Toruń (pronounce: [[Media:Torun.ogg|['tɔruɲ]]], Kashubian: Torń, German: Thorn, see also other names) is a city in northern Poland, on the Vistula river. It has 208,386 inhabitants (2004). One of the capitals of the Kuyavian-Pomeranian Voivodship (since 1999), previously the capital of the Toruń Voivodship (1975-1998) and the Pomeranian Voivodship (1921-1939), the city is located near the Geographic Center of Europe.
The medieval town of Toruń is on the UNESCO list of World Heritage Sites. The city of Toruń creates a bipolar agglomeration Bydgoszcz-Toruń with the city of Bydgoszcz, located only 45 km away. In September 2004 the Medical Academy in Bydgoszcz joined the Nicolaus Copernicus University in Toruń as Collegium Medicum UMK in Bydgoszcz.
City name
Early documents record the city name as Thorun (1226, 1466), Turon, Turun, Toron, Thoron, and after the 15th century the current Polish name Toruń. The Teutonic Knights usually spelled it Thorun, which became the German Thorn. When it became a royal city subject to the kings of Poland, Latin documents and coins usually spelled it Thorun, Thorunium, civitas Thorunensis or civitas Torunensis.
There are several different etymological explanations for Toruń's name:
- It may be derived from the castle of Toron in the Kingdom of Jerusalem in which the Teutonic Knights served during the Crusades.
- It may come from a Polish word tor which means "track (of the Vistula river)". Toruń would therefore mean "town on the track".
- It may come from the personal name Toron and mean "Toron's town".
- It may have been originally Tarnów, based on the Polish word tarnina, a kind of river plant. This name would have later been Germanized into Thorn, and re-Polonized into Toruń. There are many cities in Poland with a similar derivation.
- It may come from the Germanic god Thor
However, others claim that Toruń does not have any etymological meaning. (reference: Professor Jan Miodek)
History
Toruń was a small settlement in Chełmno Land, a western part of Masovia. In 1266 it was awarded by the duke Conrad of Mazovia as a fief to the Teutonic Knights to be a safeguard against the heathen Prussians.
The Teutonic Order built a castle there (1230-31) near an old Polish village, and the settlement acquired town rights in 1233, relocating from its original site to what is called today "Old Town" in 1236. The city soon became an important medieval trade center. In 1263, Franciscan monks settled in Toruń, and they were followed in 1239 by Dominicans. In 1264 the neighboring Toruń New Town was founded. It was a separate town until 1454, when the old and new cities were amalgamated.
During the 14th century, Toruń joined the mercantile Hanseatic League.
- 1411 end of the Great War with the Peace of Toruń 1411
- 1440 The Prussian nobility and cities led by Toruń, Elbląg and Gdańsk formed the Prussian Confederation.
- 1454 the cities of Prussia rose up against the Teutonic Knights: Toruń accepted the sovereignty of the Polish crown in return for recognition of its city privileges.
- 1466 The Thirteen Years' War and uprising of Prussian cities end with the Peace of Toruń 1466, in which the Teutonic Order ceded sovereignty over western Prussia to the Kingdom of Poland.
- With the Reformation the city became mostly Protestant.
- 1724 Toruń Blood Court (Blutgericht), where the (catholic) polish government killed the burgomaster and other leading people of the city due to religious differences
- 1793 Partition of Poland, the city annexed by the Kingdom of Prussia.
- 1807 under Napoleon the city became a part of the Duchy of Warsaw.
- 1814 the city returned to the Kingdom of Prussia.
- 1870 French prisoners of war built a chain of forts surrounding the town.
- 1871 the city became, along with the rest of Prussia, part of the German Empire.
- 1919 After World War I, under the Treaty of Versailles, the city became part of Poland, becoming the capital of the Pomeranian Voivodship.
- 1925 the Baltic Institute established in Toruń, with the task of documenting Polish heritage in Pomerania
- 1939 Invasion of Poland, the city under Nazi occupation, and part of Danzig-West Prussia.
- 1940 The forts were used as German POW camps known collectively as Stalag XX-A.
- 1945 End of the occupation of Poland.
Sights
Toruń is known for having preserved many gothic buildings, all build from brick, including monumental like churches and Town Hall, as well as many burgher houses. The most interesting monuments are:
- gothic churches:
- Cathedral of Ss. Johns Evangelist and John Baptis, aisled hall church build in 14th cent. and extended in 15th cent.
- St. Mary's church, former Franciscans, aisled hall build in 14th cent.
- St. Jacob church, basilica from 14th century
- Old Town Hall, beginned in 1274, extended and rebuild in 1391-99, one of the most monumental Town Halls in Central Europe
- City defense wall, beginned in 13th century, extended in 14th-15th century, mostly demolished in 19 th cent., preserved, with few city gates and watch towers (among them so-called Leaning Tower), from the Vistula side
- Gothic, Renaissance and Baroque houses, including 15th-cent. house where Copernicus was born (now musuem)
- Ruins of Teutonic Knights' castle from 13th cent., demolished by citizens of Toruń in 1454
Districts of town
in the city
- Barbarka
- Bielany
- Bielawy
- Bydgoskie Przedmieście
- Chełmińskie Przedmieście
- Czerniewice
- Grębocin
- Jakubskie Przedmieście
- Kaszczorek
- Katarzynka
- Kluczyki
- Koniuchy
- Mokre
- Na Skarpie
- Podgórz
- Rubinkowo
- Rudak
- Rybaki
- Stare i Nowe Miasto
- Stawki
- Wrzosy
subburbies
Near to the city of Torun:
- Przysiek, Rozgarty
- Łysomice, Papowo Toruńskie
- Grębocin
- Lubicz, Brzozówka
- Złotoria, Grabowiec
- Brzoza Toruńska
- Mała i Wielka Nieszawka, Cierpice
See also: Osiedla Torunia.
Monuments of art
Torun is on the UNESCO Heritage List since 1997. We have here a lot of monuments:
- Mittle Ages
- XIX century (200 military objects)
Culture and science
Teatres
- DRAMA THEATRES
- Teatr im. Wilama Horzycy, Pl. Teatralny 1, tel. 622 50 21, 622 55 66, http://www.teatr.torun.pl
- Scena Duża
- Scena Na Zapleczu
- foyer
- Teatr CWC Wicza, Rynek Staromiejski 1, tel. 652 27 55, 501 612 800, http://www.wicza.com
- Teatr im. Wilama Horzycy, Pl. Teatralny 1, tel. 622 50 21, 622 55 66, http://www.teatr.torun.pl
- CHILDREN THEATRES
- Teatr „Baj Pomorski”, Piernikarska 3-9, tel. 652 20 29, 652 24 24, www.bajpomorski.prv.pl
- Teatr Lalek „Zaczarowany Świat”, Szosa Chełmińska 226a, tel. 654 54 03, http://www.infocomp.torun.pl/zaczarowany.swiat
- MUSIC THEATRES
- Teatr Muzyczny ”Mała Rewia”, Konstytucji 3 Maja 14, tel. 648 74 34, 601/ 08 31 08
- Studencki Teatr Tańca, Asnyka 2a, tel. 603/ 803 569
- Teatr Tańca AKRO, MDK, Przedzamcze 11/15, tel. 622 46 37
- Amfiteatr, Muzeum Etnograficzne, Wały Sikorskiego 19
- IMPRESSARIATS, THEATRE GROUPS
- Teatr Objazdowy „Vaśka”, Olimpijska 4b/28, tel. 648 41 36, www.teatrvaska.com.pl
- Teatr Magma, Droga Trzeposka 19/23, tel. 659 88 90, 606/ 991 389, 608/ 323 884
- Perpetuum Mobile (studencki), Fosa Staromiejska 3, tel. 611 35 66, 505/ 713 382, www.perpetuum.prv.pl
- Grupa Teatralna Studio P, MDK, Przedzamcze 11/15, tel. 622 46 37
- Akademia Teatru Młodego Widza, Kwiatowa 8a/7, tel. 651 10 44
Cinemas
- Cinema City (12 rooms), Czerwona Droga 1-6, tel. 664 64 64
- Orzeł, Strumykowa 3, tel. 622 21 59, 622 45 31 (duża i mała sala)
- Nasze Kino, Podmurna 14, tel. 652 23 72
- Kino Niebieski Kocyk (studenckie, Od Nowa), Gagarina 37a, tel. 611 45 93
- Kino Letnie (dziedziniec ratusza), Rynek Staromiejski 1 (w sezonie)
- Kino Diecezjalne, Św. Józefa 23/35, tel. 659 60 04
- Młode Kino Europejskie, B. Głowackiego 42/29, tel. 639 10 10
Festiwals
- Międzynarodowy Festiwal Teatralny KONTAKT (maj)
- Festiwal Muzyki i Sztuki Krajów Bałtyckich PROBALTICA (maj)
- Międzynarodowy Festiwal Muzyki Chrześcijańskiej SONG OF SONGS (czerwiec)
- Jazz Od Nowa Festiwal (luty)
- Akademickie Spotkania Teatralne KLAMRA (marzec)
- Ogólnopolski Festiwal Teatralny POBOCZA TEATRU (kwiecień)
- Toruński Festiwal Nauki i Sztuki (kwiecień)
- Festiwal Muzyczny TORUŃ-MUZYKA I ARCHITEKTURA (lipiec i sierpień)
- Ogólnopolski Festiwal TORUŃ-BLUES MEETING (listopad)
- Letnie Spotkania Teatrów Ulicznych (lipiec i sierpień)
- Promocja Edukacyjna (marzec, oferta szkół wyższych z całej Polski)
- Międzynarodowy Festiwal Lato Filmów
- Triennale Grafiki KOLOR W GRAFICE (jedna z największych światowych imprez graficznych, odbywa się w kilku *miastach)
- Międzynarodowe Toruńskie Spotkania Teatrów Lalek (październik)
- Ogólnopolski Konkurs Wydawnictw Reklamowych IDEA (maj)
- Konkurs ZPAP DZIEŁO ROKU (najstarszy w regionie)
- Toruński Festiwal Książki (listopad)
- Świętojański Festiwal Muzyki Organowej (maj i czerwiec)
- Międzynarodowe Spotkania Kapel Ludowych (czerwiec)
- Festiwal Folkloru Miejskiego KAPELE PODWÓRKOWE (wrzesień)
- Coroczna odsłona Alei Gwiazd
- Święto Miasta (24 czerwca)
- Święto Piernika (czerwiec)
- Międzynarodowy Konkurs Twórczości Plastycznej Dzieci i Młodzieży
- Afryka Reggae Festival (charytatywny, jeden z największych w Polsce)
- Dark Stars Festival
- Toruński Offowy Festiwal Filmowy TOFFI (październik)
- Ogólnopolski Festiwal Muzyki Młodzieżowej BIG STAR FESTIWAL
- Festiwal TORUŃ HARMONICA TOP (maj)
- Przegląd Teatrów Ogródkowych MIĘDZYMURZE (sierpień)
- Net-Art-Festiwal Generacji Interaktywnej (październik)
- Muzyka Dawna Persona Grata (styczeń-grudzień)
- Międzynarodowy Festiwal Haendlowski (czerwiec)
- festiwal muzyki dawnej (VI) [1]
- Festiwal Teatrów Ulicznych BULWAR (lipiec)
- Koncerty od Gwiazdami (sierpień-wrzesień)
- Europejskie Spotkania Artystyczne (maj) – oprócz Torunia w Przysieku i Zamku Bierzgłowskim.
- Konwent Miłośników Fantastyki Zahcon
Muzeums
- Muzeum Okręgowe, Ratusz, Rynek Staromiejski 1, tel. 622 36 84, many sections:
- Muzeum Entograficzne,
- Skansen, Wały Sikorskiego 19, tel. 622 80 91, 622 89 43
- Muzeum Rybołówstwa
- Park Etnograficzny w Kaszczorku, Turystyczna 137, tel. 648 92 18
- Amfiteatr
- Muzeum Podróżników im Tony Halika, Franciszkańska 11
- Muzeum Sztuki Dalekiego Wschodu, Rynek Staromiejski 35, tel. 622 11 33
- Muzeum Mikołaja Kopernika, Kopernika 17, tel. 622 67 48
- Pałac Eskenów, Łazienna 16, tel. 622 86 80
- Muzeum Militaria Europy, Łazienna 16
- Muzeum Przyrodnicze, Gagarina 9, tel. 611 44 32
- Muzeum Drukarstwa, Grębocin k/ T-nia, Szkolna 31, tel. 663 25 12
- Ruiny zamku krzyżackiego. Przedzamcze, tel. 622 70 38
- Muzeum Artylerii Wyższej Szkoły Oficerskiej, Sobieskiego 36, tel. 616 24 11
- Szkolne Muzeum Motoryzacji, Grunwaldzka 25b, tel. 654 45 91
- Muzeum Techniki i Inżynierii Komunalnej Torunia, św. Józefa 37/49, tel. 654 44 95
- Muzeum Sztuki Nowoczesnej Znaki Czasu, Al. Solidarności (budowa)
- Muzeum Uniwersyteckie, Plac Rapackiego 1, tel. 611 27 10
Planetarium
- Planetarium im.Wł. Dziewulskiego, Franciszkańska 15/21, tel. 622 50 66, 622 60 66
- Planetarium
- Orbitarium
- Obserwatorium Astronomiczne, Piwnice k. Torunia, tel. 611 30 10
- greatest in central Europe radiotelescops (32 m)
- old optic telescops
Music
- Toruńska Orkiestra Kameralna (od 1.01.2006 roku - Orkiestra Symfoniczna)
- Centrum Kultury "Dwór Artusa"[2]
- Zespół Szkół Muzycznych im. Karola Szymanowskiego, Szosa Cheminska
- Ponadto z Toruniem silnie związane są zespoły takie jak Republika, Kobranocka, Raz Dwa Trzy, Czaqu, Butelka, Nocna zmiana bluesa.
- Znani muzycy z Torunia: Mariusz Lubomski, Grzegorz Ciechowski, Adam Nowak, Sławek Wierzcholski, Atrakcyjny Kazimierz (Bryndal). Corocznie, podczas konceru pamięci Grzegorza Ciechowskiego, przyznawana jest specjalna nagroda jego imienia dla młodych, utalentowanych muzyków.
- Zobacz też: teatry
Concert halls
- Toruńska Orkiestra Kameralna, Sala Wielka Dworu Artusa, Rynek Staromiejski 6, tel. 622 88 05
- Central Park, Szosa Bydgoska 3, tel. 622 65 88
- Piwnica Pod Aniołem, Rynek Staromiejski 1, tel. 658 54 82
- Od Nowa, Gagarina 37A, tel. 611 45 93
- Kafeteria Artus, Rynek Staromiejski 6
- Klu Jazzgod, Rabiańska 17, tel. 652 13 08
- Sala Mieszczańska Ratusza Staromiejskiego, Rynek Staromiejski 1
- Piwnica Pod Trzema Koronami, Rynek Staromiejski 21
- Galeria Muzyczna MIŚ, Ducha Świętego 6, tel. 621 13 50
- Kredens, Łazienna, tel. 663 40 01
- Klub NRD, Browarna 6
- Kafeteria Róże i Zen, Podmurna 18, tel. 621 05 21
- Hipnoza (clubbing) Wysoka 2, tel. 662 59 00
- Harley Cafe, Rynek Staromiejski, tel. 622 25 28
Galeries
- Państwowa Galeria Sztuki Wozownia, Rabiańska 20, tel. 622 63 39
- Galeria Dworu Artusa, Rynek Staromiejski 6
- Dwór Mieszczański, Podmurna 1
- Galeria Twórczości Osób Niepełnosprawnych, Szczytna 13, tel. 622 87 14
- Galeria ZPAP ‘’Na piętrze’’, Ducha Św. 8/10, tel. 622 26 06
- Galeria Sztuki Arsenał, Dominikańska 9, tel. 652 15 25
- Galeria 011, Klub Od Nowa, Gagarina 37a, tel. 611 45 93
- Galeria Fundacji Pro Arte, Kopernika 21, tel. 622 79 44, 603/ 116 405
- Galeria i Ośrodek Plastycznej Twórczości Dziecka, Rynek Nowomiejski 17, tel. 622 75 34
- Galeria Dom Muz, Podmurna 1/3, tel. 621 05 81
- Galeria Dom Muz, Poznańska 52, tel. 664 49 12
- Galeria Dom Muz, Okólna 169, tel. 654 84 56
- Galeria TUMULT, Rynek Nowomiejski 28, tel. 622 48 79
- Galeria w Bibliotece Głównej UMK, Gagarina 11
- Galeria Piwnicy Pod Aniołem, Rynek Staromiejski 1, tel. 622 70 39
- Galeria A, Apator, Żółkiewskiego 21/29
- Galeria Fotografiki ZPAF, Podmurna 5
- Galeria Muzyczna Bunkier, Wola Zamkowa 2/10
- Galeria Krzywa, ul. Pod Krzywą Wieżą (Krzywa Wieża)
- Galeria RUSZ, Szosa Chełmińska 37
- Galeria Pinxit, Warszawska 1/5
- Galeria NAD WISŁĄ, Przybyszewskiego
- Galeria „5”, Sienkiewicza 34
- Galeria Bezdomnych (Wydz. Sztuk Pięknych), Szosa Bydgoska 50/56, tel. 611 47 04
- Galeria ‘’S’’, Żeglarska 8, tel. 622 31 05
- Galeria Sponsorów, Szpital Miejski, Batorego 17/19, tel. 610 02 09
Exhibitions
- Fort IV, Chrobrego 86, tel. 655 82 36, 655 81 34
- XIX-wieczna fortyfikacja (koszary, część bojowa, podziemia)
- hotel, schronisko
- restauracja
- Pole golfowe na 7 dołków
- Toruński Antykwariat Naukowy, Rynek Nowomiejski 25
Culture Houses
- Młodzieżowy Dom Kultury, Przedzamcze 11/15, tel. 622 46 37, 622 14 77
- Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury
- Szpitalna 8, tel. 652 27 55, 652 20 27
- Wola Zamkowa, tel. 652 27 18, 652 11 07
- Dom Harcerza, Rynek Staromiejski 7, tel. 622 39 50
- Fundacja Ducha, Szosa Bydgoska 15, tel. 622 69 79 (jazdy konne)
- Piernikowe Miasteczko, Podmurna 62/68
- Vademecum, Ligi Polskiej 5, tel. 648 64 36
- Rubin, Łyskowskiego29/35, tel. 659 91 48
- Jantar, Dziewulskiego 12, tel. 659 91 49
- Umilisko, Turystyczna 19, tel. 648 69 29
- Kameleon, Tuwima 9/10, tel. 622 56 64
- Skorpion, Bolta 4e, tel. 648 20 82
- Herkules, Bolta 2c, tel. 650 87 65
- Modelarnia, Tłoczka 1c, tel. 648 20 82
- Sobótka, Wojska Polskiego 43/45, tel. 623 08 72
- Toruńska Pracownia Ceramiki Unikatowej ZPAP PSU, Król. Jadwigi 6, tel. 652 12 00
- TKKT Kumade, Długa 21a/3, tel. 0601 892 323
- TKKF, Wielkie Garbary 2
- Ognisko Wrzosy, Szosa Chełmińska 239/241, tel. 655 62 68
- Ośrodek Edukacji Przyrodniczo-Ekologicznej, Bydgoska 7, tel. 654 02 26
- Dolina Tęczy, CH Bielawy, Szosa Lubicka 122/150, tel. 662 53 38
- Szkoła Leśna, Przysiecka 13, tel. 655 66 98
Another
- Towarzystwo Współpracy Z Miastami Bliźniaczymi Torunia
- Towarzystwo Naukowe w Toruniu [3]
Primary schools, colleges, High schools
PUBLIC
Primary schools
- Szkoła Podstawowa nr 1 ul.Wielkie Garbary 9
- Szkoła Podstawowa nr 2 ul.Targowa 17
- Szkoła Podstawowa nr 3 ul.Legionów 200
- Szkoła Podstawowa nr 5 ul.Żwirki i Wigury 1
- Szkoła Podstawowa nr 6 ul.Łąkowa 13
- Szkoła Podstawowa nr 7 ul.Bema 66
- Szkoła Podstawowa nr 8 ul.Łyskowskiego 28
- Szkoła Podstawowa nr 9 ul.Rzepakowa 7/9
- Szkoła Podstawowa nr 10 ul.Bażyńskich 30/36
- Szkoła Podstawowa nr 11 ul.Gagarina 36
- Szkoła Podstawowa nr 13 ul.Krasińskiego 45/47
- Szkoła Podstawowa nr 14 ul.Hallera 79
- Szkoła Podstawowa nr 15 ul.Paderewskiego 5/11
- Szkoła Podstawowa nr 16 ul.Dziewulskiego 2
- Szkoła Podstawowa nr 17 ul.Rudacka 15
- Szkoła Podstawowa nr 18 ul.Wyszyńskiego 1/5
- Szkoła Podstawowa nr 23 ul.Osikowa 11
- Szkoła Podstawowa nr 24 ul.Ogrodowa 3/5
- Szkoła Podstawowa nr 27 ul.Turystyczna 19
- Szkoła Podstawowa nr 28 ul.Przy Skarpie 13
- Szkoła Podstawowa nr 31 ul.Dziewulskiego 41B
- Szkoła Podstawowa nr 32 ul.Kosynierów Kościuszkowskich 11
- Szkoła Podstawowa nr 33 ul.Bolta 14
- Ogólnokształcąca Szkoła Muzyczna I stopnia ul.Mickiewicza 28
colleges
- Gimnazjum i Liceum Akademickie ul.Szosa Chełmińska 83
- Gimnazjum nr 1 ul.Jęczmienna 23
- Gimnazjum nr 2 ul.Pająkowskiego 45/47
- Gimnazjum nr 3 ul.Żwirki i Wigury 49
- Gimnazjum nr 4 ul.Rydygiera 12A
- Gimnazjum nr 5 ul.Żwirki i Wigury 1
- Gimnazjum nr 6 ul.Łąkowa 6
- Gimnazjum nr 7 Sportowe ul.Targowa 36/38
- Gimnazjum nr 8 ul.Łyskowskiego 28
- Gimnazjum nr 9 ul.Rzepakowa 7/9
- Gimnazjum nr 10 ul.Bażyńskich 30/36
- Gimnazjum nr 11 pl.św.Katarzyny 9
- Gimnazjum nr 14 ul.Hallera 79
- Gimnazjum nr 15 ul.Paderewskiego 5/11
- Gimnazjum nr 16 ul.Dziewulskiego 2
- Gimnazjum nr 18 ul.Wyszyńskiego 1/5
- Gimnazjum nr 20 ul.Wojska Polskiego 47A
- Gimnazjum nr 21 ul.Morcinka 13
- Gimnazjum nr 22 ul.Fałata 88/90
- Gimnazjum nr 24 ul.Ogrodowa 3/5
- Gimnazjum nr 28 ul.Przy Skarpie 13
- Gimnazjum nr 29 ul.Kosynierów Kościuszkowskich 6
- Gimnazjum nr 30 ul.Raszei 1
- Gimnazjum nr 31 ul.Dziewulskiego 41B
- Gimnazjum nr 34 ul.Włocławska 237/239
- Ogólnokształcąca Szkoła Muzyczna II Stopnia ul.Mickiewicza 28
High schools
- I LO ul.Zaułek Prosowy 1
- II LO ul.Kosynierów Kościuszkowskich 6
- III LO ul.Bolta 5
- IV LO ul.Warszawska 1/5
- V LO ul.Sienkiewicza 34
- VI LO ul.Wojska Polskiego 47A
- VII LO ul.Batorego 39B
- VIII LO ul.Grunwaldzka 33/35
- IX LO ul.Rydygiera 12A
- X LO pl.św.Katarzyny 9
- XII LO ul.Wyszyńskiego 1/5
- XIII LO ul.Targowa 36/38
PRIVATE
Primary schools
- Społeczna Szkoła Podstawowa im.Juliusza Słowackiego ul.Dziewulskiego 24
- Społeczna Szkoła Podstawowa im.Witkacego ul.Żółkiewskiego 46
- Społeczna Szkoła Podstawowa Stowarzyszenia Edukacja ul.Bolta 12
- Katolicka Szkoła Podstawowa Towarzystwa Salezjańskiego ul.Kosynierów Kościuszkowskich 10
colleges
- Szkoła Labolatorium - Gimnazjum ul.Stawisińskiego 7
- Społeczne Gimnazjum im.Juliusza Słowackiego ul.Dziewulskiego 24A
- Społeczne Gimnazjum im.Witkacego ul.Żółkiewskiego 46
- Społeczne Gimnazjum Stowaryszenia Edukacja ul.Bolta 12
- Katolickie Gimnazjum Towarzystwa Salezjańskiego ul.Storczykowa 66A
High schools
- Szkoła Labolatorium - Liceum Ogólnokształcące ul.Stawisińskiego 7
- Społeczne Liceum Ogólnokształcące o Profilu Menadżerskim ul.Żółkiewskiego 46
Universities, Academies
PUBLIC
- Nicolaus Copernicus University in Toruń was founded in 1945, based on the people of Toruń Scientific Society, Stefan Batory University in Wilno and Jan Kazimierz University in Lvov. It was one of the most respected universities in Poland. UMK, 51.000 students.
- Wyższe Seminarium Duchowne
- Wyższa Szkoła Oficerska, liquidated September 27, 2002 in this place Centrum Szkolenia Artylerii i Uzbrojenia
- Nauczycielskie Kolegium Języków Obcych
- Toruński Uniwersytet Trzeciego Wieku
- Collegium Medicum UMK (filia UMK Toruń), Bydgoszcz, Jagiellońska 13, 052/ 585 33 00
- Kolegium Mody (filia ASP Łódź), Jęczmienna 23, 056/ 622 72 20, 622 55 15
- Medyczne Studium Zawodowe, Św. Jana 1, 056/ 622 88 20
- Centrum Studiów Europejskich, Reja 25, 056/ 611 49 34
- Studium Edukacji Informatycznej, Chopina 12, 056/ 611 34 04
- Zespół Ochrony i Kształtowania Środowiska, Gagarina 9, 056/ 611 44 43
- Gimnazjum Akademickie, Szosa Chełmińska 83, 056/ 655 55 60, http://www.gimakad.torun.pl
PRIVATE
- Wyższa Szkoła Bankowa
- Wyższa Szkoła Kultury Społecznej i Medialnej www
- Toruńska Szkoła Zarządzania, Targowa 12/22, 056/ 659 10 37, http://www.tsz.torun.pl
- Wyższa Szkoła Dziennikarstwa, Młodzieżowa 31, 056/ 661 07 12
- Szkoła Giełdowa, Młodzieżowa 31A, 056/ 660 91 23
- Akademia Psychologii Biznesu‘’Progress’’, Złotoria - Kopanino, Aleja Dębów 55, 056/ 648 95 32, http://www.progres.torun.pl
- Camerimage Film School, Rynek Nowomiejski 28, 056/ 652 12 89, http://www.camerimage.pl
- Katolicki Uniwersytet Ludowy Diecezji Toruńskiej, Panny Marii 2, 056/ 622 26 03
- Toruńska Szkoła Wyższa, Młodzieżowa 29, 056/ 661 07 12, http://www.fama-szkola.edu.pl
Recreation and rest
Greens
- Plants by Old Town (Dolina Marzeń, Al. Jana Pawła II, Jordanki, Park Etnograficzny, Park Waryńskiego)
- Ogród Zoobotaniczny in Bydgoskim Przedmieściu founded in 1797 by G. Schultz, one of the oldest in Poland
- Ogród Zoobotaniczny, Bydgoska 7, tel. 622 42 10
- Ptaszarnia czynne codz. 11-17
- herpetarium czynne codz. 10-17
- Mini-ZOO - Hotel Rubbens, Łysomice k. Torunia
- Stadnina Koni
- hotel
- Park Waryńskiego (ul. Waryńskiego-Antczaka)
- Park Tysiąclecia, Podgórz
- Park na Bydgoskim Przedmieściu, ul. Bydgoska (tor saneczkowy, Martówka, Błonia)
- Barbarka - great forest fields in the nord-west Torun
- Las Barbarka
- Osada Leśna
- plac zabaw
- rent a bicycle – Barbarka, tel. 655 11 30
- 28 green-monuments - see: pomniki przyrody w Toruniu
Reservation
- rezerwatu na rzece Drwęcy - ichtiologiczny (m.in. minóg rzeczny posiadający przssawkę)
- Na północ od miasta leży rezerwat leśny Las Piwnicki
- Rezerwat Kępa Bazarowa - ul. Majdany (leśny) - wyspa wiślana i rezerwat leśny położona naprzeciwko Starego Miasta
- Rezerwat Las Piwnicki - ponad 37 ha (leśny)
View points
- Wieża ratusza, Rynek Staromiejski 1, tel. 622 70 38 (płatne)
- View platform ‘’Panorama Starówki’’, Majdany (Kępa Bazarowa) (bezpłatne)
- Wieża katedry Św. Janów, ul. Żeglarska (płatne)
- Kopiec Piłsudskiego - ul. Traugutta/Lubicka (bezpłatne)
- view from both bridges
Children centres
- Dolina Tęczy, Olsztynska 12 (Carrefour)
- Happy House, Wojska Polskiego
- Śmiecholandia, CH Arpol, ul. Lelewela 33
- Kawiarnia i sale zabaw Molus, ul. Długa
- U Damroki, plac zabaw przy restauracji Al. Solidarności obok skansenu(plenerowy)
- PDT, ul. Szeroka
- Molus, ul. Żeglarska (w lokalu)
- Mc Donald ul. Szeroka
- Mc Donald Szosa Lubicka (plenerowy)
- Mc Donald ul. Grudziądzka (plenerowy)
- KFC, Szosa Lubicka (plenerowy)
- 42 przedszkola publiczne i prywatne
Lakes
- Kamionki - 20 km na północny - wschód od Torunia
- Okonin - 60 km na wschód od Torunia
- Dzikowo - 15 km na południowy - wschód od Torunia
- Osiek - 20 km na południowy - wschód od Torunia
- Nagus - na obszarze Torunia (dzielnica Podgórz), nienadające się do kąpieli ani wypoczynku
- Jezioro Chełmżyńskie (20 km nord from Torun)
Hotels
4 ****
- Hotel Urbański, Pod Krzywą Wieżą (under construction) - Old Town
- Mercure-Helios, Kraszewskiego 1/3, tel. 619 65 50 - Old Town
3 ***
- Heban, Małe Garbary 7, tel. 652 15 55 - Old Town
- Heban II, Male Garbary 2, tel. 652 15 68 - Old Town
- Gotyk, Piekary 20, tel. 658 40 00 - Old Town
- Gotyk II, Piekary 16, tel. 651 02 20 - Old Town
- Spichrz, Mostowa 1, tel. 657 11 40, 657 11 50, 657 11 60 - Old Town
- Petite Fleur, Piekary 25, tel. 663 54 54 - Old Town
- Zajazd Staropolski Gromada, Żeglarska 10/14, tel. 622 60 60 - Old Town
- Polonia, Pl. Teatralny 5, tel. 622 30 28 - Old Town
- Pod Orłem, Mostowa 17, tel. 622 50 24 - Old Town
- Retman, Rabiańska 15, tel. 657 44 60 - Old Town
- Filmar, Grudziądzka 45, tel. 619 48 00
- Daglezja, Przysiek, tel. 678 92 42..43
- Na Osiedlu, Przysiek, tel. 678 92 42..43
- Regionalne Centrum Rozwoju Rolnictwa, Przysiek, tel. 611 09 00..03
2 **
- Kosmos-Orbis, ks. Popiełuszki 2, tel. 622 89 00 - Old Town
- Pod Czarną Różą, Rabiańska 11, tel. 621 96 37 - Old Town
- Hotelik w Centrum, Szumana 2, tel. 652 22 46 - Old Town
- Trzy Korony, Rynek Staromiejski 21, tel. 622 60 31 - Old Town
- Wodnik, Bulwar Filadelfijski 12, tel. 655 56 97 - Old Town
- Reflex, Wojska Polskiego 20/24, tel. 623 07 11
- Walter, Starotoruńska 3, tel. 654 25 62
- Kopernik, Wola Zamkowa 16, tel. 652 25 73
- Dwa Księżyce, Mała Nieszawka, Bydgoska 44, tel. 674 99 55
- Rubbens, Papowo Toruńskie, tel. 663 14 40, 637 77 22
- Jax, Ceglana 5/7, tel. 659 06 00
economic class
- Leśny Zakątek, Cierpice, Zakątek 7, tel. 678 78 78, 678 18 18..19
- Uniwersytecki, Szosa Chełmińska 83a, tel. 611 28 00..01
- Pod Kominkiem, Brzoza Toruńska, Leśna 3, tel. 622 93 20
- Alfa, Grudziądzka 130, tel. 623 10 97
- Dalia, Lubelska 13, tel. 659 94 05, 601 06 77 66
- Hotel Aeroklubu Pomorskiego, Bielańska 66, tel. 622 24 74
- Silver, Słowicza 49, tel. 654 61 31
- Agrofood, Grabowiec k. Torunia, Słoneczna 2, tel. 648 96 66
- Akropol, Cierpice k. Torunia, Sosnowa 14/18, tel. 678 78 46, 0 600 808 112
- Dom Sportowca Budowlani, Majdany 1, tel. 654 82 07
- Lotus, Szubińska 100, tel. 621 98 53
- Zajazd Toruński, Włocławska 33b, tel. 654 77 77
- PCK, Szczecińska 13, 663 25 51..52
- OSIR Basen, Bażyńskich 9/17, 623 36 34
- Marvin, Kujawska 8, tel. 654 87 73
- Agroturystyka Zielona Szkoła, Brzoza Toruńska, Ciechocińska 8, tel. 622 94 10
- Agroturystyka Gniewkowo, Zajezierze 26, tel. (0-52) 566 94 90
- Agroturystyka Ciuruś, Wieżowa 1/5, tel. 648 31 04
Hostels
- Fort IV (Twierdza Toruń), Chrobrego 86, tel. 655 81 34
- Dom Turysty PTTK, Legionów 24, tel. 622 38 55
- Dom Pielgrzyma, Św. Józefa 23/35, tel. 651 18 41
- Szkolne Schronisko Młodzieżowe PTSM, Św. Józefa 22/24, tel. 659 61 84
CAMPINGS
- Tramp, Kujawska 14, tel. 654 71 87
- camping przy Skansenie w Kaszczorku (naprzeciw zamku w Złotorii)
- miejsca biwakowe na Barbarce (Szkoła Leśna)
Means of communication
- TV STATIONS:
- TVN / TVN24 - oddział Regionalny w Toruniu
- TVP 3 - Studio w Toruniu
- Telewizja Trwam
- Telewizja Podróże TV
- Telewizja Kablowa Toruń, http://www.torun.tv
- Telewizja TAT Studio Region., Kociewska 30A, http://www.tat.com.pl
- Telewizja Petrus, Łyskowskiego 29/35, 056/ 648 43 62
- RADIOS:
- Radio Maryja
- Radio Toruń
- Radio ESKA
- Radio GRA
- Radio Sfera
- Polskie Radio Pomorza i Kujaw
- Radio Brawo, Warszawska 4, http://www.adpoint.pl
- THE PRESS:
- Gazeta Pomorska
- Gazeta Wyborcza Toruń
- Rzeczpospolita
- Nowości
- Niedziela
- Undergrunt
- Immuniet
- Ilustrator
- Tor. Vademecum Kultury, Rynek Staromiejski 6, 056/ 655 49 59, http://www.artus.torun.pl
- Okej, Głowackiego 20, 056/ 655 90 01
- Ikar, Wały Sikorskiego 8, 056/ 611 87 15
- Pomorze i Kujawy PTTK, Fosa Staromiejska 6, 056/ 621 04 22, http://www.szkolna.pl/pik
- Biuletyn Informacji Kulturalnej WOAK, Szpitalna 8, 056/ 652 27 55, 652 20 27, http://www.woak.hg.pl
- Głos Uczelni, Gagarina 11, 056/ 611 42 89, http://www.umk.pl/wyd
- PULS, Targowa 32, 056/ 659 18 66, http://www.puls.torun.pl
- Torun Guide, Szewska 7, 056/ 653 93 23
- Goniec Toruński, Targowa 21, 056/ 664 23 81.82, http://www.goniec.torunnet.pl
- Biuletyn Informacyjny IPH, Legionów 16, 056/ 622 12 74, 654 93 00, http://www.iph.torun.pl
- Gazeta Anonse, Oddział Toruń, Jęczmienna 15, 056/ 652 22 52, http://www.anonse.pl
- Światowiec, Batorego 39L, 502/ 616 544
- Rocznik Toruński TO-MI-TO Franciszkańska 15/21, 056/ 622 64 30
- Rynek, Sokola 40, 056/ 655 60 45, http://www.automotorynek.net
- INTERNET:
- another www pages: http://www: http://www.torun.webd.pl/linki.html
Regional offices
- Kuj.- Pom. Urząd Wojewódzki, Plac Teatralny 2, 056/ 621 85 60
- Urząd Marszałkowskii Sejmik Wojewódzki , Plac Teatralny 2, 056/ 621 82 00
- Starostwo Powiatowe, Szosa Chełmińska 30/32, 056/ 660 83 00
- Urząd Miasta Torunia, Wały gen. Sikorskiego 8, 056/ 611 87 77 inf. ogólna
- Regionalne Centrum Obsługi Inwestora, Plac Teatralny 2, 056/ 621 83 97
- Kuria Diecezjalna Toruńska, Łazienna 18Ks. Gogi 2, 056/ 621 07 70, 623 03 20
- Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Oddział regionalny, ul. Dąbrowskiego
- Konsulat Słowenii, Chełmińska 5, 056/ 623 88 90
- Konsulat Peru, Wschodnia 38, 056/ 658 05 40
- Polska Agencja Prasowa Oddział Regionalny w Toruniu, Szosa Chełmińska 26, 602/ 731 411
- Agencja Nieruchomości Rolnych Sekcja Toruń, Łysomice k. Torunia, Toruńska 10, 56/ 678 32 19, 678 34 14
- Reg. Centrum Doradztwa Roln., Przysiek 1, 56/ 611 09 00
- Kujawsko-Pom. Izba Rolnicza, Przysiek 1, 56/ 678 92 41
- Toruńska Agencja Rozwoju Regionalnego SA, Kopernika 4, 56/ 622 45 01
- Inkubator Przedsiębiorczości, Pl. Św. Katarzyny 9, 056/ 652 22 40
- Izba Skarbowa, Św. Jakuba 20, 056/ 652 25 83
- Urząd Kontroli Skarbowej, Fałata 39, 056/ 654 28 08
- I Urząd Skarbowy, Szosa Chełmińska 34/36, 056/ 610 91 00
- II Urząd Skarbowy, Mazowiecka 63/65, 056/ 611 60 01
- Wojewódzki Urząd Pracy, Szosa Chełmińska 30/32, 056/ 622 86 00
- Izba Celna, Mazowiecka 63/65, 056/ 611 73 00
- Urząd Celny, Batorego 61, 056/ 619 76 00
- Sąd Okręgowy, Piekary 51, 056/ 610 56 00
- Sąd Rejonowy, Fosa Staromiejska 12/14, 056/ 610 56 00
- Prokuratura Okręgowa, Grudziądzka 45, 056/ 611 77 00
- Prokuratura Rejonowa, Grudziądzka 45, 056/ 611 76 00
- Regionalna Stacja Hydrologiczno-Meteorologiczna, Storczykowa 124, 056/ 657 30 63
- ZUS Oddział Regionalny, Mickiewicza 33/39, 056/ 610 93 99
- KRUS, Szosa Chełmińska 30/32, 056/ 622 10 57
- Miejska Stacja Sanitarno-Epidemiol., Szosa Bydgoska 1, 056/ 622 50 29
- GUS, Mickiewicza 10/16, 056/ 611 71 00
Transport
Road transport
- autostrada A1
- południowa obwodnica Torunia - fragment drogi ekspresowej S10; open in 2005
- droga międzynarodowa E75 (droga krajowa nr 1) w kier. Gdańska i Łodzi
- droga krajowa nr 15 to Inowrocław i Olsztyn
- droga krajowa nr 10 to Szczecin i Warszawy
- droga krajowa nr 80 to Bydgoszcz
- droga wojewódzka nr 553 to Różankowa
- droga wojewódzka nr 552 to Grudziądz
- provincial road 654 (Toruń-Osiek-Obrowo)
- provincial road 657 (Toruń-Złotoria-Lubicz)
- provincial road 273 (Toruń-Wielka Nieszawka-Cierpice)
- provincial road 257 (Toruń Przybyszewskiego-Torun-Zagrodowa k. Małej Nieszawki)
- provincial road 572 (Lubicz-stacja PKP)
- provincial road 585 (Podgórska-Dybowska)
Planned/under contruction:
- District Road gen. Andersa Podgórza (under contruction)
- Trasa Nowomostowa (Planned)
- Nord District Road (Planned)
Railroad transport
Railway roads Torunia Głównego:
- Bydgoszcz - Gorzów Wielkopolski, Gdańsk, Poznań i Szczecin
- Chełmża - Bydgoszcz i Grudziądz
- Jabłonowo Pomorskie - Płock i Malbork
- Inowrocław - Gniezno, Katowice, Poznań i Gorzów Wielkopolski
- Kutno - Łódź i Warszawa
Railway stations in the city:
- Toruń Główny (Kujawska)
- Torun PKP Stacja Towarowa (Nieszawska)
- Toruń Miasto (centrum, plac 18 stycznia)
- Toruń Wschodni (Mokre, plac Fryderyka Skarbka)
- Toruń Kluczyki (Podgórz, ul.Kluczyki)
- Toruń Północny towarowy (Wrzosy, Szosa Chełmińska)
- Toruń Czerniewice (rzadko używana) (Czerniewice, ul.Przy Torze)
- Toruń Grębocin (ul. Ceramiczna)
- Torun Elana (towarowa, ul. Płaska)
- Toruń Barbarka (niecz.)
Railway stations in the subburbies:
- Lubicz
- Łysomice
- Papowo Toruńskie
- Brzoza Toruńska
- Cierpice
- Chorągiewka
Airport
At the moment is touristic airport opened. Passanger airport under contruction.
Waterways
- Waterposts
- Port Drzewny - ul. Starotorunska
- Port Zimowy - Bulwar Filadelfijski
- Regionalna Dyrekcja Gospodarki Wodnej, ul. Popiełuszki
Fast Railway Lines
Planned, 27 stations in Torun, also to Bydgoszcz
Touristic communication
- Boats on Vistula River (Wanda, Wiking)
- Fryderyk Chopin - eksclusive boat on Vistula River (Gdansk-Torun-Warszawa)
- Katarzynka (to Kępę Bazarową)
- ricksha (from Rynek Staromiejski)
- old touristic tramway (at choice)
- cab (hackney-coach) in saison
Sport
Sport clubs
- KS Toruń (dawniej KS Apator Toruń) - speedway żużlowych
- Toruński Klub Piłkarski (dawniej ZKS Elana Toruń) - football
- TKH ThyssenKrupp Energostal Toruń - (Toruński Klub Hokejowy) - hockey
- Pomorzanin Toruń - hockey (I liga)
- AZS UMK VIII LO - basketball
- Nova Trading - basketball
- Nestle-Pacyfic - bicycles
Famous people of Toruń
- Nicolaus Copernicus, famous Polish astronomer
- Sylwester Kaliski, Polish Army general and engineer
- Maciej Konacki Polish astronomer
- Bogusław Linda, popular actor
- Thomas Soemmering
- Julie Wolfthorn
rest in polish language
- Kazimierz Antonowicz (1914-2003)
- Janusz L. Wiśniewski
- Piotr Artomius (1552–1609)
- Leszek Balcerowicz (ur. 1947)
- Zdzisław Bociek (ur. 1945)
- Antoni Bolt (1891-1941)
- Jacek Bryndal - zob.więcej
- Witold Chmielewski (ur. 1949)
- Grzegorz Ciechowski (1957-2001)
- Bronisław Dietl (1878-1952)
- Katarzyna Dowbor
- Maciej Dowbor
- Władysław Dziewulski (1878-1962)
- Henryk Elzenberg (1887-1967)
- Marian Filar (ur. 1942)
- bł. Stefan Wincenty Frelichowski (1913-1945)
- Alicja Grześkowiak (ur. 1941)
- Tony Halik
- Jan Krzysztof Hartknoch (1644-1687)
- Arnold Hasse (1873-1933)
- Artur Hutnikiewicz
- Wilhelmina Iwanowska
- Aleksander Jabłoński (1898-1980)
- Maciej Konacki (ur. 1972)
- Jan Kopcewicz
- Teodor Edward Körner (1810-1891)
- Mikołaj Kopernik (1473-1543)
- Władysław Kozioł (ur. 1929)
- Małgorzata Kożuchowska
- Zbigniew Lengren (1919-2003)
- Bogdan Lewandowski
- Bogusław Linda
- Samuel Bogumił Linde (1771-1847)
- Mariusz Lubomski - zob.więcej
- Jerzy Łoś (1920-1998)
- Alfons Mańkowski (1870-1941)
- Zofia Melechówna (ur. 1926)
- Janina Ochojska (ur. 1955)
- Maciej Orłoś
- Jakub Kazimierz Rubinkowski (1668-1749)
- o. Tadeusz Rydzyk (ur. 1945)
- Kazimierz Serocki (1922-1981)
- Regina Smendzianka (ur. 1924)
- Samuel Tomasz Sömmering (1755-1830)
- Jerzy Fryderyk Steiner (1704-1766)
- Henryk Stroband (1548-1609)
- Grażyna Szapołowska
- Efraim Szreger (1727-1783)
- Leon Szuman
- Stefan Szuman
- Wanda Szuman
- Mirosław Twaróg
- Kazimierz Ulatowski (1884-1975)
- Sławomir Uniatowski
- Gustaw Weese (1801-1874)
- Sławomir Wierzcholski (ur. 1958)
- Karol Wojtyła (Jan Paweł II - udzielał chrztu i ślubu członkom swojej rodziny w Toruniu)
- Aleksander Wolszczan (ur. 1946)
- Elżbieta Zawacka - więcej, zob. więcej
Partner cities
- Filadelfia (Philadelphia, USA) od 1976
- Getynga (Goettingen, Germany) od 1978
- Lejda od 1988
- Hämeenlinna od 1989
- Kaliningrad od 1995
- Czadca od 1996
- Swindon od 2003
Politics
Toruń constituency
Members of Parliament (Sejm) elected from Toruń constituency
- Ryszard Chodynicki, SLD-UP
- Bogdan Derwich, SLD-UP
- Lech Kuropatwiński, Samoobrona
- Bogdan Lewandowski, SLD-UP
- Krystian Łuczak, SLD-UP
- Antoni Mężydło, PiS
- Marek Olewiński, SLD-UP
- Sławomir Rybicki, PO
- Anna Sobecka, LPR
- Zbigniew Sosnowski, PSL
- Leszek Sułek, Samoobrona
- Elżbieta Szparaga, SLD-UP
- Jerzy Wenderlich, SLD-UP
External links:
- The official web page of Toruń
- Pictures and tourist information about Toruń
- 21st century - participative, radically transparent social groups in Toruń
- independent media centre - email public archive - wiki
- Toruń Linux Users' Group wiki - email public archive
- Solidarity in Toruń Region 1980-1990
- Visittorun.pl
rest in polish language
Boats with "Torun" in his name
- ORP Toruń - monitor rzeczny flotylli pińskiej - więcej
- ORP Toruń Transportowo-Minowy (morski) - więcej
- m/s Uniwersytet Toruński
- s/y Województwo Toruńskie