Kalnica (powiat leski)
49°11′44″N 22°25′18″E/49,195556 22,421667| wieś | |
 Widok na Kalnicę z bieszczadzkiej obwodnicy | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
570–650 m n.p.m. |
| Liczba ludności (2011) | |
| Strefa numeracyjna |
13 |
| Kod pocztowy |
38-607[4] |
| Tablice rejestracyjne |
RLS |
| SIMC |
0347838[5] |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego  | |
Położenie na mapie powiatu leskiego  | |
Położenie na mapie gminy Cisna  | |
| 49°11′44″N 22°25′18″E/49,195556 22,421667[1]
| |
Kalnica – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie leskim, w gminie Cisna[5][6]. Leży przy drodze wojewódzkiej nr 897. Kalnica tzw. Górna położona jest ok. 600 m n.p.m., na wschodnim stoku góry Krzemienna, zaś przez dolną część wsi przepływa rzeka Wetlina będąca prawobrzeżnym dopływem Solinki.
Wieś prawa wołoskiego Kalenica w latach 1551–1600, położona w ziemi sanockiej województwa ruskiego[7]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa krośnieńskiego.
Historia
Około 1539 wieś była w posiadaniu Mikołaja Herburta Odnowskiego. Historycznie należała do parafii rzymskokatolickiej w Wołkowyi oraz greckokatolickiej w Smereku. Z Kalnicy pochodził Apolinary Staszewski (Julian Zachiewicz), uczestnik powstania styczniowego z 1864. W połowie XIX wieku właścicielami posiadłości tabularnej w Kalnicy Górnej ze Strubowiskiem byli Stanisława i Florian z Brześciańsich[8]. W 1881 wieś liczyła 415 mieszkańców. We wsi znajdowała się drewniana cerkiew pw. Najświętszej Marii Panny. Pod koniec XIX w. wieś była własnością Adelajdy hr. Dawidów, częścią wsi była wówczas osada Strzebowiska.
W okresie międzywojennym w miejscowości w powiecie leskim województwa lwowskiego. Stacjonowała tutaj placówka Straży Granicznej I linii „Kalnica”[9]. 13 lutego 1945 nacjonaliści ukraińscy z OUN-UPA zamordowali tutaj Żydówkę i polskie małżeństwo, które ją ukrywało. 21 marca w czasie walk UPA z Sowietami zginęło 9 mieszkańców wioski, Polaków i Ukraińców. Większość wsi spłonęła[10].
W drugiej połowie lat 40. XX w. ukraińscy mieszkańcy Kalnicy zostali przesiedleni do ZSRR. We wrześniu 1964 w Kalnicy otwarto stację Bieszczadzkiej Kolejki Leśnej, działającą nieprzerwanie aż do 1994.
Obecnie w Kalnicy znajdują się między innymi: wyciąg narciarski i schronisko PTSM w budynku zlikwidowanej szkoły podstawowej.
Demografia
- 1921 – Kalnicę zamieszkiwało 217 osób (w 36 domach mieszkalnych):
- 196 wyznania greckokatolickiego,
- 15 wyznania mojżeszowego,
- 6 wyznania rzymskokatolickiego,
- 1991 – 124 osoby,
- 2004 – 142 osoby.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 48671
- ↑ Wieś Kalnica w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2018-03-18], liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2018-03-18].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 420 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT.
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
- ↑ Tomasz Figlus, Villae iuris valachici. Z problematyki rozwoju osadnictwa wołoskiego w Polsce na przykładzie ziemi sanockiej, w: Studia z Geografii Politycznej i Historycznej tom 5 (2016), s. 31.
- ↑ Skorowidz wszystkich miejscowości położonych w królestwie Galicyi i Lodomeryi jakoteż w wielkim księstwie Krakowskiem i księstwie Bukowińskiem, pod względem politycznej i sądowej organizacyi kraju wraz z dokładnem oznaczeniem parafii, poczt i właścicieli tabularnych, ułożony porządkiem abecadłowym. Lwów: Karol Wild, 1855, s. 82.
- ↑ Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918−1839. Dokumenty organizacyjne, wybór źródeł. T. II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999, s. 28. ISBN 83-87424-77-3.
- ↑ Szczepan Siekierka, Henryk Komański, Krzysztof Bulzacki, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie lwowskim 1939–1947, Wrocław: Stowarzyszenie Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów, 2006, s. 388, ISBN 83-85865-17-9, OCLC 77512897.
Linki zewnętrzne
- Kalnica (2), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 703.
