Corfù

Corfù
	(el) Κέρκυρα
	;
Sorte	Ìzoła
Parte de	Isole Jonie
Rejon zeogràfega	Isole Jonie
Posto
Rejon aministrativa	Corfù (Gresa) (it)
Bagnà da	mar Jònego
Dati e sifre
Mezura	9 () × 61 () km ;
Perìmetro	217 km
Ponto pì alto	Mount Pantokrator (en) (906 m )
Àrea	626 km²
Istòria
Istòrego
	Asèdio de Corfou
Sito web	kerkyra.gr

Na version verificà de sta pagina, aprovà el 10 maj 2013, le xe stà basà su sta version.

Corfù el xe el nome de on'ixoła greca, 'ntel mar Ionio, de fronte ałe coste de ł'Albania, da cui ła xe separà da on streto de una larghessa variabiłe dai 3 ai 25 km. Ła popołasione amonta a sirca 110 000 abitanti, de cui sirca 36 000 'nte ła sola cavedal. Aministrativamente ła costituise 'na Prefetura deła Grecia,

El vecio nome de Corfù el xe Corcira, in greco Κέρκυρα , o, come so łe monede e iscrision, Κόρκυρα . Co ogni probabiłità ła sità de Σχερίη , cità da Omero come el paexe dei Feaci el xe on altro nome de Corcira.

A xe on erore comune ciamare anche ła cavedal de ł'ixoła, Kerkyra, co ło steso nome. Ła xe cołegà ała teraferma, sia greca che italiana, da svariade łinee efetuade con traghet e con aliscafi che i va a Igoumenitsa, Patrasso, Venesia, Bari, Brindixi, Ancona, oltre che da on aeroporto internasionałe con cołegamenti operai sia da vetori nasionałi che privati, che i ofre sia xołi de łinea che xoło charter verso svarià destinasion (in pareci caxi, 'ntel nordeoropa) e un novo servisio de idrovołante.

Ł'ixoła ła xe rełativamente picinina, de forma vagamente triangołare, col vertice a sud e ła baxe sol łato orizontałe da est a ovest, e mixura sirca 35 km de baxe par sirca 65 de altessa, (580 km²) co' on sviłupo costiero de 217 km: łe coste łe xe parecio frastajà e łe ofre capi, baje, porti, punte e parece spiaje. Parece łocałità łe xe sta atrezà par ospitare imbarcasion da diporto. Ła sima pì alta el xe el monte Pantokrator (908 m o 916 m).

Sa se ecetua el masicio del Pantokrator el teritorio el xe quaxi intieramente conposto da cołine molto fertiłi: el clima mediteraneo el favorise coltivasion come vegne, ołivo, agrumi, fighi.

Storia

Ła sità ła xe sta fondà col nome de Corcira (gr.Kérkyra) 'ntel 700 a.C. Ła xe entrà 'nte ła storia come cołonia de Corinto (733 a.C.) e ła xe pasà parece volte da 'na dominasion a 'n'antra a causa deła poxision parecio favorevołe 'ntel Mar Mediteraneo: ligà a Roma dal 299 a.C. ła xe diventà po' 'ntel IV-XI secoło bizantina, XI-XII normana, po' ła xe pasà soto Genoa, soto i Angioini, 'ntel 1202-1204 (ł'epoca deła 4a crociata) ła xe 'rivà Venesia, che ła xe restà dała fine del XIV al XVIII secoło.

Ł'età bizantina

Corfù ła ga continuà a apartegnere a ł'Inpero roman d'Oriente e da ł'VIII secoło ła ga costituìo on distreto. 'Nte ł'876 ła sità ła xe divegnù sede de on vescovado, dipendente dal patriarca de Costantinopołi. Co ł'XI secoło, ła conquista normana de ł'Itałia meridionałe ła ga fato de ł'ixoła uno di primi obietivi dei sovrani siciłiani. Roberto el Guiscardo el se ne ga impadronìo 'na prima volta 'ntel 1081, ma ł'intervento deła flota venesiana, ciamà da ł'inperador Alessio I Comneno, ła ga riportà ł'ixoła soto el dominio bizantin. I Normani i ga riconquistà però Corfù 'ntel 1147, sia pure par poco, e novi atacchi ła ga subìo 'ntel 1185, finché 'ntel 1199 no ła xe cascà in man ai Genovexi. 'Ntel 1204, co' ła spartision de ł'inpero bizantin seguia ała quarta croxada, Corfù ła xe sta asegnà a Venesia. Ł'ixoła ła xe sta ałora divixa in diexe feudi che i xe sta asegnà a altretanti nobiłi vèneti, col soło obligo de versare on tributo anuo e de provedare ała difexa. A se ga tratà però de 'na breve parentexi, parché 'ntel 1214 a se ne ga inpadronìo Niceforo Ducas, primo despota de ł'Epiro, el quałe el ga costruìo so ła costa osidentałe el casteło de S. Angeło a protesion dełe incursion dei pirati genovexi e el se ga preocupà de risołevar łe condision deła popołasion indixena e del clero ortodoso. 'Ntel 1259, però, dando in spoxa so fioła Elena a Manfredi, fioło de Federico II de Svevia, el despota Michele II Ducas el ghe ga dà in dote Corfù e alcune forteze sora ła costa albanexe, faxendo cusì finir ła dominasion bizantina.

El dominio angioino-napołetan (1266 - 1386)

El dominio de Manfredi el xe durà poco parché el xe sta batù e copà a Benevento da Carlo d'Angiò, el quałe el se ga inposesà cusì del regno de Siciłia e de Napułi. A Corfù el governador svevo Filippo Chinardo el ga sercà de conservar el potere proclamandose re de ł'ixoła e faxendo prexoniera ła vedova Elena e i fiołi. In tal ocasione el despota Michele II el ga sercà de recuperare ła sità, ma i so tentativi i xe fałìi e ała fine del 1266 re Carlo d'Angiò el xe riusìo a ciapàre poseso de Corfù e dełe altre tere so ła teraferma albanese che łe gera sta de Manfredi. Da ałora Corfù ła ga costituìo ła cavedal dei domini angioini del Levante e sol finir del '300 ł'ixoła e i domini albanexi łe xe diventà apanagio del principe Filippo de Taranto che, maridandose in seconde noze co Caterina de Valois, neoda de ł'ultimo inperador łatin de Costantinopołi, ła ga eredità anca łe rivendicasion dei Courtenay so Costantinopołi.

A governar ł'ixoła a gera sta invià on capitan regio e on numaroxo seguio de funsionari e de soldati fransexi e itałiani, e gera sta intraprexa 'na radicałe trasformasion deła società corfiota a traverso ła concesion de feudi a baroni provenienti da ł'Itałia e dała Provensa, quałi i Tocco, i Capece, i Hulot, i Altavilla; a gera sta ugualmente modificà ła strutura aministrativa de ł'ixoła parché pur łasando al so posto i decarchi istituii dai despoti epiroti, tuto el teritorio el gera sta inquadrà en quatro bałivati (Agirù, Oros, di Mezzo e Alefchimo). I continui scambi co ła costa itałiana i ga portà po' a ł'imigrasion 'nte ł'ixoła de pareci ofixiałi e funsionari pujesi. 'Nte ło steso tenpo a gera sercà de instaurare 'na gerarchia eclexiastica catołica, co ł'istitusion de on arcivescovo łatin a Corfù e abołendo pertanto el vescovado ortodoso, sostituio da on senplice protopapas, ełetto da on cołejo de preti e de łaici.

Łe presion rełigioxe dei governadori angioini i ga creà tanto malcontento tra i Corfioti e de questa situasion, insieme ałe barufe esistenti a Napułi tra i vari pretendenti al trono, a ga trato profito i Venesiani che sol finir del XIV secoło, vinto el conflito co Genoa, i gaveva dà scuminsio a na decixa połitega espansionistica łongo łe coste albanexi e greche. 'Ntel 1386 i Venesiani i ga asedià Corfù co' on inponente exercito soto ła guida del signor de Padova Francesco da Carara, otegnendo ała fine ła rexa del presidio angioin e ła dedision deła sità. Ai Corfioti ła Republica ła ga conceso anpi priviłegi e ła conferma de tuti i precedenti ordeni e statuti, e soratuto ła se gheva inpegnà par catare on acordo co ła potente aristocrasia baronałe che ła dominava ł'ixoła. Ł'aquisto, inisialmente soło miłitare, el xe diventà definitivo soło 'ntel 1402, quando el re de Napułi Ladislao II el ga vendù tuti i so diriti a Venesia par 30 000 ducati d'oro.

El dominio venesian

Soto el dominio venesian Corfù ła xe sta governada da on patrisio venesian che, col nome de Bailo, el gera nominà par du ani e ł'aministrava ła giustisia 'nte ł'ixoła co ł'asistensa de du consijeri, anca łuri venesiani. A afiancarlo 'nte łe question miłitari i gera on Proveditor e on Capitan, el Capitan grande deła forteza vecia e el castełan del casteło deła canpana 'nte ła sità vecia. 'Ntel 1715, dopo aver perso el Pełoponexo a ghe se ga traferìo el Provveditore generale da Mare, on senador nominà dała Republica che el gaveva el comando supremo deła flota in tempo de pace e al quałe a ghe gera sta dà anca el governo civil, criminałe e miłitar dełe Ixołe Ionie. A lu gera portà in apeło tute łe sentense pronuncià dai tribunałi e dai retori dełe tere dipendenti che, 'ntel XVIII secoło łe gera, oltre a Corfù, łe ixołe de Zante, Cefałonia (con Itaca), Santa Maura (o Leucade) e Cerigo, oltre ai du distreti de Prevesa e Voniza su ła prospiciente costa albanexe.

Ła sità ła gera reta da on rexime aristocratico, esendo consentio ł'aceso al consejo e ałe prinsipałi cariche publiche soło da quełe fameje (in parte disexe dai antichi baroni fransexi e napołetani)iscrite al livro d'oro, redato 'ntel 1572. Ł'organo prinsipal de ł'aministrasion comunałe el gera el Magior Consejo, che el se riuniva anualmente par ełexare el Minor Consejo, dal quałe a gera ełeti tuti i vari ofixiałi deła sità e dei quatro baliati del so distreto, oltre ałe ixołe de Passo (Paxos) e Antipasso (Antipaxos) e ai borghi fortificai de Butrinto e Parga, che i se cata so ła teraferma.

Dopo on curto periodo soto ła dominasion fransexe e pochi ani riunìa inte 'na confederasion de ixołe, Corfù ła xe pasà ała Grecia 'ntel 1864; 'nte ła Seconda Guera Mondiałe ła xe sta 'na baxe navałe dei ałeati, ła xe sta po' ciapà da ł'Itałia e senpre a Corfù a xe sta conbatù on'aspra bataja tra itałiani e todeschi in seguito a ł'armistisio de ł'8 de setenbre 1943, bataglia finìa ła quałe i todeschi i ga copà i ofixiałi italiani prigionieri. Dal 1944 ła xe ritornà ała Grecia e ła xe meta de turisti grasie al clima mite e ała bełesa del mar; i unici resti dełe numeroxe dominasion łe xe un palazo reałe de epoca clasica, on teatro venesian e fortificasion deło steso periodo.

Amministrasion

Dal punto de vista aministrativo Corfù ła costituise una dełe Prefeture deła Grecia deła rejon dełe Ixołe Ionie, costituia da 13 munisipałità e da 3 comunità, soto ełencae.

munisipałità	capołogo (se diverso)
Achilleio	Gastouri
Agios Georgios	Agros
Corfù
Esperion	Velonades
Faiakes	Ypsos
Kassopaia	Kassiopi
Korissia	Argyrades
Lefkimmi
Meliteieis	Moraitika
Palaiokastritsa	Lakones
Parelioi	Kokkini
Paxi	Gaios
Thinali	Acharavi
comunità	capołogo (se diverso)
Ereikoussa
Mathraki
Othonoi

Imagini de ł'ixoła

Vecio forte venesian
Vista dal monte Pantokrator.
Terasa de ł'Achilleon
El campaniłe deła cexa de San Spyridion tra łe bancarełe deła kantounia

El campaniłe deła cexa de San Spyridion tra łe bancarełe deła kantounia