Платиче
| Платиче | |
|---|---|
| |
| Научна класификација [ у ] | |
| Непознат таксон (попр): | Rhodeus |
| Вид: | Платиче |
| Научен назив | |
| Rhodeus amarus (Bloch, 1782) | |
| Синоними | |
| |
| European bitterling | |
|---|---|
|
| |
Scientific classification 
| |
| Domain: | Eukaryota |
| Kingdom: | Animalia |
| Phylum: | Chordata |
| Class: | Actinopterygii |
| Order: | Cypriniformes |
| Family: | Cyprinidae |
| Subfamily: | Acheilognathinae |
| Genus: | Rhodeus |
| Species: | R. amarus
|
| Binomial name | |
| Rhodeus amarus (Bloch, 1782)
| |
| Synonyms | |
| |
Платиче или плоска (Rhodeus amarus) — умерена слатководна риба која припаѓа на потсемејството Acheilognathinae од семејството крапови . Потекнува од Европа, почнувајќи од сливот на реката Рона во Франција до реката Нева во Русија . Првично беше опишана како Ципринус амарус од Маркус Елизер Блох во 1782 година, а во научната литература се нарекува Rhodeus sericeus amarus .[2] Познато е едноставно како „горчливоста“ во неговиот роден опсег, каде што е единствениот вид од неговиот род Rhodeus, а понекогаш и во научната литература, исто така, но ова е технички погрешно, што претставува остаток од времето кога европската горчливост бил обединет со неговиот сибирски роднина, горчливиот Амур, во R. sericeus . Правилно, "горчливиот" може да се однесува на кој било вид на Acheilognathus или Rhodeus .
Опис и распространетост
[уреди | уреди извор]Платичето припаѓа на семејството Cyprinidae. Телото е високо и кратко, а странично сплескано со релативно крупни лушпи. Карактеристично за платичето е што има синозелена надолжна линија која се протега од средината на телото до средината на опашка. Грбната перка е поместена наназад, а аналната е подолга и започнува под средината на грбната. Има мал глава со крупни очи. Бојата на телото силно варира, во зависност од полот и возраста. Грбот е светлозелен до светлокафеав што зависи од средината каде што живее. Страните на телото се сребрено бели со сивкасти преливи, а стомачниот дел чисто бел. За време на мрестот и двата пола добиваат поизразени бои. Машката популација е прекрасно прошарана со бои кои се преливаат во нијансите на виножитото. Добива црвена точка на грбната и аналната перка и на горната половина на окото. Грбната и аналната перка потемнуваат. Се среќава во Охридско Езеро и во р. Црн Дрим како и во нивните притоки.[3]
Основни биолошки одлики
[уреди | уреди извор]Платичето полово созрева во втората односно третата година. Се мрести во пролет и во почетокот на летото. Плодноста на женката изнесува од 40 до 100 јајца. Јајцата се крупни со пречник од околу 3 мм. Женската популација се одликува со јајцеполагалка долга до 5 см. која се наоѓа пред аналната перка преку која платичето ја полага икрата во школки најчесто од видот Unio sp. Икрата ја сместува во жабрените ливчиња. Женката со помош на јајцеполагалка полага едно до две икри. Машките единки ја излива семената течност во близина на школката, таа ја впива и со тоа ја оплодува икрата. Икрата која платичето ја полага е со елипсовидна форма односно за разлика од топчестата икра на останатите претставници на рибната популација од Охридското Езеро иктрата на платичето е благо странично сплескана. По завршувањето на периодот на мрест кај обата пола се враќа поранешната обоеност. Ларвата по излупувањето останува во школката околу еден месец и ја напушта како рипче со должина од околу 1цм. Ваквиот начин на мрестење овозможуваат заштита на икрата и младите единки од грабливците. Животниот циклус на платичето е доста краток во однос на другите видови риби од нашите води. Достигнува максимална должина од 10 см., а обично околу 5 - 6 см. Живее во чисти води со песокливо и каменито дно каде има водена вегетација. Се движи во мали јата.[3]
Рибите се мрестат во чиста, спора или мирна вода, често со калливо дно. Женскиот депозити нејзиниот јајца во слатководни школки . Мажјакот ја фрла својата сперма во инхалаторната струја на школката што дише и со тоа ги оплодува јајцата. Младите се изведуваат и остануваат заштитени во рамките на школката околу еден месец, на крајот оставајќи ја школката како активни пливачки ларви. Двата пола достигнуваат полова зрелост за 1 година, во должина од 30 to 35 milliметарs (1.2 to 1.4 ин) .[4]
Се храни со растителна храна но и со мали животинки. Рибата достигнува големина до 10 см. Ја има помеѓу растенијата над песочното и калливото дно во плитките води. Се храни главно со растенија, а во помала мера и со црви, ракови и ларви од инсекти .
Интересен факт
[уреди | уреди извор]Овој вид риба некогаш се користел за тестови за бременост кај луѓето. Женските примероци биле инјектирани со урина на жената што треба да се тестира. Ако жената била бремена, хормоните во урината би предизвикале испакнување на јајце-депозиторите на рибата.
Значење
[уреди | уреди извор]Месото на платичето е горчливо. Се користи како мамец за лов на други грабливи видови риби.[3]
Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ 1,0 1,1 Freyhof, J.; Kottelat, M. (2008). „Rhodeus amarus“. The IUCN Red List of Threatened Species. IUCN. 2008: e.T135635A4167105. doi:10.2305/IUCN.UK.2008.RLTS.T135635A4167105.en. Посетено на 14 January 2018. Занемарен непознатиот параметар
|name-list-style=(help) Грешка во наводот: Неважечка ознака<ref>; називот „IUCN“ е зададен повеќепати со различна содржина. - ↑ Фрез, Рене и Поли, Даниел, уред. (2007). "Rhodeus amarus" — FishBase. February 2007 г.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Службен весник на Р.М бр.145 2011 година
- ↑ Tarkan, Ali Serhan; Özcan Gaygusuz; Çiğdem Gürsoy; Hasan Acıpınar (2005). „Life History Pattern of a Eurasian Cyprinid, Rhodeus amarus, in a Large Drinking-Water System (Ömerli Dam Lake-Istanbul, Turkey)“ (PDF). J. Black Sea/Mediterranean Envirenment. 11: 205–224. Посетено на 2007-05-26.