Aşoka
| Aşoka sanskrit अशोक, Aśoka  | ||
| Patşa Aşoka | ||
| ||
|---|---|---|
| aña qädär: | Bondusara | |
| däwamçısı: | il tarqala | |
| Dine: | caynizm -> buddizm | |
| Tuu: | 304 yıl b. e. q. | |
| Tuu urını: | Patna | |
| Ülem: | 232 yıl b. e. q. | |
| Ülem urını: | Patna | |
| Dinastiä: | Maurya näsele | |
| Äti: | Bindusara | |
Aşoka (sanskrit अशोक, Aśoka, "awırtu bulmağanda tuğan") - Maurya imperiäseneñ xakime (273-232 b.e.q.). Berniçä suğışta ciñüdän soñ Könyaq Aziädä urnaşqan cirlärne - Äfğänstannan Bengaliägä qädär - basıp alğan.
Aşoka Buddizm taratuı belän mäşhür. Aşoka idärä itkän çordan äz tarixi häykällär qalğan.
Tärcemäi xäle
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Aşoka Hindstannıñ berençe berläşterüçese Çandragupta onığı häm Bindusara ulı bulğan.
Taksila kütäreleşen bastırğan.
272 b.e.q. yılda Magadha patşası täxetenä utırğan. Abıyı Susimağa qarşı säyäsi köräştä ciñgän.
268 b.e.q. yılda tac kiü.
256 b.e.q. Aşuka qırıs suğışı näticäsendä Kalinga (Orissa) ilen basıp ala.
Eçke säyäsät
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Aşoka qorban çalunı tıya, mäcbüri xezmät yuqqa çığara, meditsinanı üsterä, universitetlar, buşlay qunaqxanälär, kanallar, su ağaru çeltärläre, küp yullar tözi.
Şulay uq Aşoka xoquq yaqlaw sistemasın buldırğan - türälär rätenä "mahamatr dharma" türälären kertkän.
Aşoka küp millätle imperiäne buldırğan häm Buddizm taratqan.
Aşoka idärä itüeneñ soñğı yıllarında anıñ xäkimiäte zäğiflänä, çınlap ta xäkimiät Aşoka onığı Sampadi qulında tuplana.
232 b.e.q. yılda Aşoka ülgännän soñ Maurya imperiäse zäğiflänä häm 180 b.e.q. yılda tarqala.
Ädäbiät
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Ашока // Новый энциклопедический словарь: В 48 томах (вышло 29 томов). — СПб., Пг.: 1911—1916.
- Маурийская империя при Ашоке — История Индии (Антонова К. А., Бонгард-Левин Г. М., Котовский Г. Г.)
- Ahir, D. C. Asoka the Great. — Delhi: B. R. Publishing, 1995.
- Bhandarkar, D. R. Aśoka. — 4th ed. — Calcutta: Calcutta University Press, 1969.
- Bongard-Levin, G. M. Mauryan India. (Stosius Inc/Advent Books Division, May 1986). ISBN 0-86590-826-5.
- Chauhan, Gian Chand (2004). Origin and Growth of Feudalism in Early India: From the Mauryas to AD 650. — Munshiram Manoharlal, Delhi. ISBN 978-81-215-1028-8.
- Durant, Will. Our Oriental Heritage. — New York: Simon and Schuster, 1935.
- Falk, Harry. Asokan Sites and Artefacts — A Source-book with Bibliography. (Mainz: Philipp von Zabern, [2006]). ISBN 978-3-8053-3712-0.
- Gokhale, Balkrishna Govind (1996). Asoka Maurya. (Twayne Publishers). ISBN 978-0-8290-1735-9.
- Hultzsch, Eugene (1914). The Date of Asoka. — The Journal of the Royal Asiatic Society of Great Britain and Ireland (Oct., 1914), pp. 943–951. Article stable URL
- Keay, John. India: A History. (Grove Press; 1 Grove Pr edition May 10, 2001). ISBN 0-8021-3797-0.
- Mookerji, Radhakumud. Aśoka. — 3rd ed. — Delhi: Motilal Banarsidas, 1962.
- Nikam, N. A.; McKeon, Richard. The Edicts of Aśoka. — Chicago: University of Chicago Press, 1959.
- Sastri, K. A. Nilakanta (1967). Age of the Nandas and Mauryas. — Reprint: 1996, Motilal Banarsidass, Delhi. ISBN 978-81-208-0466-1.
- Swearer, Donald. Buddhism and Society in Southeast Asia. — Anima Books. Chambersburg, PA. 1981. ISBN 0-89012-023-4.
- Thapar, Romila (1973). Aśoka and the decline of the Mauryas. 2nd ed. — Oxford University Press, Reprint, 1980. ISBN 0-19-560381-8.