Janusz Dżugay
podpułkownik dyplomowany piechoty | |
Data i miejsce urodzenia |
15 czerwca 1891 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
1 marca 1947 |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1914–1947 |
Siły zbrojne | |
Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
Odznaczenia | |
Janusz Dżugay[a] (ur. 15 czerwca 1891 w Rumnie, zm. 1 marca 1947 w Tel Awiwie) – podpułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Życiorys
Urodził się 15 czerwca 1891 w Rumnie, w ówczesnym powiecie rudeckim Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Antoniego i Katarzyny z Terszakowiczów[2][3][4]. Po ukończeniu nauki i zdaniu matury w c. k. Gimnazjum VI we Lwowie rozpoczął studia na Wydziale Uniwersytetu Franciszkańskiego we Lwowie[5].
Po bitwie pod Kaniowem (11 maja 1918) dostał się do niewoli niemieckiej i został wywieziony do Breesen w Meklemburgii skąd uciekł do Warszawy[6][7]. 25 października 1918 został przyjęty do Wojska Polskiego z zatwierdzeniem posiadanego stopnia podporucznika[8]. 8 listopada 1918 Rada Regencyjna mianowała go porucznikiem ze starszeństwem z 12 października 1918[9]. W tym samym miesiącu wziął czynny udział w rozbrajaniu Niemców[6]. 19 grudnia 1918 został odkomenderowany z Krajowego Inspektoratu Zaciągu do Wydziału Personalnego Sztabu Generalnego[10].
W 1921 został powołany do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, w charakterze słuchacza Kursu doszkolenia. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 i 512. lokatą w korpusie oficerów piechoty[11]. 16 września 1922, po ukończeniu kursu i otrzymaniu „pełnych kwalifikacji do pełnienia służby na stanowiskach Sztabu Generalnego” został przydzielony do Referatu Mobilizacyjnego Szefostwa Administracji Armii[12]. Następnie pełnił służbę w Biurze Szefa Administracji Armii na stanowisku szefa Wydziału Mobilizacji Materiałowej, a jego oddziałem macierzystym był 82 pułk piechoty w Brześciu[6][13][14]. Od 1925 pełnił obowiązki oficera sztabowego do zleceń I wiceministra spraw wojskowych–szefa Administracji Armii[6][15]. W czerwcu 1927 został przydzielony ze składu osobowego szefa Administracji Armii do Oddziału IV Sztabu Głównego na stanowisko delegata Sztabu Generalnego przy Dyrekcji Kolei Państwowych w Poznaniu[16][17]. Był odpowiedzialny za opracowanie planu ochrony linii kolejowych[6]. 23 grudnia tego roku został przeniesiony do kadry oficerów piechoty z pozostawieniem na dotychczas zajmowanym stanowisku[18]. 23 stycznia 1928 został zameldowany w Poznaniu na ul. Wały Zygmunta Starego 4, a 1 maja tego roku wymeldowany do Warszawy[4]. 23 stycznia 1929 prezydent RP nadał mu stopień podpułkownika z dniem 1 stycznia 1929 i 17. lokatą w korpusie oficerów piechoty[19]. W marcu 1929 został przeniesiony służbowo do Dowództwa Okręgu Korpusu Nr VII w Poznaniu na stanowisko szefa sztabu[20][21]. W marcu 1932 został oddany do dyspozycji szefa Departamentu Uzupełnień Ministerstwa Spraw Wojskowych z zachowaniem dotychczasowego dodatku służbowego[22][23]. We wrześniu 1933 został wyznaczony w tym departamencie na stanowisko szefa wydziału[24]. W kwietniu 1935 został przeniesiony do Biura Wojskowego Ministerstwa Rolnictwa i Reform Rolnych na stanowisko dyrektora biura[25][7]. Od 1 sierpnia 1938 do września 1939 pełnił służbę w Ministerstwie Spraw Wojskowych na stanowisku zastępcy dyrektora i szefa wydziału Biura Planowania przy Gabinecie Ministra[26][3].
Po kampanii wrześniowej 1939 przedostał się na Bliski Wschód, gdzie służył w Armii Polskiej na Wschodzie[3]. W 1943 znajdował się w rezerwie personalnej Dowództwa APW[3]. Zmarł 1 marca 1947 w Tel Awiwie[3]. Został pochowany na brytyjskim cmentarzu wojennym w Ramleh w Palestynie (kwatera 9, rząd E, grób 14)[27].
Był żonaty z Lucyną z Orzeszkowskich (ur. 3 czerwca 1889), z którą miał córkę Danutę Marię (ur. 2 lutego 1922)[28][4]. Lucyna Dżygay zmarła 20 maja 1973 i został pochowana na cmentarzu Gap Road w Wimbledonie[29].
Ogłosił szereg prac i artykułów z dziedziny gospodarczej, z punktu widzenia obronności państwa[7].
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 5948[2]
- Krzyż Niepodległości – 6 czerwca 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[30][31]
- Krzyż Walecznych czterokrotnie[32]
- Złoty Krzyż Zasługi – 19 marca 1936 „za zasługi w służbie wojskowej”[33][34]
- Srebrny Krzyż Zasługi[32]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[32][7]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[32][7]
- Odznaka Pamiątkowa Więźniów Ideowych[35]
- Krzyż Oficerski francuskiej Legii Honorowej[32][7]
- Medal Zwycięstwa[32][7]
Uwagi
Przypisy
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 1 czerwca 1935, s. 60.
- ↑ a b Kolekcja ↓, s. 1.
- ↑ a b c d e Żołnierze Niepodległości : Dżugaj Janusz. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2023-06-28].
- ↑ a b c Kartoteka ewidencji ludności 1870–1931. Archiwum Państwowe w Poznaniu. [dostęp 2023-06-28]..
- ↑ Kolekcja ↓, s. 2, 4.
- ↑ a b c d e Kolekcja ↓, s. 4.
- ↑ a b c d e f g Łoza 1938 ↓, s. 163.
- ↑ Dz. Rozp. Kom. Wojsk. Nr 1 z 28 października 1918, poz. 8.
- ↑ Dz. Rozp. MSWojsk. Nr 5 z 21 listopada 1918, poz. 72.
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 4 z 16 stycznia 1919, poz. 162.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 36.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 33 z 16 września 1922, s. 720.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 15, 361, 404.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 15, 314, 348.
- ↑ Lista oficerów SG 1925 ↓, s. 10.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 16 z 11 czerwca 1927, s. 167.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 120, 170.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 28 z 23 grudnia 1927. Dodatek Nr 1, s. 3.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 24 stycznia 1929 roku, s. 3.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 12 marca 1929, s. 91.
- ↑ Lista oficerów dyplomowanych 1931 ↓, s. 7.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932, s. 229.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 22, 441.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 28 września 1933, s. 193.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 18 kwietnia 1935, s. 40.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 430.
- ↑ Ramleh War Cemetery : J DZUGAY. Commonwealth War Graves Commission. [dostęp 2023-06-28].
- ↑ Kolekcja ↓, s. 2.
- ↑ The Polish Heritage Society UK Ltd. : Honours : Polish Graves in North, West & South London cemeteries and churches. The Polish Heritage Society UK Ltd.. [dostęp 2023-06-28]..
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 132, poz. 199, poz. 174 jako ppłk dypl. Dżugaj Janusz.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 11 listopada 1931, s. 361.
- ↑ a b c d e f Kolekcja ↓, s. 3.
- ↑ M.P. z 1936 r. nr 66, poz. 131.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 19 marca 1936, s. 1.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-06-28]..
Bibliografia
- Dżugay (Dżugaj) Janusz. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.66-5769 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-06-27].
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
- Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r.. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Lista oficerów Sztabu Generalnego (stan z dnia 31 grudnia 1925 roku). Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1926.
- Lista oficerów dyplomowanych (stan z dnia 15 kwietnia 1931 roku). Warszawa: Sztab Główny, 1931.
- Stanisław Łoza: Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1938.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- Absolwenci i studenci Uniwersytetu Franciszkańskiego we Lwowie
- Odznaczeni Krzyżem Niepodległości
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (czterokrotnie)
- Odznaczeni Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Odznaczeni Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921
- Odznaczeni Odznaką Pamiątkową Więźniów Ideowych
- Odznaczeni Srebrnym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Oficerowie 82 Syberyjskiego Pułku Piechoty
- Oficerowie dyplomowani II Rzeczypospolitej
- Pochowani na brytyjskim cmentarzu wojennym w Ramli
- Podpułkownicy piechoty II Rzeczypospolitej
- Podpułkownicy piechoty Polskich Sił Zbrojnych
- Polacy odznaczeni Medalem Zwycięstwa
- Polacy – Oficerowie Legii Honorowej
- Uczestnicy kampanii wrześniowej (strona polska)
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Urodzeni w 1891
- Zmarli w 1947