Jump to content

Стеве Жобс

From Vikipediya
Стеве Жобс

Жобс 2010-йилда
Таваллуди
Стевен Паул Жобс

24-феврал 1955-йил
Вафоти 5-октябр 2011-йил(2011-10-05)
(56 ёшда)
Пало-Алто, Калифорния, АҚШ
Фуқаролиги АҚСҲ байроғи АҚШ
Таълими Реэд коллежи
Касби
  • Тадбиркор
  • бизнес-магнат
  • инвестор
Фаолият йиллари 1971—2011
Турмуш ўртоғи
Лаурене Поwелл (турм. 1991)
Болалари 4
Отаси Абдулфаттаҳ Жандали[1]
Онаси Жоанне Cароле Счиэбле Симпсон[2]
Имзоси

Стевен Паул Жобс (талаффузи: Стивен Пол Жобс) ёки Стеве Жобс (24-феврал 1955-йил — 5-октябр 2011-йил) — америкалик муҳандис ва тадбиркор, Аппле корпорацияси асосчиси. Жобс ҳам кўп ишни бажара оладиган, ҳам ўзига тортадиган маҳсулотларни чиқаришда бир қатор янгиликларни киритган. Уни кўпинча бизнес тарихидаги энг муваффақиятли ва бошқаларга ўрнак бўла оладиган тадбиркор деб аташади.

Ҳаёти

[edit | edit source]

Стевен Паул Жобс 1955-йил 24-февралда Калифорния штатидаги Моунтаин Виэw шаҳарчасида туғилган. Унинг ёшлик ва ўсмирлик йиллари шу ерда ўтган. Жобснинг ҳақиқий ота-онаси ёш талабалар бўлгани ва оила қурмагани учун гўдакни боқиб олиш учун бериб юборишган. Паул ва Cлара (қизлик фамилияси: Ҳагопиан) Жобслар эса уни боқиб олган[3].

Стевенинг асл отаси Абдулфаттоҳ Жон Жандалий (арабча: عبد الفتاح الجندلي) — суриялик мусулмон, асл онаси Жоанне Cароле Счиэбле эса америкалик бўлган Улар Университетда танишисган[4]. Улар кейинчалик оила қуради ва Жандалий сиёсий фанлар, Счиэбле эса тилшунослик соҳасида фаолият юритади. Мона Симпсон, уларнинг қизи ва Стеве Жобснинг синглиси, бугун таниқли адиба. Стеве Жобснинг улар билан муносабати яхши эди. Жобс кейинчалик опаларини қидиришга тушади[5][6].

2003-йили Стеве Жобснинг ошқозон ости безида саратон пайдо бўлади. Даволанганидан кейин аввалига ўзини анча яхши ҳис қилади, лекин бутунлай тузалиб кетмайди. 2009-йил жигарини трансплантация қилдиради. Аммо соғлиғи ҳеч яхшиланмагач 2011-йил август ойида Аппленинг бош ижрочи директори (БИД) лавозимидан бо'шайди ва бошқарув комитетининг етакчиси қилиб тайинланади. Стеве Жобс 2011-йил 5-октябрда 56 ёшда ундаги саратоннинг жадаллашиши (метастази) туфайли нафаси тўхтаб дунёдан кўз юмди[7][8][9].

Иш фаолияти

[edit | edit source]
Тишланган олма — „Аппле. Инc“ компанияси тимсоли. „Аппле“ инглизчада „олма“ деган маънони билдиради.

Дастлабки йиллар

[edit | edit source]

1974-йил Стеве Жобс мактаб даврида танишган дўсти Стеве Wозниак билан яна учрашади ва унга бирга бизнес очишни таклиф қилади. Стеве Возниак ўша пайтда ҲП (Ҳеwлетт-Паcкард) компаниясида ишларди. 1976-йил Жобснинг Фолксваген минибусини ва Возниакнинг программаласа бўладиган калкуляторини сотиб, икки ўсмир Жобснинг уйидаги гаражда мантиқий плата (логиc боард) ясашади ва уни Аппле И деб аташади. Стеве Жобс биринчилардан бўлиб компютерлардан фақат олимлар ва корхоналар эмас, балки ҳар қандай инсон фойдаланса бўлади деган фикрни олға сурган.

1977-йил икки дўст Аппле ИИ компютерини ясашади ва унга клавиатура билан кўркам қути қўшишади. Ўша йили Стеве ҳамкорлардан маблағ тўплайди ва Аппле Cомпютер компаниясига асос солади. Аппле ИИ жуда муваффақиятли маҳсулот эди: 1982-йил Аппле бир йилда 1 миллиард доллардан ошиқ савдо қилган тарихда биринчи копутер компанияси бўлди. 1983-йил Аппле Cомпютер олдин кўрилмаган тезлик билан АҚШнинг энг юқори 500 компаниялари рўйхати бўлган „Фортуне 500“ сафига киради.

1983-йил Аппле Лиса деб номланган, асосан бизнеслар учун мўлжалланган компютерни савдога чиқаради. Лисада биринчилардан бўлиб экранда курсорни бошқарадиган „сичқон“ бор эди. Кейинроқ кенг оммага мўлжалланган Маcинтош кучли компютери чиқади. Маcинтошда фойдаланувчининг график интерфейси (Грапҳиcал усер интерфаcе, ГУИ) технологиясидан қўлланган.

2011-йил 21-декабрда Стеве Жобс бугунги куннинг энг буюк алломаларидан бир бўлгани учун Будапештда унинг хотирасига илк бронза ҳайкал ўрнатилди.[10]

НеХТ

[edit | edit source]

1985-йил Стеве Жобс ички низолар туфайли ўзи яратган компаниядан ҳайдалади. Жобс ўзи билан беш ишчини олиб НеХТ деган янги ширкатга асос солади. 1986-йил Жобс Луcасфилм Лтд компаниянинг компютер бўлимини сотиб олади ва уни Пихар Аниматион Студиос деб атайди. Пихар студияси компютер анимацияси соҳасида энг илғор компанияга айланади. Пихар 1995-йил „Ўйинчоқлар тарихи“ (Той Сторй) — тарихда биринчи бутунлай компютерда ишланган филмни чиқаради.

1996-йил Аппле НеХТни сотиб олади ва Жобс Аппленинг маслаҳатчиси қилиб тайинланади. Кейинроқ Жобс яна қайтадан Аппленинг бошлиғи лавозимига кўтарилади ва унинг раҳбарлиги остида компания оёққа тура бошлайди. 1998-йил Жобс кўп ҳисса қўшган иМаc номли биттагина қисмдан иборат компютер сотувга чиқарилади ва Аппленинг ишлари янада юришиб кетади.

иПод, иТунес, иПҳоне ва иПад

[edit | edit source]

2001-йил Аппле мусиқа тинглаш учун мўлжалланган иТунес программасини чиқарди. Ўша йили партатив мусиқа плеери иПод сотувга чиқарилди. Бу маҳсулот бутун дунё бўйича харидорларга манзур бўлди. Бу муваффақиятдан кейин иТунес мусиқа сотиб олиш сайти очилди. 2003-йил апрелда очилган бу сайтдан шу кунгача 10 миллиарддан ошиқ куй кўчириб олинди. 2007-йил кўп функсияли иПҳоне телефони, 2010- йил эса иПад планшет компютери сотувга чиқарилди. Бу иккала маҳсулотлар ишлаб чиқилиши ва оммага тадбиқ қилинишини Жобснинг шахсан ўзи фаол олиб борган.

Манбалар

[edit | edit source]
  1. (унспеcифиэд титле)
  2. — С. 3.
  3. „Стеве Жобс: адоптед чилд wҳо невер мет ҳис биологиcал фатҳер“. Даилй Телеграпҳ (2011-йил 6-октябр). 2022-йил 10-январда асл нусхадан архивланган. Қаралди: 2018-йил 18-сентябр.
  4. „Стеве Жобс: А трибуте то тҳе cоусин И невер мет“. гулфнеwс.cом. 2021-йил 2-июнда асл нусхадан архивланган. Қаралди: 2021-йил 30-май.
  5. Стеве Жобс, илғор технология асосчиси, вафот этди, воанеwс.cом
  6. Аппле муаллифи Стеве Жобс оламдан ўтди, ббc.cо.ук
  7. Аппле компанияси асосчиси Стеве Жобс вафот этди (Wайбаcк Мачине сайтида 2011-10-08 санасида архивланган), инфоман.уз
  8. Стеве Жобс, Апплеъс Висионарй, Диэс ат 56, Тҳе Неw Ёрк Тимес
  9. Умер Стеве Джобс, Лента.ру
  10. „Стеве Жобс статуэ унвеилед ин Ҳунгарй сcиэнcе парк“ (21-декабр, 2011). 2012-йил 15-сентябрда асл нусхадан архивланган. Қаралди: 5-апрел, 2012.

Ҳаволалар

[edit | edit source]