Wiroid

Wiroid – najmniejsze znane czynniki zakaźne roślin zbudowane z RNA bez otoczki białkowej. Mają zdolność do autonomicznej samoreplikacji po wniknięciu do komórek gospodarza. Podobnie jak wirusy, nie mają budowy komórkowej, a poza organizmem gospodarza nie przejawiają funkcji życiowych.

Opis

Wiroidy są czynnikami zakaźnymi roślin zbudowanymi wyłącznie z kwasu nukleinowego (RNA), bez otoczki białkowej. Cząsteczki RNA wiroidów są jednoniciowe, zamknięte i zbudowane z 246–434 nukleotydów^[1], jednakże występują w nich fragmenty dwuniciowe powstałe wskutek łączenia się komplementarnych nukleotydów jednej nici. Genomy wiroidów nie kodują żadnych białek, a do namnażania wykorzystują systemy enzymatyczne gospodarza. Obecne w komórce gospodarza czynniki, zaangażowane w cykl życiowy wiroidów, muszą reagować bezpośrednio z genomowym RNA.

Są przyczyną m.in. wrzecionowatości bulwy ziemniaka, smugowatości liści lucerny.

Przypisy

↑ S.A.N.O.S.A.N.O. Teruo S.A.N.O.S.A.N.O., Progress in 50 years of viroid research—Molecular structure, pathogenicity, and host adaptation, „Proceedings of the Japan Academy. Series B, Physical and Biological Sciences”, 97 (7), 2021, s. 371–401, DOI: 10.2183/pjab.97.020, ISSN 0386-2208, PMID: 34380915, PMCID: PMC8403530 [dostęp 2024-07-25] .

Bibliografia

wiroidy, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2016-07-16] .
wiroid. [w:] Słownik terminów biologicznych PWN [on-line]. [dostęp 2016-07-16].
Guzik Marek, Kozik Ryszard, Zamachowski Władysław: Biologia na czasie 2 dla liceum ogólnokształcącego i technikum. Wyd. trzecie. Warszawa: Nowa Era, 2022, s. 15-16, seria: Biologia na czasie. ISBN 978-83-267-3857-9.

[1] S.A.N.O.S.A.N.O. Teruo S.A.N.O.S.A.N.O., Progress in 50 years of viroid research—Molecular structure, pathogenicity, and host adaptation, „Proceedings of the Japan Academy. Series B, Physical and Biological Sciences”, 97 (7), 2021, s. 371–401, DOI: 10.2183/pjab.97.020, ISSN 0386-2208, PMID: 34380915, PMCID: PMC8403530 [dostęp 2024-07-25] .

[1]