Leon Sperling
Data i miejsce urodzenia |
7 sierpnia 1900 | ||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Data i miejsce śmierci |
15–20 grudnia 1941 | ||||||||||||||||||||
Wzrost |
164 cm | ||||||||||||||||||||
Pozycja | |||||||||||||||||||||
Kariera seniorska[a] | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
Kariera reprezentacyjna | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
Kariera trenerska | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
Odznaczenia | |||||||||||||||||||||
Leon Sperling (ur. 7 sierpnia 1900 w Krakowie, zm. ok. 15 grudnia 1941 we Lwowie) – polski piłkarz żydowskiego pochodzenia występujący na pozycji napastnika, reprezentant Polski w latach 1921–1930, olimpijczyk, ofiara Holocaustu.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Jeden z najlepszych napastników okresu międzywojennego. Wychowanek Jutrzenki Kraków, w dorosłej karierze związany z Cracovią (1920–1934). Rozegrał w barwach Pasów 381 meczów[1], w tym 131 ligowych. W barwach Cracovii zdobył trzykrotnie tytuły mistrza Polski (1921, 1930, 1932).
W reprezentacji zagrał w 16[2][3] meczach oficjalnych i 5 spotkaniach z drużynami amatorskimi[4][5] (21 spotkań w barwach reprezentacji to klubowy rekord[1], w meczach oficjalnych należy on jednak do Tadeusza Parpana – 20 meczów)[5], strzelając 2 gole[2][3]. Debiutował w pierwszym meczu rozegranym przez polską reprezentację 18 grudnia 1921 w Budapeszcie z Węgrami (przegrana 0:1). W 1924 wystąpił na igrzyskach olimpijskich w Paryżu[1].
Pochodził z żydowskiej rodziny[6]. Ukończył liceum handlowe i pracował jako kasjer Banku Małopolskiego w Krakowie. Po wybuchu II wojny światowej znalazł się we Lwowie, gdzie był trenerem. Po wkroczeniu Niemców trafił do getta lwowskiego[1]. Został zastrzelony na ulicy między 15 a 20 grudnia 1941 przez pijanego gestapowca.
Tak pisał o Sperlingu piłkarz Cracovii Józef Kałuża: „Znakomity lewoskrzydłowy, technik najwyższej klasy, wielki indywidualista. Zbliżony w stylu gry całkowicie do Mielecha – ustępował mu w szybkości, bił go natomiast zwrotnością ruchów i jakością strzału”.
Henryk Vogler dodawał: „Maleńki lewoskrzydłowy Sperling, wołany Muniu, umiejący tak sprytnie wymanewrować dryblingiem przeciwników, że cała widownia rechotała ze śmiechu”.
-
Sperling (stoi czwarty od prawej) w barwach Cracovii, mistrza Polski 1921
-
Sperling (pośród stojących w koszulce z orłem, stoi jako trzeci od lewej) przed pierwszym meczem reprezentacji Polski, 1921
-
Sperling (stoi czwarty od prawej) w barwach reprezentacji Polski podczas igrzysk olimpijskich w 1924 r.
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Srebrny Krzyż Zasługi (19 marca 1931)[7]
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- reprezentacja Polski w piłce nożnej na igrzyskach olimpijskich
- Polska na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1924
- strzelcy bramek dla reprezentacji Polski w piłce nożnej
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Andrzej Jucewicz, Włodzimierz Stępiński: Chwała olimpijczykom, 1939-1945. Warszawa: Wydawnictwo „Sport i Turystyka”, 1968, s. 61–62. OCLC 61559795.
- ↑ a b Leon Sperling – profil Reprezentanta Polski. hppn.pl. [dostęp 2019-06-11].
- ↑ a b Z lamusa. Skazani na śmierć za to, że byli Żydami. Tak umierali piłkarze…. sportdziennik.com, 2019-06-10. [dostęp 2019-06-11].
- ↑ Kazimierz Toporowicz: Leon Sperling. [w:] Internetowy Polski Słownik Biograficzny [on-line]. Instytut Historii PAN/Filmoteka Narodowa - Instytut Audiowizualny. [dostęp 2019-06-11].
- ↑ a b Siedemdziesiąta rocznica śmierci Leona Sperlinga. cracovia.pl, 2011-12-19. [dostęp 2019-06-11].
- ↑ Mieczysław Szymkowiak, Młodość jest najpiękniejsza, [w:] Historia polskiej piłki nożnej, t. 2, Warszawa: TM-SEMIC sp. z o.o., s. 5, ISBN 83-88064-08-8 .
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 64, poz. 104 „za zasługi na polu rozwoju sportu” (jako Leon Szperling).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Andrzej Gowarzewski: Mistrzostwa Polski. Ludzie 1918–1939. 100 lat prawdziwej historii, Wydawnictwo GiA, Katowice 2017, ISBN 83-88-23261-4.
- Reprezentanci Polski w piłce nożnej
- Polscy olimpijczycy (Paryż 1924)
- Polscy piłkarze na igrzyskach olimpijskich
- Piłkarze nożni na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1924
- Piłkarze Cracovii
- Piłkarze Jutrzenki Kraków
- Odznaczeni Srebrnym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Mieszkańcy getta lwowskiego
- Polscy Żydzi zamordowani podczas Zagłady
- Ludzie urodzeni w Krakowie
- Urodzeni w 1900
- Zmarli w 1941