SSSR sport ustasi
| SSSR Sport Ustasi | ||
|---|---|---|
| ||
| Mamlakat | SSSR | |
| Turi | Sport yoʻnalishida | |
| Holati | Tugatilgan | |
| Statistika | ||
| Taʼsis sanasi | 1935-yil | |
| Navbat | ||
"SSSR sport ustasi" (sport maʼlumotnomalarida standart qisqartma – MS sifatida foydalaniladi) – 1935-yilda SSSR Markaziy ijroiya qoʻmitasi huzuridagi Jismoniy tarbiya Oliy Kengashi tomonidan taʼsis etilgan sport unvoni (shaxmat boʻyicha bunday unvon avvalroq tashkil etilgan).
Tarixi
[edit | edit source]Bu unvon SSSR sportida hizmat koʻrsathan sportchilariga berildi. 1937-yilda Butunittifoq sport tasnifi joriy etilishi bilan, sportchilarni taqdirlash uchun joriy etilgan. Unvonni berish 1992-yilda tugatildi.
1935-yilgi model belgilarida raqamlar yoʻq edi. 1949-yilda yangi belgi oʻrnatildi (endi tashqi koʻrinishini oʻzgartirmaydi); 1-sonli koʻkrak nishoni Albert Abrahamyanga gimnastika boʻyicha SSSR chempionatida polda mashq bajarish boʻyicha gʻolib chiqqani uchun berildi.
1960-yil 1-yanvarda 15 949 kishi, 1975-yil 1-yanvarda – taxminan 108,1 ming kishi, 1980-yilda taxminan 158 ming kishi, 1988-yilda esa taxminan 250 ming kishi unvon oldi[1].
-
SSSR MS 1949-yildagi koʻkrak nishoni -
1978-yilda Anatoliy Starostinga berilgan "Sport ustasi" unvoni uchun sertifikat
.jpg?lang=uz){kind=small}
Faxriy sport ustasi
[edit | edit source]
1959-yilda „SSSR faxriy sport ustasi“ faxriy nishoni joriy etildi, u ketma-ket 5 yil davomida „SSSR sport ustasi“ unvoni uchun meʼyorni bajargan sportchilarga beriladi. SSSR Davlat sport qoʻmitasining 1986-yil 26-iyundagi qarori bilan ushbu nishonlarni berish toʻxtatildi[2].
Sport adabiyotida ushbu belgi egalari "SSSR faxriy sport ustasi" (standart qisqartma sifatia – PMS deb olingan) deb nomlanadi.
Milliy sport turlari boʻyicha sport ustasi
[edit | edit source]
1950—1960-yillarda bir qator ittifoq respublikalarida „milliy sport turlari boʻyicha sport ustasi“ unvonlari taʼsis etilgan. Bu unvon respublikalarning sport qoʻmitalari tomonidan tasdiqlangan musobaqa qoidalariga ega boʻlgan milliy sport turlariga beriladi. Shunday qilib, 1970-yilda qabul qilingan milliy sport turlarining yagona Butunrossiya tasnifi 17 sport turini oʻz ichiga oldi. Bunday sport turlariga bugʻuli chana poygasi, it chanasi poygasi, milliy kurash, lapta, choynakni koʻtarish va boshqa yoʻnalishlar boʻyicha berilgan.
Roʻyxatlar
[edit | edit source]- Yana qarang: Turkum:SSSR sport ustalari
- Shaxmat boʻyicha SSSR sport ustasi – unvon 1925-yilda taʼsis etilgan.
- Shaxmat kompozitsiyasi boʻyicha SSSR sport ustasi – unvon 1934-yilda taʼsis etilgan.
Oʻxshash unvonlar
[edit | edit source]Shunga oʻxshash nomlar Bolgariya, Polsha (1996-yilgacha), Sharqiy Germaniya[3], Ruminiya, Chexoslovakiya, Albaniyada[4] mavjud edi. 1992-yildan beri „Sport ustasi“ unvoni ilgari SSSR tarkibida boʻlgan bir qator davlatlar – Rossiya, Ukraina, Belarus, Qozogʻiston, Qirgʻiziston, Moldova, Tojikiston, Oʻzbekiston tomonidan taʼsis etilgan.
Manbalar
[edit | edit source]- ↑ Master sporta // Sovetskiy ensiklopedicheskiy slovar. – : „Sovetskaya ensiklopediya“, 1989. – ISBN 5-85270-001-0. – S. 781.
- ↑ Pochyotniy znak „Master sporta SSSR“ – statya iz:
- ↑ Pervie mastera sporta // Sovetskiy sport (gazeta). – 27 dekabrya 1952, № 155. – s. 7.
- ↑ Pervie mastera sporta Albanii // Sovetskiy sport (gazeta). – 8 aprelya 1952, № 43. – s. 8.
Havolalar
[edit | edit source]- „Znachok «Master sporta» SSSR“. falerist.org. Qaraldi: 2020-yil 10-yanvar.