Przejdź do zawartości

Marek Stachowski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Marek Stachowski
Ilustracja
Marek Stachowski w 2002 roku
Data i miejsce urodzenia

21 marca 1936
Piekary Śląskie

Pochodzenie

polskie

Data i miejsce śmierci

3 grudnia 2004
Kraków

Gatunki

muzyka poważna, muzyka współczesna

Zawód

kompozytor, pedagog

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” Złoty Medal „Za zasługi dla obronności kraju”
Strona internetowa
Marek Stachowski

Marek Stachowski (ur. 21 marca 1936 w Piekarach Śląskich[1][2], zm. 3 grudnia 2004 w Krakowie) – polski kompozytor i pedagog.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Pierwsze 3 lata życia do wybuchu II wojny światowej spędził z rodzicami na Śląsku. Gdy rozpoczęły się działania wojenne, matka uciekała z nim przez całą Polskę, by dotrzeć do Bydgoszczy, gdzie ukrywał się przed hitlerowcami ojciec kompozytora. W 1952 rozpoczął regularną naukę w Państwowej Szkole Muzycznej I stopnia w Krakowie w klasie fortepianu Stanisława Czernego. W 1959 w trybie przyspieszonym uzyskał dyplom z fortepianu Średniej Szkoły Muzycznej, a 1960 z teorii muzyki. W 1962 ożenił się z Marią Jabłońską. Już w czasie studiów u Krzysztofa Pendereckiego (1963–1968) w krakowskiej Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej[1][2], zaczął odnosić pierwsze międzynarodowe sukcesy: w 1968 nagroda na Międzynarodowym Konkursie Fundacji „Gaudeamus” za utwór Musica con una batuta del tam-tam; I nagroda na Konkursie Kompozytorskim im. A. Malawskiego za Neusis I oraz wyróżnienie w Konkursie Młodych ZKP za Sequenze concerttati. W następnym roku zdobywa II nagrodę na Międzynarodowym Konkursie „Komitetu Solidarności” w Skopje za Chant de l’espoir. W 1970 Audition na flet, wiolonczelę i fortepian jest pierwszym utworem Marka Stachowskiego wykonywanym na Międzynarodowym Festiwalu Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień”. W 1971 otrzymuje III nagrodę na Ogólnopolskim Konkursie Kompozytorskim za kantatę Słowa do wierszy W. Broniewskiego. Został trzykrotnie wyróżniony na Międzynarodowej Trybunie Kompozytorów UNESCO w Paryżu: w 1974 za Neusis II, w 1979 zostaje ponownie wyróżniony za Divertimento na orkiestrę smyczkową i w 1990 za III Kwartet smyczkowy napisany na zamówienie BBC Bristol. W 1974 otrzymał I nagrodę w Konkursie im. K. Szymanowskiego za Śpiewy thakuryjskie. W 1975 prowadził wykłady na Uniwersytecie Yale. Rok później otrzymał nagrodę muzyczną miasta Mönchengladbach za Poeme sonore. W 1984 otrzymuje nagrodę Związku Kompozytorów Polskich.

Oprócz pracy twórczej Marek Stachowski zajmował się także nauczaniem. Od 1967 prowadził klasę kompozycji w Akademii Muzycznej w Krakowie, od 1981 jako profesor zwyczajny, potem w latach 1993–1999, 2002–2004 pełnił funkcję rektora. Wykładał również kompozycję na kursach w Rubin Academy of Music and Dance w Jerozolimie oraz na letnich kursach w Durham. Prowadził seminaria w ramach Gaudeamus Music Week. Zasiadał w jury wielu konkursów kompozytorskich i wykonawczych, w Polsce m.in. Konkursu im. Krzysztofa Pendereckiego w Krakowie. Wykształcił wielu kompozytorów średniego i młodego pokolenia.

Upamiętnienie

[edytuj | edytuj kod]

21 marca 2012 Rada Miasta Krakowa przyjęła uchwałę nadającą jednej z krakowskich ulic imię Marka Stachowskiego[3]. Nazwę ulicy oraz lokalizację w Dzielnicy II Grzegórzki, gdzie Marek Stachowski mieszkał przez ostatnie 20 lat życia, zaproponowało Stowarzyszenie Artystów Polskich. Inicjatywa została poparta m.in. przez ZASP Oddział Kraków.

Nagrody i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Dzieła

[edytuj | edytuj kod]

Muzyka kameralna

[edytuj | edytuj kod]
  • 1963: Kwartet smyczkowy nr 1
  • 1972: Kwartet smyczkowy nr 2
  • 1988: Kwartet smyczkowy nr 3
  • 2001: Kwartet smyczkowy nr 4 „Quando resta l’estate”
  • 1987: Musique en quatre scènes na klarnet i kwartet smyczkowy
  • 1965: Musica da camera na flet, wiolonczelę, harfę i perkusję
  • 1965: Musica per quartetto d’archi
  • 2001: Felicitamento na kwartet smyczkowy
  • 1970: Audition na flet, wiolonczelę i fortepian
  • 1971: Extensions na fortepian
  • 1982: Pezzo grazioso na kwintet dęty
  • 1984: Madrigali dell’estate na głos i trio smyczkowe
  • 1993: Tre intermezzi per trio d’archi
  • 1996: Tastar e canzona per violoncello e pianoforte
  • 1997–1998: Cinq petites valses na fortepian
  • 1998: Jeu parti na skrzypce i fortepian
  • 1999: Recitativo e la preghiera na wiolonczelę i orkiestrę smyczkową
  • 1999–2000: Trio na klarnet, wiolonczelę i fortepian
  • 2002–2003: Miroir du Temps (Hommage à Olivier Messiaen) na skrzypce, klarnet, wiolonczelę i fortepian

Utwory na orkiestrę smyczkową

[edytuj | edytuj kod]
  • 1998: Sinfonietta per archi
  • 1978: Divertimento na kameralną orkiestrę smyczkową

Utwory na orkiestrę symfoniczną

[edytuj | edytuj kod]
  • 1968: Sequenze concertanti na wielką orkiestrę symfoniczną
  • 1969–1970: Irisation na wielką orkiestrę symfoniczną
  • 1975: Poème sonore na orkiestrę symfoniczną
  • 1980: Choreia na orkiestrę symfoniczną
  • 1984: Capriccio per orchestra
  • 1988: Koncert wiolonczelowy

Muzyka wokalno-instrumentalna

[edytuj | edytuj kod]
  • 1969: Chant de l’espoir na głos recytujący, sopran, baryton, chór chłopięcy, chór mieszany i wielką orkiestrę symfoniczną
  • 1981: Symfonia pieśni tęsknotą uświęconych na sopran, chór mieszany i orkiestrę

Muzyka na chór a cappella

[edytuj | edytuj kod]
  • 1999: Vivat Maj! 3 Maj! na chór mieszany a cappella
  • 1999: Marsz wolności na chór mieszany a cappella

Utwory sceniczne

[edytuj | edytuj kod]
  • 1965: Najdzielniejszy z rycerzy, opera dla dzieci w 3 aktach na sopran, tenor, 2 barytony, bas, chór mieszany i orkiestrę
  • 1979: Odys wśród białych klawiszy dla dzieci na fortepian

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Chodkowski 1995 ↓, s. 839.
  2. a b Thomas 2004 ↓.
  3. Uchwała nr XL/530/12 Rady Miasta Krakowa http://www.bip.krakow.pl/_inc/rada/uchwaly/show_pdf.php?id=61621
  4. Wręczenie nagród miasta [w:] „Echo Krakowa”, s. 1, nr 115, 25 maja 1979 [dostęp 2020-05-10]
  5. Monitor Polski poz. 19

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]