Ostry Szczyt
 Ostry Szczyt od strony Doliny Staroleśnej | |
| Państwo | |
|---|---|
| Położenie | |
| Pasmo | |
| Wysokość |
2365 m n.p.m. |
| Wybitność |
75 m |
| Pierwsze wejście |
1902 |
Położenie na mapie Karpat  | |
Położenie na mapie Tatr  | |
 49°11′19,2″N 20°10′35,0″E/49,188667 20,176389
| |
Ostry Szczyt (słow. Ostrý štít, dawniej Končitá veža, Končistá veža, niem. Spitzer Turm, węg. Hegyes-torony, 2365 m n.p.m.[1]) – spiczasty wierzchołek w głównej grani Tatr, w ich słowackiej części.
Topografia
[edytuj | edytuj kod]
Od zachodu Ostry Szczyt graniczy z Jaworowym Szczytem (Javorový štít), rozdziela je Jaworowa Przełęcz (Javorové sedlo). Pierwszy wierzchołek od strony tej przełęczy zwany jest Małym Ostrym Szczytem (Malý Ostrý štít), a od najwyższego punktu masywu oddziela go Przełęcz w Ostrym (Prielom v Ostrom). W grani szczytowej, na zachód od wierzchołka położony jest mało wyraźny Ostry Kopiniak, odgraniczony Siodełkiem Chmielowskiego. Na wschodzie Ostry Szczyt graniczy z Małym Lodowym Szczytem (Široká veža). Grań opada trzema uskokami na przełęcz Biała Ławka (Biela lávka), za nią położone są jeszcze Zbójnickie Turnie (Zbojnícke veže) i Zbójnicka Ławka (Zbojnícke sedlo). Środkowy z uskoków nazywany jest Zębem Jurzycy (Jurzycov zub); jego wschodnia zerwa pozostaje niepokonana[2]) i od górnego oddzielony jest Jurzycowym Siodełkiem (Jurzycovo sedielko). Dolny uskok to Ząb Englischa, oddzielony od Zęba Jurzycy Siodełkiem Englischa. W dolnym odcinku grani znajdują się Czarne Chłopki – małe obiekty oddzielone Siodełkiem Hunsdorferów.
Ostry Szczyt góruje nad dolinami: Jaworową (Javorová dolina) i Staroleśną (Veľká Studená dolina). Na południe od podnóża szczytu prowadzi wał łączący je ze Strzelecką Turnią. Jego najniższym punktem jest siodło Strzeleckiego Przechodu[3].
Na południowej ścianie (od strony Doliny Staroleśnej) znajduje się najwyżej położone w Tatrach stanowisko jałowca pospolitego i wrzosu.
Wcześniejsze pomiary określały wysokość szczytu na 2356, 2360 lub 2367 m[3][4].
Historia zdobycia
[edytuj | edytuj kod]W pierwszych latach rozwoju taternictwa długo uchodził za niedostępny. Po wielokrotnych próbach taterników został w końcu zdobyty. Pierwszego pewnego wejścia dokonali Karol Englisch z matką Antoniną i przewodnikami Johannem Hunsdorferem i Johannem Strompfem 25 sierpnia 1902 r. Odbyło się drogą północną ścianą[3]. Nazwy obiektów w masywie Ostrego Szczytu upamiętniają pierwszych zdobywców.
15 września 1905 r. Simon Häberlein z Katherine i Maximilianem Bröske weszli na szczyt ścianą południową[3] i wejście to przez kilka lat było uważane za najtrudniejsze w Tatrach. Na tej drodze wspinaczkowej zginęło kilku polskich taterników; w 1928 r. Jadwiga Honowska i Zofia Krókowska, w 1930 r. Kazimierz Kupczyk.
Zimą na Ostry Szczyt pierwsi weszli Gyula Komarnicki i Alfréd Grósz 23 kwietnia 1911 r.[3]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Úrad geodézie, kartografie a katastra Slovenskej republiky, Produkty leteckého laserového skenovania [online].
- ↑ http://www.tatry.przejscia.pl/sites/default/files/dokumenty/GGT2017_Sprawozdanie.pdf
- ↑ a b c d e Witold Henryk Paryski: Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część XVI. Rozdziele – Czerwona Ławka. Warszawa: Sport i Turystyka, 1973.
- ↑ Tatry Wysokie słowackie i polskie. Mapa turystyczna 1:25 000. Warszawa: Wyd. Kartograficzne Polkart Anna Siwicka, 2005/06. ISBN 83-87873-26-8.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wyd. Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.
- Józef Nyka: Tatry polskie. Przewodnik. Wyd. XIII. Latchorzew: Wyd. Trawers, 2003. ISBN 83-915859-1-3.
- Grzegorz Barczyk, Ryszard Jakubowski (red.), Adam Piechowski, Grażyna Żurawska: Bedeker tatrzański. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000. ISBN 83-01-13184-5.
- Tatry Wysokie słowackie i polskie. Mapa turystyczna 1:25 000. Warszawa: Wyd. Kartograficzne Polkart Anna Siwicka, 2005/06. ISBN 83-87873-26-8.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Wysokogórski Klub Ekspedycyjny. Opis dróg wspinaczkowych na Ostrym Szczycie. wke.gory.com.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-15)].
- Archiwalne zdjęcia szczytu w bibliotece Polona