 stycznia (Sobór siedemdziesięciu apostołów).

Patronat

Aż 81 miejscowości w Polsce wywodzi swoją nazwę od imienia świętego Szczepana. Wśród nich jest wieś Szczepanów, w której urodził się święty Stanisław BM.

Jest patronem archidiecezji wiedeńskiej, kamieniarzy, kucharzy i tkaczy.

Zobacz też

• kult świętych
• męczennicy wczesnochrześcijańscy
• modlitwa za wstawiennictwem świętego
• siedemdziesięciu dwóch
• święci i błogosławieni Kościoła katolickiego
• święci prawosławni
• miejscowości Szczepanów (w Polsce)
• Wawrzyniec z Rzymu

Bibliografia

• Święty Szczepan, diakon pierwszy męczennik. 2008-12-04. [dostęp 2009-06-19]. (pol.). - materiały na brewiarz.katolik.pl [ostatnia aktualizacja: 06.12.2009]
• ap. Stefan, pierwszy męczennik i archidiakon na cerkiew.pl (opr. Jarosław Charkiewicz)