Agfa-Gevaert
51°10′42,5″N 4°26′33,9″E/51,178472 4,442750
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Prowincja | |
| Siedziba | |
| Adres |
Septestraat 27 |
| Data założenia |
1867 |
| Forma prawna | |
| Zatrudnienie |
14 000 osób |
Położenie na mapie Belgii  | |
Położenie na mapie prowincji Antwerpia  | |
| 51°10′42,5″N 4°26′33,9″E/51,178472 4,442750
| |
| Strona internetowa | |
.jpg?lang=pl)
.jpg?lang=pl)
Agfa-Gevaert N.V. (Agfa, znana także jako AGFA) – producent materiałów i urządzeń używanych w poligrafii oraz diagnostyce medycznej. Firma została założona w 1867 nieopodal Berlina jako fabryka barwników sztucznych pod nazwą Aktiengesellschaft für Anilinfabrikation. Obecnie jej centrala znajduje się w Mortsel w Belgii. Spółka akcyjna, notowana na platformie Euronext poprzez giełdę w Brukseli oraz na giełdzie we Frankfurcie.
Od roku 1925 firma była członkiem kartelu IG Farben. Koncern uczestniczył w zbrodniach wojennych, m.in. przez wykorzystywanie pracy przymusowej więźniów. Po II wojnie kierownictwo kartelu było sądzone w procesach norymberskich. W 1951 roku koncern został przymusowo podzielony na cztery przedsiębiorstwa, m.in. Agfa.
Agfa dostarczała dawniej produkty stosowane w fotografii tradycyjnej (chemicznej) – takie jak negatywy, papier fotograficzny, taśmy filmowe, barwne i czarno-białe, a także taśmy do nagrań audiowizualnych (np. taśmy magnetofonowe, nośniki wideo) oraz produkty technologii cyfrowej – jak dyski kompaktowe itp. Ponadto firma Agfa była dostawcą chemikaliów do obróbki fotograficznej. W 1916 r. rozpoczęto tu prace nad kolorowymi materiałami fotograficznymi, które zaowocowały wprowadzeniem w 1936 r. przełomowego, chronionego 278 patentami filmu odwracalnego Agfacolor Neu. Był to drugi w historii (po Kodachrome firmy Eastman Kodak) materiał, który dzięki zastosowaniu wielowarstwowej emulsji światłoczułej pozwalał na wykonanie barwnej fotografii przy zaledwie jednokrotnym naświetleniu, z użyciem pojedynczego filmu. Ze względu na późniejsze uchylenie niemieckich patentów, a także prostszy sposób obróbki, metoda Agfy została przyjęta przez większość producentów materiałów barwnych[1]. W 1959 r. Agfa wprowadziła pierwszy automatyczny aparat fotograficzny na błonę 35 mm – Agfa Optima. W latach 70. – 90. XX wieku firma ta była uważana za jednego z czołowych dostawców materiałów fotograficznych.
Film barwny Agfacolor zapisał się w historii Polski. Na filmie Agfa inżynier Tadeusz Jankowski nakręcił pierwszy polski film kolorowy z 1937 roku „Wesele księżackie w Złakowie Borowym” (nagrodzony na Wystawie Światowej w Paryżu w 1937). Filmu Agfa używał inżynier Zygmunt Szczotkowski, pionier i popularyzator fotografii barwnej w II RP, który dokumentował Kraków, Szczawnicę i Zakopane pod koniec lat 30. XX w. Henryk Poddębski był jednym z nielicznych polskich fotografów używających filmów Agfacolor w latach 30. XX w[2]. Znany fotograf i profesor Politechniki Lwowskiej Jan Alojzy Neuman fotografował przedwojenną Warszawę w 1938 roku w postaci fotografii kolorowych Agfacolor[3]. Niemiecki fotograf Hugo Jaeger wykonał tysiące fotografii barwnych Agfacolor dokumentujących początek drugiej wojny światowej w Polsce w 1939 roku, Wojsko Polskie i niemieckich okupantów w zniszczonych przez Hitlera polskich miastach. Obrona Poczty Polskiej w Gdańsku dnia 1 września 1939 roku została uwieczniona na co najmniej jednej fotografii Agfacolor[4]. August Gauer wykonał w 1940 roku kolorowe fotografie Agfacolor przedstawiające ciało majora Hubala[5]. Fotograf Hans Joachim Flessing wykonywał fotografie Agfacolor w czasie okupacji niemieckiej w Warszawie w tym unikalne zdjęcia luksusowych kamienic na Marszałkowskiej. Fotograf Zbigniew Borowczyk zdążył wykonać trzy fotografie barwne nocą, natomiast Karol Grabski jedną wieczorem podczas powstania w getcie warszawskim i przekazali je do Muzeum Historii Żydów Polskich, które je opublikowało. Rosemarie Lincke wykonała jedną fotografię Agfacolor w dzień podczas powstania w getcie warszawskim z dachu Sądów na Lesznie[6]. Niemiecki lekarz z Wehrmachtu, chirurg Gerhard Wiechmann wykonał 16 kolorowych zdjęć Agfacolor w czasie powstania warszawskiego i przekazał je po wojnie Muzeum Warszawy, ale tylko kilka z nich opublikowano w prasie[7]. Polka walcząca w szeregach Armii Krajowej Ewa Faryaszewska wykonała 31 kolorowych fotografii Agfa w czasie powstania warszawskiego. Zdjęcia zostały opublikowane staraniem Muzeum Warszawy w albumie „Fotografie ruin. Ruiny fotografii.” w 2004. Nieznany niemiecki żołnierz wykonał w czasie drugiej wojny światowej w Warszawie w 1940 roku dwa kolorowe, nieme filmy Agfa przedstawiające miasto oraz getto. Filmy te znajdują się w amerykańskim muzeum holokaustu oraz w sieci. Ernst Herrmann wykonał serię fotografii barwnych głodujących Żydów przetrzymywanych w getcie warszawskim. Walter Genewein wykonał wiele kolorowych fotografii Agfacolor podczas II wojny światowej we Wrocławiu, w getcie łódzkim, w okupowanej Warszawie i podczas powstania w getcie białostockim[8]. Film barwny Agfa był używany także sporadycznie w niemieckim obozie zagłady Auschwitz-Birkenau zarówno w szpitalu obozowym jak i w ogrodzie domu komendanta obozu Rudolfa Hoessa, gdzie wypoczywał z rodziną według wspomnień fotografa Wilhelma Brasse oraz Muzeum Dziedzictwa Żydowskiego w Nowym Jorku[9]. Amerykański lekarz dr Maurice Kaplan wykonał kolorowy fotoreportaż ze zburzonej Warszawy w 1947 w technice Agfacolor i przekazał go do amerykańskiego muzeum holokaustu[10].
-
Fotografia Agfacolor wykonana na Węgrzech w 1938 roku -
Fotografia Agfacolor wykonana w Polsce w 1938 roku -
Fotografia Agfacolor wykonana w Szwecji w 1938 roku -
Fotografia Agfacolor wykonana na Węgrzech w 1939 roku -
Fotografia Agfacolor wykonana w Polsce w 1939 roku
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Dubiel E., Iliński M.: Materiały fotograficzne barwne. Wyd. I. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1966, s. 26.
- ↑ Narodowe Archiwum Cyfrowe.
- ↑ Mazowiecka Biblioteka Cyfrowa – Leica w Polsce. Miesięcznik fotografii małoobrazkowej. 1938 nr 5 (maj) [online], web.archive.org, 10 kwietnia 2019 [dostęp 2019-04-10] [zarchiwizowane z adresu 2019-04-10].
- ↑ Gdańsk to nie Frankfurt. Pomyłka w opisie zdjęcia budynku Poczty Polskiej w Gdańsku z czasów II wojny światowej [zdjęcia] | Dziennik Bałtycki [online], dziennikbaltycki.pl [dostęp 2021-09-17] (pol.).
- ↑ Niemiecka pamiątka w Archiwum IPN [online], Przystanek Historia [dostęp 2020-07-04] (pol.).
- ↑ https://muzeumwarszawy.pl/zycie-wazniejsze-niz-honor/ Rosemarie Lincke "Pożary nad szopem Toebbensa" 1943 "Życie ważniejsze niż honor" Muzeum Warszawy 19.04.2023
- ↑ Skarpa Warszawska nr.8 sierpnia 2019.
- ↑ Łódź w czasie II wojny światowej. Zobacz Litzmannstadt Ghetto w kolorze [ZDJĘCIA] | Dziennik Łódzki [online], dzienniklodzki.pl [dostęp 2019-06-19] (pol.).
- ↑ July | 2019 | She Soars psychiatry, LLC [online], shesoarspsychblog.wordpress.com [dostęp 2019-10-13] (ang.).
- ↑ Postwar view of the ruins of the Warsaw ghetto. - Collections Search - United States Holocaust Memorial Museum [online], collections.ushmm.org [dostęp 2020-02-27] (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Kolorowy fotoreportaż z wyprawy do Paryża, Monako i Rzymu wykonany w 1938 roku w technice Agfacolor przez polskiego kierowcę rajdowego Witolda Rychtera.
- Strona Agfa Polska
- Notowania AGFY na platformie Euronext. euronext.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-01-31)]..
- Notowania na Deutsche Börse (Frankfurt). deutsche-boerse.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-29)].
