Kontent qismiga oʻtish

Pia Sundhage

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
2022-yil 23-iyun, 18:09 dagi Boboyev1996 (munozara | hissa) versiyasi
(farq) ←Avvalgi koʻrinishi | Hozirgi koʻrinishi (farq) | Yangiroq koʻrinishi→ (farq)
Pia Sundhage
Shaxsiy maʼlumot
Toʻliq ismi Pia Mariane Sundhage
Tavallud sanasi 13-fevral 1960-yil (1960-02-13) (64 yosh)
Tavallud joyi Ulricehamn, Shvetsiya
Klub maʼlumoti
Joriy klub
Brazilya ayollar terma jamoasi
Yoshligida aʼzo boʻlgan klublar
1975 IFK Ulricehamn
1975–1976 SGU Falköping
Professional faoliyati*
Yillar Jamoa Isht. (Gol.)
1977–1978 Falköpings KIK
1979–1981 Jitex BK
1982–1983 Östers IF (65)
1984 Jitex BK
1985 S.S. Lazio (17)
1985 Stattena IF
1985 Jitex BK
1986 Hammarby IF DFF
1987–1989 Jitex BK
1990–1996 Hammarby IF DFF
Milliy terma jamoa
1975–1996 Sweden 146[1] (71[1])
Boshqargan klublari
1992–1994 Hammarby IF DFF (murabbiy)
1998–1999 Vallentuna BK (Yordamchi murabbiy)
2000 AIK Fotboll Dam (Yordamchi murabbiy)
2001–2002 Philadelphia Charge (Yordamchi murabbiy)
2003 Boston Breakers
2004 Kolbotn Fotball
2005–2006 KIF Örebro DFF
2007 Xitoy (Yordamchi murabbiy)
2008–2012 AQSH
2012–2017 Shvetsiya
*Professional klublardagi gollari (ichki chempionat)

Pia Mariane Sundhage ( 1960-yil 13-fevralda tugʻilgan) — shved futbol murabbiyi va sobiq professional futbolchisi. U Braziliya ayollar terma jamoasi bosh murabbiyi[2] O'yinchi sifatida Sundxage faoliyatining katta qismini hujum chizig'ida o'tkazgan va Shvetsiya terma jamoasining eng yaxshi to'purari sifatida nafaqaga chiqgan, ammo u yarim himoyachi sifatida ham o'ynagan.

Sundxage 2008-yildan 2012-yilgacha Amerika Qo'shma Shtatlari ayollar terma jamoasining bosh murabbiyi bo'lgan va jamoani ikkita Olimpiya oltin medali va Jahon chempionatining kumush medaligacha olib kelgan. Uning muvaffaqiyati 2012-yilda FIFA Jahonning eng yaxshi murabbiyi nominatsiyasida g'olib bo'lishini ta'minladi. Keyinchalik Sundxage 2012-yildan 2017-yilgacha o'zining Shvetsiya ayollar futbol terma jamoasining bosh murabbiyi bo'ldi va 2016-yilda Olimpiada kumush medalini qo'lga kiritdi.

Klub karyerasi

Sundhage futbolni IFK Ulricehamn bilan yosh o'yinchi sifatida boshlangan va oxir-oqibat 1978-yilda Falköpings KIKga ko'chib o'tgan. Keyin u 1979-yildan 1981-yilgacha Jitex BK jamoasiga qo'shildi. Sundhage 1982-1983-yillarda Östers IF bilan o'ynagan, klub bilan birinchi mavsumida 30 marta gol urgan va ikkinchi mavsumida yana 35 ta gol urgan. 1984-yilda Jitex BKga qaytgan bo'lsa, 1985-yilda Sundhage Stattena IF, SS Lazio (u yerda 17 marta gol urgan) . U 1986-yilgi mavsumni Hammarby IF DFF bilan o'tkazdi, 1979-yildan 1989-yilgacha Jitex BK safida faoliyat yuritdi. Sundhage o'z faoliyatini Hammarby IF DFF bilan yakunlagan,

U Jitex BK bilan to'rtta Damallsvenskan chempionligini qo'lga kiritdi, shuningdek, klub bilan ikkita qo'shimcha Svenska Kupen sohibiga aylandi. U, shuningdek, Hammarby IF DFF bilan ikkita Svenska kubogini ham o'z titullari orasiga qo'shib qo'ygan.

Xalqaro karyera

Sundxage 1975-yilda 15 yoshida Shvetsiya terma jamoasi safida ilk bor maydonga tushgan va yakunda 146 ta o'yin o'tkazib, 71 ta gol urgan[3]. Uning 71 ta gol urgan gollari Lena Videkull bilan Shvetsiya terma jamoasi tarixidagi eng ko'p gol muallifi degan nomni olib kelgan, bu rekord o'shandan beri Hanna Lyungberg va Lotta Schelin tomonidan yangilangan xolos.

U Shvetsiya terma jamoasi safida 1991 (uchinchi o'rin) va 1995- yilgi FIFA ayollar o'rtasidagi Jahon kubogi va 1996-yilgi yozgi Olimpiya o'yinlarida qatnashgan . U 1984-yilgi UEFA ayollar chempionatida g'olib chiqdi va eng yaxshi to'purar bo'ldi. Uning surati 1988-yilda Shvetsiya pochta markasida paydo bo‘lgan[4]. 1989-yilda Sundxage – Uembli stadionida bo'lib o'tgan ayollar o'yinida birinchi golni urdi, O'shanda Shvetsiya Rous kubogi uchun Angliyani 2 – 0 hisobida mag'lub etgan[5].

2000-yilda Sundxage FIFAda asrning eng yaxshi ayol futbolchisi uchun ovoz berishda oltinchi o'rinni egalladi.

Murabbiylik faoliyati

Amerika Qo'shma Shtatlari

Sundxage 1992-yildan 1994-yilgacha Hammarby IF DFFda ishlaganida futbolchi/murabbiy sifatida murabbiylik faoliyatini boshlagan. Keyin u Vallentuna BK (1998-yildan 1999-yilgacha) va AIK Fotboll Dam (2000) da yordamchi bo'lib ishlagan hamdaAmerika Qo'shma Shtatlaridagi yangi Ayollar Birlashgan Futbol Assotsiatsiyasining Filadelfiya Mas'uliyati bilan yordamchi bo'lish uchun Atlantika okeani bo'ylab yo'lni bosib o'tgan. Oxir-oqibat u Boston Breakers tomonidan bosh murabbiy sifatida ishga qabul qilindi, liga chempionligini qo'lga kiritdi va bu jarayonda 2003-yilda WUSA yilning eng yaxshi murabbiyi deb topildi. WUSA yig'ilgach, u keyingi murabbiylik lavozimlarini egallash uchun Skandinaviyaga qaytib keldi.

Uning Boston Breakers bilan bo'lgan munosabati Amerika Qo'shma Shtatlari ayollar terma jamoasi sardori Kristin Lilli va boshqa USWNT o'yinchisi Keyt Markgrafni 2004-yilda Kolbotn IL bilan qisqa muddatdan so'ng Pia 2005-yildan 2006-yilgacha KIF Örebro DFFga murabbiylik qilganida Shvetsiya Damallsvenskanda unga qo'shilishlariga olib keldi. Lilli Pia uchun yana o'ynashni xohlayotganini aytdi.

Sundxage 2007-yilgi FIFA ayollar o'rtasidagi jahon chempionatida Xitoy ayollar terma jamoasi shtabida Marika Domanski-Lyforsning yordamchisi bo'lib ishlagan.

Amerika Qo'shma Shtatlari ayollar terma jamoasi

Pia Sundxage 2007-yil 13-noyabrda futbol boʻyicha Amerika Qoʻshma Shtatlari ayollar terma jamoasi bosh murabbiyi sifatida eʼlon qilindi[6]. U AQSh terma jamoasi tarixidagi yettinchi bosh murabbiy va uchinchi ayol murabbiy bo'ldi. Loren Gregg 2000-yilda 3 ta o‘yinda bosh murabbiylik qilgan, Aprel Geynrixs 2000-2004 – yillarda terma jamoani boshqargan va 2004-yilgi Yozgi Olimpiada o‘yinlarida AQSHni oltin mef=dallargacha olib borgan, Sundxage 2004-yilgi Olimpiada o‘yinlarida Amerika Qo‘shma Shtatlar terma jamoasi uchun skaut sifatida faoliyat yuritgan.

2012-yilgi yozgi Olimpiya o'yinlarida AQSh ayollar terma jamoasi

Qo'shma Shtatlar boshqaruvida bo'lganida, Sundxage 2008-yilgi Algarve kubogi va 2008-yilgi Yozgi Olimpiya o'yinlarida va 2012 -yilgi Yozgi Olimpiya o'yinlarida oltin medallarni qo'lga kiritdi. U 2009-yilgi Algarve kubogida g'alaba qozonish arafasida edi, ammo Qo'shma Shtatlar Penaltilar seriyasida Sandxagening vatani Shvetsiyaga imkoniyatni boy berib qo'yishgan. Biroq, u bir yil o'tib 2010-yilgi Algarve kubogida g'olib chiqdi va finalda Jahon va Yevropa chempioni Germaniyani 3:2 hisobida mag'lub etishdi.

U ayollar terma jamoasini 2011-yilgi FIFA ayollar o'rtasidagi jahon chempionati finaliga qadar boshqargan, u yerda jamoa 1999-yildan beri birinchi marta finalga chiqdi. Biroq, ular Yaponiyaga penaltilar seriyasida 3:1 hisobida mag'lub bo'lishdi. Bir yil o'tgach, Sundhage 2012-yilda Londonda bo'lib o'tgan Yozgi Olimpiada o'yinlarida USWNTga oltin medallarni olib kelgan bo'lsa ayollar o'rtasidagi Jahon kubogi finalida esa Yapniyadan revansh olib kunchiqar yurt vakillarini 2-1 hisobida mag'lub etishdi, Karli Lloyd ikkala golga mualliflik qilishgan.

2012-yilning 1-sentabr kuni Sundxage o‘zining vatani Shvetsiyada omadini sinab ko'rish istagini bildirgan holda AQSh ayollar terma jamoasi bosh murabbiyi lavozimini tark etishini e’lon qildi.

Shvetsiya ayollar terma jamoasi

Shvetsiya futbol assotsiatsiyasi 2012-yil 2-sentabr boshida Sundxage bilan 1 dekabrdan boshlanadigan to'rt yillik shartnoma imzolaganini e'lon qildi. Bu e'lon Sundxagening Kosta-Rikaga qarshi o'rtoqlik o'yinida 8:0 hisobida g'alaba qozongan AQSh ayollar terma jamoasi bosh murabbiyi sifatidagi o'yinidan bir necha soat o'tib paydo bo'ldi. Sundhage 2012-yilgi Olimpiadada Shvetsiya yarim finalga chiqa olmaganidan keyin iste'foga chiqqan Tomas Dennerbining o'rnini egalladi[7]. "Men uzoq vaqtdan beri Shvetsiya terma jamoasi bosh murabbiyi bo'lishni orzu qilardim va hozir juda xursandman", dedi Sundxage[8]. Sundxagening Shvetsiya terma jamoasi murabbiyi sifatidagi birinchi yirik turniri Shvetsiya mezbonlik qilgan 2013-yilgi Yevropa chempionati edi[9]. Shvetsiya yarim finalda Germaniyaga 0:1 hisobida yutqazib, chempionlikdan mahrum bo'lgan.

UEFA ayollar o'rtasidagi Yevro-2017 turniridan so'ng, 2017- yilning avgustida Sundhage ayollar terma jamoasini tark etdi. 2017- yilning noyabr oyida Shvetsiya futbol assotsiatsiyasi Sundxageni Shvetsiyaning 17 yoshgacha bo'lgan ayollar terma jamoasiga yangi bosh murabbiy sifatida tayinlanganini e'lon qildi. Sundxage 2018-yilning 1-yanvarida yangi vazifalarini bajarishga kirishdi[10].

Braziliya ayollar terma jamoasi

2019-yil iyul oyida Sundxage Braziliya futbol konfederatsiyasidan (CBF) Braziliya ayollar milliy futbol jamoasining yangi murabbiyi bo'lish taklifini qabul qildi[11].

Shaxsiy hayot

2010-yil yanvar oyida Sundxage shved televideniyesiga bergan intervyusida AQShda unga xech qanday qarshiliklar bo'lmaganini ta'kidalab o'tgan[12].

Karyera statistikasi

Xalqaro maydonda urilgan gollar

Raq. Sana Joy Raqib Hisob Natija Musobaqa
1. 1991-yil 19-noyabr Yangi Plaza stadioni, Foshan, Xitoy </img> Yaponiya 6 – 0 8–0 1991 yil FIFA ayollar o'rtasidagi jahon chempionati
2. 1991-yil 21- noyabr Ying Tung stadioni, Guanchjou, Xitoy </img> Braziliya 1 – 0 2–0
3. 1991- yil 24- noyabr Tianhe stadioni, Guanchjou, Xitoy </img> Xitoy PR 1 – 0 1–0
4. 1991- yil 29- noyabr Guangdong provinsiya stadioni, Guanchjou, Xitoy </img> Germaniya 2 – 0 4–0

Yutuqlar

O'yinchi

Jitex BK

  • Damalsvenskan : 1979, 1981, 1984, 1989
  • Svenska Kupen : 1981, 1984 yil

Hammarby IF DFF

  • Svenska Kupen: 1994, 1995 yillar

Shvetsiya

  • FIFA ayollar o'rtasidagi jahon chempionati : uchinchi o'rin 1991 yil
  • UEFA ayollar o'rtasidagi Yevropa chempionati : 1984 yil ; ikkinchi o'rin 1987, 1995 ; uchinchi o'rin 1989 yil
  • Ayollar futboli bo'yicha Evropa musobaqasi : uchinchi o'rin 1979 (norasmiy musobaqa)
  • Ayollar Nordic futbol chempionati : 1977, 1978, 1979, 1980, 1981; ikkinchi o'rin 1982 yil
  • Algarve kubogi : 1995 yil
  • Kipr turniri: 1990, 1992
  • Shimoliy Amerika kubogi: 1987 yil

Shahsiy yutuqlar

  • Ayollar futboli bo'yicha Yevropa musobaqasining eng yaxshi to'purari: 1984 yil
  • Ayollar futbolining eng yaxshi futbolchisi uchun Yevropa musobaqasi: 1984 yil
  • Damalsvenskan eng yaxshi to'purari: 1982, 1983
  • Nordic futbol bo‘yicha ayollar chempionatining eng yaxshi to‘purari 

Murabbbiylik

Amerika Qo'shma Shtatlari Ayollar terma jamoasi

  • Olimpiya oltin medali : 2008, 2012
  • FIFA ayollar o'rtasidagi jahon chempionati : ikkinchi o'rin 2011 yil
  • To'rt millat turniri : 2008, 2011
  • Algarve kubogi : 2008, 2010, 2011

Shvetsiya ayollari terma jamoasi

  • 2016 yilgi Olimpiya kumush medali

Shahsiy yutuqlar

  • FIFA tomonidan yilning eng yaxshi ayollar murabbiyi : 2012; finalchi 2010, 2011, 2013
  • FIFAning eng yaxshi ayollar murabbiyi : 2016 yilning finalchisi
  • 2003 yil WUSA yilning eng yaxshi murabbiyi

Mukofotlar

Sundxage 2021 yilda Shvetsiya hukumati tomonidan sakkizinchi o'lchamdagi Illis kvorumiga sazovor bo'lgan[13].

Manbalar

  1. 1,0 1,1 „Caps and goals“. svenskfotboll.se.
  2. „Sundhage: I’m at the right place at the right time“ (en). FIFA. Qaraldi: 2021-yil 19-oktyabr.
  3. Chris Burke. „1984: Pia Sundhage“. UEFA (2010-yil 5-oktyabr). Qaraldi: 2011-yil 3-oktyabr.
  4. „Damfotboll (Pia Sundhage)“. Andoza:Interlanguage link multi. 2013-yil 26-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 25-noyabr.
  5. „Fakta och meriter för medlemmarna i SFS Hall of Fame“ (sv). SFS. Qaraldi: 2011-yil 3-oktyabr.
  6. „New Coach for Women's U.S. Soccer Team“. The New York Times (2007-yil 14-noyabr). Qaraldi: 2018-yil 2-fevral.
  7. „Sweden women's soccer coach quits following Olympic loss“. Associated Press via foxnews.com.
  8. „Sundhage appointed Sweden coach“. Associated Press via Yahoo! Sports.
  9. „Sundhage to be new Sweden coach“. AFP via Yahoo! Sports.
  10. „Pia Sundhage appointed as Sweden Under-17 Women's National Team Head Coach“. WomensSoccerUnited (2017-yil 2-noyabr). Qaraldi: 2019-yil 20-iyun.
  11. „Sueca bicampeã olímpica com os EUA será a nova treinadora da seleção brasileira feminina“ (pt). globoesporte.com (2019-yil 24-iyul).
  12. „Head coach Pia Sundhage of the U.S. Women's Soccer Team comes out“. AfterEllen (2010-yil 13-yanvar). 2012-yil 24-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 14-iyul.
  13. „Sundhage får medalj av regeringen“ (sv-SE). www.vk.se (2021-yil 16-dekabr). Qaraldi: 2022-yil 1-iyun.