Koordinate: 42° 54′ 04" SGŠ, 22° 04′ 07" IGD
Grdelica je gradsko naseljeno mesto grada Leskovca u Jablaničkom okrugu. Prema popisu iz 2002. bilo je 2383 stanovnika (prema popisu iz 1991. bilo je 2431 stanovnika).
Geografija
Do 1965, godine je ovo naselje sedište opštine Grdelica koju su činila naseljena mesta: Bistrica, Boćevica, Bojišina, Bričevlje, Crveni Breg, Dedina Bara, Dobrotin, Donji Bunibrod, Gornji Bunibrod, Graovo, Grdelica Selo, Grdelica Varošica, Guberevac (tada pod zvaničnim imenom Guberevce), Koraćevac, Kovačeva Bara, Kozare, Krpejce (tada pod zvaničnim imenom Krpejice), Ličin Dol, Mala Grabovnica, Mala Kopašnica, Mrkovica, Nesvrta, Novo Selo, Oraovica kod Grdelica (tada pod zvaničnim imenom Oraovica), Padež, Palojce, Predejane Selo, Predejane Varošica, Slatina, Suševlje, Tulovo, Tupalovce, Velika Grabovnica, Velika Kopašnica, Velika Sejanica, Vilje Kolo, Zagužane, Zoljevo i Žižavica. Posle ukidanja opštine područje bivše opštine je u celini ušlo u sastav opštine Leskovac.
Nadmorska visina je 363 metara.
Naziv i istorija
Ime Grdelica najverovatnije nastalo od toponima Grad Jelica koji označava naselje na brdu iznad današnje varoši. Ostaci ovog utvrđenja vidljivi su do danas. U sastavu srpske države najverovatnije od vremena Stefana Nemanje koji ovaj kraj dobija na upravu od Vizantije. Posle dugog perioda pod turskom upravom ponovo ulazi u sastav Srbije nakon oslobođenja 1877. Zaslugom tadašnjeg lokalnog narodnog poslanika Aranđela Marinkovića postaje lokalni administrativni centar i sedište opštine.
Između dva svetska rata sedište je tekstilne industrije i poljoprivrede. Godine 1965. gubi status opštine i pripaja se opštini Leskovac. Od tada varoš gubi na značaju i doživljava ekonomsku i kulturnu degradaciju.
Nekad omiljeno letovalište Leskovčana i pitoreskna varoš danas je samo jedno od najnerazvijenijih naselja Srbije.
Demografija
U naselju Grdelica živi 1820 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 37,3 godina (36,5 kod muškaraca i 38,1 kod žena). U naselju ima 739 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,22.
Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine).
- Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka
|
|
Stanovništvo prema polu i starosti [2]
|
|---|
|
m |
|
|
ž |
| ? |
5 |
|
|
7 |
| 80+ |
11 |
|
|
21 |
| 75-79 |
26 |
|
|
25 |
| 70-74 |
38 |
|
|
55 |
| 65-69 |
51 |
|
|
70 |
| 60-64 |
62 |
|
|
71 |
| 55-59 |
54 |
|
|
57 |
| 50-54 |
82 |
|
|
85 |
| 45-49 |
101 |
|
|
89 |
| 40-44 |
93 |
|
|
83 |
| 35-39 |
85 |
|
|
94 |
| 30-34 |
73 |
|
|
84 |
| 25-29 |
78 |
|
|
77 |
| 20-24 |
82 |
|
|
90 |
| 15-19 |
96 |
|
|
100 |
| 10-14 |
98 |
|
|
81 |
| 5-9 |
77 |
|
|
74 |
| 0-4 |
52 |
|
|
56 |
| prosek |
36.5 |
|
|
38.1 |
Domaćinstva
Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.
| Godina popisa
|
1948.
|
1953.
|
1961.
|
1971.
|
1981.
|
1991.
|
2002.
|
| Broj domaćinstava
|
238
|
282
|
428
|
540
|
632
|
701
|
739
|
|
Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.
| Broj članova
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10 i više
|
Prosečan broj članova
|
| Broj domaćinstava
|
115
|
168
|
126
|
191
|
78
|
44
|
10
|
4
|
1
|
2
|
3.22
|
|
Domaćinstva
Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.
| Godina popisa
|
1948.
|
1953.
|
1961.
|
1971.
|
1981.
|
1991.
|
2002.
|
| Broj domaćinstava
|
937
|
255
|
615
|
46
|
21
|
-
|
1008
|
|
Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.
| Broj članova
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10 i više
|
Prosečan broj članova
|
| Broj domaćinstava
|
209
|
628
|
131
|
37
|
3
|
|
|
|
|
|
|
|
Stanovništvo prema delatnosti koju obavlja
| Pol
|
Ukupno
|
Poljoprivreda, lov i šumarstvo
|
Ribarstvo
|
Vađenje rude i kamena
|
Prerađivačka industrija
|
Proizvodnja i snabdevanje...
|
Građevinarstvo
|
Trgovina
|
Hoteli i restorani
|
Saobraćaj, skladištenje i veze
|
| Muški
|
354
|
11
|
-
|
-
|
83
|
6
|
57
|
22
|
11
|
21
|
| Ženski
|
248
|
1
|
-
|
-
|
96
|
1
|
17
|
20
|
9
|
5
|
| Oba
|
602
|
12
|
-
|
-
|
179
|
7
|
74
|
42
|
20
|
26
|
| Pol
|
Finansijsko posredovanje
|
Nekretnine
|
Državna uprava i odbrana
|
Obrazovanje
|
Zdravstveni i socijalni rad
|
Ostale uslužne aktivnosti
|
Privatna domaćinstva
|
Eksteritorijalne organizacije i tela
|
Nepoznato
|
| Muški
|
2
|
7
|
22
|
28
|
23
|
23
|
-
|
-
|
38
|
| Ženski
|
3
|
2
|
6
|
35
|
36
|
4
|
-
|
-
|
13
|
| Oba
|
5
|
9
|
28
|
63
|
59
|
27
|
-
|
-
|
51
|
Reference
- ↑ Knjiga 9, Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, maj 2004, ISBN 86-84433-14-9
- ↑ Knjiga 2, Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, februar 2003, ISBN 86-84433-01-7
Spoljašnje veze
Srbija
